ගුරුවරු කියන්නේ දෙමාපියන්ගෙන් පසුව දරුවන්ගේ ජිවිතයට මග පෙන්නවන්නට හමුවෙන දෙවන මව්පියන් කිව්වොත් නිවැරදියි. බහුතරයක් ගුරුවරුන් දරුවන්ට ඉතා ලෙන්ගතුව මග පෙන්වීම් කළත් සුළුතරයක් ගුරුවරුන්ට දරුවන්ගේ අනාගතය ගොඩ නැංවීම ගැන විශේෂ අවශ්‍යතාවයක් හෝ මේ මගේ දරුවා වැනිම තවත් දරුවෙකු ලෙස සිතීමේ හැකියාවක් නැති තරම්. මගේ දියණියන් දෙදෙනාම පාසැල් වයසේ පසුවන නිසාම වසර ගණනක මුළුල්ලේ සිටම ගුරුවරුන් පිළිබඳව විවිධාකාරයේ අත්දැකීම් ලබා ඇත්තෙමි. කෙසේ වුවද සතුටට කරුණ වන්නේ ඔවුන් දෙදෙනාටම දරුවන්ට ආදරය දක්වන ගුරුමව්වරුන් මුණ ගැසීමයි. මේ ලඟදී දිනක, මගේ වැඩිමල් දියණිය ඇයගේ එක ගුරුවරියක් පිළිබඳව පැවසුවේ, ” අම්මා, තිලිනි ටීචර් නම් බුදුහාමුදුරුවෝ වගේ… එයාට තියෙන්නේ පුදුම ඉවසීමක්, කරුණාවක්” කියාය. වයස අවුරුදු එකොළහක් වන ඇයට තමන්ගේ ගුරුතුමිය ගැන ඒ ආකාරයෙන් පවසන්නට ඇය මොවුන්ට මවක් මෙන්ම වන්නට ඇතැයි මට සිතුණි. මේ මගේ කතාව වුවත් මෑතකදී මගේ යෙහෙලියකගේ දියණියකට අත්වූ ගැටලුව නම් මෙයින් හාත්පසින්ම වෙනස් තත්ත්වයකි. ඇයගේ දියණිය තුන වසරේ ඉගෙනුම ලබන අතරම ගුරුවරියගේ අනිසි හිරිහැර නිසා පීඩාවට පත්ව ඇති අතරම මගේ යෙහෙළියත් ඇයගේ සැමියාත් මේ වෙනුවෙන් කල හැකි කිසිවක් නොමැතිව අසරණ තත්ත්වයට පත්ව සිටී. දරුවාගේ මානසික තත්වය සමතයකට පත් කිරීම වෙනුවෙන් කල හැක්කේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳව නිවැරදි අවබෝධයක් ලබා ගැනීම වෙනුවෙන් ඒ පිළිබඳව සුවිශේෂී දැනුමක් ඇති ළමා මනොවෛද්‍යවරයෙකු සමග සාකච්ජා කිරීමටත් මෙවැනි තත්ත්වවලට මුහුණ දෙන තවත් දෙමාපියන් වෙනුවෙන් මේ සහටන සකස් කිරීමටත් මම සිතුවෙමි. මේ වෙනුවෙන් මට සිය දැනුම සහ උපදෙස් නොමසුරුව ලබා දෙන්නට දහසක් රාජකාරි මැද වුවද සිය වෙලාව වෙන්කර දුන් කැළණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛද්‍ය පීඨයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය, රාගම ශික්ෂණ රෝහල ළමා සහ යොවුන් විය පිළිබඳ විශේෂඥ මනෝ වෛද්‍ය මියුරු චන්ද්‍රදාස මහතාට හදපිරි ගෞරවය සහ ස්තුතිය ප්‍රකාශ කර සිටිමි.
ඔව්… ඇත්තටම ගුරුවරුන් නිසාත් දරුවන් මේ ආකාරයට පීඩාවට ලක්වෙන අවස්ථා ඕනේ තරම් තියෙනවා. ගුරුවරුන්ට බිය නිසා හෝ දරුවාට තියෙන පීඩා තව තවත් වැඩිවෙයි කියා සිතා හෝ මෙවැනි තත්ත්වයකදී නිහඬව සිටීම කිසිසේත්ම සුදුසු නැහැ. මෙවැනි තත්ත්වවලදී දෙමාපියන් බොහෝසෙයින් අසරණ තත්ත්වයට පත්වෙනවා. ගුරුවරයා සමග කෙලින් මේ සම්බන්ධයෙන් සාකච්ජා කිරීම පන්ති කාමරය තුල දරුවා තවත් අසරණ විය හැකි තත්වයක් නිසාම වක්‍රාකාරව මේ සම්බන්ධයෙන් කතා කිරීම ඔබට කල හැකියි. මෙවැනි හේතු මත දරුවන් පාසලෙන් ඉවත් කරගැනීමට පවා කටයුතු කරන දෙමාපියන් සිටිනවා. මෙතැනදී ඇති වන ගැටළුවක් වන්නේ ගුරුවරයා යනු ශිෂ්‍යයෙකුට පරමාදර්ශී චරිතයක් බව ගුරුවරයා තුල අවබෝධයක් නොමැති වීමයි. ඔවුන්ගේ එක් ප්‍රතිචාරයක් දරුවෙකුගේ අනාගතයට, ආත්ම අභිමානයට, ආත්ම විශ්වාසය ගොඩ නැංවීමට මෙන්ම පෞරුෂත්ව වර්ධනයට කෙතරම් බලපෑම් කරනවාද යන්න ඔවුන් දන්නේ නැහැ. මෙවැනි හේතු මත දරුවෙකුට ඇති වන මානසික බලපෑම නිසා විෂාදය වැනි තත්ත්වවලට පවා පත් විය හැකිය. දරුවා බියට පත්වීම, නින්ද නොයෑම, කලකිරුණු ස්වභාවය, ඉගෙනීම අත්හැරීම වැනි තත්ත්ව මෙන්ම තමා මුහුණ දෙන පීඩාකාරී තත්ත්ව විටින් විට සිහියට නැගෙන ආකාරයේ පසුකම්පන තත්ත්වවලට වුවද දරුවෙකු පත් විය හැකියි. ගුරුවරු කියන්නේ දරුවෙකුගේ මානසික සංවර්ධනයට විශාල බලපෑමක් කරන චරිතයක්. දරුවන්ගේ පරමාදර්ශී චරිත වන ගුරුවරු වැනි අයගෙන් හිරිහැර වෙන දරුවෙකුගේ ස්වාභිමානය ගොඩනැගෙද්දි විශාල පසුබෑමකට ලක්විය හැකියි.
මෙවැනි තත්වයකදී දෙමාපියන් ඉතාම අසරණ තත්ත්වයට පත් වෙන එක සාධාරණයි. ඉතින් ඔබට කරන්න තියෙන්නේ දරුවාට ඇති වන මානසික බලපෑම හොඳින් මුදාහරින්න නිවසේදී දරුවාට අවස්ථාව ලබා දීමයි. දරුවාට සවන් දීම මෙතැනදී බොහොම වැදගත් වෙනවා. නිවසේදී කිසිදු මානසික බලපෑමක් දරුවාට අත්විඳීමට සිදුනොවිය යුතු අතරම ඔබ දරුවාට ඇහුම්කන් දීම මගින් දරුවාට යම්තාක් දුරකට සහනයක් ලැබෙනවා.
මෙවැනි තත්ත්ව වලදී ඇතැම් දෙමාපියන් පාසලට ගොස් ගුරුවරයාට බැන වැදී ඉතා නොසන්සුන් ලෙස ආවේගශීලි ලෙස හැසිරෙන අවස්ථා තිබුනත් ඒක මේ ගැටලුවට හොඳ විසදුමක් නම් වෙන්නේ නැහැ. එයින් ඔබේ දරුවා තවදුරටත් පීඩාවට ලක්විය හැකියි.
මෙතැනදී ගුරුවරුන්ගේ තවත් සිතුවිල්ලක් වන්නේ, දිනපතා කටයුතුවලදී දරුවන්ට ලබාදෙන අවවාද, විධාන ඔවුන් ගන්නට නොගන්නා බවයි. එත් සමගම දරුවෙකු පීඩාවට පත්වන ආකාරයට හැසිරීම දරුවෙකුට බලපෑමක් ඇති කරවන බවක් ඇතැම් ගුරුවරු නොදන්නවා විය හැකියි. නමුත් සංවේදී දරුවෙකුට මේ අත්දැකීම නිසා තම ජිවිත කාලයටම බලපෑම් ඇති විය හැකියි/ උදාහරණය විදියට මෙවැනි පදිවකට ලක්වුණු දරුවෙක් සම්මුඛ පරීක්ෂණයකට ඉදිරිපත් වීමට පවා බිය විය හැකියි. එසේම රැකියාවක නියුතු වන විටත් ඉතාම බයාදු පෞරුෂත්වයක් සමගින් වින්දිතයාගේ චරිතය නිරුපණය කරන අතරම සමාජය එවැනි පුද්ගලයන්ගෙන් වාසි සහගත දේ ලබා ගැනීමට දෙවරක් සිතන්නේ නැත. මෙවැනි දරුවෙකුට වින්දිතයාගේ චරිතයෙන් මිදීම අතිෂය දුෂ්කර කටයුත්තක් වෙනවා.
මෙතැනදී දෙමාපියන් බොහොම සුක්ෂම විය යුතුයි. දරුවට එල්ල විය හැකි මානසික බලපෑම අවම වන ආකාරයට ක්‍රියාත්මක විය යුතුයි. ගුරුවරිය සමග වක්‍රාකාරව හෝ කතා බහ කොට ගැටලුව නිරාකරණය කර ගැනීමට සැලසුම් සහගත විය යුතුයි.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
විශේෂඥ වෛද්‍ය මියුරු චන්ද්‍රදාස
ළමා සහ යොවුන් මනස පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්‍ය – රාගම ශික්ෂණ රෝහල / ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය – කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලය
