සතුටින් සිටින්න අපි හැම කෙනෙක්ම බොහොම කැමැතියි. ඒත් සතුට වුනත් අපිව සොයා ගෙන එන්නේ නැහැ. අපි සතුට සොයා ගෙන යා යුතුයි.”සතුටු වෙන එක ඉබේ සිද්ධ වෙන දෙයක් නොවෙයි, ඔබ ඒ සඳහා පුහුණු විය යුතුයි,” ඇමෙරිකාවේ යේල් විශ්වවිද්‍යාලයේ මනෝවිද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්ය ලෝරී සැන්ටෝස් යේල් විශ්වවිද්‍යාලයේ පැවැත්වූ ” “මනෝ විද්‍යාව සහ යහපත් දිවිය” ” නමැති පාඨ මාලාව එම විශ්වවිද්‍යාලයේ වසර 317ක ඉතිහාසයේ ඉතාම ජනප්‍රි වුනා. ඇය විසින් පවත්වන ලද මේ පාඪමාලාවට සිසු සිසුවියන් 1200 දෙනෙකු ලියාපදිංචි වූ ණා.
ඉතින් සතුට කියන්නේ විශ්ව සාධාරණ සිතුවිල්ලක්.අපි වුනත් වචනයට හෝ කියන්නේ සතුට තිබෙන්නේ හිතේ බවයි. සතුටින් සිටින්න නම් මානසික උත්සාහයක් අවශ්‍ය බව මේ මහාචාර්යවරියත් පෙන්වා දෙනවා. අනේ ඉතින් සතුටින් ඉන්නේ කොහොමද කියන සිතුවිල්ල ඔබට සිතේ ඇති වුනත් එය ඒ තරම් අපහසු දෙයක් නොවෙයි. නමුත් අපි සතුට සොයා ගෙන යා යුතුයි. දැන් අපි බලමු ලෝරි සැන්ටෝස් ගේ සතුට ලබා දෙන උපදෙස් ගැන…
- ස්තුති කරන්න අවශ්‍ය පුද්ගලයන් ගැන ලේඛනයක් …...
අපිට දවස තුළ මොනම විදිහකින් හෝ උදව් කළ අය සිටින්න පුලුවනි. උදාහරණයක් විදිහට බස් රථයකදී ආසනයක් දුන් කෙනෙක් පවා අපිට කරන්නේ උදව්වක්. ඒ නිසා ඔබ දවස තුළ ඹබට කුමන හෝ විදිහකින් උදව් කළ අය ගැන ආවර්ජනය කරනන්. එවිට ඔබේ හිතට ඇති වෙන්නේ සතුටක්. නමුත් අද බොහෝ දෙනෙක්ගේ හිතේ යම් යම් අය ගැන අමනාපකම් පැසව පැසවා සිටීම නිසා හිතේ නිතරම තිබෙන්නේ නොමනාපයක් සහ ආවේගයන් පමණයි. ඔන්න අද පටන් ඔබට දවසේ ස්තුති කරන් න අවශ්‍ය අයගේ ලේඛනයක් ඔබ විසින්ම හිතින් පිලියෙල කර ගෙන එය ආවර්ජනය කරන්න.
- පැය අටක නින්ද
නින්ද ගැන අපි ඒ තරම් සැලකීමක් නොකලත් නින්ද අපේ ජීවිතයට අවශ්‍යයි. දවල් වුනත් කෙටි නින්දක් ලැබීම මානසිකව යම් පිබිදීමකට හේතු වෙන බව දැන් විවිධ අධ්‍යනයයන් මගින් තහවුරුව තිබෙනවා.අද අපි අතර සමාජගතව තිබෙන තවත් මිථ්‍යාවකුත් තිබෙනවා. අපි හැමදෙනෙක්ම තමන්ගේ දවස බොහොම කාර්ය බහුල බව ප්‍රදර්ශනය කිරීමට කැමැතියි. ඒ නිසාම ඔවුන් තමන්ගේ වැඩ කටයුතු කල් තබා අවසාන කර ගන්නෙත් නැහැ. නිවාඩු දවසක වුනත් රාත්‍රි ආහාරය කලින් පිලියෙල කර ගෙන කා බී අවසාන කරන්න හැකියාව තිබුනත් ඔවුන් ඒ ගැන නොතකා සිටිනවා. ඒ නිසාම වේලාව නිකරුනේ ගෙවී යනවා. නමුත් අපි හැම දෙනකුටම පැය අටක නින්දක් අවශ්‍ය බැව් මේ මහාචාර්යවරිය සඳහන් කරනවා. ඉස්සර කාලයේ කාන්තාවන් වේලාසනින් තමන්ගේ වැඩ කටයුතු අවසාන කර ගෙන කලින් නින්දට ගියා. ඒ නිසා ඔවුන්ට උදෑසන අවදි වීම එතරම් ගැටළුවක් වුනෙත් නැහැ. ඒ වුනත් අද කාන්තාවන් මධ්‍යම රාත්‍රිය වෙන තෙක්ම විවිධ වැඩ කටයුතුවල නිරත වෙන නිසා ඔවුන්ට අළුයම පිබිදීමට තරම් හැකියාවක් නැහැ. ඒ නිසා සැපදායක නින්දත් ජීවිතයේ සතුට වෙනුවෙන් ඉතාම වැදගත්. වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව පවා වැඩි වේලාවක් නිදා ගැනීමෙන් විෂාදයෙන් (Depression) මිදෙන්න වගේ ම ධනාත්මක ආකල්ප වැඩි කර ගන්නත් පුළුවන් බව දැන් පිලිගත් සත්‍යක්.
- භාවනාවක යෙදෙන්න.
භාවනාව කිව්වාම අපේ හිතේ ඇති වෙන්නේ ආගමික සංකල්පයක් වුනත් භාවනාවේ යෙදීමෙන් මානසිකව ඇති වෙන ඒකාග්‍රතාවය හිතේ සතුට වෙනුවෙන් හේතු වෙනවා. ලෝරී සැන්ටෝස් පවසන්නේ, තමන් අධ්‍යාපනය ලැබූ කාලයේ නිරන්තරයෙන් භාවනාවේ යෙදීම නිසා ඇයට වඩාත් පහසුවක් දැනුණු බවය.ඇය ලබා දෙන උපදෙස වන්නේ සෑම දිනක ම මිනිත්තු 10ක් භාවනාවේ යෙදෙන්න. එයින් ඔබේ හිත එකඟ කර ගැනීමට හැකි බවයි.ඒ වගේම භාවනාවේ යෙදීම සහ වෙනත් ක්‍රියාකාරකම් මගින් යම් කාර්යයක් සඳහා පූර්ණ අවධානය යොමු කළ හැකි ආකාරය ඇය සිය සිසු සිසුවියන්ට පෙන්වා දෙයි. එමගින් වඩාත් සතුටට පත් විය හැකි බව ඇය පවසයි.
- මිතුරන් සහ පවුලේ අය සමග කාලය ගත කරන්න...
අද බොහෝ දෙනාගේ මිතුරන් බවට පත්ව සිටින්නේ සමාජ ජාලයේ මිතුරන් වුනත් ප්‍රියයන් සමග කාලය ගත කිරීම හෝ “සාර්ථක අන්තර් පුද්ගල සබඳතා සහ සමාජ සබඳතා” පවත්වාගෙන යාමෙන් යහපත් දිවි පෙවෙතක් වගේම සතුට උපයා ගැනීමට හැකියාව ලැබෙන බව ඇය පෙන්වා දෙනවා. මේ අධ්‍යනයටම සම්බන්ධ තවත් පර්යේෂණ වාර්තාවකින් පෙන්වා දෙන්නෙත් සමාජාල වලින් දුරස්වීම විශාදය වැනි මානසික රෝගවලින් දුරස්ථව ජීවත්වීමට හේතු වෙන බවයි.පෙන්සිල්වේනියා විශ්ව විද්‍යාලයේ මනෝවිද්‍යාඥ ‘‘මෙලිස්සා හරට් “ විසින් සිදු කරන ලද මේ අධ්‍යනයෙන් පෙන්වා දෙන්නේ සමාජාල සමග සම්බන්ධතාවයන් වෙනුවෙන් සීමිත කාලයක් වෙන් කර ගෙන එය පාලනයකින් පවත්වා ගැනීම වඩාත් හිතකර බවයි. මහාචාර්ය ලෝරී සැන්ටෝස් පවසන්නේ, සමාජ මාධ්‍ය හරහා පවත්වන සබඳතාවලින් අපට ලැබෙන්නේ ව්‍යාජ සන්තෝෂයක් බවය. ඉන් ඈත් විය යුත්තේ ඒ හේතුවෙනි.
ඇගේ අධ්‍යනයට මානසික රෝගවලට ගොදුරුව සිටි පුද්ගලයින් 143 ක් දෙනා සම්බන්ධ කර ගත්තා. මේ රෝගීන්ට උපදෙස් ලබා දුන් පරිදි ස්නැප් චැට්, ෆේස් බුක්, සහ ඉන්ස්ටර්ග්‍රෑම් වෙනුවෙන් එක් සමාජ ජාලයක් වෙනුවෙන් දිනකට විනාඩි 10 බැගින් සමස්ත විනාඩි 30 ක කාලයක් ලබා දුන්නා. සති තුනක් අවසානයේදී පෙනී ගියේ මේ රෝගීන්ගේ මානසික රෝග තත්වයේ සතුටුදායක ලෙසින් අඩු වෙන ප්‍රවනතාවයකට පත්ව තිබුන බවයි. ඇගේ පර්යේෂණ ප්‍රතිඵල මේ වෙන විට මගින් ප්‍රකාශයට පත් කර තිබෙනවා.මේ අනුව අපිට පෙනී යන්නේ සැබෑ සතුට රැඳී තිබෙන්නේ අන්තර් පුද්ගල සම්බන්ධතාවයන් මත බවයි.
ඊවා ඔන්ටිවිරෝස් (බීබීසී ලෝක සේවය)
