ඔබ හෝ හිතවතෙකු මානසික රෝගයකින් හෝ ගැටලුවකින් පෙලේ නම් එය හඳුනාගන්නේ කෙසේද?
මානසික සුවය කොතරම් වටිනවාද යන්න පිළිබඳව අපි කෙතෙකුත් ඔබව දැනුවත් කර ඇති. යමෙක් මානසිකව රෝගී වෙයිද එය එම තැනැත්තාගේ ජීවිතය එපා යැයි සිතෙන මට්ටම දක්වා යා හැකිය. එවන් අවසානයක් කරා යොමු වීමට ප්‍රථම අපි අපේ මෙන්ම අප වටපිටාවේ වෙසෙන පුද්ගලයන්ගේ මානසික සුවය ගැන සැලකිලිමත් විය යුතුව ඇත. අන්න ඒ නිසාම අපි, අපිටම හෝ එසේත් නැතිනම් අපේ සමීපතමයෙකුට හෝ මානසිකට පීඩාවක් ගැටලුවක් ඇති බව වටහා ගැනීමට උත්සාහ කළ යුතුයි.
ශාරීරික ව ඉතා සෞඛ්‍ය සම්පන්න පුද්ගලයෙකු වුවද මානසික ව යම්කිසි රෝගයකින් හෝ ගැටලුවකින් පීඩා විඳීමට හැක. ඇසට නොපෙනෙන මෙම මානසික රෝග මූලික අවස්ථාවේ දීම හඳුනාගත හැක්කේ නම් එම පුද්ගලයාගේ අදාළ රෝගී තත්ත්වය ඉක්මනින් සුව කිරීමටත් ඔහුට සහනයක් වීමටත් අප හට පුළුවනි. යම්කිසි මානසික රෝගයකින් හෝ මානසික ගැටළුවලින් පීඩා විඳින පුද්ගලයෙකු තුළ දිගින් දිගට පැවතෙන ලක්ෂණ කිහිපයක් සමීක්ෂණ ඇසුරෙන් දක්වා ඇත.
මානසික රෝගයකින් හෝ ගැටළුවලින් පෙලෙන අයෙක් පෙන්නුම් කරන ලක්ෂණ
- උදරයේ වේදනාව
- කල්ගත වූ වේදනා තත්වය
- ධනාත්මක සිතුවිලි වල හිඟකම
- උමතු ස්වභාවයකින් යුක්ත වීම
- නොරුස්නා ස්වභාවය
- නින්ද නොයාම හා තනිව කරුවලේ සිටීමට උත්සාහ කිරීම
උදරයේ වේදනාව – අධ්‍යයනවලින් හෙළි වී තිබෙන්නේ මිනිසකුගේ අන්ත්‍රය සහ මොළය අතර ඉතා කිට්ටු සම්බන්ධතාවක් තිබෙන බව යි. ඔබ ආතතියෙන් පෙලෙන අවස්ථාවල මොළයෙන් ආහාර ජීර්ණය ප්‍රමාද කරන ලෙස පණිවිඩයක් ලබා දෙන නිසා මෙම ආහාර ජීරණය ප්‍රමාද වීම සිදුවන අතර මොළය මෙලෙස පණිවිඩයක් ලබා දෙනුයේ ආහාර ජීර්ණය සඳහා වැයවන ශක්තිය රඳවා ගෙන එම ශක්තිය ආතතිය ගෙන දෙන ප්‍රශ්නය විසඳීම සඳහා යොදා ගැනීමටයි. මේ හේතු කාරණා මත උදරයේ වේදනාවක් බඩ පිපුම වැනි කාරණා මතු විය හැකි බව පර්යේෂණ මගින් සොයාගෙන ඇත.
කල්ගත වූ වේදනා තත්වය – කෙනෙක් දිගින් දිගට මානසික පීඩනයකින් පෙළේ නම් කල් ගත වූ කාංසා හා ආතති තත්වයක් නිසා මෙම කල්ගත වූ කායික වේදනා තත්ත්වයන් උද්දීපනය වීමට ප්‍රබල ම හේතු සාධකය වන්නේ කල්ගත වූ මානසික වේදනා තත්ත්වයයි. එම නිසා මෙම රෝගී තත්ත්වය පලවා හැර ගැනීම සඳහා ඔවුන් දිගින් දිගටම වේදනානාශක ඖෂධ ලබාගැනීමට පෙළඹීමක් සිදු කෙරේ.
ධනාත්මක සිතුවිලි වල හිඟකම – කාංසාවේ මූලික ලක්ෂණය දවස පුරාම දුකින් අලසකමින් ගත කිරීමයි. කාංසාව යනු ඉතා සංකීර්ණ කාරණාවකි. එම තත්ත්වය කෙනෙකුගේ ශරීරයෙන් විවිධාකාර ලෙස පෙන්නුම් කළ හැක. මෙම කාංසාවේ ප්‍රධාන ලක්ෂණය නිතරම සෘණාත්මක සිතුවිලි වලින් කල් ගත කිරීමයි. මේ නිසා නිතරම අලසකමින් වැඩ කල් දමමින් ක්‍රියා කරයි.
උමතු ස්වභාවයකින් යුක්ත වීම – යම් අයකු විටෙක ඉතා උද්දීපන තත්ත්වයකින් ක්‍රියා කරන අතර විටෙක අධික සතුටකින් ක්‍රියා කිරීමයි.
ආහාර අරුචිය හෝ අධිකව ආහාර ගැනීම – කොතෙක් රසවත්, ආස කරන ආහාරයක් දුන්නද එය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හා ආහාර ගැනීමට මැලි වීම මෙන්ම අධිකව වරින් වර ආහාර ගැනීම හා නො නවත්වා වේගයෙන් ආහාර ගැනීම මෙහිදී දැකිය හැකිය.
නොරුස්නා ස්වභාවය – නිතර වරින් වර සිදුවන පුංචිම දේට පවා යටිගිරියෙන් කෑ ගසා රණ්ඩු වීම හා කෑගසා ඇඩීම.
නින්ද නොයාම හා තනිව කරුවලේ සිටීමට උත්සාහ කිරීම – කොතෙක් නින්ද ගියත් නින්ද නොයන බව පැවසීම සේම ඇත්තටම නින්ද නොයන ස්වභාවයක් ද පැවතිය හැක. නිතර සියලු දෙනාගෙන් දුරස් වී තනිව සිටීමට දැඩි උත්සාහයක යෙදීම හා අඳුරු ස්ථානවලට වී කාලය ගත කිරීමට වරෙන් වර පෙළඹීම.
මෙම කාරණාවලින් අවම කාරණා තුනක් හෝ යම් පුද්ගලයෙකුගෙන් එකවර පෙන්වන්නේ නම් එම පුද්ගලයා යම් කිසි මානසික පීඩන තත්වයකින් පෙලෙන බැවින්එය දැනගත් විගස ඔබ මනෝ උපදේශකයෙකු හෝ මනෝ වෛද්‍ය වරයෙකු වෙත එම පුද්ගලයාව යොමු කිරීම තුලින් මූලිකම අවස්තාවේදී ම එයින් මිදිය හැක .
ඔබේ සිත සතුටු කල හැකි හොදම පුද්ගලයා ඔබමයි ..
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
මනෝවිශ්ලේශන හා මනෝ චිකිත්සක උපදේෂිකා
නිරෝෂා රත්නප්‍රිය
0705137000
