මල්වර වීම යනු ගැහැනු මෙන්ම පිරිමි දරුවන්ටත් පොදු සාමාන්ය තත්ත්වයකි. නමුත් අද වන විට පෙර පාසල්වියේ පසුවන දරුවන් පවා මල්වර වන බව අපට ඕනෑ තරම් අසන්නට දකින්නට ලැබෙනවා. එනම් ඉතා අඩු වයසින් මල්වර වීම අද වන විට නිතර අහන්නට ලැබෙන තත්වයක් බවට පත්වෙලා. මෙන්න මේ හේතුව නිසාම ගැහැණු දරුවන් ඉන්න මව්වරුන් මේ තත්ත්වය පිළිබඳව දැනුවත්ව සිටීම බෙහෙවින්ම වැදගත් වනවා.
නිසි වයසට පෙර මල්වර වීම (Early puberty of Children)
ගැහැණු සහ පිරිමි දරුවන් මල්වර වීම සාමාන්ය තත්ත්වයක් වනවා සේම සාමාන්යයෙන් ගැහැනු දරුවන් අවුරුදු 13-18 දක්වාත් පිරිමි දරුවන් අවුරුදු 10-15 දක්වාත් කාලයේදී මෙම සංසිද්ධියට මුහුණදෙයි. අසාමාන්ය ලෙස ඉතා කුඩා අවධියේදී මල්වර වීම Precocious Puberty ලෙස හඳුන්වයි. මෙහිදී ගැහැනු දරුවන් අවුරුදු 8 පෙරද පිරිමි දරුවන් අවුරුදු 9 පෙරද මෙම තත්ත්වයට මුහුණ දෙනු ලබයි. මෙහිදී සාමාන්ය වයසට වඩා කලින් ලිංගික ලක්ෂණවල වර්ධනයක් ඇති වේ. මෙම තත්ත්වයේදී බොහෝ දරුවන් වේගයෙන් වර්ධනය වීම පළමුව සිදුවන අතර ආරය මගින් තමාට නියමිත උසට වර්ධනය වීමට පෙර වර්ධනය නවතී. මෙම තත්ත්වය ආකාර 02 කි.
- Central precocious puberty (Gonadotropin Dependent)
- Peripneral precocious puberty (Gonadotropin independent)
Central precocious puberty (Gonadotropin Dependent)
මෙයබොහෝ දරුවන්ට බලාපන තත්ත්වය වන අතර පොදු තත්ත්වයකි. මෙහිදී ගොනැඩොට්රොපින් හෝමෝනයන් මොළයේ පිටියුටරි ග්රන්ථිය මගින් නිදහස් වී ඩිම්බ හා වෘෂණවලට බලපෑමෙන් ලිංගික හෝමෝන ශ්රාවය කිරීමයි. මෙමගින් දරුවා ලිංගිකව වර්ධනය හා මේරීම සිදු වේ. මේ සඳහා හේතූ ලෙස 90%-95% ගැහැනු දරුවන්ට ඇති වීමට හේතුව නොදන්නා අතර පිරිමි දරුවන් සඳහා හඳුනාගත් හේතූ පවතී.
කලින් මල්වර වීම හා ලිංගික වර්ධනය බලපෑ හැකි හේතු
- මධ්ය ස්නායු පද්ධතියේ අසාමාන්යතා
- මෙවැනි තත්ත්ව පිළිබඳ පවුල් ඉතිහාසය
- කලාතුරකින් ඇතිවන සමහර ආජන්මජ රෝග (ජාන මගින් ඇතිවන)
- පිටියුටරි ග්රන්ථියේ හෝ මොළයේ ඇති වන අර්බුද (Tumours)
- මොළයේ ආසාධන උදාහරණ ලෙස ආවෘතිදාහය (Meningitis)
Peripneral precocious puberty (Gonadotropin independent)
මොළයෙන් ගොනැඩොට්රොපින් හෝමෝනය කලින් නිදහස් කිරීමේ සම්බන්ධයක් මේ සඳහා බලනොපායි. නමුත් ඇන්ඩ්රජන් හා ඊස්ට්රජන් හෝමෝනය නිෂ්පාදනය ශරීරයේ අනෙක් කොටස්වලින් සිදු වේ. මේ සඳහා හේතූ වෙන්නේ,
- ජානමය ලෙස කලාතුරකින් ඇති වන රෝග තත්ත්ව
- වෘෂණ හා ඩිම්බ කෝෂවල අර්බුද (ගෙඩි)
- HGC හෝමෝනය ශ්රාවය වන වෙනත් අර්බුද
- අධිවෘක්ක ග්රන්ථියේ රෝග තත්ත්ව
- තීව්ර මන්ද පරාභාවතාවය (Severe Hypothroidism)
- Mc- Cune – Albright Syndrome – මෙය කලාතුරකින් ඇතිවන ජානමය රෝගයකි. හෝමෝන ගැටලු හේතුවෙන් අස්ථි හා සමේ පැහැයට බලපෑම් ඇති වේ.
- උපතේදී මොළයේ ඇති වන ආබාධ තත්ත්ව
- අධික ලෙස තරලය එක්වීම (Hydrocephalus)
- පිළිකා නොවන ගෙඩි (Hematoma)
- මොළයට හෝ සුෂුම්නා රජ්ජුවට අනතුරු වීම, විකිරණ ප්රතිකාර ලබාදීම
- මොළයට හෝ ස්නායු රජ්ජුවට අනතුරු වී
නිසි වයසට පෙර මල්වර වීම (Early puberty of Children) කෙරෙහි ඇති අවධානම් සාධක
- ගැහැනු දරුවෙකු වීම
- ඇමෙරිකානුවෙකු හෝ අප්රිකානුවෙකු වීම. අන් ජාතීන්ට වඩා මොවුන් අතර මෙම තත්ත්වය වැඩිය.
- තරබාරු බව
- ලිංගික හෝමෝනවලට නිරාවරණය (ටෙස්ටොස්ටෙරොන්, ඊස්ට්රජන් අඩංගු ආලේපන, ක්රීම්, ඖෂධ, ආහාර)
- වෛද්යමය තත්ත්ව
උදා: Mc- Cune – Albright Syndrome, අධිවෘත්ත ග්රන්ථි අධි වර්ධනය
- මධ්ය ස්නායු පද්ධතියට ලබාදුන් විකිරණ ප්රතිකාර
ගැහැනු දරුවන් මල්වර වීමේදී පෙන්නුම් කරන ලක්ෂණ
- පියයුරු වර්ධනය
- ශරීරයේ රෝම වර්ධනය (ලිංගික පෙදෙස සහ අතයට පෙදෙස)
- සමෙහි හා රෝමවල වෙනස්කම්
- ලිංගික අවයවවල වර්ධනය
- ශ්රාවයන් ඇති වීම
- පළමු ආර්තවය – යෝනිය මගින් රුධිරය වහනය
- අධික ලෙස දහදිය දැමීම (මෙහිදී දහදිය ග්රන්ථි විශාල වී ක්රියාකාරීත්වය අධික වේ. මේ නිසා වැඩිපුර දහදිය දමයි)
- සමේ, විශේෂයෙන් මුහුණේ තෙල් ගතිය වැඩිවීමෙන් කුරුලෑ (Acne) ඇති වේ.
පිරිමි දරුවන් මල්වර වීමේදී පෙන්නුම් කරන ලක්ෂණ
- ශිෂ්ණය, වෘෂණ විශාල වීම
- මුහුණ, ලිංගික පෙදෙස, අතයට රෝම වර්ධනය
- ඉබේම ශිෂණය සෘජු වීම
- ශුක්රාණු නිපදවීම
- කුරුලෑ ඇති වීම
- කටහඬ ගැඹුරු වීම
කලින් වැඩිවියට පත්වීම සඳහා ආහාරවල බලපෑම ගැන සැලකුවහොත් මේදය අධික ආහාර ගැනීම මගින් උස හා අධික තරබාරු බව ඇති වීම නිසාද මෙම තත්ත්වය ඇති විය හැක.
නිසි වයසට පෙර මල්වර වීම (Early puberty of Children) යන තත්ත්වයට ඇතැම් විට දරුවන් ප්රතිකාර වෙත යොමු කළයුතු අවස්ථාද වේ. එසේ ප්රතිකාර කිරීම අර්බුද (Tumors), ලිංගික හෝමෝන වැඩිවී තිබීම යන තත්ත්වයන් මත රඳා පවතී.
නිසි වයසට පෙර මල්වර වීම (Early puberty of Children) යන තත්ත්වය මත ඇතිවිය හැකි සංකූලතා
- උස අඩුවීම (මල්වර වීම අවසන් වන විට උසින් වර්ධනය වීම ඇණ හිටී. ඔවුන්ගේ සැකිල්ල මේරීම හා අස්ථි වර්ධනය අන් අයට වඩා කලින් නැවතීම නිසා මොවුන් ඔවුන්ගේ නියමිත උසට නොපැමිණේ)
- හැසිරීමේ ගැටලු
- ලිංගික ක්රියාකාරීත්වය කලින් ආරම්භ කිරීම
- මානසික ආතතිය
- පසු කාලවලදී පියයුරු පිළිකා අවදානම
- හෘද රෝග, ආඝාතය (Stroke) වැනි තත්ත්ව පසු කාලවලදී වැඩිවීම
මෙවැනි දරුවන්ගේ මානසික අවවිධන තත්ත්වයන් ඇතිවිය හැකි බැවින් ඔවුන්ව ප්රවේසමෙන් රැකබලා ගැනීමේ වගකීම දෙමාපිය වැඩිහිටියන් සතුය. සම වයස් දරුවන් සමග සංසන්දනයේදී කලින් වැඩිවියට පත් දරුවන් තුළ මානසික ගැටලු ඇති වේ. මේ නිසා දරුවාට ඇති වී ඇති තත්ත්වය ඉතා සරලව පැහැදිලි කරදිය යුතුය. රෝම ඇති වීම, මාසිකව ඔසප් වීම ආදිය දරුවන් තුළ ගැටලු ඇති කරයි. පියයුරු වර්ධනයද එසේමය. සම වයස් දරුවන්ට නොමැති ගැටලු තමාට ඇති වීම නිසාද මෙම මානසික අවපීඩනය වැඩිවිය හැක. තවද කුඩා කලම නොයෙකුත් ලිංගික අපචාරවලටද ගොදුරු වීමේ අවදානමක්ද පවතී. බොහෝ දරුවන් කලින් වැඩිවියට පත්වීම සිදු වුවද, ශාරීරික වෙනස්කම් ඇති වීම අවුරුදු 15-16 සිදු වේ. ගැහැනු දරුවාගේ අනාරක්ෂිත බවක්ද මේ සමගම ඇති වේ. වයසින් අඩුවීම හා මොළයේ නොමේරූ බව නිසා අනවශ්ය ලිංගික උත්තේජන ලැබීම තුළින් දරුවා කුඩා අවදියේ සිටම ලිංගික ඇබ්බැහි වීම්වලට පවා ලක්විය හැක.
[අනුරාධපුර ශික්ෂණ රෝහලේ ළමා රෝග අංශයේ වෛද්ය නිර්මලී ඒකනායක මහත්මිය සමග සකසන ලද ලිපියකි.]