කාන්තාවක තම ජීවිතයේ අවස්ථාවන් ගණනාවක් පසු කරන අතර මේ විවිධ වූ අවස්ථාවන් වලදී සුන්දර එමෙන්ම ක්‍රියාශිලීව සැහැල්ලු ජීවිතයක් විටෙක ගත කරනු ලබයි. ඒ බිළිඳියකව ඉපිද දෙමාපිය තුරුලේ ඇති දැඩි වී, සුන්දර ළමා කාලයක් සැහැල්ලුවෙන් චමත්කාර ලෙස අත්විඳිමිනි. මේ කාලය අවසානයේ යෞවනත්වයට පා තබන්නේ ශරීරය තුල සිදුවන හෝමෝන වෙනසත් සමඟිනි. මේ කාල වකවානුව තුලදී නැවතත් මේ දැරිය ඉක්මන් ශාරීරික වර්ධනයක් පෙන්වන අතරම පියයුරු විශාල වීම, උකුල පලල් වීම ආදිය මෙන්ම ලිංගික ප්‍රදේශ වල, කිහිල වල රෝම වැඩෙන්නට පටන් ගනී. මෙසේ සිදුවන්නේ ශරීරය තුල සිදුවන හෝමෝන ක්‍රියාත්මක වීම නිසයි. මේ යෞවනත්වය කෙලවර වන්නේ බොහෝ දැරියන්ගේ විවාහ දිවියත් සමඟිනි.
විවාහ දිවිය සමඟින් ආරම්භ කරන ලිංගික ජීවිතය තම වර්ගයාගේ පැවැත්ම උදෙසා කැප කිරීමට ඇයට සිදු වේ. මේ ලිංගික ජීවිතය ආරම්භ කිරීමත් සමඟම ඇයට හියුමන් පැපිලෝමා නම් වෛරසය ආසාදනය විය හැකි අතරම එය ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන වෛරසයකි. මේ වෛරසය ගැබ්ගෙල පිළිකා ඇති කිරීමට හේතුවක් වේ. මෙසේ පැවසූ විට සෑම කාන්තාවකටම එසේ සිදුවිය හැකිද යන ගැටලුව ඔබටත් පැනනගිනු නොඅනුමානය. සෑම අයෙකුටම එම වෛරසය සම්ප්‍රේෂණය විය හැකි වුවත් එක් එක් පුද්ගලයාගේ ශරීරයේ පවතින ප්‍රතිශක්තිය අනුව ගැබ් ගෙල පිළිකාව කෙතරම් දුරට ඇතිවේද යන්න තීරණය වේ. මේ නිසා විවාහ වූ සෑම කාන්තාවක්ම/ලිංගික සංසර්ගය පටන් ගෙන ඇති සෑම කාන්තාවක්ම ලිංගිකව සක්‍රීයව වසර 5 කදී හියුමන් පැපියුලෝමා වෛරසය ආසාදනය වී ඇත්දැයි පරීක්‍ෂා කරගත යුතුයි.
පැප් පරීක්ෂණය සිදු කරගන්නේ කෙසේද? කොතැනින්ද?
මේ පරීක්ෂණය කර ගැනීමට සුදුසුම තැන ඔබගේ ප්‍රදේශයේ සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිළධාරී කාර්යාලයේ පැවැත්වෙන සුවනාරී සායනයි. එසේත් නොමැති නම් ප්‍රසව හා නාරී වේදීය වෛද්‍යවරයෙකු සිටින රෝහලක පවත්වනු ලබන නාරිවේදීය සායනයයි. ඒ වගේම පුද්ගලික රෝහල් වලදීත් මේ පරීක්ෂණය කරගත හැකියි. මේ පරීක්ෂණය පිළිබඳව ඔබට අවශ්‍ය විස්තර ඔබේ ප්‍රදේශයේ පවුල් සෞඛ්‍ය සේවා නිළධාරිනියගෙන් එහෙමත් නැත්නම් ප්‍රදේශයේ මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්‍ෂකතුමා, හෙද සොයුරිය හෝ සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිළධාරීතුමාගෙන් දැනගත හැකියි.
පැප් පරීක්ෂණය සිදුකරන්නේ කෙසේද?
කුඩා උපකරණයක් ආධාරයෙන් ගැබ්ගෙල ප්‍රදේශයෙන් ලබා ගන්නා ස්‍රාව කොටස් වීදුරු කදාවක් මත හිරකර රසායනාගාරය වෙත යවා මෙම ස්‍රාවයේ පූර්ව පිළිකා සෛල හෝ පිළිකා සෛල ඇති දැයි පරීක්‍ෂා කිරීම සිදු කරන අතර මේ අවස්ථාවේදීම ගැබ්ගෙල හෝ යෝනි මාර්ගය අවට ඇති ඉන්නන් ආදිය ද නිරීක්ෂණය වුවහොත් (ඒවාද පිළිකා බවට පත්විය හැකි හෙයින්) ඒ සඳහාද අවශ්‍ය වෛද්‍ය උපදෙස් ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු කිරීම සිදු කෙරේ.
මෙම පරීක්‍ෂණ ලිංගික ජීවිතය පටන් ගෙන ඇති සෑම කාන්තාවක්ම සෑම වසර 5 කට වරක් සිදු කරවා ගැනීම මඟින් පූර්ව පිලිකා ලක්‍ෂණ හඳුනා ගැනීමට හැකිවීම තුලින් එය පිළිකාවක් බවට පත්වීමට පෙර ප්‍රතිකාර ලබාදී සුව කරගැනීමට හැකි වේ. එසේම පැතිරීමට පෙර හඳුනා ප්‍රතිකාර ලබාදීම තුලින් ජීවිතය යහපත් ලෙසින් ගෙවීමට තමාගේ සම්පූර්ණ ආයු කාලයම භුක්ති විඳීමටත් හැකි වීම තුලින් ඇගේ ආදරණීයයන්ගේ ජීවිතයට ලැබෙන ආලෝකය සැමදා හිමිවනු ඇත.
මෙම පරීක්ෂණය යෝනි මාර්ගය තුලින් සිදු කරන්නක් හෙයින් ඔසප් පවතින විට සිදු කල නොහැකි නිසා ඔසප් වාර දෙකක් අතර කාලයතුළ සිදු කළ යුතුය.
පැප් පරීක්ෂණය සිදු කිරීමේදී අදාල කාන්තාව ඇඳක උඩුබැලි අතට වැතිරී පාද ඇද මට්ටමට නවා (මෙය ශ්‍රෝණිය ආශ්‍රිත ශල්‍යකර්ම/ සාමාන්‍ය දරු ප්‍රසූතිය සඳහා සිටින අයුරින්) සිටිය යුතුය. ඉන්පසු ස්පැකියුලම් (Speculum) නම් උපකරණය යෝනි මාර්ගය තුලට ඇතුළු කොට ගැබ් ගෙල පැහැදලිව නිරීක්ෂණය කරන අතරම සැහැල්ලු ප්ලාස්ටික් හෝ ලී වලින් සාදන ලද කතුරක් ආකාරයේ කුඩා උපකරණයක් උපයෝගී කරගෙන ගැබ් ගෙලින් ස්‍රාවය ගෙන ඒවා වීදුරු කදාවක (වීදුරු තහඩුවක) මත තබා එය ඇල්කොහොල් භාජනයක බහා වෛද්‍ය රසායනගාරය වෙත යවනු ලබයි. එම රසායනාගාරයේදී අන්වීක්‍ෂ පරීක්‍ෂණ මඟින් මෙම ගැබ්ගෙල ස්‍රාව තුල ඇති සෛල අතර ඇති අසාමාන්‍ය සෛල වේ නම් ඒවා හඳුනා ගැනීම සිදු කෙරේ. ඒ අනුව එම පරීක්‍ෂණයේ ප්‍රතිඵල
- CIN – I සුළු පෙර පිළිකා අවධිය
- CIN – II සාමාන්‍ය පෙර පිළිකා අවධිය
- CIN – III තීව්‍ර පෙර පිළිකා අවධිය
- Normal Smear/Negative for Intraepithelial lesion or malignancy ලෙස ලැබිය හැකිය.
ගැබ් ගෙල පිළිකාවකදී එහි ආරම්භය ගැබ් ගෙල මූලික කරගෙන ඇති වේ. ගැබ් ගෙල ඇති ස්ථම්බික අපිච්ඡද සෛල හා යෝනි මාර්ගයේ ඇති ශල්කමය අපිච්ඡදය හමුවන ස්ථානයේ පිළිකාව ආරම්භ වීම සිදු වේ. ගැබ්ගෙල බාහිර විවරය මතුපිට ස්ථරයේ සෛල විභාජනය අසාමාන්‍ය වීම නිසා අසාමාන්‍ය සෛල ඇති වේ. මෙසේ ඇතිවෙන අසාමාන්‍ය සෛල වසර 5 – 15 අතර කාලයකදී කිසිම ප්‍රතිකාරයක් හෝ නොමැතිව නොදැනීම සාමාන්‍ය තත්ත්වයට පත්වන අතරම අසාමාන්‍ය සෛල පිළිකා බවට පත් විය හැකිය. පැප් පරීක්‍ෂණයේදී අපි හඳුනා ගන්නේ එම සාමාන්‍ය සෛල සහිත පෙර පිළිකා අවධීන්ය. මෙම අවස්ථාවන් හඳුනා ගැනීම තුලින් ප්‍රතිකාර ලබාදී එම සෛල පිළිකා බවට පත්වීම වළක්වා ගැනීමට හැකි හෙයින් රෝග ලක්‍ෂණ කිසිත් නොපෙන්වන අය මේ පරීක්‍ෂණ සඳහා නියමිත කාල පරතරය ඇතිව යොමු වීම මඟින් ගැබ් ගෙල පිළිකා ඇති වීම පහසුවෙන් වළක්වා ගත හැකි වේ.
මෙම අසාමාන්‍ය සෛල 1 අවස්ථාව – 2 අවස්ථාව – 3 අවස්ථාව – ලෙසින් පැතිරී ගොස් පිළිකාව ඇති වීමටත් සාමාන්‍ය සෛල – 1 අවස්ථාව – 2 අවස්ථාව – 3 අවස්ථාව – 1 අවස්ථාව – සාමාන්‍ය සෛල ලෙස ආපසු පත්වීමටත් හැකියාව තිබේ.
ගැබ් ගෙල පිළිකාව වෙනත් පරීක්‍ෂණ මඟින් හඳුනා ගත නොහැකි අතර එය හඳුනා ගැනීමට හැකි එකම පරීක්ෂණය පැප් පරීක්ෂණය වේ.
ගැබ් ගෙල පිළිකා සඳහා අවධානම් කවුද?
- අඩු වයසින් ලිංගික ජීවිතය ඇරඹූවන්
- බහු පුරුෂ සේවනයේ හෝ බහු ස්ත්‍රී සේවනයේ යොදවන පිරිස්
- සක්‍රීයව හෝ අක්‍රීයව දුම්පානයේ යෙදෙන්නන්
- ලිංගිකව බෝවන රෝග ඇති වූ අය
- විවිධ රෝග සඳහා ප්‍රතිශක්තිය අඩු කරන ඖෂධ භාවිත කරන්නන්
පැප් පරීක්ෂණය සඳහා වයසක් තිබේද?
ලිංගික සම්බන්ධතා පවත්වන කාන්තාවන් වයස් බේදයකින් තොරව පළමු ලිංගික එක්වීමේ සිට වසර 5 කට පසු සෑම වසර 5 කට වරක් පැප් පරීක්ෂාව කරගත යුතුයි. ලංකාවේ සෑම විවාහක කාන්තාවකම/ලිංගිකව සක්‍රීය සෑම කාන්තාවක්ම වයස අවුරුදු 35 දී හා 45 දී පැප් පරීක්ෂණය කර ගැනීමට උනන්දු විය යුතු අතර වෙනත් රටවල නම් මෙම වයස් සීමාව ඒ රටවල පවත්නා සමාජ සම්බන්ධතා මත වෙනස් වේ.
මීට අමතරව වයස අවුරුදු 33 පමණ වන විට කාන්තාවන් තුල හෝමෝන මට්ටම අඩුවීමට පටන් ගනී. ඔවුන්ගේ ශරීර පාලනය කරනු ලබන මෙම ස්ත්‍රී හෝමෝන අඩුවන විට ඔවුන්ගේ ශරීර යහපත් සෞඛ්‍ය තත්ත්වයෙන් ඈත් වීමට උත්සහ දරයි. එසේ හෙයින් මේ තත්ත්වය බෝ නොවන රෝග ඇතිවීමේ සම්භාවිතාව ඉහළ දමයි. එසේ හෙයින් මෙම හෝමෝන අඩුවීමට පටන් ගන්නා වයස ඉලක්ක කරගෙන පරීක්ෂණය සඳහා වයස් සීමාවක් වෙන් කරගෙන ඇත.
අප රටේ නිදහස් සෞඛ්‍ය මගින් නොමිලේ මේ සියළු පහසුකම් ලබාගැනීමට අවස්ථාව සලසා අති පසුබිමක එම පහසුකම් නොලබා නොසොයා සිට රෝගි වීම, රෝගි වී ජීවිතයෙන් වන්දි ගෙවීම නිසා එම තත්ත්වයන් මඟින් බැට කන්නේ අනාගත දරු පරපුර බව අප අමතක නොකළ යුතුයි.
දරුවනට සියළු සැප පහසුකම් සැලැස්වීමට සැදි පැහැදී සිටින අම්මාවරුන් පහසුවෙන් වළක්වා ගත හැකි මෙවන් රෝගී තත්ත්වයන්ගෙන් මිදීමට උත්සහ ගන්නේ නම් දරුවනට මව්වරු අහිමි කරවන, ස්වාමිපුරුෂයනට බිරින්දෑවරුන් අහිමි කරවන, මහලු දෙමාපියනට දිරිය දෙන දියණියක් අහිමි කරවන තත්ත්වයන් නැති කිරීමටත් ඔවුන්ගේ අනාගතයට සැමදා අත්වැලක් වී ජීවිත සටන ජය ගන්නට හැකි වටපිටාවක් සැකසීමටත් හැතියාව ලැබෙනු ඇත.
ඔබේ ජීවිතයේ වටිනාකම හඳුනා දැයේ දරුවනට යහපත් හෙටක් තනන්නට ඔබේ කැදැල්ල සැමදා සතුටින් සොම්නසින් තබන්නට වහ වහා සුවනාරි සායනය වෙතට ගොස් ඔබේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය පරීක්‍ෂා කරවාගන්න. ගැබ්ගෙල පිළිකා වළකාගන්නට හැකි වෙනත් කිසිදු පරීක්‍ෂණයක් නැත. ඇත්තේ පැප් පරීක්‍ෂාවම පමණි.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
අයිරාංගනී ගගලගමුව
පවුල් සෞඛ්‍ය සේවා නිළධාරීනි
සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරී කාර්යාලය
බුලත්සිංහල
