අධි රුධිර පීඩනය රෝග තත්වය ඇත්තටම නිහඬ මාරයෙක්

අධි රුධිර පීඩනය රෝග තත්වය ඇත්තටම නිහඬ මාරයෙක් කිව්වත් වරදක් නැහැ. ඔබ නොදැන සිටියට ලොව පුරා මිලියන අටක් අධි රුධිර පීඩනය නිසා මිය යනවා. ඒ වගේම අධි රුධිර පීඩනය නිසා ඇති වෙන මරණ වලින් 50 %ක්ම හෘදයාබාධ , ආඝාත තත්වය සහ අංශභාග රෝග තත්වය නිසා සිදු වෙනවා. 1990 වසරේ පටන් අද දක්වාම අධි රුධිර පීඩනය පාලනය වෙනුවෙන් අලුත් ඖෂධ හඳුනාගෙන නැහැ.  ඒ වගේම දැනට පවතින ඖෂධ වලිනුත් අධි රුධිර පීඩනය පාලනය කිරීමේ හැකියාව ඇත්තේ 20 % ක් පමණයි.

මොකක්ද මේ අධික රුධිර පීඩනය…

රුධිරය දියරයක ස්වභාවයෙන් පහළට ගලා එනවා. හෘදයවස්තුවේ සංකෝචනය වීමෙන් මෙම පීඩනය ධමණීන් කරා යොමු කරවනවා.නැවත හෘදයවස්තුව ලිහිල් වෙන විට මේ පීඩනය අඩු වෙනවා. හෘදයවස්තුව සම්පූර්ණයෙන්ම සංකෝචනය වුන විට ධමනීවල ඇති වෙන උපරිම පීඩනයේ අගයත්, ධමනී ලිහිල් වුන වේලාවේ ඇති වෙන අවම පීඩනයේ අගයත්, රුධිර පීඩනය (BLOOD PRESSURE) යනුවෙන් හැඳින්වෙනවා. නිරෝගි වැඩිහිටි පුද්ගලයෙකුගේ රුධිර පීඩනය ආසන්න වශයෙන් 120/80 mmHg ක්  ලෙස සැලකෙනවා.

වැඩිහිටියන්ට ඇති වෙන අධික රුධිර පීඩනය

වයසත් සමග පුද්ගලයන්ගේ ධමණීන් ඝන වීම නිසා රුධිර නාලයන්හි  ඇති වෙන වෙනස්කම් නිසා අධික රුධිර පීඩන තත්වයක් ඇති වෙන්න පුලුවනි. මෙම රුධිර පීඩනය 140/90 mmHg ට වැඩි අගයක  තිබෙනවා නම් ඒ තත්වය අධි රුධිර පීඩනය (HIGH BLOOD PRESSURE) යනුවෙන් හැඳින්වෙනවා.

අධි රුධිර පීඩනය ගැන දැනෙන නිමිති මොනවාද…?

ඔබට මෙතෙක් අධි රුධිර පීඩන රෝග තත්වයක් නොතිබුනත් සමහර විට මෙවැනි රෝග ලක්ෂණ ඇති වුනොත් ඒ ගැන නොසලකා ඉන්නත් එපා.

• හිසරදය
• ඇස් පෙනීමේ බොඳ වීමක්
• කැරකැවිල්ල
• ක්ලාන්තය
• හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාවය
• පපුවේ වේදනාව.

අපි වෛද්‍යවරයා වෙත ගොස් මේ රෝග ලක්ෂණ ගැන සඳහන් කිරීමත් සමග ඔහු ඔබේ රුධිර පීඩනය මැන බලනවා. සමහර විට ඔබේ රුධිර පීඩනය අධි රුධිර පීඩනයේ අගයක පවතින්න පුලුවනි. නමුත් එක් වතාවක් රුධිර පීඩනය මැන බැලීමෙන් පමණක් ඔබ අධි රුධිර පීඩන තත්වයට පත් රෝගියෙක් බවට තීරණයක් ලබා දෙන්න බැහැ.

අධි රුධිර පීඩනය දැනගන්නේ කොහොමද…?

අධි රුධිර පීඩනය ඇති හැම දෙනාටම එය සිරුරට දැනෙන්නේ නැහැ. මේ නිසා ‘‘රුධිර පීඩන මානයකින් “ මැන බැලීම වැදගත්. ශරීරයේ රුධිර පීඩනය ඔබේ කායික මානසික ක්‍රියාකාකරම් නිසා වෙනස් වෙන්න පුලුවනි. ඒ නිසා එක් වරක් පමණක් රුධිර පීඩනය මැනීමෙන් පමණක් අධි රුධිර පීඩනය තිබෙන බවට නිගමනවලට එළැඹෙන්න බැහැ.

අධි රුධිර පීඩනය මැන ගැනීමට යනවා නම් මේ ගැනත් සැලකිලිමත් වෙන්න.

• ඔබ වෛද්‍යවරයා වෙත යන කාලය
• රුධිර පීඩනය මනින අත
• රුධිර පීඩනය මැනීමට යොදා ගන්නා උපකරණය
• ඔබ ඇඳගෙන සිටින ඇඳාුම
• මුත්‍රා බර
• දුම්පානය හෝ මද්‍යසාර භාවිතය
• මානසික ආතතිය

අධි රුධිර පීඩනය ඇති වීමට බලපාන හේතු 

අධි රුධිර පීඩනය ඇති වීමට  බලපාන ලද හේතු පාලනය කළ හැකි සහ පාලනය කළ නොහැකි ලෙසින් කොටස් දෙකකට බෙදා දක්වන්න පුලුවනි.

පාලනය කළ නොහැකි හේතු…

• වයස
• ජානගත සම්බන්ධතාවයන්
• සංජානනීය හදවත් රෝග සහ වකුගඩු ආබාධ

පාලනය කළ හැකි හේතු

• තරබාරුව
• ක්‍රියාශීලි නැති ජීවන රටාව
• ව්‍යායාම නැති වීම
• ලුනු සහ තෙල් අධික ආහාර ( බර්ගර්, පිට්සා, වැනි මේද අධික ආහාර ) සීමා කරන්න.
• තයිරොක්සින් හෝර්මෝනයේ වැඩි වීම
• දියවැඩියාව / කොලස්ටරෝල් මට්ටම දිගු කාලයක් පාලනය නොවී පැවැතීම

“”මම බේහෙත් නැවත්තුවා””

ඔබ අධි රුධිර පීඩන තත්වය පාලනය කර ගැනීමට ඖෂධීය ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටි තැැනත්තෙක් නම් සමහර විට කාලයත් සමග ඔබගේ රුධිර පීඩන මට්ටම යහපත් අගයක පැවැතුනත් ඖෂධ ලබා ගැනීම නවත්වන්න එපා. රුධිර පීඩනයේ වෙනසක් ඇත්නම් වෛද්‍යවරයා විසින් ඖෂධ මාත්‍රාව වෙනස් කරන්න පුළුවනි.

බේත් ගන්න අතරවාරයේ ප්‍රවේසම

අධික රුධිර පීඩනය සමග දියවැඩියාව , කොලස්ටරෝල්, හන්දි ආශ්‍රිත රෝග , වකුගඩු රෝග ඇති වෙනවා.ඒ නිසා මෙම රෝග තත්වයන්ට නිවරැදි ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීමෙන්  වෙනත් සංකුලතාවයන් ඇති වීම අවම වෙනවා.

අධි රුධිර පීඩනය නිසා අංශභාග තත්වයක් ඇති වීම.  

මොළයට රුධිරය සැපයෙන රුධිර වාහිනියක් හෝ අවහිර වීම හෝ පුපුරා යෑම නිසා  මොළයට ඔක්සිජන් සහ අනෙකුත් පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ලැබෙන්නේ නැහැ. රුධිරවාහිනිය හරහා රුධිරය සැපයෙන මොළයේ කොටස මිය යනවා.ඒ නිසා මොළයේ අක්‍රිය වූ කොටස මගින් පාලනය වෙන ශාරිරික ක්‍රියාකාරකම් අඩපණ වෙනවා. මේ ක්‍රියාවලිය අංශභාගය යනුවෙන් හැඳින්වෙනවා.

අධික රුධිර පීඩනය වෙනත් ඉන්ද්‍රියන්ට  බලපාන්නේ කොහොමද…?

• හෘදයවස්තුවේ ඇති ධමනී නාල සිහින් වීම සමග ඇති වෙන රෝග 

හෘදයාබාධයකින් ක්ෂණික මරණයක් සිදු වෙන්න පුලවන්.

• ඇස්වලට රුධිරය සැපයුම අඩාල වුනොත්..

රුධිර නාල පුපුරා ඇස තුළ ලේ ගැලීම.

එක් ඇසක හෝ ඇස් දෙකම පෙනීමේ දුර්වලතාවය හෝ සදහටම පෙනීම නැති වීම. 

• වකුගඩුවලට රුධිරය සැපයුම අඩාල වුනොත්..

වකුගඩු අකර්මන්‍ය වී බද්ධ කිරීමේ තැනට පත් වීම සහ අකර්මන්‍ය වී මරණයට පත් වීම.

අධි රුධිර පීඩනයෙන්  ආරක්ෂා වීමට නම් ලැබෙන වෛද්‍ය උපදෙස්..

අධි රුධිර පීඩන තත්වයට පත් රෝගියෙකුට එම තත්වය පාලනය කර ගෙන සාමාන්‍ය ජීවිතයක් ගත කිරීමට අවස්ථාවක් තිබෙනවා. ඒ වෙනුවෙන් ඔබට කළ හැකි දේ ඉතාම පහසුයි.

• රෝගය කලින්ම හඳුනා ගන්න.
• වෛද්‍ය පරීක්ෂණ අදාල දිනයන්හිදී ලබා ගන්න
• දියවැඩියාව , බර සහ වෙනත් රෝග පාලනය කර ගන්න.
• මානසික සුවතාවයෙන් ජීවත් වෙන්න

ඔබ අධි රුධිර පීඩන තත්වයට පත් රෝගියෙකු වුනත් රෝග තත්වයට බලපාන  හේතු සාධක පාලනය කර ගැනීමෙන් සහ ඔබේ ජීවන රටාව නිවරැදි ලෙසින් පවත්වා ගැනීම අධික රුධිර පීඩනයෙන් නිදහස් වීමෙන් සාමාන්‍ය ජීවිතයක් ගත කිරීමට අවස්ථාව තිබෙන බවත්  අමතක කරන්න එපා. 

විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:

වෛද්‍ය නිළධාරී නාමල් විජේසිංහ මහතා

දිස්ත්‍රික් රෝහල, මීගමුව