නව ජන්මයා ඉපදී පළමු කොටම ඇත් කරගන්නා ප‍්‍රතීක ක‍්‍රියා අතර ඉරීම හා ගිලීම ප‍්‍රතීක‍්‍රීය ප‍්‍රමුඛ වේ. මේ අනුව දරුවා මව්කිරි උරාබීමත් ඒ මගින් තම ශරීරයට අවශ්‍ය පෝෂණ කොටස් ලබාගැනීමට මෙන්ම ඉන්ද්‍රීයයන් නිසි පරිදි ක‍්‍රියා කිරීමටද අවස්ථාව සැලසේ.
මව්කිරි වල 80% ක ප‍්‍රමාණයක් ඇත්තේ ජලය නිසා හොඳින් කිරි උරා බිව් දරුවකුගේ ශරීරයට අවශ්‍ය පෝෂක කොටස් මෙන්ම ජලයද අවශ්‍ය පමණට ලැබේ. මෙම ජල කොටස් වකුගඩු මගින් පෙරා බහිස‍්‍රාවීය ඵල ශරීරයෙන් පිට කිරීමේදී හොඳින් ක‍්‍රියාත්මක වීමට නම් වකුගඩුවලින් පෙරීමේදී එහි සාන්ද්‍ර තත්ත්වය නියමිත මට්ටමක ළඟා වීමට ඒ හා සම්බන්ධ ලවණ දියවීමට ප‍්‍රමාණවත් තරමට ජලය ශරීරයට ලැබිය යුතුමයි. මේ සඳහා අවශ්‍ය පමණ ජලය මව්කිරිවල අඩංගුව නිෂ්පාදනය වන නිසා හොඳින් මව්කිරි ලබාදීම සිදුකළ යුතුයි. එසේ නොවන විට අවශ්‍ය පමණට ජලය නොලැබීම නිසා මුත‍්‍රාවල සාන්ද්‍රතා ප‍්‍රමාණය වෙනස් වී මුත‍්‍රාවල පැහය ලා කහ සිට තද කහපාට දක්වා වැඩි වීමට හැකි අතර මේ සමග ජන්මයාද විජලනයට පත්වේ.
හොඳින් කිරි උරා බිව් දරුවෙකු දිනකට හයහත් වතාවකට වඩා වැඩි ප‍්‍රමාණයක් මුත්රා පිටකරන අතර පිටවන මුත්රා අවර්ණ පැහැයක් ගනී. කිරි බීම අඩුවන විට මුත්රා කහ පැහැවීම මෙන්ම පිටවන මුත්රා වාර ගණනද අඩුවේ. මුත්රා වල කහ පැහැවීමට දරුවා බොන කිරි ප‍්‍රමාණය බලපාන අතරම මවගේ හා දරුවාගේ ලේවල නොගැලපීමක් වේ නම් එයද බලපෑ හැකියි. මීට අමතරව වකුගඩු හෝ අක්මාවේ පැවතිය හැකි ක‍්‍රියාකාරීත්වයේ ගැටලු මතද මෙවන් තත්ත්ව ඇතිවිය හැකියි. මෙවන් විටකදී හොඳින් කිරි උරා නොබොන දරුවකු නම් ඔහුට මව්කිරි දීමේ යාන්ත‍්‍රණය ශක්තිමත් කළ යුතු මෙන්ම හොඳින් කිරි බොන දරුවකු නම් වෙනත් රෝග තත්ත්ව කිසිවක් ඇත්දැයි වෛද්‍ය පරීක්‍ෂාවක් සඳහා යොමු කිරීම වැදගත් වේ.
මීට අමතරව සාමාන්‍ය දරුවකු මුත්රා පිටකිරීමේදී හොඳින් විද පිට කිරීම සිදු කරන අතර මුත්රා මාර්ගයේ යම් යම් අසාමාන්‍යතා හෝ ගැටලු අවස්ථාද තිබිය හැකි හෙයින් වෛද්‍ය උපදෙස් සඳහා යොමු වීම වැදගත් වේ. පිරිමි දරුවකුගේ නම් මුත්රා මාර්ගික විවරයක් හෝ ආසන්නයේ පවතින ඝන වීමක්/පටුවීමක් නිසාද මුත්රා පිටකිරීමේ අපහසුතා ඇති විය හැකි අතරම ශිෂ්නයේ පෙර සිට මුත්රා මාර්ගික විවරය ආවරණය වී තිබීම නිසාද මුත්රා පිට කිරීමේ අපහසුතා ඇති විය හැකි හෙයින් මෙවන් අවස්ථාවලදී සෞඛ්‍ය සේවකයෙකුගේ මැදිහත් වීමක් මගින් හෝ වෛද්‍ය උපදෙස් වෙත කෙලින්ම හෝ යොමු වීම වැදගත් වේ.
අලුත උපන් බිළිදකුගේ නිරෝගී පැවැත්ම හඳුනාගැනීමට මුත‍්‍රාවල පැහැය සේම පිටකරන වාරගණනද අපහසුවකින් තොරව පිටකරන්නේද යන්න පිළිබඳව සැලකිල්ල යොමු කළ යුතු අතරම හඳුනාගන්නා තත්ත්ව ඉක්මණින් නිවැරදි කර ගැනීමට අවශ්‍ය කටයුතු කිරීමද ඉතා වැදගත් වේ.
බුලත්සිංහල, සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිළධාරී කාර්යාලයේ පවුල් සෞඛ්‍ය සේවා නිළධාරිනි අයිරාංගනී ගගලගමුව මහත්මිය සමග සකසන ලද ලිපියකි.
