කෝපය යනු ශාරීරික හා මානසික වශයෙන් බලපෑම් ඇති කල හැකි ඍණාත්මක සංවේදනයකි. මෙය උග්ර වුවහොත් ඉතා බරපතල මානසික තත්ත්වයන්ට යොමු වීමට ඉඩ ඇත. ළමුන් , ඔවුන්ගේ වැඩෙන හා ඉගෙන ගන්නා වියෙහි පසුවන අවධියේ කෝපය පිළිබඳ ප්රශ්නය ගැන අවධානය යොමු කිරීම තීරණාත්මක වන අතර එය පාලනය කිරීමට උත්සාහ ගත යුතුයි.
දරුවන් තුල පවතින ආවේගශීලි හැඟීම් හඳුනා ගැනීම.
ළමුන්ගේ කෝපය පාලනය කිරීමට පෙර පළමු පියවර ලෙස එය හඳුනා ගැනීම ඉතා වැදගත්ය. ළමුන්ගේ ආවේගශීලි ලක්ෂණ හා හැඟීම් බොහෝමයක් ඇත. මෙය විවිධ ළමුන් අතර විවිධ ආකාරයට පෙන්නුම්කරයි.
තාප්පයට කකුලෙන් ගැසීම, සෙල්ලම් බඩු කඩා දැමීම, කෑ ගැසීම සහ පහර දීම හෝ නිවසේ නිස්කලංක කොනක නිහඬව වාඩිවී සිටීම යනාදි හැසිරීම් තුලින් සමහර ළමුන් තමන්ගේ කෝපය ප්රකාශ කරනු ඇත. කෙසේ වෙතත් කෝපය, සාමාන්ය මිනිස් හැසිරීම් හා ස්වභාවික මිනිස් ඥානයේ කොටසකි. කෝපය දරුවන්ව ප්රචණ්ඩත්වයට යොමු කරන බව පැවසීම අසත්ය මතයකි. කෙසේ වෙතත් මෙමඟින් ළමයාගේ පෞරුෂ වර්ධනයට ඇතිවිය හැකි අමිහිරි ප්රතිඵල මඟ හරවා ගැනීම සඳහා කෝපය පාලනය කිරීම අත්යවශ්ය වේ.
ආවේගශීලි හැඟීම් පාලනය කිරීම සඳහා උපදෙස්.
ආවේග වලට මුහුණ දීම සඳහා කෝපයේ රෞද්ර බව අඩුකිරීම හෝ හැසිරීමේ වෙනස් කිරීම සිදු කිරීම පිළිබඳව උපදෙස් සමහරක් ඇත. මෙහිදී ඉතා වැදගත් වන්නේ ළමුන්ගේ හැසිරීම් පහත සඳහන් ආකරයට වෙන මඟකට යොමු කිරීමය.
දරුවාට යම් නිශ්චිත දුරක් ඇවිදීමට හෝ දිවීමට පවසන්න. උදාහරණයක් හැටියට ‘එන්න, අපි අඹ ගහ වටේ රවුම් පහක් දුවමු” කියා යෝජනා කිරීම. මේ හේතුවෙන් ළමයා ගස වටේ ගිය වට ගණන හෝ පියවර ප්රමාණය ගණන් කිරීමට අවධානය යොමු කරන අතර සිතේ ඇති කෝපය පිළිබඳ අදහසෙන් දුරස්ථ වෙයි. “ඇපි මේසය වටේ රවුම් දයහයක් යමු, ඊට පස්සේ ඒ ගැන කතා කරමු” ළමයා මේසය වටේ යාමෙන් සතුටක් භුක්ති විඳින අතර එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස කෝපය ඇති වීමට මූලික වූ හේතුවද අමතක වෙයි.
කෝපය යෝග්ය අන්දමට ප්රකාශ කිරීම ද එය අවම කිරීමට උපකාරි වන වැදගත් උපදෙසකි. ළමයා තුල ඇති පීඩාව හා කෝපය සිතින් නිදහස් කිරීම සඳහා වෙනම අවකාශයක දරුවාට කෑමොර දීමට හෝ යටි ගිරියෙන් කෑ ගැසීමට සලස්වන්න. අන් අයට බාධා නොවන අයුරින් මෙය වසා ඇති ප්රදේශයක සිදු කිරීම යහපත්ය. ළමයාගේ කෝපය ප්රකාශ කිරීම සඳහා ඔහුගේ/ඇයගේ නිදන කාමරයේ වෙනම කලාපයක් තෝරාගන්න. මෙලෙස දරුවාට තම ආවේගය නිදහස් කල හැක්කේ එම කලාපය තුල පමණි.
ළමයාව කණ්ණාඩියක් ඉදිරිපිට සිට ගැනීමට සලස්වා ඔහුගේ මුහුණ එක් එක් ස්වරූපයට හැඩගස්වන ලෙස පවසන්න. මෙම ක්රමය ළමයාගේ සිත වෙන අතකට යොමු කරයි. බොහෝ දරුවන් මෙයින් වින්දනයක් ලබන අතර ඊට මැනවින් ප්රතිචාරයක් ද ලබා දෙයි.
නිවසින් බැහැරව වීදිවල ගමන් කිරීම හෝ නිවෙස් තුල දිවීමත් ආවේගය අවම කිරීමට හොඳ ක්රමයකි.
ඔබගේ දරුවාගේ කෝපය පාලනය කිරීම සඳහා ඔබ ගනු ලබන අනෙකුත් ක්රියා මාර්ග මොනවාද?
Image Credit: nogreaterjoy.org