අද වෙන විට ලොව පුරාම පවතින මේ කොරෝනා වසංගතය හේතුවෙන් සෑම පුද්ගලයෙක්ම පත්ව සිටින්නේ ඉතාම අසරණ තත්ත්වයකටයි. විශේෂයෙන්ම දිනකට දෙ‍දහසකට අධික වූ ප්‍රමාණයකින් ආසාදිතයන් අපේ රට තුළින් වර්තා වන නිසාම රෝහල් පිරී ඉතිරී ගොස් තිබෙනවා. එය ඉතාම අවදානම් තත්ත්වයක්. අද වන විට ලංකාව පුරා දරුවන් 45,000කට අධික සංඛ්‍යාවක් කොරෝනා උවදුරට ගොදුරු වී සිටිනවා. ඒ නිසාම දරුවන් කොරෝනා වෛරස ආසදනයට ගොදුරු වීම වළක්වා ගැනීමට, ආසාදිත දරුවෙක් රැක බලා ගැනීමට වගේම නිවසේ වැඩිහිටියෙක් කොරෝනා අසාදිතයෙක් බවට පත් වූවොත් කටයුතු කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න දැනුවත්ව සිටීම බොහෝ සෙයින් වැදගත් වනු ඇත.
දිනකට වාර්තා වන ආසාදිතයින් සංඛ්‍යාව සීග්‍රයෙන් ඉහළ යන නිසාම රෝහල් ධාරිතාවය පිරී ගොස් අද වන විට සංකූලතා නොපෙන්වන කොරෝනා ආසාදිත රෝගීන් නිවෙස් තුළම කළමනාකරණය කරගැනීමට සිදුව තිබෙනවා. එය එසේ වුවත් සෑම නිවසකම කොරෝනා රෝගියෙකුට වෙන්ව සිටීමට අවශ්‍ය පහසුකම් සම්පූර්ණ නොවිය හැකියි. නිවස තුළ කොරෝනා ආසාදිත පුද්ගලයෙක් සිටිනවා නම් නිවසේ වැඩිහිටියන් මෙන්ම කුඩා දරුවන් සම්බන්ධව විශාල වගකීමක් මව්පියන්ට පැවරෙනවා. එය කෙසේ වුවත් පවතින තත්ත්වයට අනුගතව ජීවිතය ආරක්ෂා කරගැනීමට අපට සිදුව තිබෙනවා.
ඔබේ නිවසේ කොරෝනා රෝගියෙකු ප්‍රතිකාර ලබනවා නම්,
- නිවසේ දරුවන්ගෙන්/වැඩිහිටියන්ගෙන් වෙන්ව සිටිය යුතුය
- ඔහු භාවිත කරන පිගන්/කෝප්ප සියල්ල වෙන්ව තැබිය යුතුය
- ඇඳ ඇතිරිලි/තුවා ඇතුළු රෝගියා විසින් පරිහරණය කරනු ලබන සියලු දේ නිවසේ අනෙක් අයගෙන් වෙන් කළ තැබිය යුතුය
- වෙනම නාන කාමරයක් ලබා දිය හැකි නම් වඩාත් සුදුසු වුවත් එම පහසුකම් නැතිනම් රෝගියාගේ පාවිච්චියෙන් පසු විෂබීජහරණය කළ යුතු අතරම ඒ සඳහා වුවත් ඇතුළු විය යුත්තේ ආසාදිත පුද්ගලයා භාවිතයෙන් විනාඩ් 15කට පමණ පසුය. මන්ද ආසාදිතයා හරහා වාතයට මුසු වූ බිදිති පහළට වැටීමට විනාඩි 15ක් පමණ ගත වන නිසාය. (මෙය රැකියා ස්ථානයේදී පොදු වැසිකිලි/නාන කාමර භාවිතයේදී වුවද සැලකිලිමත් විය යුතු විශේෂිත කරණකි)
- වයස අවුරුදු දෙකට වැඩි සියලු දෙනාම මුඛ ආවරණ පැලදිය යුතුය
- ආසාදිතයා සමග දුරස්ථභාවය තබා ගත යුතුය
- නිවස තුළට හොදින් වාතාශ්‍රය/හිරු එළය ලැබෙන සේ දොර ජනෙල් විවෘතව තබන්න
- නිසි පෝෂණය සපිරි ආහාර වේලක් ලබා දෙන්න
- විවේකය ලබා ගැනීමට සලස්වන්න
අපේ දරුවෙක් කොරෝනා ආසාදිතයෙක් වුවහොත් වැඩිහිටියන් දෙමාපියන් ලෙස මූලිකව මානසිකව සන්සුන් වීම ඉතා වැදගත් වේ. වෛද්‍ය උපදෙස් අනුව යමින් නිසි උපදෙස් පිළිපදිමින් ක්‍රියාත්මක වුවහොත් කොරෝනා ජය ගැනීමට අපට හැකිය. අද වන විට රෝහල්වල ඉඩකඩ ගැටලුව මත කොරෝනා වෛරස ආසාධිත දරුවන්ගෙන් සංකූලතා පෙන්නුම් කරන දරුවන් රෝහල් ගත කෙරෙන අතරම ආසාදිත එහෙත් රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් නොකරන දරුවන් නිවෙස් තුළම තබා ගනිමින් රෝග තත්ත්වය කළමනාකරණය කිරීමට වෛද්‍යවරුන් මව්පියන්ට උපදෙස් ලබා දෙයි. වැදගත්ම කරුණ වන්නේ මුල් අවස්ථාවේදීම රෝගය හඳුනා ගැනීමයි. රෝග ලක්ෂණ පෙන්නමු කළ වහාම වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගැනීම තුළින් රෝගය ඇත්නම් එය හඳුනා අවශ්‍ය වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර වෙත යොමු වීමෙන් සංකූලතා අවම කරගැනීමට හැකියාව උදා වෙනු ඇත.
කොරෝනා ආසාදිත දරුවෙකු පෙන්නුම් කළ හැකි ලක්ෂණ
- උණ – උණ ගතිය දින 03 ක් යනතුරු පැවතිය හැකි අතරම වෛද්‍ය නිර්දේශයට අනුව බරට සරිලන පරිදි පැය හයෙන් හයට පැරසිටමෝල් නියමිත මාත්‍රාව ලබා දෙන්න, මද උණුසුම් වතුරින් දරුවාගේ කිහිලි, යටි පතුල් සහ නළල තෙතමාත්තු කරන්න.
- හිසරදය
- සෙම්ප‍්‍රතිශ්‍යාව/සෙම ගතිය – දරුවාට යම් ස්වසන අපහසුතාවක් ඇත්නම් වහා වෛද්‍ය උපදෙස් පතන්න. ඇතැම් විට එක්ස් රේ පරීක්‍ෂණය සිදුකර අවශ්‍ය නම් කෘතිම ස්වසනය ලබාදීමට/ප‍්‍රතිජීවක ඖෂධ ලබාදීමට වෛද්‍යවරයා විසින් නිර්දේශ කරනු ඇත.
- කැස්ස
- බඩඑළිය යාම/පාචනය
- ඇඟපත රුදාව
කුඩා දරුවන් තමාට ඇති අපහසුතා පිළිබඳව නිවැරදිව පැවසීමට සමත් නොවන අතරම යම් යම් අතුරු ආබාධ පැන නගී ද යන්න පිළිබඳව මව්පියන් සැමවිටම සැලකිලිමත් විය යුතුයි. කොරෝනා වෛරස ආසාදනය හේතුවෙන් ඇති විය හැකි එවැනි තත්ත්ව ලෙස රුධිරයේ කැටි ගැසීම්, ස්වසන අපහසුතා මෙන්ම නිව්මෝනියා තත්ත්වය මත පෙනහලුවල ඇති විය හැකි බැක්ටීරායා ආසාධන වැනි තත්ත්වයන් ඇතැම් විට මව්පියන් වන ඔබටත් අවබෝධ කර ගත නොහැකි විය හැකියි. අන්න ඒ නිසාම දරුවා පෙන්නුම් කරන ලක්ෂණ මත නිසි සැලකිලිමත් බවින් සිටිමින් අවශ්‍ය වෛද්‍ය උපදෙස් නිසි කලට ලබා ගැනීම මේ අවස්ථාවේ අත්‍යවශ්‍ය කරුණකි. එවිටි රුධිර පරීක්ෂණ,එක්ස් රේ පරීක්ෂණ හරහා දරුවාගේ තත්ත්වය පිළිබඳව නිගමනය කොට සිදුවිය යුතු ප්‍රතිකර්ම පිළිබඳව වෛද්‍යවරයා විසින් ඔබව දැනුවත් කරනු ඇත. ස්වසන අපහසුතා, නොනවතින කැස්ස වැනි තත්ත්වයකදී ළඟම ඇති රජයේ රෝහලට දරුවා රැගෙන යා යුතුය.
වැඩිහිටියන් ලෙස ඔබ සිහි තබාගත යුතු තවත් වැදගත් කරුණත් වන්නේ ඔබ එන්නත ලබාගත් විගස ඔබේ සිරුර තුළ ප්‍රතිශක්තිය ගොඩනැගීමක් සිදු නොවන බවයි. ඒ සඳහා යම් කාලයක් ගත වන අතරම මාත්‍රා දෙකම ලබාගෙන තිබීමද ඉතා වැදගත් වේ. එසේම ඔබ එන්නත ලබාගත්තද නිසි සෞඛ්‍ය පිළිවෙත් අනුගමනය කිරීම අතිශයින් වැදගත් වන්නේ එන්නත මගින් රෝගය බෝවීම සම්පූර්ණයෙන් වැළැක්වීමක් සිදු නොවන නිසාය. එන්නත විද්දත් රෝගය බෝවනවා නම් එය ලබා ගන්නේ කුමටදැයි ඔබට සිතෙනු ඇත. එමගින් ඔබ ආසාදනයට ලක් වුවහොත් තවත් කෙනෙකුට ඔබෙන් රෝගය බෝ වීමේ අවදානම මෙන්ම ඔබට ඇති වන සංකූලතාවන් අවම කරනු ඇත. එන්නත් ලබා ගැනීමේ තවත් එක් වාසියක් වන්නේ ජීවත අවදානම අවම කරගැනීමට හැකියාව ලැබීමයි.
ඇතැම් පිරිස් කොරෝනා වෛරසයට ගොදුරු වූ බව සඟවාගෙන සිටීමට උත්සාහ කිරීම නිසා රෝගය නිවෙස් තුළ සිටින වැඩිහිටියන්ට මෙන්ම දරුවන්ට ද පැතිර යනවා. අන්න ඒ නිසාම ඔබ රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරන අයෙක් නම් පීසීආර් පරීක්ෂණයට යොමු වී ඔබේ මෙන්ම ඔබේ පවුලේ අයගේත් සමාජයේත් ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් ක්‍රියාත්මක වෙන්න. පීසීආර් පරීක්ෂණයට යොමු වී ප්‍රතිඵලය ලැබෙන තුරු නිවසින් පිටව යාම හෝ පවුලේ අනෙක් පිරිස් සමග සමීපව රුඳී සිටීම නොකරන්න. අපි කොයි කාටත් මෙවැනි තත්ත්වයකිදී අප ගැන මෙන්ම සමාජය ගැනත් විශාල වගකීමක් පැවරෙන බව අමතක නොකරන්න.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
ළමා රෝග විශේෂඥ, වෛද්‍ය දීපාල් පෙරේරා
රිජ්වේ ආර්යා ළමා රෝහල
