පසුගිය සති කිහිපයේ ගොඩක් දෙනෙක් ඩිප්‍රෙෂන් ගැන පොස්ට් ෆේස්බුක් එකේ දිගින් දිගටම ෂෙයාර් වුණා. ඒ වගේම සිය දිවි නසා ගැනීම් කිහිපයකුත් වාර්තා වුණා. විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්, නව යොවුන් දරුවන් මෙන්න මේ විදියට සිය දිවි නසා ගන්න පෙළඹෙන්නේ ඇයි කියලා බොහෝ දෙනෙක් කල්පනා කරනවා. ඒ වගේම දෙමාපියන් තමන්ගේ දුව පුතා ගැන බියෙන් පසුවෙනවා. මොකද දරුවන්ට පාසැල් කටයුත්වලත් අද වෙද්දී දරාගන්න අපහසු තරමේ වැඩ කොටසක් පැවරී තිබෙන නිසා ගොඩක් දරුවන් තුළ එපා වීම කල කිරීම වගේ හැඟීම් ඇති දෙමාපියන්ට වැටහෙනවා. රට තුළ පවතින ආර්ථික අර්බුද හේතුවෙන් මව පියා මුදල් සෙවීම වෙනුවෙන් අසීමාන්තික ආකාරයට වෙහෙසීම නිසා දරුවන්ට දෙමාපියන් සමග ගත කරන්නට ඇති කාලයත් අහිමි වෙන අවස්ථාත් බොහොමයක් දැකගත හැකියි. මෙන්න මේ කරුණු විතරක් නෙවෙයි තවත් බොහොමයක් කරුණු හේතුවෙන් අද වෙද්දී පවුලක් තුළ පැවතුණු සම්බන්ධතා දුරස් වෙලාද කියලත් හිතෙනවා. මොන තත්ත්වයක් යටතේ වුණත් අපි අපේ දරුවන් සමග ජීවිතයට සතුටින් මුහුණ දිය යුතුමයි. අපි ආතතියට පත් වුණොත් අපේ දරුවන්ට අත් වෙන ඉරණම බොහොම ඛේදනීය විය හැකියි. අන්න ඒ නිසා අපි ඒ තත්ත්වය මග හැරගන්නට කෙසේ හෝ උත්සාහ කළ යුතුමයි.
ඇත්තටම විෂාදය එහෙමත් නැත්නම් අපිට හුරු වචනයෙන් කිව්වොත් ඩිප්‍රෙෂන් කියන තතත්වයට එන්න කලින් එදිනෙදා ජීවිතය ඇතුළේ අපි මුහුණ දෙන ගැටලුකාරී තත්ත්වයන්, විවිධ පීඩාකාරී අවස්ථාවන් හොඳින් කළමනාකරණය කරගන්න ක්‍රම නැද්ද? නැති වෙන්න නම් බැහැ. එදිනෙදා දවසේ වැඩ කටයුතුත් එක්ක ඇතිවන මේ ගැටලුකාරී අවස්ථා නිවැරදි විදිහට කළමනාකරණය කරගන්න අපට සහය ලබාගත හැකි කාල සටහන් ක්‍රමය ගැන අද අපි කතා කරමු.
මට නම් දවස් හතක් මදි, තව අමතර දවසක් තිබ්බනං හොඳයි
අයියෝ තව පැය දෙකක් හරි තිබ්බ නම් කොච්චර හොඳයිද?
ඔක්කොම වැඩ ටික කරලා ඉවර උනහම නිදාගන්න තියෙන්නේ පැය දෙකයි
ඔබත් මේ දේවල් අහලා ඇති. නැත්නම් ඔබත් මේ දේවල් කියලා ඇති. එදිනෙදා වැඩකටයුතු කරගෙන යද්දී ඒ වැඩ කටයුතු කරන්න තියෙන කාලයේ මදිකම අපිව ආතතියට පත් වෙන්න එක හේතුවක්. ඒත් අපිට අමතර තව දවසක්/පැයක් ලැබුණත් අපි මේ විදියටම කාලය මදිකම ගැන මැසිවිලි නගාවි. ඇත්තටම මේ ගැටලුව දෙස අපි නිවැරදිව බැලුවොත් අපි ආතතියට පත්වෙන්නේ දවසකට ඇති පැය ගණන හෝ සතියකට/මාසයකට ඇති දින ගණන හෝ මදිකම නිසා නොවෙයි. අපට ලැබී ඇති මේ පැය ගණන, දින ගණන, අපි නිවැරදි ලෙස කළමනාකරණය න‍ොකිරීම නිසයි. නිසි ලෙස කාලය කළමනාකරණය කළහොත් ආතතියකින් තොරව දෛනික ජීවිතය ගත කළ හැකි බව මේ ලිපිය අවසානයේ ඔබට අවබෝධ වනු නිසැකය.
වැඩකටයුතු එක්ක දවස කළමානාකරණය කරන්නේ කොහොමද ?
කාල සටහනකට හුරු වීම මේ සඳහා ඇති එකම විසදුමයි. සරලව කිව්වොත් daily schedule එකකට වැඩ කරන්න අපිට පුළුවන් නම් ඒ හරහා අපේ කටයුතු සාර්ථක කරගන්න වගේම මානසික ආතතිය අවම කරගන්නත් විශාල සහයෝගයක් එයින් ලැබෙනවා.
කාල සටහනකට හුරු වීම තුළින් ඔබේ ජීවිතයට හිමිවන වාසි
- නියමිත වේලාවට ඔබේ කාර්යයන් ආරම්භ කරන්නත් අවසන් කරන්නත් හැකි වීම
- කිසිදු කාර්යයක් අතපසු නොවීම
- අදාල කාර්යය අදාල අවස්ථාවේදී නිම කිරීමට හැකි වීම
- අදාල කර්යයන් ගොඩ ගැසී ඔබව නොසන්සුන් වීම වැළකීම
- කටයුතු සමබරව කරගෙන යා හැකි නිසා මානසිකව තෘප්තිමත් බවක් දැනීම
කාලසටහන සකස් කිරීමේදී සැලකිලිමත් විය යුතු කරුණු
කාල සටහන සකස් කිරීමේදී මූලිකවම ඔබ සැලකිලිමත් විය යුත් කරුණක් වන්නේ ඔබේ කාර්යයන් සඳහා ගත වන කාලය ගැන මනා අවබෝධයක් තබා ගැනීම සම්බන්ධවයි.
උදාහරණයක් විදියට යම් කාර්යයක් ඔබ අද සවස 5 වන විට අවසන් කිරීමට නියමිත වුවත් එය අවසන් කිරීමට ඔබට නොහැකි වුවහොත් ඔබ ඒ කාර්යය වෙනුවෙන් හෙට 5 වන තෙක් කාලය යොදවන්නට තීරණය කරනවා නම් අද පහේ සිට හෙට දිනයේ 5 වන තුරු ඔබ යොදා ඇති අනෙක් වැඩ කටයුතු කල් දැමීමට ඔබට සිදු වෙනවා.
අන්න ඒ නිසාම කාලසටහනක් සකස් කිරීමේදී කලබලයකින් තොරව ඔබේ වැඩ කටයුතු සහ සාමාන්‍යයෙන් ඒවා සඳහා ගත වන කාලය පිළිබඳව හොඳින් කල්පනා කර බලා සකස් කිරීම ඉතාම වැදගත් වෙනවා.
ඉරිදා දිනයක සවසට සඳුදා සිට සෙනසුරාදා තෙක් ඔබට යෙදී ඇති කටයුතු පිළිබඳව හොඳින් අවධානය යොමු කොට යම් දළ සැලැස්මක් සකසන්න ඔබට හැකියි.
උදාහරණයකට ඔබ උදෑසන අවධි වන වේලාව, අද ඔබට නියමිත කාර්යයන් කළ යුතු වෙලාවන් සහ අවසන් කළ යුතු වෙලාවන්, දරුවන්ගේ වැඩකටයුතු යෙදී ඇති වේලාවන්, දරුවන්ගේ අද්‍යාපන කටයුත් වෙනුවෙන් සහය දීමට සිදුවන වේලාවන් වශයෙන් ඔබට ඔබේ දිනය තුළ කාලය වෙන් කර ගත හැකියි. මෙසේ ඔබ දවස සැලසුම් කිරීමේදී ඒ ආදර්ශය ඔබේ දරුවාට ද අලුත් අත්දැකීමක් වනවා සේම දරුවාත් ඒ ක්‍රමය අනුගමනය කිරීමට පෙළඹෙනවා පමණක් නොව අනාගතයේ දිනක දරුවාට සාර්ථකව තම කාර්යයන් ඉටු කරගැනීමටත් හැකියාව ලබනවා. ඒ වගේම මෙන්න මෙදා වෙද්දි මම මේ කොටස ඉවර කරනවා කියන ඉලක්කයක් වෙත දරුවාත් යොමු කරන්න ඔබට පුළුවන්.
කාලසටහනේ ඉඩ වෙන් විය යුත්තේ කුමන කටයුතු සඳහාද?
- නිවසේ/පවුලේ එදිනෙදා වැඩ කටයුතු වෙනුවෙන්
- දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනය ඇතුළු වැඩ කටයුතු වෙනුවෙන්
- රාජකාරී කටයුතු වෙනුවෙන්
- විනෝදාස්වාදය වෙනුවෙන්
- පවුලේ සාමාජිකයන් වෙනුවෙන්
- යහළු යෙහෙළියන් වෙනුවෙන්
මේ ආකාරයට ඔබේ දෛනික කාර්යයන් කාලසටහනකට අනුව සිදු කිරීමේදී ආතතිය අවම කරගනිමින් ඉතා සතුටින් ඔබේ කටයුතු නිම කරගන්න ඔබට පුළුවන්. ඔබ අදම ඔබේ දවස වෙනුවෙන් වෙන් කර තබා ගත හැකි ආකාරයේ කාල සටහනක් සකසා ගැනීමට උනන්දු වෙන්න. සමහර විට ඔබ හදන පළවෙනි කාල සටහන අසාර්ථක විය හැකියි. දෙවෙනි තුන්වෙනි හතර වෙනි කාල සටහනත් අසාර්ථක විය හැකියි. නමුත් ඒ අත්දැකීම් අනුව යමින් ඔබ සකසන පස්වන කාල සටහන අනිවාර්යෙන්ම සාර්ථක වන බව මතක තබා ගන්න.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
ආචාර්ය නිමීර සී වීරරත්න (PhD, UoC)
කථන-භාෂා ව්‍යාධිවේදී (SLMC, MAHC),
කථිකාචාර්ය,
ඇමරිකානු NLP මණ්ඩලයේ සහතික ලත් ස්නායු භාෂාමය වැඩසටහන්කරණය (NLP) පිළිබඳ වෘත්තීයවේදී,
සහතික ලත් අධිවේගී ඉගෙනුම් පුහුණුකරු,
සහතික ලත් පෞරුෂ සංවර්ධන පුහුණුකරු,
සහතික ලත් මෘදු කුසලතා පුහුණුකරු,
ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී, සම-නිර්මාතෘ,
ද බ්‍රිජ් ජාත්‍යන්තර ආයතනය,
කොළඹ 7
