මේ රෑෂ් එකට දැං කී තැනකින් බෙහෙත් ගත්තද? ඒත් කිසිම අඩුවක් නෑ. සැරින් සැරේ මතු වෙනවා. කොළඹ ගිහින් ස්පෙෂලිස්ට් කෙනෙක්ට පෙන්නන්න ඕනේ. වෙනමම ගමනක් වුණත් දුවට මේ රෑෂ් එක නිසා තියෙන අපහසුතා මටත් බලාගෙන ඉන්න බැරි තැන අමායට හිතුණා.
බොහෝ දුර ගෙවාගෙන වෙලාවටත් කලින් රෝහලට පැමිණි අමායා තමන්ගේ වාරය එනතුරු බලා සිට වෛද්යවරයා වෙත ගියා. දියණියගේ කකුලේ ඇතිව තිබූ දදය ගැන අතීත තොරතුරු විමසද්දී අමායාටවත් දුවටවත් පෙර කළ ප්රතිකාර ගැන වැඩි මතකයක් තිබුණේ නැහැ. ඒ වගේම පෙර ලබා ගත් ඖෂධ පිළිබඳව කිසිදු සටහනක් ඔවුන් ළඟ තිබුණේත් නැහැ. වෛද්යවරයා ඒ සම්බන්ධව විමසූ විට ඒ කිසිත් රැගෙන නොආ බවත් ලබා ගත් ඖෂධවල නම් ගැන තමාට අවබෝධයක් නැති බවත් බෙහෙත් ලබාගෙන බොහෝ කලක් නිසා ඒවා වැදගත් වෙතැයි තමා නොසිතූ බවත් ඇය වෛද්යවරයාට පැවසුවා. එපමණක් නොව සිදු කළ රුධිර පරීක්ෂණ සම්බන්ධවත් ඇයට මතකයක් තිබුණේ නැහැ.
දැරියගේ තුවාල පැසවා තිබූ නිසා ප්රතිජීවක ඖෂධයක් ලබා දිය යුතුව තිබුණත් අසාත්මිකතා පිළිබඳව ප්රශ්න කිරීමේදී පෙර ලබා ගත් ඖෂධ වර්ගයක් නිසා කැසීම හා පලු දැමීමක් ඇති වූ බව අමායාට මතක තිබුණත් කිසිදු වෛද්ය සටහනක් හෝ කාඩ්පතක් නොමැතිව පැමිණි නිසා එසේ අසාත්මිකතාවයක් ඇති වූයේ කුමන ඖෂධයක් හේතුවෙන්ද නොදැන ප්රතිජීවක ඖෂධ නියම කිරීමට වෛද්යවරයාට ඉතා අපහසු වූවා. භාවිත කළ ඖෂධ පිළිබඳව තොරතුරු නොගෙන ඒම සම්බන්ධව අමායාට ඇති වූයේ තමා කිසිදු වගකීමකින් තොරව කටයුුතු කළා නේද යන සිතිවිල්ලයි.
වෛද්යවරුන් ලෙස ඔවුන් මෙවැනි අත්දැකීම්වලට නිරන්තරයෙන් මුහුණ දෙන බවත් ප්රතිකාර ගැනීමට වෛද්යවරයෙක් හමුවීමට යනවා නම් එම අවස්ථාවෙන් උපරිම ප්රයෝජනය ලබා ගැනීමට අවශ්ය නම් රෝග ඉතිහාසය සම්බන්ධ ලියකියවිලි ඇත්නම් ඒවා සියල්ල රැගෙන එන ලෙස වෛද්යවරයා අමායාට උපදෙස් දුන්නා.
ප්රතිකාර ලබාගැනීමට යාමට පෙර ඒ සඳහා සූදානම් වන්න.
- රෝගය සඳහා පෙර ලබාගත් ප්රතිකාර සඳහන් ලියවිලි සූදානම් කරගන්න.
- ලියවිලි නොමැති නම් පාවිච්චි කළ ඖෂධ වල හිස් පැකට් හෝ ටියුබ් රැගෙන යන්න
- පෙර සිදු කළ රුධිර පරීක්ෂණ වාර්තා රැගෙන යන්න
- ප්රතිකාර ලබාගන්නා වෙනත් රෝගයක් වේ නම් ඒ පිළිබඳ තොරතුරු රැගෙන යන්න.
- යම් ඖෂධයකට අසාත්මිකතා පවතී නම් ඒ පිළිබඳ තොරතුරු රැගෙන යන්න.
- සමෙහි ගැටළුව පළමුව ඇති වූ අවදියේ ඔබ ලබාගත් ඡායාරූප දුරකථනයේ ඇත්නම් ඒවා පහසුවෙන් සොයාගත හැකි ලෙස තබාගන්න.
- රෝගය පරීක්ෂා කිරීමට පහසුවන ඇඳුමක් (ඉකිලි පෙදෙසේ ඇති දදයකට ප්රතිකාර ගැනීමට යාමේදී එය පරීක්ෂා කිරීමට පහසු ඇඳුමක්)
- ඔබට රෝගය පිළිබඳව දැනගැනීමට ඇති කරුණු ගැන සිතා ඒවා කෙටියෙන් සටහන් කරගන්න
- ප්රතිකාර ගන්නේ දෙවන/තෙවන වරට නම් පෙර වෛද්ය සටහන් සහ පරීක්ෂණ වාර්තා රැගෙන යන්න
වෛද්යවරයා හමු වූ විට
- ඔබ ගර්භණී/කිරි දෙන මවක් නම් ඒ බව කියන්න
- වකුගඩු/අක්මා රෝග වලින් පෙලෙනවා නම් ඇතැම් ඖෂධ නුසුදුසු විය හැකි අතරම ඇතැම් ඖෂධ මාත්රා වෙනස් කළ යුතු විය හැකි අතරම එවැනි තත්ත්වයක් ඇත්නම් වෛද්යවරයා දැනුවත් කරන්න
- සමහර ඖෂධ වර්ග දෙකක් (ආයුර්වේද ඖෂධ හා ඔබ ෆාමසියෙන් ලබාගෙන පාවිච්චි කරන ඖෂධද ඇතුළුව) එකවර භාවිතයේදී ගැටළු ඇතිවිය හැකි බැවින් ඔබ දැනටමත් ලබාගන්නා ඖෂධ පිළිබඳව වෛද්යවරයා දැනුවත් කරන්න.
- රෝගය පිළිබඳව වෛද්යවරයා පවසන කරුණු හොඳින් අසා සිටින්න.
- සමට භාවිත කරන ආලේපන පාවිච්චි කරන ආකාරය පිළිබඳව වෛද්යවරයා ඔබට උපදෙස් දීමේදී නිසි අවධානය යොමු කරන්න.
- ඖෂධ භාවිත කළ යුතු නියමිත කාලය පිළිබඳව හා නැවත පැමිණිය යුතු දිනය ගැන විමසන්න.
- ඔබ සායනයකින් ප්රතිකාර ගන්නේ නම් නැවත පැමිණිය යුතු දිනය නොවරදවා සටහන් කරවා ගන්න.
- ඖෂධ භාවිතයට අමතරව පිළිපැදිය යුතු කරුණු පිළිබඳව විමසන්න
- ඔබේ රෝගය හා ප්රතිකාර පිළිබඳව දැනගැනීමට ඔබට අයිතියක් ඇත. එනිසා කරුණු විමසීමට බිය නොවන්න.
රෝගයකට ප්රතිකාර ගැනීමේදී පිළිපැදිය යුතු පොදු කරුණු
- ඔබේත් පවුලේත් සෞඛ්ය සම්බන්ධ වාර්තා සුරැකිව තබා ගන්න.
- එක් එක් සාමාජිකයාට වෙන් වෙන්ව ෆයිල් තබා ගෙන වෛද්ය වාර්තා, සායන සටහන්, රෝහල් ගතවීම් පිළිබඳ තොරතුරු, එන්නත් වාර්තා ආදිය එහි බහා තබන්න.
- මුදල් නැවත ලබාගැනීම (claim) වැනි අවශ්යතාවකට වාර්තාවල මුල් පිටපත් අවශ්ය නම් ඡායා පිටපත් හෝ ඡායාරූප ඔබ ළඟ සුරැකිව තබා ගන්න.
- අත්යවශ්ය වාර්තා වල ඡායාරූප දුරකථනයේ තබාගැනීමෙන් හදිසි අවස්ථාවක වුවද ප්රතිකාර ගැනීමට පහසු වේ
- ඔබට හෝ පවුලේ අයකුට ඖෂධයකට අසාත්මිකතාවක් ඇත්නම් ඒ පිළිබඳව දැනුවත් වී සිටීම අත්යවශ්ය වේ. එවැනි විටක අසාත්මිකතාව ඇති වූ ඖෂධයේ නම සඳහන් කාඩ් පතක් හෝ ලියවිල්ලක් වෛද්යවරයාගෙන් ලබාගෙන සුරක්ෂිතව තබා ගන්න
ඔබගේ මීළඟ වෛද්ය හමුව වඩාත් ප්රතිඵලදායක එකක් බවට පත් කර ගැනීමට ඉහත කරුණු පිළිබඳව සැලකිලිමත් වෙන්න.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
චර්ම රෝග විශේෂඥ වෛද්ය ඉන්දිරා කහවිට