විවාහයක් කියන්නේ දෙන්නෙක් එක් වෙනවා කියන එක විතරක් නෙවෙයි. දෙපාර්ශවයේම නෑදෑ හිත මිතුරන් එක් රැස් වීමත් විවාහයකදී අනිවාර්යෙන්ම සිදු වෙනවා. ඒ වගේම දරු උපතක් කියන්නෙත් පරම්පරා දෙකක් එක් වනවා වගේම තමන්ගේ දරුවාගේ දරුවා කියන්නේ අත්තම්මලා, සීයලාට පුදුම ආඩම්බරයකාර හැඟීමක්. ඒ වගකීම ඔවුන් බාරගන්නේ ඉහටත් උඩින්. අන්න ඒ නිසාම පවුල් සංස්ථාවන් ඇතුළෙ තමන්ගේ පරම්පරාව ඉදිරියට ගෙන යන්න ලැබෙන මේ අවස්ථාවට හැම අත්තම්මා කෙනෙක්ම ලප ලෑස්ති වෙන්නේ තමන්ට ඒ බලය තමන් විසින්ම පවරගෙන.
මේ මගේ දරුවාගේ දරුවා. මගේ දරුවා ලැබුණු දවස මට තාම මතකයි. එදා මම විඳපු වේදනාවන්, මගේ දූ මේ ලෝකෙට ඇවිත් අඬනවා ඇහුණු වෙලාවෙ අමතක වෙලා ගියා. මට දැනුණේ මම සම්පූර්ණ වුණා වගේ. මාස නවයක් තිස්සේ විඳපු අපහසුතා වේදනාවල් හැමදේම දුවගේ කටහඬ ඇහුණු ගමන් අමතක වුණා.
අද වෙද්දී තමන්ගේ දරුවෝ උස් මහත් වුණත් අම්මා කෙනෙක්ට ඒ දරුවා තමන්නේ පුංචි දරුවාට තමයි. අන්න ඒ නිසාම ඔවුන් තමන්ගේ දරුවාට දරුවෙක් ලැබුණුමත් තමන් විසින් සියල්ල සිදු කළ යුතුයි කියා සිතනවා. ඒ දරුවා තමන්ගේ අනුදැනුම ඇතිව උස් මහත් වෙනවා දකින්න ඔවුන් බොහෝ සේ ප්‍රිය කරනවා.
දරුවා පිළිසිඳ ගැනීම දැන ගත්තහම මහත්තයා වගේම ඊළඟට සතුටු වන දෙන්න තමයි අම්මා හා නැන්දම්මා. මේක එයාලට ලැබෙන ලොකුම ගෞරවය හැටියටයි එයාලට දැනෙන්නේ. ඒ වගේම දරු පිළිසිඳ ගැනීමක් නොවුනොත් ඒක සනුහරේට ම ඇති වන කැලලක් හැටියට දකින්නෙත් ඔවුන්මයි. නමුත් අද වන විට ඒ තත්ත්වය බොහෝ දුරට අඩු වී තිබෙනවා.
මේ ආකාරයට ඔවුන් තමන් අත්දැකපු අත්දැකීම් දරුවන් තුළින් දකින්න බලාපොරොත්තු වෙනවා වගේම නිරතුරු දරුවන්ගේ ලෝකය සුන්දරව ගොඩනගන්න එයාලා ලොකු උත්සාහයක් දරනවා. මේ නිස බෙහේ දේ ඔවුන්දරුවගේ අම්ම වෙනුවෙන් ඉටු කරනව.
බබා ලැබුන අම්මගේ කෑම වේල ගැන ලොකුවට හිතනවා
මවගේ කිරි ටික වැඩි කරන්න හොඳ ආහාර වේල් සකසා දෙනවා. හැමතිස්සෙම කියන්නෙ කිරි අම්මාට හොද කෑම කියලා. එහෙම කියලා කරවිල, පොලොස් ආදී ලෙසින් ආහාර තෝරලා සකස් කර දෙනවා. ඒකෙන් එයාලා බලාපොරොත්තු වෙනවා අම්මට කිරි වැඩි වේවි කියලා. ඒ වගේම අම්මට ආහාරයක් හෝ පානයක් සූදානම් කරද්දිත් උණුසුම්ව ලබා දීමට ඔවුන් උනන්දු වෙනවා. ඒවා ඇත්තටම කිරි යාන්ත්‍රණය උත්තේජනය කරන්න හරිම වැදගත්. ඒක නිසා දරුවාට කිරි උරන්න පහසු වෙනවා වගේම හොඳින් කිරි උරන නිසා ඊළඟ කිරිවේල නිෂ්පාදනය හොඳින් සිදු වීමටත් ඉවහල් වෙනවා. ඒකෙ කියන්නේ මව්කිරි දීමේ ක්‍රියාවලිය එයාලගේ වගකීම් නිසා සාර්ථක වෙන බව ඔවුන් සිතනව.
බබා ලැබුන අම්මට නාන්න කොළ වර්ග තම්බලා වතුර රත් කරනවා.
මේකෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්නේ අම්මගේ ඇද වුනු කොදු ඇටපෙල අස්ථි වලින් නැගෙන වේදනාව වගේම අතපය වේදනාව නැති කිරීම. දේශීය වෙද වෙදකම තුළ මේවා පල දරනවා. දේශීය වෙදකම් වල කැඩුම් බිඳුම් වලදීත් කරන්නේ මෙවැනි ප්‍රතිකාර. ඒ නිසා මේ ක්‍රම නිසා අම්මට ඇත්තටම සහනයක් ලැබෙනවා. ඇඟ උණුසුම් වෙනවා. වේදනාවන් වල දී සහනයක් ලැබෙනවා. මේවා ඉතින් අම්මලා නැන්දම්මලාගේ වගකීම් තමයි.
අලුත ලැබුණු බබා නාවන්නත් වතුර රත් කරනවා
අලුත් සමට විසබීජ නාශක ලබා දෙන්න තමයි එහෙම කරන්නේ. ඒ වගේම දරුවා නාවනකොට එකවර ඔළුවට වතුර වක් නොකර ටික ටික දාන්නේ. ඒකත් ඉතින් ක්‍රමයෙන් දරුවාට දරා ගැනීමේ හැකියාව හුරු කරන්න ඇත්තටම හොඳයි. ඒ වගේම ගණන් කරලා නෑවීම තුළිනුත් නාන්න ගත කරන කාලය ගැන අදහසක් ගන්න පුළුවන්. ඒ නිසා ඒවායේ යම් යම් ප්‍රමිතියක් ඇති වෙනවා.
අලුත් බබාගේ ඇඳුම් සෝදන්නෙත් හරිම සැලකිල්ලෙන්
දරුවාගේ ඇඳුම් ටික හේදුවත් ඒක තදින් මිරිකන්න එපා කියනවා. එහෙම කියන එකේ සත්‍යය සොයා බැලුවහම ළදරු ඇදුම් නිම කරලා කරල තියෙන්නෙ මල්පීස් කියන තුනී සිනිදු රෙදි වලින්. මේවා ගොඩක් ඇඹරුවහම නූල් ඈත නිසා ඇදිල ඉරෙන්න බලනවා. එහෙම නැත්නම් වෙන්න ඉක්මනට ඒවා අයින් කරලා අලුතින් මිලදී ගන්න සිදු වෙනවා. මේ නැපි අවශ්‍ය වෙන්නේ ටික කාලයකට නිසා අරපිරිමැස්මෙන් ඒවා පාවිච්චි කරන්න ඔවුන්ගේ මේ අදහස් ඉතාම වැදගත් වෙනවා. නමුත් දරුවාගේ ඇඳුම් මිරිකුවහම දරුවා ඇඹරෙන්න් බටන් ගන්නවා කියලා ඇතැම් වැඩිහිටියන් විශ්වාස කළත් ඒවාගේ විද්‍යාත්මක පදනමක් නම් නැහැ.
දරුවන් නිදි කරවන හැටි අම්මාට කියා දෙනවා
දරුවෙක් නිදි කරන විට ඒ දරුවාට සුව පහසුව උණුසුම් දැනෙන එක බොහොම වැදගත්. ඒ වගේම අත්තම්මා ඉතාම ලයාන්විතව නැලවිලි ගීත ගායනා කරනවා. නැලවිලි ගීත කියන්නේ සෞන්දර්ය රසාස්වාදය වැඩිදියුණු කරනවාට වගේම හිතට දැනෙන භාවනාවක්. මේ නිසා දරුවාගේ මොළයට දැනෙන ඒ සංයමය සිත නිවනවා. ඒ වගේම භාෂා හැකියාව චිත්තවේග වගේම තාර්කික හැකියාවත් වැඩි දියුණු වෙනවා. මේවා තමයි දරුවාගේ අධ්‍යාපනයේ මූලික අඩිතාලම. එනිසා දරුවාගේ සංයමය වැඩි වෙලා හොඳ නින්දකට නැලවිලි ගීත උපයෝගී වෙනවා වගේම චිත්තවේගය ශක්තිමත් භාවයත් වැඩි වෙනවා.
මේ විතරක් නෙමෙයි හැම ක්‍රියාවකදීම දරුවන් අගය කරන්නේ අත්තම්මලා. හපන් පුතා.. ආව් ආව්…ආදී ලෙසින් අත්පුඩි ගහලා දරුවා උනන්දු කරනවා. මේ නිසා දරුවන්ට දැනෙන අගය කිරීම ඔවුන්ගේ ඊළඟ පියවරට තෝතැන්නක්. මේ නිසා දරුවාට දැනෙන ආත්ම විශ්වාසය නිසා හැකියාවන් වැඩිදියුණු වෙනවා වගේම ආරක්ෂාකාරී හැඟීම් වැඩි දියුණු වෙනවා.
මේ ආදී ලෙසින් අලුත උපන් දරුවෙකු වගේම මවක රැකබලා ගැනීමේදී පාරම්පරික දැනුම වගේම විශ්වාසනීය ලෙසින් ශක්තිය සපයන්නට අත්තම්මලා ට හැකි වෙනවා. ඒ වගේම දරුවා ලැබුණු අම්මට තමන්ගේ මව වගේම මව මෙන් තමා රැකගන්නා නැන්දම්මාත් හිතට අරන් එන්නේ ශක්තියක්. ජීවිතේ ඕනෑම වෙලාවක දුකට සැපට දෙකටම කියවෙන පළමු වචනය අම්මෙ කියන එක. එනිසා තමයි සෑම කෙනෙකුගේම ජීවිතයට ශක්තියක් ගෙන එන එකම වචනය මේ වෙලා තියෙන්නෙ. මේ නිසා අලුත් අම්මටත් බබාටත් ආදරය රැකවරණය විශ්වාසනීයව පිරුණු තැන තමයි මෙතැන. එසේ නම් හැම මොහොතකදීම මූලිකත්වය, වගකීම යන දෙකම අත්තම්මාට යන එක අරුමයක් නොවෙයි.
පරම්පරාගතව රැකගෙන එන චාරිත්‍ර වගේම ජීවිතේට අත්වැලක් සපයන්නට අම්මගේත් නැන්දම්මාගේත් වගකීම කොයි තරම් ශක්තියක් ධෛර්යයක් ගෙන එනවාද රැකවරණයක් සපයනවා ද යන්න ගැන තවත් කතා අවශ්‍යද?
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
අයිරාංගනී ගගලගමුව
පවුල් සෞඛ්‍ය සේවා නිළධාරීනි
සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරී කාර්යාලය
බුලත්සිංහල
