මුළු ලෝකෙම නිවැරදි කරන්න වෙහෙසෙනවාට වඩා පළමුවෙන්ම තමන් නිවැරදි වෙන එක ගොඩක් වැදගත්. අපි ළඟ තියෙන සමහර පුරුදු නොදැනුවත්වම අපිත් එක්ක මුළු ජීවිත කාලෙම ගත කරනවා. නමුත් වැරදි දේ වැරදි ලෙස හදුනා ගත්තොත් පසුකාලීනව හෝ වැරදි පුරුදු ඔබේ ජීවිතයෙන් ඈත් කරන්න ඔබට පුළුවන්. නැතිනම් ඔබේ දරුවනුත් ඔබේ අඩිපාරේම ගමන් කරන බව ඔබ දන්නවා. අන්න ඒ නිසාම අපේත් දරුවන්ගේත් ජීවිතවලට ඍණාත්මක බව එක් කළ හැකි මෙන්න මේ පුරුදු 8 ගැන අපි දැනුවත් වෙමු.
- සර්ව සම්පූර්ණ වෙන්න යන්න එපා
සර්ව සම්පූර්ණ බව කියන්නේ අපේ මානසික සෞඛ්‍යයට සෘජු බලපෑමක් ඇති කරන දෙයක්. සමහර පුද්ගලයෝ හිතනවා තමන් සර්ව සම්පූර්ණ කෙනෙක් සහ තමන් කරන කියන සෑම දෙයක්ම සර්ව සම්පූර්ණ වීම ඉතාම වැදගත් සහ අත්‍යවශ්‍යයි කියලා. මේකේ ධනාත්මක සහ ඍණාත්මක ලෙස පැති දෙකක් තියනවා. ඒත් මේ සමාජය තුළ අපිට බොහෝ විට දකින්නට ලැබෙන්නේ මේ සර්ව සම්පූර්ණ වීමට උත්සාහ දැරීම තුළ ඇති වන ඍණාත්මක අවස්ථාවන්.
ධනාත්මක පැත්ත – සර්ව සම්පූර්ණ බවින් යුක්තව වැඩ කරන්න හදන පුද්ගලයා තමන් අතින් සිදුවන වැරදි අවම කරගන්නවා. ඒ වගේම තමන්ගේ ඉලක්ක වෙත ගමන් කිරීමට ලොකු උත්සාහයක් දරනවා.
සෘණාත්මක පැත්ත – සර්ව සම්පූර්ණ බවින් යුක්තව වැඩ කරන්න හදන පුද්ගලයා සර්ව සම්පූර්ණව ඒ කාර්යය කිරීමට ලැබුණොත් මිසක කිසිම දේකින් දෙයකින් සතුටට පත් වෙන්නේ නැහැ. අපේ බලාපොරොත්තු ඒ අයුරින්ම ඉටුකරගැනීමට ලැබෙන අවස්ථා බොහොම අඩුයි. මෙතැනදී එවැනි පුද්ගලයෙක් සැමවිටම තමන් ගැනම අවතක්සේරුවට පත් වෙනවා. තමන්ව සංසන්දනය කරනවා. තමන් ගැන කලකිරීමට පත් වෙනවා. මොකද ඔහු අනිත් පුද්ගලයන්ට වඩා ඉතා සාර්ථක පුද්ගලයෙක් බව ඔහු දකින්නේ නැහැ. ඒ සැමවිටම ඔහුගේ අපේක්ෂාව කිසිදු හැලහැප්පීමකින් තොරව, කිසිම තැනක වරදක් නොවී ඔහු කරන කාර්යයන් සිදුවිය යුතුයි කියන සිතුවිල්ල ඔහු තුළ ඇති නිසයි. ජීවිතේ තුළ අපි තේරුම් ගත යුතු වැදගත්ම දෙයක් වන්නේ වැරදීම් සිද්ධ වෙනවා.. ඒත් වැරදි හදාගන්න ඕනේ.
ඔබ, ඔබ තුළින් සර්ව සම්පූර්ණ පුද්ගලයෙක් අපේක්ෂා කරනවා නම් එය ඔබට සිත්තැවුල් සදා දෙන උල්පතක් බව අමතක කරන්න එපා.
2. අනුන්ගේ වැරදිවලට ඔබ විඳවන්න එපා
අපිට කිසිදු සම්බන්ධයක් නැති සිදුවීම් පිළිබඳව නිස්කාරණේ වරදකාරී හැඟීමකින් අප පසුවනවා විය හැකියි. බොහෝ විට වරදකාරී හැඟීම කියන දේ ළමා කාලය ඔබට පුරුදු කළ දෙයක් විය හැකියි. නමුත් ඔබට අදාල නොවෙන සිදුවීමකදී පවා ඔබ වරදකාරී හැඟීම් සමුදායක සැරිසරනවා නම් එය ඔබගේ සතුට නැති කර ගැනීමේ එක මාර්ගයක් බව වැඩිහිටියෙක් වන ඔබට දැන් අවබෝධ කරගත හැකියි. එසේම ඔබේ දරුවාටත් කිසිම අවස්ථාවක අනවශ්‍ය විදිහට ඒ වරදකාරී හැඟීම නොදීමට ඔබ වගබලාගත යුතුයි. ඒ ඔබේ දරුවාටත් මුළු ජීවිතයේම ඔබට මෙන්ම පසුතැවීම් සහ අසතුට ඇති කරන පුර්ද්දක් බවට එය පත් විය හැකි නිසයි.
3. ඍණාත්මක පුද්ගලයන් ජීවිතයට ළංකරගන්න එපා
සෘණාත්මක පුද්ගලයන් සැමවිටම සිටින්නේ සෘණාත්මක ආකල්ප සමග. ඒ වගේම ඔවුන්ගේ ජීවිතය ඉතාම සෘණාත්මකයි. කොයිකරම් මිල මුදල් තිබුණත් කෙනෙක් ජීවත් වෙන්නේ සෘණාත්මක අදහස් තුලම නම් එවැනි පුද්ගලයන් තමා වටා සිටින සියලුම පුද්ගලයන් සෘණාත්මක බව කෙරේ ආකර්ෂණය කරගන්නා බව අමතක කරන්න එපා. යම්කිසි අවස්ථාවක ඔබත් මෙවැනි ඍණාත්මක මනසකින් සිටියා නම් මේ සෘණාත්මක මනස තමාගේ ධනාත්මක සිතුවිලි සියල්ල විනාශ කරනවා මෙන්ම මානසික සතුට අහිමි බව වටහා ගත යුතුයි. එවැනි සෘණාත්මක අදහස් වපුරන පුද්ගලයන් ඔබේ මහපත් මානසික සෞඛ්‍ය වෙනුවෙන් අත්හැරිය යුතුමය.
4. පසුතැවීම් කරපින්නාගෙන ඉන්න එපා
වර්තමානයේ මොනතරම් උසස් තැනක සිටියත් අතීතයේ අහිමි වූ යම් දෙයක් වෙත අපේ හිත දුවනවා. දුක්වෙනවා. පසුතැවෙනවා. ඒත් වර්තමාන මොහොතේ හොඳ ජීවිතයක් ගත කරන ඔබ අතීතයේ ඒ අහිමි වූ දෙය නිසා ඔබේ සතුට අහිමි කරගන්නවා නම් එමගින් අපේ මානසික සෞඛ්‍යයට විශාල ලෙස සෘණාත්මක බලපෑමක් ඇති කරනවා. සමහර සිද්ධි අයිති අතීතයට, ඒ දේවල් අද අපිට වෙනස් කළ නොහැකියි. මතකයන් ඉතාම වේදනාකාරී වුවත් ඒ වේදනාකාරී මතකයන් නැවත නැවත විඳවමින් නැවත නැවත ඔබ පසුතැවෙනවා නම් එය ඉතාම නිශ්ඵල දෙයක් බව ඔබ වටහා ගත යුතුයි. මන්ද ඒ පසු තැවීම් ඔබේ සාර්ථකත්වයට බාධාවකි.
5. ඇබ්බැහි වීම් වගේම වැරදි පුරුදු එපා
ඇබ්බැහි වීම් සහ පුරුදු කියන්නේ අපේ මානසික සෞඛ්‍ය කෙරෙහි ඍජු බලපෑමක් ඇති කරන දේවල්. උදාහරණයක් විදියට ව්‍යායාම ගත්තොත් ව්‍යායාම කියන්නේ ශාරීරික සෞඛ්‍යයට ඉතාම වැදගත් දෙයිත ව්‍යායාම කියන්නේ අපිට සතුට ගෙන දෙන හෝමෝන නිෂ්පාදනය කරන ක්‍රියාවලියක්. ව්‍යායාම කිරීමත් වැරදි ලෙස ව්‍යායාම කිරීමත් මෙතැනදී හරියාකාරව වටහා ගත යුතුයි. සමහර විට මම කොච්චර ව්‍යායාම කරත් ඔය කියන විදිහට මානසික සතුටක් මට ලැබිලා නැහැ කියලා ඔබට සිතෙයි. තමාගේ ශාරීරික හෝ මානසික තත්වයට නොගැලපෙන, තමාව ඉතාමත් වෙහෙසට පත් කරන, පිළිවෙළක් නැතුව ව්‍යායාම කිරීම නිසා ඔබට ඒ මානසික සුවය අහිමි විය හැකියි. අන්න ඒ විදියට අපි අපිට වැරදුණු තැන් සහ වැරදි පුරුදු අපෙන් ඉවත් කරගත යුතුමයි.
6. නින්ද ගැන වුණත් වැරදියට හිතන්න එපා
පුද්ගලයෙකුට අඩුම වශයෙන් පැය හයක නින්දක් අවශ්‍යයි. නින්ද කියන්නේ මනස සුවපත් කරන ඖෂධයක් වැනි දෙයක්. නින්ද කියන්නේ පසුදා මුහුණ දෙන්නට තියෙන අභියෝග වලට ඔබව සූදානම් කරන දෙයක්. කොයිකරම් සිත් තැවුල් ඒ වගේම ශාරීරික වේදනා නින්දකින් පසුව කොයිතරම් මග හැරී තිබෙනවාද කියා අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ. අපි නිදාගත්තත් මොළය ඇතුළත ක්‍රියාත්මක වෙනවා. ඔබ ප්‍රමාණවත් නින්දක් ලබා ගන්නවා නම් ඔබ හිතනවාට වඩා ඔබට ඉතාම ක්‍රියාශීලිව සහ වඩාත් ප්‍රතිඵලදායක විදිහට ඔබගේ අරමුණු කරා ප්‍රබෝධමත් මෙන්ම ප්‍රාණවත් බවක් නින්දෙන් ඔබට හිමි වෙනවා. කිසිම අවස්ථාවක ප්‍රයෝජනවත් විදිහට ගත කරන්න පුළුවන් කාලය නින්ද වෙනුවෙන් යොදවන බව ඔබ සිත්නන්ට එපා.
7. සමාජ මාධ්‍යවලට ඔබව අසහනයට පත්කරන්නට ඉඩ දෙන්න එපා
සමාජ මාධ්‍ය තුළින් පුද්ගලයන් මොන තරම් මානසික අසහනයට, මානසික ගැටලු වලට යොමු කරනවා ද කියා අසන්නට දකින්නට ලැබෙන දේ හරහා ඔබත් මමත් හොඳින් දන්නවා. ඒ වගේම අපි භාවිත කරන ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථන හරහාත් මේ වන විට අපිට බොහොමයක් පහසුකම් සැපයෙනවා. අපි වැඩි වේලාවක් ඒවත් එක්ක ගත කරනවා. ඒ නිසා අපේ දරුවෝ පවුලේ අය නෑදෑ හිතමිතුරන් එක්ක ගත කරන කාලය අපි සමාජ මාධ්‍ය වැනි දේ වෙනුවෙන් ගත කරනවා. යම්කිසි ප්‍රමාණයකට අපිට මේ දේවල් අවශ්‍ය වුණත් අපි හැමෝටම අනිකා සමග ජීවත්වීමට අවශ්‍යයි. අන්න ඒ නිසා අන්තර්ජාලය, දරුකතනය, සමාජ මාධ්‍ය වෙනුවෙන් පමණ ඉක්මවා වටිනාකමක් ලබා දෙනවා නම් ඔබ මෙන්ම ඔබේ ආදරණීයයන්ද අසහනයට පත් වෙනවා.
8.මානසිකව අනුන් මත යැපෙන්න එපා
ඇතැම් අය මානසිකව තව පුද්ගලයෙක් මත යැපෙන්න පුරුදු වෙලා. අනිත් පුද්ගලයාගේ අදහස් සහ ප්‍රමුඛතා තමන්ගේ අදහස් සහ ප්‍රමුඛතා බවට ඔවුන් පත් කර ගන්නවා. නමුත් ඒ දේවල් තමන්ගේ ප්‍රමුඛතා ලැයිස්තුවේ නැති බව හොඳින් දැන සිටියත් අනිත් පුද්ගලයා සමග මානසිකව ජීවත්වීමට අවශ්‍ය නිසා තමා කැමති බව පෙන්වනවා. නමුත් එක් දිනක් හෝ ඔබ අකමැති දෙයක් අනෙකා කැමති නිසා කරනවා නම් ඔබට ඇති වන මානසික පීඩනය ඔබට සුදුසු නැහැ. දිගින් දිගටම මෙය සිදු වනවා නම් එය ඔබේ ජීවිතයේ අංගයක් බවට පත් විය හැකියි. මේ විදිහට යමෙක් අනෙක් පුද්ගලයාගේ අවශ්‍යතාවයන් ඔබේ අවශ්‍යතාවය විදිහට ගෙන වැඩ කරනවා නම් ඔබ දැඩි මානසික ආතතියකට ගොදුරු වී ඔබට ඔබව අහිමි වී ඔබේ විනෝදාශය, හැඟීම්, සතුට අහඅමි වී යයි. ඒ නිසා කිසිම විටෙක මානසිකව අනුන් මත යැපෙන්න එපා.
සැමවිටම සියලු අභියෝග මැද ඔබට, ඔබ වෙන්න, ඔබේ අවශ්‍යතාවයන් වෙනුවෙන් කතා කරන්න, ඔබේ හැඟීම් අඳුනගන්න, ඔබ වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්න හැකි නම් අන්න එදාට ඔබ, ඔබේ මානසික සතුට හොයාගත්ත පුද්ගලයෙක් බවට පත්වෙනවා. ඔබ, ඔබ වෙන්න. එය ඔබටත් ඔබේ දරුවන්ටත් ඔබ විසින් ලබා දෙන මහරු තිළිණයක් බව අමතක කරන්න එපා.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
රේණුකා තෙන්නකෝන් මහත්මිය
ශ්‍රී ලංකා පදනම් ආයතනයේ කාථිකාචාර්ය
