තරබාරු බබාලා දැක්කාම චබි බබෙක් කියල එදා අපි සතුටට පත් වුනත් අද දකින තරබාරු බබාලා ඉදිරියේ නම් මේ සතුට ගොඩ නගා ගැනීම අපහසුයි. එදා දරුවෙක් තරබාරු වුනේ ඔවුන්ගේ උසට සරිලන විදිහට නිරෝගී බරක් ඇතුවයි. ඒ නිසා ඔවුන් ගේ නිරෝගී බවක් මිසක රෝග තත්වයන් ගැන අවදානමක් ඇති වුනේ නැහැ.  අද නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත්වෙන දරුවන්ගෙන් සියයට දහයක් පමණ බොහොම තරබාරු කොටසට අයත් වෙනවා. ඊට එකම හේතුව ඔවුන්ගේ ආහාර රටාවයි. උදේ ආහාරය බොහෝ වේලාවට ආපනශාලාවකින් ලබා ගත් දෙයක් මිසක ගුණාත්මකව පිලියෙල වෙන්නේ නැහැ. අධික සීනි, ලුනු සහ මේද වලින්ම පමණක් පිලියෙල වුන මේ ආහාර නිසා දරුවා නොදැනම තරබාරු හෙවත් උසට සරිලන බරක තත්වයට පත් වෙන්නේ නැහැ. අද අම්මලා විසින් දරුවන්ට ලබා දෙන ආහාර රටාව නිසා මේ තත්වයට දරුවන් ගොදුරු වීමේ ආදිනව දැනෙන්නේ කාලයක් ගත වෙන විටයි. යාන්තම් වයස අවුරුදු දහය පහලොව වෙන විට දරුවන් දියවැඩියා රෝග තත්වයට නොදැනීම පත් වෙනවා. ඒ වගේම ගැහැණු දරුවන් වයසටත් කලින් මල්වර වීමටත් අහිතකර විදිහට ආහාරපාන ලබා ගැනීම බලපානවා.

මේ නිසා අද පර්යේෂකයන් පෙන්වා දෙන අන්දමට අපේ දරුවන්ගේ අහිතකර ආහාර රටාව සකස් වෙන්නේ මේ විදිහටයි.

ස්වභාවික ආහාර ඇත්තේම නැහැ

ඉස්සර කාලයේ අපේ අම්මලා දරුවන් වෙනුවෙන් උදේ ආහාරය නිතරම නිවසේ පිළියෙල කර ගත්තා. ඒවා විවිධත්වයකිනුත් යුක්ත වුනා. බත්, කිරිබත්, පිට්ටු, මුංඇට කිරිබත් වගේ විවිධ විදිහට පිළයෙල වුණා. අද ඒ කිසිම දෙයක් නැහැ. උදේ ආහාරයට ආපනශාලාවකින් මිළට ගත් රෝල් , පැටිස්, හෝ වෙනත් පිරවුමක් සහිත බනිස් වැනි දෙයකින් පිරිමසා ගත්තා.

සකස් කළ ආහාර බහුලයි

අද දරුවන් වෙනුවෙන් සකස් කළ ආහාර වෙනුවෙන් ඇති ඉල්ලුම ඉහලයි. සකස් කළ ආහාර යනුවෙන් අදහස් වෙන්නේ කල් තබා ගැනීමට හෝ ක්ෂනිකව පිළියෙල කර ගැනීමේ අරමුණ ඇතුව විවිධ තාක්ෂණික ක්‍රමයන් යොදා ගෙන සකස් කළ ආහාරයි. මේවා ඉතාම අහිතකර බව දැන් හඳුනා ගෙන තිබෙනවා.ඒ වුනත් දරුවන් කෑ මොර දෙන්නෙත් මේ ආහාර ඉල්ලමින් නිසා මව්පියන්ද අසහනයට පත් වෙනවා.මෑතකදී සකස් කළ ආහාරවල ආදීනව අලලා විවිධ අධ්‍යනයන් සිදු කළ අතර එහිදී පෙනී ගියේ බේකන් ආහාරයට ගැනීමෙන් පුද්ගලයෙකුගේ ආයු කාලය 44 % කින් අඩු වෙන බව පෙන්වා දෙනවා. සොසේජස් ආහාරයට ගැනීමෙන් අග්න්‍යාස පිලිකාවට ගොදුරු වෙනඅවදානම ඉතාම ඉහලින් තිබෙන බව දැන් හඳුනාගෙන තිබෙනවා.

ඇමරිකාවේ බොස්ටන්හි ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය පිළිබඳ ඇමරිකානු සංගමයේ සිදු කරන ලද අධ්‍යනයකින් පෙන්වා දෙන්නේ සකස් කළ ආහාර පරිහරනය නිසා පිරිමින්ගේ ශුක්‍රාණු ගිනුමේ සක්‍රීය ප්‍රතිශතයට විශාල බලපෑමක් ඇති කරන බවයි. අද උසස් පෙල පංතිවල ඉගෙනුම ලබන දරුවන්ගේ උදේ සහ දිවා ආහාරය මුලුමනින්ම සකස් වෙන්නේ අහිතකර රටාවකටයි. ඊට හේතුව ඔවුන්ගේ අතිරේක පංති නිසා ආපනශාලාවන්හි පිහිට පතන්නට සිද්ධ වීමයි.

ඒත් මේ තත්වයෙන් මිදෙන්න එතරම් අපහසු නැහැ. දිවා ආහාරය වෙනුවෙන් කුමක් හෝ නිවසෙක් පිළියෙල කර ගෙන රැගෙන යෑම අපහසු නැහැ. එදා දුර බැහැර ගමන්වලදී පවා බත්මුලක් ගැට ගහගෙන ගියේ අද වගේ ශීතකරන තිබිලා නොවෙයි. රාත්‍රියේ උයා පිහා අවසාන වීමෙන් පසුව පරිප්පු, පොල්සමබෝල වැනි දේ හොඳින් රත් කරන ලිප ගින්දර නිවා ඒ මත තබනවා. හොඳින් රත්වුන නිසා ආහාර නරක් වීමක් සිද්ධ වෙන්නේ නැහැ. මේ නිසාත් ටිකක්වත් දෙන්න විදිහක් නැහැ යන මිථ්‍යා‍වෙන් මිදෙන්න අපහසු නැහැ.

නිෂ්ඵල ආහාර

පර්යේෂකයන් විසින් අද දරුවන්ගේ අහිතඑක ආහාර පිලිබඳ  වර්ග කිරීමේදී නිෂ්ඵල ආහාර ලෙසින් කොටසක් පෙන්වා දෙනවා. ඔවුන් කියන අන්දමට මේ ආහාර මොන තරම් ගත්තත් ප්‍රයෝජනයක් නැහැ. ඒත් දරුවන් සහ දෙමව්පියන් මේ ආහාර වෙනුවෙන් බොහොම උනන්දුයි. බයිට්, ටිප්ස්, චිප්ස්, ක්‍රිස්පි වැනි මේ ආහාරවල ශක්තිය අධික වුනත් කැලරි ඇත්තේම නැහැ. ඒ නිසා දරුවාගේ පෝෂණයට කිසිම බලපෑමක් ඇති වෙන්නේ නැහැ.

පළතුරු ගැන අදහසක්වත් නැහැ

අද දරුවන් අතර පළතුරු ගැන උනන්දුවක් ඇත්තේම නැහැ. සියල්ලම කෘතිම රසකාරක සහිත පැණි බීම පමණයි.දරුවෙක් වෙනුවෙන් දොඩම් ගෙඩියක්, නාරං ගෙඩියක් සාදා දීම මහ ප්‍රාතිහාර්යක් නොවෙයි. මේ ගැන උනන්දුවක් නොදක්වන නිසා සියලු පාන වර්ගත් අහිතකර මිස කිසිම විදිහකට හිතකර තත්වයක් ඇති වෙන්නේ නැහැ. පළතුරු සලාදයක් මගින් පෝෂණය ලබා දීමටත් අම්මලාට උනන්දු වෙන්න පුළුවන්. මේ සියල්ලම අපි අතින් නොදැනම අතපසු පුංචි පුංචි සිද්ධි වුනත් එහි ප්‍රතිඵල දරුණුයි. ඒ නිසා අනාගත පරම්පරාව රෝගින් පිරිසක් බවට පත් වෙන ශෝචනීය වාතාවරනයෙන් මිදෙන්න දැන් කාලය ඇවිත් ඇති බව අපි හැම‍දෙනාටම ඒත්තු යා යුතුයි.

ඇස යනු ශරිරයේ ඉතා කුඩාම අංගයක් වුවච එය සංකීර්ණව සැකසුණු ඉන්ද්‍රියයකි. අපි ලෝකය දකින්නේ ඇසෙනි. දරුවන්ට ඇති විය හැකි අක‍ෂි ආබාධ පිළිබඳව මව්වරුන් දැනුවත් විය යුතු වන්නේ නොදැනුවත්කම දරුවන්ගේ ලෝකය අඳුරු කරන්නට මග විවර කරන බැවිනි.

දරුවන්ට ඇති වන අක‍ෂි ආබාධ තත්ත්වයන් සඳහා ජානමය බලපෑම ද හේතු විය හැකිය. උදාහරණයක් වශයෙන් යම් දරුවෙකුගේ මව/පියා කුඩා වියේදී ජානමය වශයෙන් ඇති වන යම් අක‍ෂි ආබාධයකට ගොදුරු වූයේද එය දරුවාට ද ඇති වීමට ඇති ඉඩ කඩ වැඩිය. අන්න ඒ නිසාම දරුවන්ගේ ඇස් පිළිබඳව අවධානය යොමු කරමින් ගැටලූ සහගත තත්ත්වයන් ඇත්නම් වෛද්‍ය උපදෙස් කරා යොමු විය යුත්තේ මෙවැනි දුර්වලතා බොහොමයක් කුඩා අවධියේදී නිට්ටාවටම සුව කරගැනීමේ හැකියාව ඇති බැවිනි.

ළදරුවෙකු උපත ලබා සුළු මොහොතකින් වටපිටාව දැකිය හැකි වුවද දෙනෙත් හොඳින් විවර කර බැලීමට අපහසු වේ. නමුත් මාස දෙක තුනක් ගත වන කල්හි තම වටපිටාව හොඳින් දැකගැනීමේ හැකියාව ලැබේ. ශරීරයේ ප්‍රධාන පාලක මධ්‍යස්ථානය වන මොළය සහ ඇස අතර ස්නායු වර්ධනය වීම වසර දහයක් පමණ කාලයක් දක්වාම සිදුවන අතරම සාමාන්‍යයෙන් නම් දරුවකුගේ ඇස් නියමාකාරයෙන් වර්ධනය වීම සඳහා දරුවාට වයස අවුරුදු තුනක් පමණවත් සම්පූර්ණ විය යුතුය.

අලූත උපන් ළදරුවකුගේ දෙනෙත් ගැන මව්වරුන් බියපත් වන අවස්ථා

කඳුළු/කබ ගැලීම – ඇතැම් දරුවන්ගේ ඇසෙහි කබ/කඳුළු නාසය ඔස්සේ පිටකරන නාලය සම්පූර්ණයෙන් විවෘතව නොතිබීම නිසා මේ තත්ත්වය ඇති විය හැකිය. වෛද්‍ය උපදෙස් මත බලපෑමට ලක් වූ ඇසේ කෙළවර ඇසේ කබ ස්‍රාවය වන ස්ථානය (Lacrimal Caruncle) සම්බාහනය කිරීමෙන් මේ තත්ත්වය මගහරවා ගත හැක.

සුදු ඉංගිරියාව පෙදෙස රත්පැහැ ගැන් වී තිබීම – ප්‍රසූතියේදී ඇති වන පීඩනය හේතුවෙන් මෙවැනි තත්ත්වයන් ඇති විය හැකි අතරම එය දින කිහිපයකින් මඟ හැරී යයි.

ඇසි පිය ඉදිමීම/සුදු ඉංගිරියා ප්‍රදේශය රතුවීම/කඳුළු, කබගැලීම – අසාදන තත්ත්තවයක් විය හැකිය. අක‍ෂි වෛද්‍යවරයෙකුගේ උපදෙස් ලබාගන්න.

මෙන්න මේ විදියට දරුවගේ ඇස්වල වෙනසක් තියෙනවද බලන්න

ඇසේ කලූ ඉංගිරියාව වෙත ආලෝකයක් යොමු කරන විට රත් පැහැයක් ගන්නේ නම් එය සාමාන්‍ය තත්ත්වයක් වන අතරම සුදු පැහැයක් ගන්නේ නම් අක‍ෂි වෛද්‍යවරයෙකු හමුවීම වැදගත් වේ.

ළදරුවාගේ ඇස්වල දෝෂ තියෙනවද කියලා දැනගන්න මේ දේවල් කරන්න

ළදරුවන්, අධික ආලෝක තත්ත්වයකදී ඔවුන් දෙනෙත් හකුලවාගන්නේ ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් ආලෝකයට සංවේදී නිසයි. වයස මාස දෙකක් තුනක් පමණ වන ළදරුවා සෙලවෙන දේවල් දිහා දෙස දෙනෙත් එහා මෙහා කරමින් බලයි. අලංකාර වර්ණවත් දේ පිළිබඳව ඔවුන්ගේ අවධානය/කැමැත්ත  වැඩියි. බහුතරයක් දරුවන් තමන් දකින දේට මෙවන් ප්‍රතිචාර දැක්වුවත් ඇතැම් දරුවන් කිසිදු ප්‍රතිචාරයක් දක්වන්නේ නැත. ඒ ඇතැම් විට ඒ එම දරුවාගේ එක් ඇසක පෙනීමේ දුර්වලාතාවයක් තිබිය හැකි නිසාය.

දරුවාගේ ඇස් මේ ආකාරයෙන් පරීක‍ෂා කරන්න. එක ඇසක් අතින් වසන්න, එවිට දරුවා හඬමින් අත ඉවත් කිරීමට උත්සාහ කරයි නම් එවැනි ප්‍රතිචාරයක් අනෙක් පස ඇස වැසූ විට නොමැති නම් ළදරුවාගේ එක් ඇසක යම් ආබාධයක් ඇති බව ඔබට වටහා ගත හැකියි. මෙවැනි තත්ත්වයකදී වහාම අක‍ෂි වෛද්‍යවරයෙකු හමුවී පරීක‍ෂාකරවා ගත යුතු අතරම ඔවුන්ගේ උපදෙස් අනුව ක්‍රියාත්මක වීම ඉතා වැදගත් වේ.

ඇතැම් දරුවන්ගේ විටින් විට යම් වපරයක් වැනි ස්වභාවයක් ඔබ දැක ඇති. නමුත් ළදරුවාට මාස හය සම්පූර්ණ වූ පසුවත් මේ තත්ත්වය දැකගත හැකි නම් වහාම අක‍ෂි වෛද්‍යවරයෙකුගේ උපදෙස් ලබාගන්න. මන්ද ඇසේ වපරය පෙනීමේ දුර්වලතා මත මෙන්ම පෙනීමේ දුර්වලතා මත ඇසේ වපරය ඇති වීම ද සිදු විය හැකි බැවිනි.

සෞඛ්‍ය අමාත්‍යංශයේ මහජන සෞඛ්‍ය පිළිබඳ පුහුණු වෛද්‍ය මහේෂ් කුඹුකගේ මහතා සමග සකසන ලද ලිපියකි.

 

– සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ පෝෂණ අංශයේ ප්‍රකාශනයක් ඇසුරෙනි –

කිරි, ඕනෑම වයස් කාණ්ඩයකට සුදුසු වූ, කාබෝහයිඩ්‍රේට (ලැක්ටෝස්) මේද, ප්‍රෝටීන, විටමින් හා ඛනිජ ලවණ අඩංගු සම්පූර්ණ ආහාරයකි. මාස 6 ට අඩු දරුවන් සඳහා මව්කිරි අනිවාර්ය අතර, අනෙකුත් කිරි හා කිරි නිෂ්පාදන මෙම වයස් කාණ්ඩය සඳහා සුදුසු නොවේ. ළමුන් හා යෞවන අවදියේ පසුවන අය සඳහා කිරි හා කිරි නිෂ්පාදන පරිභෝජනයට ගැනීම වැදගත් අතර, ඔවුන්ගේ දත් හා අස්ථී වර්ධනය සඳහා මෙය අත්‍යවශ්‍ය වේ. මෙම අවදියේ සිදුවන සීඝ්‍ර වර්ධනය උදෙසා අත්‍යවශ්‍ය පෝෂක වන කැල්සියම් හා පොස්පරස් කිරිවල බහුල අතර, පැණි බීම වෙනුවට කිරි බීම සඳහා යොමුවීම ඉතා වැදගත් වේ.

විටමින් :

කිරිවල සැළකිය යුතු ප්‍රමාණයක් විටමින් බී සංකීර්ණයට අයත් විටමින් අඩංගු වේ. විශේෂයෙන් කිරි වල අඩංගු බී 12 විටමිනය ස්නායු පද්ධතියේ නිසි ක්‍රියාකාරිත්වයට මෙන්ම රතු රුදිරාණු නිෂ්පාදනයට ද වැදගත් වේ. සම්පූර්ණ යොදය සහිත කිරි, විටමින් ඒ වලින් පොහොසත් අතර, මේද රහිත හෝ අඩු මේද කිරි වල විටමින් ඒ අන්තර්ගතය ඉතා අල්පය. මේද රහිත හෝ අඩු මේද කිරි වල මේදයේ දියවන විටමින් අන්තරව්ගතය ඉතා අඩු වුවත් නැවත එකතු කිරීම හෝ බලකරණය තුලින් මෙම විටමින් නැවත ආහාරයට එකතු කල හැකිය.

ඛනිජ ලවණ :

කැල්සියම් හා පොස්පරස් බහුල ආහාරයක් වන කිරි, අස්ථී සහ දත් වර්ධනයට වැදගත් වේ. කිරි වල අඩංගු කැල්සියම් ශරීරයට පහසුවෙන් අවශෝෂණය වේ. එමෙන්ම සම්පුර්ණ යොදය සහිත කිරිවල අන්තර්ගත කැල්සියම් ප්‍රමාණය හා මේද රහිත කිරිවල අන්තර්ගත කැල්සියම් ප්‍රමාණය එක සමානය. ජීවිතයේ පසු කාලයේදී වැලඳිය හැකි ඕස්ටියෝපොරෝසිස් නැමති අස්ථී තුනී වීමේ රෝගය වළක්වා ගැනීම සඳහා දිනපතා කිරි හෝ කිරි ආහාර පරිභෝජනයට ගැනීම යෝග්‍යය.

මේදය :

දිනකට අවශ්‍ය ශක්ති ප්‍රමාණයෙන් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් ලබාදීම සඳහා කිරි වල අඩංගු මේදය දායක වෙයි. සම්පූර්ණ යොදය සහිත කිරිවල සංතෘප්ත මේදය බහුලය. එහෙත් මේද රහිත කිරිවල මේදය සම්පූර්ණයෙන්ම ඉවත් කර ඇති අතර, අඩු මේද සහිත කිරිවල මේදය හරි අඩකටත් වඩා අඩුවෙන් අඩංගු වේ. මේද රහිත කිරි වැඩිහිටියන්ට, අධිබරැති දරුවන්ට හා රුධිරවාහිණි අවහිරතා රෝග ඇති අයට වඩා යෝග්‍ය වේ. එයට හේතුව වන්නේ කිරිවල ඇති මේදය රුධිර වාහිණිවල තැන්පත් වීමයි. මේදය අඩු කිරිවල අඩංගු ශක්ති ප්‍රමාණය, අත්‍යවශ්‍ය මේද අම්ල හා මේදයේ දියවන විටමින් වර්ග අඩු බැවින් කිරිපිටි නිර්දේශ කරන අවස්ථාවලදී, අවුරුදු දෙකට අඩු දරුවන් සඳහා මේද රහිත කිරි භාවිතය සුදුසු නොවේ.

සීනි :

කිරිවල අඩංගු සීනි ලැක්ටෝස් ලෙස නම් කරයි. කිරිවල අඩංගු ලැක්ටෝස් එදිනෙදා භාවිතයට ගැනෙන සුදු හා දුඹුරු සිනි මෙන් දත් දිරායාම කෙරෙහි එතරම් බලපෑමක් ඇති නොකරයි.

කිරි ආහාර

මුදවපු කිරි : 

මුදවපු කිරි හා යෝගට් ශ්‍රී ලංකාවේ බහුලව භාවිත කරන කිරි ආහාර වේ. යෝගට් හා මුදවපු කිරි නිෂ්පාදනයේදී කිරි පැසවීමකට ලක් කරයි. එමගින් එහි විටමින් බී සංයුතිය ඉහළ යයි. මුදවපු කිරි හා යෝගට්වල ඇති ඉහළ ප්‍රෝටීන් සංයුතිය, එහි ඇති කැල්සියම් ශරීරයට අවශෝෂණය කිරීම කාර්යක‍ෂම කරයි.

මී කිරි මේදයෙන් ඉහළය. එබැවින් එළකිරිවලින් සාදන ලද මුදවපු කිරිවලට වඩා මී කිරිවලින් සාදන ලද මුදවපු කිරි හොඳින් ඝනවේ.

යෝගට්:

යෝගට් නිෂ්පාදනයට යොදා ගන්නා බැක්ටීරියාවන් මිනිසාට සෞඛ්‍යමය හිතකර ප්‍රතිලාභ ලබා දෙයි. සමහර යෝගට් වර්ග නිෂ්පාදනයේදී හිතකර බැක්ටීරියා (ප්‍රෝබයෝටික්ස්) වර්ග එකතු කරයි. එය ආහාර ජීරන පද්ධතියේ නිසි ක්‍රියාකාරිත්වයට උදව් කරයි.

චීස් :

චීස්, කිරි මෙන්ම පෝෂණ ගුණයෙන් අනූන ආහාරයකි. එහෙත් චීස්වල සංතෘප්ත මේදය සහ එකතු කරන ලද ලුනු ඉහළ මට්ටමක පවතී. එම නිසා සම්පූර්ණ යොදය අඩංගු චීස් ආහාරයට ගැනීමේදී සැලකිලිමත් වන්න.

ලැක්ටෝස් ආසාත්මිකතාවය :

කිරි විශාල ප්‍රමාණයක් (කිරි මිලි ලීටර් 500 හෝ ඊට වැඩි ප්‍රමාණයක්) එකවර පානය කිරීම නිසා පාචනය, බඩ පිපුම වැනි උදරයේ ආසාත්මිකතාවයන් සමහර පුද්ගලයින්ට ඇති විය හැක. මෙය ලැක්ටෝස් ආසාත්මිකතාවය ලෙස හඳුන්වයි. එවැනි පුද්ගලයින්, කිරි භාවිතයේදී එය ස්වල්ප ප්‍රමාණයක් (වීදුරු 1/4) බැගින් මුලින් ගෙන ප්‍රමාණය ක්‍රම ක්‍රමයෙන් වැඩි කළ යුතුය. මුදවපු කිරි හා යෝගට්වල අඩංගු ලැක්ටෝස් පැසවීමේදී ලැක්ටික් අම්ලය බවට පත්වේ, එමනිසා ලැක්ටෝස් ආසාත්මිකතාව ඇති අයට මෙවැනි ආහාර වඩා සුදුසුය. ආහාර වේලකින් පසු කිරි ස්වල්ප ප්‍රමාණයක් පානය කිරීම හෝ යෝගට් හෝ මුදවපු කිරි ආහාරයට ගැනීම මගින් මෙම තත්ත්වය පාලනය කරගත හැක. තවද කිරිවල අඩංගු ප්‍රෝටීන සඳහා ආසාත්මිකතාව දක්වන අයට සෝයා කිරි යෝග්‍ය වේ.

දීර්ඝ කාලයක සිට අස්ථී තුනී වීම සහ අස්ථී ඝණත්වය අඩු වීම නිසා අස්ථී බිඳී යාමේ තත්ත්වය වන ඔස්ටියෝපොරෝසිස්  වලක්වා ගැනීමට කුඩා කල සිට කිරි හා කිරි ආහාර දිනපතා ආහාරයට එකතු කර ගැනීම යෝග්‍ය වේ.

අප විසින් දිනකට පරිභෝජනය කළ යුතු කිරි ප්‍රමාණය

• නැවුම් කිරි පීරිසි කෝප්ප / වීදුරු 1ක් (මිලි ලීටර් 200)
• මුදවපු කිරි පීරිසි කෝප්ප 1ක් (මිලි ලීටර් 100) හෝ යෝගට් 1 ක්
• පිටි කිරි මේස හැඳි 2 ක් යොදා සාදන ලද කිරි වීදුරු 1 ක්

ඉහත සඳහන් කිරි හෝ කිරි ආහාරවලින් 1 ක් හෝ 2 ක් දිනපතා ගැනීම ඕනෑම අයෙකුට සුදුසු වේ. එහෙත් ළමුන්, යොවුල් වියේ පසු වන්නන්, ගර්භණී හා කිරි දෙන මවුවරුන්ගේ කැල්සියම් අවශ්‍යතාවය ඉහළ බැවින්, කිරි හෝ කිිරි ආහාර දෙකක් දිනපතා ගැනීම සුදුසු වේ.

– ශ්‍රී ලාංකිකයන් සඳහා ආහාර පිළිබඳ උපදෙස් කෘතිය ඇසුරෙනි –

සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ පෝෂණ අංශයේ අවසරය සහිතව පල කරන ලදී.

 

මාස හය එනම් දවස් 180 සම්පූර්ණ වූ ළදරුවාගේ වර්ධනයට අවශ්ය පෝෂක හා ශක්තිය සැපයීමට මව්කිරි පමණක් ප්රමාණවත් නොවන නිසා එතැන් සිට දරුවාගේ නිසි වර්ධනයට අමතර ආහාර හඳුන්වාදීම අවශ්ය වේ.

ළදරුවාට සුදුසු අමතර ආහාර ගැන දැනුවත් වෙමු

මුලින්ම හඳුන්වාදීමට හැකි ඉතාමත් සුදුසු අමතර ආහාරය වන්නේ බත්ය. එය හොඳින් පොඩි කර අර්ධ ඝන ස්වභාවයෙන් හැන්දක් ආධාරයෙන් දරුවාට ලබාදිය හැකිය. පොඩි කරගත් පියලි හා ඇට වර්ග අර්තාපල් එළවළු හා පළතුරු ක්‍රමයෙන් ළදරුවාට හඳුන්වාදිය යුතුය. මාළු, හාල්මැස්සන්, මස් යන ආහාරවලින් එකක් හෝ කිහිපයක් අමතර ආහාරයේ දිනපතාම අඩංගු විය යුතුය. එහෙත් බිත්තර හඳුන්වා දීම සඳහා එතරම් ඉක්මන් විය යුතු නැත. ළදරුවාට වයස අවුරුද්ද සම්පූර්ණ වන විට සාමාන්‍යයෙන් පවුලේ ආහාර හඳුන්වාදීම කළ යුතුය.

අමතර ආහාරයේ පෝෂණ ගුණය වැඩිකර ගතහැකි ක්‍රම ගැන දැනගනිමු

• සෑම ආහාර වේලකම විවිධ ආහාර අඩංගු කරන්න
• සත්ව ආහාර පියලි හා ඇට වර්ග හඳුන්වා දෙන්න
• මාළු/හාල්මැස්සන්/කුකුළු මස් හා අනෙකුත් මස්, සත්ව අක්මා සහ බිත්තර වැනි යකඩ බහුල ආහාර අමතර ආහාරයට එක් කරන්න
• මීට අමතරව ඇට වර්ග (මුං ඇට, කඩල, සෝයා, කව්පි) සහ පළා වර්ග (තම්පලා, සාරන, ගොටුකොළ) දිනපතා ආහාරයේ අඩංගු කරගන්න
• පැළවීමට සලසන ලද (මුල් ඇදුණු) පියලි වර්ග අමතර ආහාරය සඳහා යොදා ගන්න
• පීකුදු, බිත්තර කහ මදය, වට්ටක්කා, කහ බතල, කැරට් සහ තද කොළ පැහැති පළා වර්ග විටමින් ඒ බහුල ආහාර වන අතර ඒවායින් එකක් හෝ කිහිපයක් අමතර ආහාරයට එකතු කරන්න
• ආහාර පිළියෙල කිරිමේදී පොල්කිරි ස්වල්පයක් හෝ පොල් තෙල්, බටර් හෝ මේද තැවරුම් තේ හැඳි 1-2 ක් පමණ එකතු කිරීමෙන් ආහාරයේ මුදු බව හා රසවත් බව වැඩි කර ගැනීමට හැකිය. එයින් වැඩිපුර කැලරි ප්රමාණයක් අමතර ආහාරයට එකතු වේ
• ගස්ලබු/අඹ වැනි විටමින් ඒ අඩංගු පළතුරක් ආහාරයෙන් පසු ලබා දෙන්න. ඒ සඳහා දේශීය පළතුරු වර්ග තෝරාගන්න. (පළතුරු ලබා දීමේදී පොඩිකරගත් හෝ පල්පයක් ලෙස සාදාගත් පළතුරු ලබාදිම පළතුරු යුෂ ලබා දීමට වඩා සුදුසුය)
• යෝගට්, මුදවපු කිරි, සහ ගෙදරදී පිළියෙල කරන ලද ධාන්යමය ආහාර කෙටි ආහාර ලෙස ලබා දිය හැකි අතර මේ සඳහා සීනි හෝ පැණි එකතු කර ගැනීම අවශ්ය නොවේ

අමතර ආහාර ලබා දීමේදී පිළිපැදිය යුතු නිවැරදි උපදෙස්

• ආරම්භයේ සිටම අර්ධ ඝන ස්වභාවයෙන් යුත් ආහාර හඳුන්වා දෙන්න
• අමතර ආහාරයට නිවැරදි වූ ඝනත්වය සහ රසයක් ලබාදීම සඳහා මව්කිරි ස්වල්පයක් එකතු කරන්න
• ආහාර කැවීම සඳහා දරුවාට බඩගිනි වනතෙක් සිටින්න
• විවිධ වර්ගයේ ආහාර දරුවාට ලබා දෙන්න
• නිදිමත වීමට පෙර දරුවාට ආහාර කවන්න
• අසනීප වූ විටදී දරුවාට ලබා දෙන ආහාර ප්‍රමාණය අඩු නොකරන්න. ඉක්මන් සුවය සඳහා වැඩිපුර ආහාර අවශ්‍ය වේ
• ආහාර පිළියෙල කිරීමට හොඳින් සෝදා ගත් උපකරණ භාවිත කරන්න
• ආහාර පිළියෙල කිරීමට ප්‍රථම හා දරුවාට කැවීමට පෙර අත් සබන් යොදා හොඳින් සෝදාගන්න
• විවිධ වර්ගවලට අයත් ආහාර අමතර ආහාරය පිළියෙල කරගැනීම සඳහා යොදාගන්න
• විවිධ වර්ගවලට අයත් ආහාර වර්ග යොදා අමතර ආහාරය පිළියෙල කරගන්න
• මාස 8-9 වන විට තනිව ආහාර ගැනීමට දරුවා පුරුදු කරවන්න

බොහෝමයක් ස්වභාවික ආහාරවල ප්‍රමාණවත් ලෙස සීනි හා ලූණු අඅන්තර්ගත වේ. සීනි හා ලූණු රසයට දිව හුරුවීම එය භාවිතයත් සමග සිදුවන්නකි. එමනිසා අමතර ආහාර සඳහා සීනි හා ලුණු හඳුන්වා දිම හැකිතාක් ප්‍රමාද කිරීම හෝ එකතු නොකිරීම යෝග්‍ය වේ. (14 වැනි සටහන)

අමතර ආහාරය සඳහා ලුණු සහ සීනි එකතු නොකිරිමට හේතු

• ආහාරයට ලුණු එකතු කිරීමෙන් දරුවා වයසින් වැඩෙත්ම ලුණු සහිත ආහාරවලට දක්වන කැමැත්ත වැඩි වන නිසා
• ආහාරය සඳහා එකතු කරන ලුණු ප්‍රමාණය දරුවාගේ ශරීරයෙන් බැහැර වීම අතපසු වෙයි
• අධික සීනි සහිත ආහාරවලට පුරුදු වීම නිසා දරුවා පෝෂ්‍යදායි ආහාර ප්‍රතික්ෂේප කරයි
• සීනි අධික ආහාර ගැනීම නිසා දත් දිරා යයි
• සීනි අධික ආහාර නිතර පරිභෝජනය නිසා තාරබරුව ඇති වේ

ආහාර අසාත්මිකතාවයන් වළක්වා ගනිමු

ජීවිතයේ මුල් මාස කිහිපය තුළදී ළදරුවන් ආහාර ආශ්‍රිත ආසාත්මිකතාවයන්ට ලක්වීම හේතුවෙන් ද ඇදුම හා සෙම් රෝග වැනි නොයෙකුත් රෝග ඇති විය හැක. සහජ ආසාත්මික රෝග ඇති පවුල්වල ළදරුවන්ට ආසාත්මිකතාවය පිළිබඳ අනතුරු අතිශයින් වැඩිය. මෙවැනි අවදානම් තත්ත්වයේ සිටින ළදරුවන්ට ආසාත්මිජනක ආහාර දීමෙන් හැකිතාක් දුරට වැළකී සිටිය යුතුය. එළකිරි ඇතැම් ළමා කිරිපිටි වර්ග/ඇට වර්ග බිත්තර සුදු මදය හා සමහර මාළු වර්ග මෙවැනි දරුවන්ට හඳුන්වාදීම ප්‍රමාද කිරීම සුදුසු වේ.

අමතර ආහාර දීමේදී ඇතිවන ගැටලූ

• අමතර ආහාරය පෝෂණ ගුණයෙන් සම්පූර්ණ නොවීම
• පාචනය වැනි රෝග ඇති කරන විෂබීජයන් ආහාර සමග ශරීරගත වීම

වැඩිපුර ජලය එකතු කිරීම මගින් ආහාරයේ දියාරු ස්වභාවය වැඩි වන අතරම අමතර ආහාරයේ අඩංගු ශක්තිය හා පෝෂක ප්‍රමාණය අඩු වීමට ද හේතු වේ. මෙලෙස ජලය එකතු කිරීම වෙනුවට දොවාගත් මව්කිරි ස්වල්පයක් අමතර ආහාරයට එකතු කිරීම නිසා දරුවාට ආහාර කැවීමට මෙන්ම ගිලීමට ද පහසු වේ. මෙවැනි ආහාරයක් පෝෂණ ගුණයෙන් ඉහළ අතර රසවත් බවින් ද වැඩිය. ළදරුවාගේ ආමාශය කුඩාය. එම නිසා ළදරුවාට එක්වරකට ගත හැක්කේ කුඩා ආහාර ප්‍රමාණයකි. ළදරුවාට ප්‍රමාණවත් පෝෂණයක් ලබා දීම සඳහා දෙනු ලබන ආහාරය ශක්ති ජනක විය යුතු අතර පෝෂ්‍යදායි විය යුතුය.

අමතර ආහාරය සඳහා පැළවීමට සලසන ලද පියලි වර්ග යොදා ගැනීම

• පියලි වර්ග පැළවීමට සැලසීම මගින් එහි අන්තර්ගත පෝෂක ශරීරයට අවශෝෂණය වීම පහසු වෙයි

පියලි වර්ග පැලවීමට සලස්වා භාවිතයට ගන්නා ආකාරය

• නොකැඩුණු සම්පූර්ණ පියලි (මුං ඇට/කව්පි/උළුඳු) මේ සඳහා තෝරා ගන්න
• බීජ අංකුර ඇදෙන තෙක් පියලි පැය 48 ක් පමණ වතුරේ පොඟවා තබන්න
• ඉන්පසු මෙම පියලි අව්වේ වියළා මදගින්නේ තරමක් බැදගන්න
• වියළාගත් පියලි වංගෙඩියකින් හෝ විදුලි අඹරණයකින් කුඩු කර ගන්න
• කට පළල් ඉස්කුරුප්පු මූඩිය සහිත බෝතලයක මෙම සාදාගත් මිශ්‍රණය සුරැකිව ගබඩා කරන්න
• ආහාර පිළියෙල කරන විට මෙම මිශ්‍රණයෙන් තේ හැන්දක් අමතර ආහාරයට එකතු කරන්න

– ශ්‍රී ලාංකිකයන් සඳහා ආහාර පිළිබඳ උපදෙස් කෘතිය ඇසුරෙනි –

සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ පෝෂණ අංශයේ අවසරය සහිතව පල කරන ලදී.