ළමාවිය යනු දරුවන් සීග්ර ලෙස වර්ධනය වන අවධියයි. ඒ නිසා නිසි පෝෂණය මෙන්ම නිසි ආහාර පුරුදු වෙත දරුවන් යොමු කිරීම තුළින් අනාගතයේදී දියවැඩියාව, ස්ථුලතාව, හෘද රෝග, ආඝාතය වැනි බෝ නොවන රෝග සඳහා ගොදුරු විය හැකි අවධානම වළක්වා ගත හැකිය.
මව් කුස තුළදී පෙකෙණි වැල හරහා මවගෙන් පෝෂණය වන බිළි`දා මෙලොව උපත ලැබීමත් සමගම මාස හයක් සම්පූර්ණ වන තෙක් මව්කිරෙන් පමණක් පෝෂණය ලබයි. මාස හය සම්පූර්ණ වූ පසු අමතර ආහාර ස`දහා යොමු වේ. වයස අවුරුද්ද සම්පූර්ණ වූ පසු පවුලේ අනෙක් සාමාජිකයන් විසින් ලබාගන්නා ආහාර වේලටම ඔවුන්ව හුරු කිරීම සිදු වේ.
දරුවන්ගේ පෝෂණ අවශ්‍යතාවයන් ප‍්‍රවේණිගත හේතු මත රඳාපවතී. තවද වයස, බර, උස, ස්ත‍්‍රී පුරුෂ බව යනාදිය මතත් පෝෂණය අවශ්‍යතා වෙනස් වේ. එමෙන්ම දරුවන්ගේ ක‍්‍රියාශීලී බව මතට එක් එක් දරුවාට අවශ්‍ය පෝෂණ අවශ්‍යතාවයන් වෙනස්ය. දරුවන් ඉතා කුඩා ප‍්‍රමාණ ආහාරයට ගන්නා අතරම ආහාරවල විවිධ රසයන් විවිධ පැහැයන් පිළිබඳා විශේෂ රුචිකත්වයක් දක්වයි. දරුවාට නිසි පරිදි පෝෂණය මෙන්ම ශක්ති ප‍්‍රමාණයක් ලැබෙනවාද යන්න උස සහ බර මැනීම නොකඩවා සිදු කරමින් තහවුරු කරගත යුතුය.
වයස අවුරුද්දේ සිට අවුරුදු 5 දක්වා දරුවන්ගේ පෝෂණ අවශ්‍යතා අනුව ඔවුන්ට ප‍්‍රධාන ආහාර වේල් තුනක් ලබාදීම අනිවාර්යය. දරුවන්ගේ ප‍්‍රධාන ආහාර වේල සැකසිය යුත්තේ බත්, මාළු (මස්, බිත්තර, කරවල වැනි මාංෂමය ආහාර) එළවළු වර්ග කිහිපයක්, පළා වර්ගයක් සහ ධාන්‍ය වර්ගයකනි. එසේම දිනපතා ප‍්‍රධාන ආහාර වේල් තුනට අමතරව කෙටි ආහාර වේල් දෙකක් දරුවාට ලබා දීමට අමතක නොකරන්න.
අමතර වේල සඳහා ලබාදිය හැකි පෝෂණීය කෙටි ආහාර
- පළතුරු, නැවුම් පළතුරු යූෂ
- යෝගට්, මුදවපු කිරි
- කඩල, මුං සහ කවුපි, ඉරි`ගු, බඩ ඉරි`ගු වැනි දේ
- තල, රටකජු, කජු හා අනෙකුත් තෙල් සහිත බීජ වර්ග
- මයියොක්කා, බතල ඇතුළු අල වර්ග පොල් සමග
- හැලප, සව් කැද, මුං ගුලි වැනි ධාන්‍යමය ආහාර
ශක්තිය හා ප්‍රෝටීන, කැල්සියම්, යකඩ, විටමින් දරුවන්ට ලබාදිය යුතු පෝෂක අතර අනිවාර්ය වේ.
දරුවාගේ වයස සහ ක‍්‍රියාශීත්වය අනුව අවශ්‍ය වන ශක්තිය හා ප්‍රෝටීනවල අවශ්‍යතාවය වෙනස් වන අතරම ලබා දෙන ප‍්‍රධාන ආහාර වේල්වල බත් හෝ ධාන්‍ය වර්ග, මාළු, මස් හෝ බිත්තර සමග එළවළු කිහිපයක් අඩංගු වන්නේ නම් එය ප‍්‍රමාණවත්ය. එසේම කැල්සියම් යනු දරුවන් සීග‍්‍රයෙන් වර්ධනය වන අවධියේදී අස්ථි සහ පේශි වර්ධනය ස`දහාත් ඉතා ඉහළ අවශ්‍යතාවයකි. නිසි කැල්සියම් සිරුරට ලැබීම නිසා දරුවන්ගේ අස්ථි සවිමත් වන අතරම අනාගතයේදී ඔස්ටියෝපොරොසිස් වැනි අස්ථි ආශ‍්‍රිත රෝග තත්ත්වයන්ගෙන් වැළකීමට එය ඉවහල් වේ.
කැල්සියම් අඩංගු ආහාර වර්ග
- කිරි සහ කිරි ආහාර
- බැදගත් කුඩා මාළු බැද කටුත් සමග
- තද කොළ පැහැති පළාවර්ග
- මයියොක්කා
- නෙළුම් අල
- අර්තාපල්
- තෙල් සහිත බීජ හා ඇට වර්ග
යකඩ අඩංගු ආහාර වර්ග
- සත්ව ආහාර (මාළු, මස්, බිත්තර)
- පියලි අහාර වර්ග
- තද කොල පැහැති පලා වර්ග (නිවිති, මුරුංගා)
ආහාර වේලෙන් පසු විටමින් සී බහුල ආහාරයක් ලබාගැනීම තුළින් යකඩ හො`දින් සිරුරට අවශේෂණය වීම සිදු වේ.සියලුම ආහාර කාණ්ඩවලට අයත් ආහාරවලින් සමන්විත වූ ආහාර වේලක් ලබා දීම මගින් සියලූම විටමින් ඇතුළු සියලූ පෝෂක දරුවාට ලබාදිමට හැකිය.
වයස අවුරුදු 5 සිට 10 දක්වා දරුවන්ගේ පෝෂණය
එනම් පාසැල් යන වයසේ දරු දැරියන්ය. මොවුන් ක‍්‍රියාශීලී බවින් වැඩි වයස් කාණ්ඩයට අයත් වේ. ඒ නිසාම ඔවුන්ට වඩා හො`ද පෝෂණයක් අත්‍යවශ්‍ය වේ.
- පෝෂ්‍යදායී උදෑසන ආහාර වේලක්
- විවේක කාලයට පෝෂ්‍යදායී කෙටි ආහාරයක්
- සිනි, ලූණු සහ තෙල් අධික නොවන අහාර වේලක්
- සැමවිටම සමබල ආහාර වේලක්
අවුරුදු 10ත් 19ත් අතර යොවුන් වියේ දරුවන්ගේ පෝෂණය
යොවුන් වියේ දරුවන් ස`දහා ශක්තිය, පේ‍්‍රාටීන්, කැල්සියම්, යකඩ හා විටමින් වර්ග වැඩි ප‍්‍රමාණයකින් අවශ්‍ය වේ. වැඩිවිය පැමිණීමත් සමගම අස්ථිවල සහ මාංශපේශීවල ඇතුළුව සිදු වන සීග්ර වර්ධනය හේතුවෙනි.
ගැහැණු දරුවන්ට පිරිමි දරුවන්ට වඩා වැඩි යකඩ ප‍්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වේ. ගැහැණු දරුවන්ගේ ඔසප් චක‍්‍රය ආරම්භ වීමත් සමගම රුධිරය පිටව යාම නිසා අවශ්‍ය යකඩ ප‍්‍රමාණය සිරුරට නොලැබුණහොත් රුධිරයේ පවතින හිමොග්ලොමින් මට්ටම පහත වැටීම එයට එක් හේතුවකි.
පරිවෘත්තීය වේගය ද මේ වයස් සීමාවන්හිදී ඉහළ යන බැවින් අයඩින්, විටමින් ඒ, සී, බී හා ඞී මෙන්ම පිරිමි ළමුන් සඳහා ශක්ති අවශ්‍යතාවය වැඩි බැවින් විටමින් බී (තද කොළ පැහැති එළවළු, පළතුරු හා පියලි වර්ග) අවශ්‍යතාවය වැඩිය. කැල්සියම් හා විටමින් ඞී නිසි පරිදි සිරුරට ලැබීම නිසා අස්ථි සවිමත් වී වයස්ගත වන විට ඔස්ටියෝපොරෝසිස් වැනි රෝගවලින් ආරක්‍ෂා වීමේ හැකියාව ලැබේ.
වැඩෙන දරුවන් තරබාරුව, ක්‍ෂුද්‍රපෝෂක ඌණතා රෝග වැනි තත්ත්වයන්ගෙන් දරුවන් ආරක්‍ෂා කරගැනීමට නිවසේදීම පිසින ලද පෝෂ්‍යදායී සමබල ආහාර රටාවකට දරුවන් පුහුණු කරගැනීමේ වගකීම පැවරෙන්නේ දෙමව්පියන් වන ඔබට බව සිහිතබාගන්න.
සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ පෝෂණවේදිනියක වන සජීවනි මිරිහාගල්ල මහත්මිය සමග සකස්කරන ලද ලිපියකි.
