දරුවකුට අසනීපයක් වැළඳෙනවා කියලා හිතෙන කොටත් හිතට බයයි. මොකද පැටවු විඳින දුක අපිට දරා ගන්න අමාරු නිසා. කෙසේ වුවත් උණ වලිප්පුව කියද්දි අම්මලා ගොඩක් බය වෙනවා. දරුවට උණක් හැදුනොත් රෑ එළි වෙනතුරුම නිදිවරාගෙන උණ බැහැලා යනතුරු අපි ඉන්නෙත් ඔය බය නිසාමයි. අවුරුදු දෙකක් වයසැති මගේ පොඞ්ඩට පහුගිය දවසක උදේ ලා ඇඟ රස්නයක් තිබුන නිසා මම උණ බලද්දි මෙන්න කැස්ස හෙම්බිරිස්සාවක්වත් නැතිවම උණ හැදිලා. පැනඩෝල් නියමිත මාත්‍රාවට දුන්නත් පැය හය ඉවර වෙන්නත් කලියෙන් ආයේ උණ. හවස් වෙද්දි පැනඩෝල් දුන්නත් උණ අඩු නොවන නිසා මම ඇඳුම් ලිහිල් කරලා ඇල් මැරුණු වතුරෙන් පොඩ්ඩාගෙ ඉකිලි හා කිහිලි තෙතමාත්තු කරමින් උණ පාලනය කරන්න උත්සහ කළා. තෙතමාත්තුව නතර කළ ගමන් දරුවගෙ උණ වැඩිවෙනවා. රාත්‍රී අටට විතර කොයි එකටත් වෛද්‍යවරයා වෙත ගෙන යන්න සිතාගෙන පුතාව වඩා ගනිද්දිම දරුවා හොඳටම වෙව්ලලා දරදඬු වුණා. දත කට පූට්ටු වෙලා දරුවා සට සට ගාලා ගැහෙද්දි මම හොඳටෝම කලබල වුණා. හනිකට දරුවව අරගෙන වෛද්‍යවරයා වෙත යද්දි දරුවා කිසිම හැලහොල්මනක් නැහැ. විස්තරේ අහපු වෛද්‍යවරයා කිව්වේ දරුවට ෆිට් එක හැදිලා කියලා. කොහොම වුණත් හිතේ බය වැඩිකමටම දරුවව රෝහලට ගෙන ගියා. “ඉතින් අපට මොකටද ඔය විස්තර” කියලා ඔයාලා හිතන්න පු`ඵවන්. ඒත් මේ ලිපිය ලියන්න මම හිතුවෙ ඒ මොහොතෙදි මට මගේ නොදැනුවත්කම තදින්ම දැනුන නිසයි. රෝහලෙදී වෛද්‍යවරු උණ වලිප්පුව වැළඳුනාම ක්‍රියා කල යුතු ආකාරය ගැන දැනුවත් කළ කාරණා ඔබටත් වැදගත් වේවි කියලා මට හිතෙනවා.
උණ ගැනීම නිසා ඇතිවන වලිප්පු තත්ත්වයට උණ වලිප්පුව යැයි කියනවා. සාමාන්‍යයෙන් උණ වලිප්පුව මාස 6ත් අවුරුදු 5ත් අතර ගැහැණු පිරිමි භේදයකින් තොරව ළමා අවධියේ සුලබ ඇති වන තත්ත්වයක්ය. මෙම තත්ත්වය ඇති වෙන්න හේතුව මොළයේ රසායනික ක්‍රියාකාරීත්වයේ වෙනස්වීම්ය. උණ වලිප්පුව මොළයේ උණ හෝ මොළයේ අසාමාන්‍යතාවයන් නිසා ඇති වන තත්ත්වයක් නොවේ.
උණ වලිප්පුව බොහෝ විට ඇති වන්නේ උණ සෑදුන පළමු දිනයේමය. ඇතැම් විට උණ ගැනී ඇති බව දැන ගැනීමට පළමුවත් ඇති විය හැකිය. දරුවාගේ ඇසේ කලු ඉංගිරියාව උඩට ගොස් ශරීරය දර දඬු වී නොදැනුවත්වම මළමුත්‍රා පිටවීමක් සිදු විය හැකිය. මෙම තත්ත්වය විනාඩි පහළොවකට වඩා අඩු කාලයක් තමයි පවතින්නේ. මෙම තත්ත්වයට පසු දරුවා සිහිමුර්ජා තත්ත්වයට පත් විය හැකිය.
දරුවාට උණ වලිප්පුව සෑදුන විට සිත සන්සුන් කර ගැනීම ඉතා වැදගත්ය. දරුවා ඉහළට ඔසවා වඩා ගැනීම නොකරන්න. දරුවා ජලයේ ගිල්වීම හා දරුවාගේ සිරුරට ජලය වක්කීරීම නොකරන්න. දරුවා තෙමීමට අයිස් වතුර හෝ උණුවතුර භාවිතා නොකරන්න. දතකට පූට්ටු වී ඇති විට හැඳි ලී හෝ වෙනයම් දෙයක් උපකාරී කරගෙන කට ඇරීමට උත්සහ නොකල යුතුඅතර දියර වර්ග පානය නොදිය යුතුය.
දරුවකුට උණ වලිප්පු ඇති වු විට කළ යුතු දේ :
- දරුවා බිම හෝ ඇඳක වම් ඇලයට දිගා කරවන්න
- මුඛයේ සෙම ඇත්නම් රෙදි කඩකින් පිස දමන්න.
- දරුවාගේ ඇඳුම් ලිහිල් කරන්න.
- විනාඩි 5ක් පමණ ප්‍රථමාධාර දෙමින් අවධානයෙන් සිටින්න.
- විනාඩි 5කට වඩා වැඩි වෙලාවක් මෙම තත්ත්වය පවතී නම් වහාම ළඟම ඇති රෝහල වෙත දරුවා රැගෙන යායුතුය.
- දරුවා රැගෙන යන විට වම් ඇලයට හරවා රැගෙන යන්න.
උණ වලිප්පු සෑදුන දරුවන්ට පසුකාලීනව හැසිරීමේ වෙනස් කම් හෝ මන්ද මානසික තත්ත්වයන් ඇති වේ යැයි බිය විය යුතු නැත. මෙහිදී දරුවාගේ මානසික වර්ධනයට හෝ ස්නායු වර්ධනයට එමගින් දීර්ඝ කාලීන බලපෑම් ඇති වීමේ අවදානම අඩුයි. මරණයට පත් වීමේ අවධානමක්ද නැත.
නමුත් ඔබ සිහි තබාගත යුතු කාරණය වන්නේ එක් වරක් උණ වලිප්පුව වැළඳුන දරුවකුට අවුරුදු 05 දක්වාම නැවත උණ තත්ත්වයකදී උණ වලිප්පුව ඇති විය හැකි බවය. එනිසා නිරන්තර අවධානයෙන් පසු වීම වැදගත්ය.
