එදිනෙදා ජීවිතයේදී අපි කාටත් ගැටලු ඇති වෙනවා. ඒ ගැටලු ඇතැම් විට අපේ මානසික සුවය අපිට අහිමි කරනවා. දින ගණන් සති ගණන් මාස ගණන් අපි මේ ගැටලුවල ජීවත් වෙනවා. ඒ හේතුවෙන් අපටත් නොදැනීම අපි ආතතියට පත් වෙනවා පමණක් නොවෙයි, අපේ පවුල දරුවෝ මතිනුත් කාර්යාලයක නම් ඒ කටයුතු මතිනුත් මේ මානසික අතෘප්තිමත් බව ගමන් කනරවා. ඒ හේතුවෙන් පවුල තුළ, කාර්යාලය තුළ ඇති වන ගැටුම් හේතුවෙන් අපි තව තවත් අසරණ තත්ත්වයටත් පීඩනයටත් පත්වීම වළක්වන්න බැහැ. එහෙම වුණත් ඇතැම් විට ඔබ, ඔබේ ගැටලුව තවත් අයෙක් එක්ක බොදාගන්න කැමැත්තක් නැති වෙන්නත් පුළුවන්. ඒත් සමහර ගැටලු අපිට තනිව විසඳ ගන්න අපහසුයි වගේම ඒ ගැටලු තනිව විසඳන්න යෑමෙන් අපි පීඩාවට පත් වෙනවා.
උදාහරණයක් ලෙස ඔබ හිතන්න ඔබ ළිඳට වැටී සිටින කෙනෙක්. ඔබ ළිඳ ඇතුළේ ඉඳලා උඩ බලද්දී ඔබට පේන්නේ ලිඳ ඇතුළේ තියෙන ලෝකයම පමණයි. ඒ කියන්නේ ළිඳ උඩට ඔබට පේනවා. ළිදට උඩින් වැටෙන ආලෝකය පේනවා. ඊට අමතරව ළිඳ වටේ ට තියෙන බිත්තිය පේනවා. ඉතිං ඒ නිසා ළිඳ ඇතුලේ ඉඳගෙන ගොඩට යන්න අපි සැලසුම් කරන්නේ අපිට පෙනෙන මේ පුංචි කාරණා කීපය අනුව විය හැකියි. නමුත් ළිදෙන් උඩ ඉන්න කෙනෙකු ඔබට පිටතට පැමැණිය හැකි වෙනත් ක්‍රමයක් දකිනවා විය හැකියි.
ඔබේ ගැටලු වුණත් අන්න ඒ ආකාරයට ඔබ දකිනවාට වඩා වෙනස් සරල ආකාරයකින් තවත් අයෙක් දකිනවා විය හැකියි. ඔහුට ඔබේ ගැටලුව සරලව විසඳීමට හැකි විය හැකියි. එසේත් නැතිනම් ඔබ හිතනවට වාඩා පුළුල්ව දැකිය හැකි වනවා සේම ගැටලුව නිවැරදිව නිරීක්ෂණය කළ හැකි අයෙක් විය හැකියි. එවැනි අයෙක්ගෙන් ඔබට අවශ්‍ය නිවැරදි සහයෝගය ලබා ගත හැකියි. එවැනි පුද්ගලයෙකු සමග ඔබ ඔබේ ගැටලුව බෙදා ගැනීමෙන් ඔබට ඇති මානසික පීඩනය අවම කරගැනීමට ඔබට හැකියාව ලැබෙනු ඇත.
නමුත් පිටස්තර අයෙක් සමග ඔබේ ගැටලුවක් බෙදා ගැනීමේදී ඔබ සැලකිලිමත් විය යුතු කරුණු රාශියක් ඇති බව සිහි තබාගත යුතුය. ඔබේ ගැටලුව බෙදා ගන්නට සැරසෙන්නේ කා සමගද ? ඔබේ ගැටලුව කියන්න, විසඳුම් සොයන්න සහය ගන්න, විශ්වාසවන්ත අයෙක් ඔබට ඉන්නවාද? ඒ වගේම ඔබට, ඔබේ ප්‍ර ගැටලුවක් නිරාකරණය කර ගැනීමට පුද්ගලයින්ගෙන් උදව් ලබා ගත යුත්තේ කෙසේද යන්න ගැන අවබෝධයක් තිබෙනවාද?
- වර්තමාන සමාජයේ බහුලව සිටින විෂ පතුරවන (toxic people) පුද්ගලයන් ඔබේ ගැටලුවට සවන් දුන්නත් එයින් අසංවේදී තෘප්තියක් ලබාගනියි.
- ඔබේ ගැටලුවට සවන් දෙන්නා තම හිතේ ඇති වෙනස් වෙනස් බලාපොරොත්තු ඉටු කරගැනීඹට අවස්ථාව සලසා ගැනීමට උත්සාහ කළ හැකියි.
- ඔබේ ගැටලුවට සවන් දෙන්නා අද යාහළුවෙක් වුවත් හෙට ඔබ සමග අමනාප වුහොත් ඔබේ චරිතයට අපහාස කිරීමට ඒ කරුණු යොදා ගත හැකියි.
ඔබේ ගැටලුව බෙදා ගැනීමට අයෙක් තෝරා ගැනීමේදී ඒ තැනැත්තා වඩාත් සූක්ෂම ව තෝරා ගත යුතු වන්නේ අන්න ඒ නිසයි. ඔබට තනිව විසඳුමක් සෙවිය නොහැකි ගැටලුවකදී ඔබ යොමු විය යුත්තේ සුදුසුකම් ඇති පුද්ගලයෙකු වෙතට පමණක් බව මතකයේ තබාගන්න.
සුදුසුකම්ලත් මනෝ වෛද්‍යවරු, සුදුසුකම් ලත් මනෝ උපදේශකවරු, මනෝ චිකිත්සකවරු ඔබ වෙනුවෙන් සිටින බව සිහි තබාගන්න. එවැනි සුදුසුකම් සහිත පුද්ගලයෙකු හමු වීමෙන් ඉතා සාර්ථක ලෙස ඔබට ඔබේ ගැටලුව නිරාකරණය කරගැනීමට අවශය උපදෙස් ලැබෙනු ඇත. එසේම රහස්‍යභාවය සුරකින බවට 100%ක් විශ්වාසය.
සාමාන්‍යයෙන් මානෝ වෛද්‍යවරයෙක් වෙත යාමාට අපේ සමාජයේ බොහෝ දෙනක් ලැජ්ජාවක් ලෙස සැලකුවද එය එසේ සිතිය යුතු දෙයක් නොවන බව ඔබ අවබෝධ කරගන්න. කායික අසනීපවලදී කිසිදු පැකිලීමකින් වෛද්‍යවරු වෙත යන බොහෝ දෙනෙක් තම මානසික තත්ත්වය සුවදායී කරගැනීම වෙනුවෙන් මනෝ වෛද්‍යවරයෙක් වෙත යාමට සියවරක් සිතයි. නමුත් එය ඉතාමත් අනුවණ සිතිවිල්ලක් බව තිව යුතුමය. සුදුසුකම් ලත් මනෝ වෛද්‍යවරයෙක්/මනෝවිශේෂඥවරයෙක්/මනෝවිද්‍යාඥයියෙක් හමුවී ඔබේ ගැටලුව සාකච්ඡා කොට මනස සැහැල්ලු කර ගැනීමට ඔබට අවශ්‍ය සහයෝගය ලබා ගන්න.
නෑ.. මම කොහොම හරි මේක හදා ගන්නවා..එක එක්කෙනා එක කියන්න ඕනෙ නැහැ මට පුළුවන්කම තියෙනවා.. මම මේ තාක් කල් තිබ්බ ඔක්කොම ප්‍රශ්න මම තනියම විසඳ ගත්තෙ මට බැරි වෙන්නේ කොහොමද මේක විසඳගන්න
ඇතැම් විට ඔබට මෙසේ සිතෙනු ඇති. නමුත් ඔබ, ඔබ පිළිබඳ අධිතක්සේරුවකට යෑමෙන් ඔබ ගැටලුව විසඳා ගැනීමට වෙහෙස වී පීඩාකාරී තත්ත්වයකට පත් වීම පමණයි. නමුත් ඔබ තනිව වෙහෙස නොවී සුදුසුකම් ඇති පුද්ගලයෙකුගේ සහය ලබා ගැනීමෙන් ඔබට නොසිතුණු කරුණු යෝජනා ඔහු හරහා ඔබට ලැබෙන්නට හැක. එවිට ඔබේ සංකීර්ණ ගැටලුව ඔබටත් නොදැනීම සරල ගැටලුවක් බවට පත් වීමට ඉඩ ඇත. එවිට ගැටලුව ඉක්මනින් සාර්ථකව නිරාකරණ කරගැනීමට අවශ්‍ය පසුබිම සැකසෙනු ඇත. අන්න ඒ නිසා ගැටලුවක් නිසා විෂාදය තත්ත්වයට පත් වනතුරු සිටිමින් අවාසනාවන්ත කතාවකින් ඔබේ ජීවිතය නිමා වන්නට ඉඩ නොදී නිවැරදි අවස්ථාවේ නිවැරදි පුද්ගලයා සමග එක් වී සාර්ථකව ඔබේ ජීවිතය ගැටලු ජයගත් අභිමානවත් පුද්ගලයෙක් වෙන්න.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
ආචාර්ය නිමීර සී වීරරත්න (PhD, UoC)
කථන-භාෂා ව්‍යාධිවේදී (SLMC, MAHC),
කථිකාචාර්ය,
ඇමරිකානු NLP මණ්ඩලයේ සහතික ලත් ස්නායු භාෂාමය වැඩසටහන්කරණය (NLP) පිළිබඳ වෘත්තීයවේදී,
සහතික ලත් අධිවේගී ඉගෙනුම් පුහුණුකරු,
සහතික ලත් පෞරුෂ සංවර්ධන පුහුණුකරු,
සහතික ලත් මෘදු කුසලතා පුහුණුකරු,
ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී, සම-නිර්මාතෘ,
ද බ්‍රිජ් ජාත්‍යන්තර ආයතනය,
කොළඹ 7
