අයෙක් ශාරීරිකව රෝගී වූ විට වෛද්‍යවරයෙකු හමු වී ප්‍රතිකාර ගැනීමට කිසිදු පැකිලීමක් නැහැ. නමුත් අයෙක් මානසිකව රෝගී වු අවස්ථාවකදී ප්‍රතිකාර සඳහා වෛද්‍යවරයෙකු වෙත යොමු වීමට පැකිලෙනවා. එයට හේතුව සාමාජය තුළින් ඇති විය හැකි අපහාස/ලැජ්ජාව වැනි දේ විය හැකියි. නමුත් අපි වටහා ගත යුතු වැදගත්ම කරුණ වන්නේ අපේ ශරීරය මෙන්ම මනසත් අසනීප විය හැකි බවයි. එය අසාමාන්‍ය තත්ත්වයක් නොව, අද අපට ඇති වෙන වෙනත් රෝග තත්ත්ව මෙන්ම හෙට ඇතැම් විට අපිට මානසික රෝග තත්ත්වයකට මුහුණ දීමට සිදු විය හැකියි. අවශ්‍ය වන්නේ අවශ්‍ය අවස්ථාවේ නිසි වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය නම් ඒ වෙත යොමු වීමම පමණි.
මානසික රෝගයක් කියන්නේ කෙබදු තත්ත්වයක්ද ?
මිනිස් සිරුරෙහි විවිධාකාර හේතු මත ඇති වන්නා වූ ශාරීරික රෝගී තත්වයන් සේම මෙම මිනිස් සිරුරේ ප්‍රධානතම අංගය වන අපගේ මොළය තුළ ද විවිධාකාර වූ හේතු කාරණා මත විවිධ වූ රෝග ඇතිවීමට ඇති ප්‍රවණතාවය වැඩිය. මෙසේ මනසේ ඇතිවන රෝග හඳුන්වන්නේ මානසික රෝග ලෙසය. මෙම නම ඇසූ පමණින් අප රටේ මේ සමාජ කතිකාවත තුල බියක් , අපහසුවක් ,ඉතා නොසන්සුන්බවක් ඉබේම ඇතිවීමට හේතුවන්නේ මානසික රෝගියෙකු යන නමට අප මිනිසුන් තුළ පවත්නා බිය හේතු කොට ගෙනය. ප්‍රතිකාර ලැබුණද සුව කර ගත නොහැකි ශාරීරික රෝග තිබුණද නිසි ප්‍රතිකාර තුලින් මෙම මානසික රෝග සුව කර ගත හැකි බව අප සමාජය දැනුවත් නැත .මෙම මානසික රෝග ඇති වීම අපගේ මොළයේ රසායනික සංයුතියේ වෙනස්වීම මත සිදුවූවක් නම්, ඒවා මානසික රෝග ලෙස ද, යම් කාරණාවක් මත අපි දිගින් දිගට අපහසුවට පත්වන්නේ නම් ඒවා අප විසින් ඇති කර ගන්නා ලද මානසික ගැටළු ලෙස ද හැඳින්විය හැක .කෙසේ නමුත් මේ සියලු කාරණා සුවපත් කරගත හැකි ක්‍රමවේද අප තුළ ඇති බව ඔබ ධෛර්යමත්ව සිතාගත යුතුය. මිනිසාගේ සිතෙහි ඇති වන සිතිවිලි, හැඟීම් හෝ පුද්ගල හැසිරීම් යන කරුණු තුනෙහි ඇතිවන යම් අසාමාන්‍ය ලක්ෂණයන් දිගු කාලීනව පැවතීම මානසික රෝගියකු හඳුනා ගැනීමට උපකාරී වේ. සැක, බිය ,දුක යන කාරණා තුළ අසාමාන්‍ය ලෙස දිගු කාලීනව යම් කෙනෙකු ක්‍රියා කරන්නේ නම් ඒ ගැන සැලකිලිමත් විය යුතුය.
මානසික රෝග මෙන්ම මානසික ගැටළු වලින් ද පුද්ගලයින් පීඩා විඳිති. එය මානසික රෝග ගණයට අයත් නොවූ හෙයින් මනෝ උපදේශනය තුළින් යථා තත්ත්වයට පත්විය හැකි කාරණාවක් වේ.පුද්ගල වියෝවක්,අකාරුණික ලෙස හැරයාමක් ,අත් හැර දැමීමක් ,වද හිංසා පමුණු වීමක් වැනි කාරණා මතද ,සමාජයේ නොයෙක් දෙනාගේ ජීවිත අත්දැකීම් අසා දැනගත් දෙයින්ද ,ඇසින් දුටු දර්ශන නැවත නැවත ආවර්ජනය කිරීම තුලින් ද යම් පුද්ගලයෙකු මානසික ගැටලුකාරී තත්වයන්ට ගොදුරු වීමට හේතු කාරණා විය හැක .මෙම කාරණාව වයස් බේදයකින් තොරව සිදුවිය හැකිය. ඒකාකාරී ජීවන රටාව තුලද යම් පුද්ගලයෙකු මානසික ව්‍යාකූලත්වයකට පත් විය හැක.එම ජීවන රටාව තුලම සිටින විට නිතර තරහෙන් සෑම දෙයක් දෙසම නුරුස්නා ස්වභාවයකින් බැලීමට හුරුවීම තුලින්ද මානසික ගැටලු ඇති කරගත් විවිධාකාර පුද්ගලයින් අප සමාජය තුල දැකිය හැක.
ඔබට මනා ලෙස සවන්දෙන්නා වූ නිසි මනෝ උපදේශනයක් තුලින් මානසික ගැටලු මුලු මනින්ම සුව කර ගත හැක. විශාදය වැනි රෝගී තත්ත්ව දිගුකාලීන දුක එපා වීම, කනස්සලු ගතිය ,දිගින් දිගට මතු වන්නා වූ ප්‍රශ්න නිසා ම නොව , මිනිසාගේ මොළයේ සිදුවන ස්නායු සම්ප්‍රේක්ෂක වල ඇතිවන වෙනස්කම් වලද හේතුවෙන් මනසේ ඇතිවෙන රෝගී තත්ත්වයකි. සැකය, සමාජ බිය, මත්ද්‍රව්‍ය ඇබ්බැහිවීම, පසුකාලීනව මානසික රෝගී තත්ත්වයක් බවට පරිවර්තනය වුවද එම රෝග නිසි ප්‍රතිකාර සැලසුම් තුළින් සුව කළ හැක .මෙසේ මිනිස් මොළයේ රසායනික සංයුතියේ වෙනස්වීම මත ඇතිවන්නාවූ මානසික රෝග සඳහා නිසි වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර නිසි කලට වේලාවට ලබා ගත් විට මෙම මානසික රෝග වලින් මිදීම ඉතා අපහසු කාරණාවක් නොවේ .
ඔබ හෝ ඔබේ සමීපතමයෙක් යම් මානසික රෝගයකින් හෝ යම් මානසික ගැටලුවකින් පීඩා විඳින්නේ දැයි නිසි වේලාවට දැනගැනීම මෙම ප්‍රතිකාර සඳහා වැදගත්ම සිද්ධාන්තයයි. හඳුනාගත් විගස මනෝ වෛද්‍යවරයෙකු වෙත හෝ මනෝ උපදේශකවරයකු වෙත යොමු වීමට වගබලා ගැනීම තුළින් මෙම රෝගී අවස්ථාවේ මූලිකම අදියර තුළ ඔබට නිසි ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීමට පහසු වන අතර ඉක්මනින් විසදුම් ලබා ගත හැකිවේ. යම් පුද්ගලයකු සැක බිය දුක යන කාරණා මත දිගුකාලීනව ක්‍රියා කරන්නේ නම් ඔබ ඒ පිළිබඳව වහා සැලකිලිමත් විය යුතුයි. මෙය යම් මානසික රෝගී තත්ත්වය පෙරනිමිත්තක් බව ඔබ සිහි තබාගත යුතුය .
යම් නිවෙසක මානසික රෝගියෙකු හෝ මානසික ගැටලුවකින් පීඩා විදින්නෙකු සිටින බව ඔබ දැනුවත් වූයේ නම් ,ඔබගේ කාරුණික බව ඔවුන්ගේ සුවපත් වීමට සෘජු ලෙසම බලපාන ප්‍රධාන කාරණාවක් වනු ඇත.එසේම ඔවුන් පිළිබද විශේෂ සැලකිල්ලක් දැක්විය යුතුය .සොයා බැලිය යුතුය .ඔබේ විමසිල්ලෙන් මිදී ගත වන එක් නිමේෂයක් තුල ඔවුන් ජීවිතයෙන් පලා යාමටද තිබෙන්නා වූ ප්‍රවණතාවය වැඩිය .එයට හේතුව ඔවුන් තුල ඇති මානසික ශක්තිය හීන වීමය .ශක්තිමත් නිරෝගී මනසක් යනු ම්නිසෙකුට ආභරණයකි .මෙම මනස ශක්තිමත් කර ගැනීමට නොයෙක් ක්‍රියාකාරකම් ඇත.මේ පිලිබදව මිනිසුන් දැනුවත් නොවීම මතම බොහෝ ප්‍රශ්න තුලින් මිනිස් සිත දුක් විදී.මිනිස් සිතෙහි ඇතිවන සිතුවිලි වරින්වර විවිධාකාර වේ.මෙසේ විවිධාකාර ලෙස ඇතිවන්නා වූ සිතිවිලි ඔබ විසින් පාලනය කර ගන්නා තාක් කල් ඔබ ඉතා නිරෝගී මානසික මට්ටමකට හිමිකම් කියනු ඇත .සුව මනසක් තනා ගැනීම අප සතු විශාල වගකීමකි . එවිට ඔබට සුවපත් වූ මනසක් තුලින් සුවපත් වූ දිවියක් ගත කළ හැකිවේ …
මනස සුවපත් කිරීමට අපට කලහැකි ක්‍රියාකාරකම් තවත් ලිපියකින් ඔබ වෙත ගෙන එන්නම් ….
තමාගේ සතුට රැදී ඇත්තේ තම මනසේම පමණි …තමාව සතුටු කළ හැකි හොදම පුද්ගලයා තමන් වේ …
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
මනෝවිශ්ලේශන හා මනෝ චිකිත්සක උපදේෂිකා
නිරෝෂා රත්නප්‍රිය
0705137000
