විටමින් E යනු මේද ද්‍රාවී විටමිනයකි. ඒවා ආහාරවලින් සහ අතිරේකයක් ලෙස කරල් වශයෙන්ද ලබාගත හැක. මෙය හොඳ ප්‍රතිඔක්සිකාරකයකි. බොහෝ අවයව වල මනා ක‍්‍රියාකාරීත්වය සඳහා ද අවශ්‍ය වේ.
විටමින් E භාවිත කරන අවස්ථා
- Advertisement -
- ආරයේ බලපෑමෙන් ස්නායු පද්ධතියේ චාලක ක‍්‍රියාවන් පාලනය කිරීමේ හැකියාව නොමැති වීම විටමින E ඌනතාවය නිසා ඇති වන තත්ත්වයකි. එසේම විටමින් E අතිරේක ලෙසද ලබාදේ. මෙම තත්ත්වය ataxia ලෙස හඳුන්වයි. මෙහිදී පේශී සමායෝජනය නැති වේ.
- විටමින් E ඌනතාවය සඳහා එය වැළැක්වීමට හා ප‍්‍රතිකාරයක් ලෙස මුඛයෙන් ලබාදේ.
විටමින් E ඵලදායී විය හැකි තත්ත්ව
- ස්නායු රෝග තත්ත්වයක් වන Alzheimer රෝගය සඳහා මෙය වැළැක්වීමට ප‍්‍රතිකාරයක් නොවුනද දැනටමත් ඒ සඳහා ලබාදෙන ඖෂධ සමග විටමින් E දීර්ඝ කාලයට ගැනීමට යොමු වී සිටී. මෙහිදී මතකය අමතක වීමේ වේගය අඩු කරගැනීමට ඉවහල් වන බව විශ්වාස කෙරේ.
- රුධිර රෝගයක් වන Beta thalassemia තත්ත්වයේදී ලබාදේ.
- ආර්තවයේදී ඇතිවන වේදනාව (Dysmenorrhea) තත්ත්වය වේදනාව අඩු කරගැනීම සහ පිටවන රුධිර ප‍්‍රමාණය අඩු කරගැනීමට භාවිත කරයි. ඔසප් චක‍්‍රය ආරම්භයට දින දෙකකට පෙර හා ආරම්භ වී දින තුනක් යනතුරු භාවිත කරයි. විටමින් E තනිව ගන්නවාට වඩා Fish oil සමග ගැනීමෙන් වඩාත් හොඳ වේදනානාශක ගුණයක් ලැබේ.
- ආරය නිසා ඇතිවන G6PD Deficiency සඳහා භාවිත කරයි. මෙහිදී රතු රුධිර සෛල කැඩී යාමක් සිදුවේ. විටමින් E තනිව හෝ Selenium සමග භාවිත කරයි.
- නොමේරූ ළදරුවන්ගේ හිස් කබල තුල ඇති වන රුධිර ගැලීම (Intracranial Hemorrhage) සඳහා ප‍්‍රතිකාරයක් ලෙස විටමින් E මුඛයෙන් ලබාදේ.
- නොමේරූ ළදරුවන්ගේ මොළයේ තරලය පිරුණු ප‍්‍රදේශ එනම් කෝෂිකා (Ventricles) තුලට හෝ එය වටා ඇතිවන රුධිර ගැලීම් ඇතිවීමේ අවදානම අඩුකර ගැනීමට ලබාදේ.
- අධික ලෙස ලබාදීමෙන් රුධිරයේ ආසාධන/ප‍්‍රතික තත්ත්ව (blood infection Sepsis) ඇතිවීමේ අවදානම වැඩිවේ.
- පුරුෂයන්ගේ නිසරුභාවයට ප‍්‍රතිකාර ලෙස ද විටමින් E ලබාදේ. නමුත් විටමින් E අධික මාත‍්‍රාවක් විටමින් C සමග ගැනීමෙන් මෙම ප‍්‍රතිඵලය නොලැබේ.
- නයිට්‍රේට් ප‍්‍රතිකාරයේ ප‍්‍රයෝජනය අඩු කිරීමට එනම් නයිට්‍රේට්වල අවශ්‍යතාවය වැඩිවීම අඩු කිරීමට විටමින් E මුඛයෙන් දිනපතා ලබාදේ.
- ඇල්කොහොල් ඉතා සුළුවෙන් හෝ භාවිත කරන හෝ භාවිත නොකරන පුද්ගලයන්ගේ අක්මා රෝග තත්ත්ව (Nonalcoholic steatohepatitis/NASA) වලදී ඇතිවන ඉදිමාව හා මේදය තැන්පැත්වීම වැළැක්වීමට වැඩිහිටියන්ට මෙන්ම ළදරුවන්ට විටමින් E භාවිත කරයි.
- Premenstrual syndrome (PMS) – ඔසප් චක‍්‍රය ඇතිවීමට පෙර සමහර කාන්තාවන් තුල ඒ පිළිබඳව ඇතිවන කාංසාව, මානසික අවපීඩනය අඩු කිරීමට භාවිත කරයි.
- මානසික රෝග සඳහා ලබාදෙන ඖෂධ (antipsychotic drug) ලබාගන්නා විට ඇතිවන ලක්‍ෂණ වැඩිවීම වැළැක්වීමට ලබාදේ.
විටමින් E ඵලදායී නොවන තත්ත්ව
- වයසට යාමත් සමග ඇති වන දෘෂ්ඨී ආබාධ සඳහා
- Lou Gehrig’s disease (amyotrophic lateral Sclerosis /ALS)
- පපුවේ වේදනා (chest pain/angina) සඳහා මෙහිදී රුධිර වාහිනීවල ක‍්‍රියාකාරීත්වයට ප‍්‍රතිඵයක් ලැබුනද වේදනාව අඩුවීමක් සිදු නොවේ.
- Atherosclerosis ධමනි තුල කොලෙස්ටරෝල් තැන්පත් වීමෙන් ධමනි දෘඩභාවයට පත්වීම සඳහා විටමින් E ගැනීම මගින් එම තත්ත්වය වැළැක්වීමට උදව්වක් නොලැබේ.
- Eczema (atopic dermatitis) – සමේ රෝග තත්ත්වයකි.
- පියයුරු පිළිකා පවතින රෝගීන්ට ඇතිවන Hot flashes තත්ත්වය අඩු කිරීමට දායක නොවේ.
- අලුත උපන් දරුවන්ගේ පෙනහලු රෝගයක් වන bronchopulmonary dysplasia තත්ත්වයේ ලබාදුන්නද මෙම තත්ත්වය ඇති වීමේ/වර්ධනය වීමේ අවදානම අඩු නොවේ.
- පිළිකා ඇතිවීමේ අවදානම අඩු කිරීමේ ගුණයක් නැත.
- ඇසේ සුද ඇතිවීම (cataract) වැළැක්වීමට ඵලදායී නොවේ.
- පිළිකා සඳහා ලබාදෙන ඖෂධවලින් අතේ හා පාදයේ ස්නායු වලට හානිවීම අඩු කරගැනීමට ලබාදීම ඵලදායී නොවේ.
- මහන්තක පිළිකා හා ගුද පිළිකා ඇතිවීමේ අවදානම වැළැක්වීම නොකරයි.
- හෘදයේ තරලය එකතුවීම නිසා ඇතිවන සංචයන හෘද අකරණය (Congestive cardiac failure-CCF) වල ලක්‍ෂණ ඇතිවීම වැළැක්වීමක් නොකරයි.
- හිස හා ගෙලේ ඇතිවන පිළිකා තත්ත්වයන් නිසා නැවත නැවත එම තත්ත්වය ඇතිවීම වැළැක්වීමට දායක නොවේ.
- අධික රුධිර පීඩනය සඳහා
- අක්මා රෝග වලින් මිය යාමේ අවදානම නොවැළැක් වෙයි.
- දුම්බීම නිසා මුඛය තුල ඇතිවන සුදු පැහැති ලප (Oral leukoplakia) මෙම විටමින් E හරහා අඩුවීමක් ඇති නොවේ.
- ඔස්ටියෝ ආතරයිටිස්වලින් ඇති වන වේදනාව, සන්ධි වල තද ගතිය වැළැක්වීමක් සිදු නොවේ.
- අග්න්‍යාශයක පිළිකා ඇතිවීම වැළැක්වීමක් හෝ අවදානම අඩු නොකරයි.
- උගුරේ ඇති වන පිළිකා තත්තතව (ග‍්‍රසනිකාවේ පිළිකා – pharyngeal cancer) ඇතිවීමේ අවදානම/අඩු කිරීමේ හැකියාව නැත.
- ගර්භනී කාලයේ ඇති වන අධික රුධිර පීඩනය හා මුත‍්‍රා සමග ඇල්බියුමින් පිටවීම (Pre-eclampsia) අවදානම අඩු නොකරයි.
- නොමේරූ දරු උපත් ඇති වීම අඩු නොකරයි.
- පුරස්ථි ග‍්‍රන්ථියේ (Prostate gland) පිළිකා අවදානම අඩු නොකරයි.
- ස්වසන මාර්ගයේ ඇති වන ආසාධන අඩු කිරීමේ හෝ වැළැක්වීමේ හැකියාවක් විටමින් E වලට නැත.
- එසේම ආරය මගින් ඇසේ ඇති වන දෘෂ්ඨී ආබාධ (Retinitis pigmentosa) තත්ත්වයට ප‍්‍රතිකාරයක් නොලැබේ. මෙමගින් ඇත්ත වශයෙන් දෘෂ්ඨී ආබාධය වැඩිවීමේ ප‍්‍රවණතාවයක් පවතී.
- නොමේරූ දරුවන් තුල අන්ධභාවය ඇති කිරීමට හේතු විය හැකි (Retinopathy of prematurity) තත්ත්වය ඇති වීමේ අවදානම අඩු කිරීමට හේතු නොවේ. නමුත් විටමින් E ලබාදීමෙන් රුධිර ආසාධන වැඩිවීමේ හැකියාවක් පවතී.
- සමේ කැලැල් සඳහා (විශේෂයෙන් ශල්‍යකර්ම වලින් ඇති වන) විටමින් E ආලේප කිරීමෙන් ඵලයක් නැත.
- මළදරු උපත් අඩු කිරීමේ හැකියාවක් නැත.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන
ක්‍රිෂාන්ති ගංගා කුමාරිහාමි මහත්මිය
සූතිකා පුහුණු හෙද නිළධාරිනී (1 ශ්‍රේණිය)
නවජ සූති දැඩි සත්කාර ඒකකය, පළාත් මහ රෝහල, කුරුණෑගල
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
ක්‍රිෂාන්ති ගංගා කුමාරිහාමි මහත්මිය
සූතිකා පුහුණු හෙද නිළධාරිනි (I ශ්‍රේණිය)
නවජ සූති දැඩි සත්කාර ඒකකය
පළාත් මහ රෝහල, කුරුණෑගල
