අලුත උපන් කිරි කැටියෙක් කිරි පෙවීම නිසා දිනකට වැඩි වාර ගණනක් මලපහ කිරීම සිදු කරයි. සමහර දරුවන් සතියකට වරක් මලපහ කිරීම සිදු කරයි. තවත් සමහර දරුවන් දිනකට 7-8 වතාවක් මලපහ කිරීම සිදු කරයි. මල වියලි භාවය රහිත නම් දරුවාට අපහසුතාවයක් නොමැති නම් සතියක් පමණ යනතුරු මලපහ නොකිරීම කලබල විය යුතු තත්ත්වයක් නම් නොවේ.
ළදරුවන්ගේ මලපහ පිටකිරීම හා සම්බන්ධ ගැටලු වලදී දක්නට ලැබෙන ලක්ෂණ කිහිපයක් පිළිබඳව අපි සාකච්ජා කරමු.
වැඩි වාර ගණනක් මළපහ වීම
ඇතැම් අවස්තාවලදී ඇතැම් ළදරුවන් වැඩි වාර ගණනක් මලපහ කරන අතරම එයට හේතුව වැඩි වාර ගණනක් ආහාර ලබාදීම නම් දරුවාගේ බර අධිකව වැඩි වීම, රාත්‍රියට මලපහ කිරීම අඩු වීම වැනි තත්ත්වයන් යටතේ හඳුනා ගත හැකි අතරම මෙහිදී වෙනත් රෝග ලක්ෂණ නොපෙන්වයි.
නමුත් මෙසේ වැඩි වාර ගණනක් දරුවෙකු මලපහ පිට කරන්නේ රෝගී තත්ත්වයක් නිසා නම් පහත දක්වා ඇති රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරයි. පහත රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරන්නේ නම් වහාම වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගත යුතුය.
- දිනෙන් දින බර අඩු වේ.
- මව වැඩිපුර ආහාර/කිරි ලබා නොදුන්නද මලපහ වීම සිදු වේ.
- මලපහ වීමට අමතරව උදර වේදනාව, වමනය, උණ ආදී ලක්ෂණ ඇති විය හැක.
- මල සමග සීදම් හෝ රුධිරය පිටවීම.
මෙවැනි තත්ත්වයකදී දරුවාට ප්‍රතිකාර ප්‍රතිකාර ලබාදීමට පෙර මල පිළිබඳ සම්පූර්ණ වාර්තාවක් (Stool for full report) ලබාගැනීම අවශ්‍ය වේ.
දරුවාට මල සමග සීනි පිටවීම
මෙම තත්ත්වය හේතු 2 ක් යටතේ සිදු විය හැකිය.
- දරුවාගේ පෝෂණ අවශ්‍යතා සඳහා මව්කිරිවල සීනි අඩංගු වේ. අධික වාර ගණනක් කිරි පෙවීමෙන් මව්කිරිවලින් ලැබෙන සීනි ප්‍රමාණය දරුවාට ජීර්ණයට නොහැකි වේ. මේ නිසා මල සමග සීනි පිටවේ. මෙම තත්ත්වය හඳුනාගත හැකි වන්නේ දරුවා කොතෙක් මලපහ කළද බර ප්‍රමාණයෙන් වැඩි වීමය. ප්‍රතිකාර වන්නේ කිරි ලබාදෙන වාර ගණන අඩු කිරීමය.
- දරුවාගේ ආහාර මාර්ගය තුළ සීනි ජීර්ණයේ ගැටලු ඇති නම් මෙම තත්ත්වය ඇති වේ. මෙහිදී දරුවාගේ වර්ධනය දුර්වල වන අතර දිනෙන් දින බර අඩුවේ. මෙය බහුලව දැකිය හැකි ගැටලුවක් නොවන අතර මන්ද පෝෂණ තත්ත්වයන් වුවද දැකිය හැක. ප්‍රතිකාර ලෙස වෛද්‍ය උපදෙස් මත සීනි අඩංගු නොවන පිටි කිරි වර්ග භාවිත කළ හැක.
දරුවාගේ මල කොළ පාට වීම
මෙම තත්ත්වය හේතූ 2 ක් නිසා ඇති වේ.
- රෝග තත්ත්වයක් නිසා මල බුරුලට යාම ඇති වූ විට මෙම තත්ත්වය ඇති වේ. මීට අමතරව උණ, වමනය, උදර වේදනාව වැනි රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරයි.
- අනවශ්‍ය ආකාරයට වැඩි වාර ගණනක් කිරි පෙවූ විට මෙම තත්ත්වය ඇති වේ. එවිට ආහාර මාර්ගය අධි ක්‍රියාකාරිත්වයට පත් වී ආහාර ජීර්ණය සම්පූර්ණයෙන් සිදු නොවී එයට එකතු වූ පිත මල සමග පිට වේ. පිත එකතු වීම නිසා මල කොළ පැහැයක් ගනී. මෙය පාලනය සඳහා කිරි පෙවීම සීමා කළ යුතු වේ.
සමහර දරුවන් මලපහ කරන විට ඇඬීම, තැටමීම, කෙඳිරි ගෑම සිදු කරයි. මලපහ කිරීමට ආසන්නයේ දැනෙන අපහසුව නිසා මෙසේ ඇති විය හැක. බඩ එළිය යාම රෝගයක් ලෙස වැළඳුන විටද සුපුරුදු ආහාර රටාවම ලබා දෙන්න. ආහාර ලබාදීම සීමා නොකරන්න.
මලපහ දියර වශයෙන් දිනකට සාමාන්‍යයෙන් පිටවන ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි වාර ගණනක් පිටවීම නිසා දරුවාගේ සිරුරෙන් අනවශ්‍ය ලෙස ජලය ඉවත් වේ. මෙම තත්ත්වය විජලනය ලෙස සරලව හැඳින්විය හැකි අතර එවිට දරුවා පහත ලක්ෂණ පෙන්වයි.
- වියළි තොල්
- ගිලුණු ඇස්
- අධික පිපාසය
- මුත්‍රා පිටවීම අඩුවීම
- දරුවා නොසන්සුන් වීම
- දරුවා මළානික වීම
වහාම වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබාදිය යුතුය. මෙහිදී ප්‍රතිකාර ලෙස ජීවනී ලබාදීම ආරම්භ කරන්න. ඉතාම වැදගත් ප්‍රතිකාරයකි.
අනුරාධපුර ශික්‍ෂණ රෝහලේ ළමා ඒකකයේ වෛද්‍ය නිර්මලී ඒකනායක මහත්මිය සමග සකසන ලද ලිපියකි.
