වයස අවුරුදු හතරක් පමණ වෙත්ම දරුවා තමන්ට හසුවන දේ අතර ග්‍රහනය කර ගැනීමට උත්සාහ දරනවා. මේ කාලයේදි ඔවුන් තමාගේ අතට හසුවන දෙයින් කරන ඇතැම් කටයුතු දෙමව්පියන්ට රුස්සන්නේ  නැහැ. කතුරක් දුටු විට එයින් රෙද්දක් , ඇඳුමක් කිසිම ඉවක් බවක් නැතුව කපනවා. ඒ වගේම පැන්සලක් අතට අහු වුනොත් බිත්තියේ කුරුටු බලි අදිනවා. මේ වගේ සිද්ධි නිසා දරුවන්ට ඇතැම් විට බරපතල දඬුවම් පවා ලැබෙනවා. ඒත් ‍බුද්ධිමත් දෙමව්පියන් විදිහට ඔබ මේ ගැන දරුවන් සමග උරන විය යුතු නැහැ.

දරුවන්ගේ හැසිරීමේ මේ වෙනස ඔබ දකින්නේ…..

වයස අවුරුදු තුනක් පමණ වෙත්ම දරුවාගේ මාංශපේශි වර්ධනය වීම සමග ඔහුට වේගයෙන් දුවන්න, පඩි පෙලක් නගිනන් වගේම බයිසිකලයක් පැදීම වැනි හැකියාවන් ලැබෙනවා. දාර්ශනිකයන් පෙන්වා දෙන අන්දමට දරුවෙකුට නීරෝගී මනක් ලැබෙන්නේ ඔහුට නීරෝගී කයක් ඇත්නම් පමණයි. ඒ නිසා දරුවන්ගේ මේ ක්‍රියාකාරිත්වය ගැන දෙමව්පියන් විදිහට ඔබ පුදුම විය යුතු නැහැ.

ඒත් කතුරකින් ඔබේ වටිනා ඇඳුමක් එසේත් නැත්නම් ඇඳුමක් මැසීමට මිළට ගත් රෙද්දක් කපා දමා තිබුනොත් ඔබට ඇති වෙන තරහ සීමා මායිම් නැහැ. ඒ වුනත් ටිකක් ඉවසන්න. වයස අවුරුදු හතරක් පමණ වෙත්ම දරුවාගේ අතේ ඇගිලි ක්‍රියාකාරී වෙනවා. ඒ නිසා ඔහුට තමන්ට අවහ්‍ය විදිහට ඇඟිලි හසුරුවන්න පුලුවනි.

එහෙම නම් අපි මොකද කරන්නේ…මේ කාලයේදී  දරුවාට සෙල්ලම වෙනුවෙන් මැටි ලබා දෙන්න පුලුවනි. දැන් ඔබ මෙහෙම කියාවි. ඉස්සර නම් අපි කිරිමැටි හාරා ගෙන විවිධ රූප හැදුවා. ඒත් දැන් කිරිමැටි තියෙන තැනක් හොයා ගන්න තියෙනවායැ. කිරිමැටි නැති  බව ඇත්ත. ඒ වෙනුවට අද පදම් කරන ලද මැටි පොත් සාප්පුවලින් පහසු මිළට ගත හැකියි.

කඩදාසි කැපීමමේ කාලයේදී අතට හසුවෙන හසුවෙන දේ කැපීමේ කටයුත්තෙන් දරුවන් මුදවා ගැනීමට නම් ඔබ ඔවුන් වෙනුවෙන කපන දෑ ලබා දෙන්න. වර්ණවත් කඩදාසි, කාඩ්බෝඩ් වැනි දේ දරුවාට ලබා දුන් විට ඔවුන් යම් යම් දේ නිදහසේ කැපීමට යොමු වෙනවා.

ඉතින් මොනවාද කපන්න කියන්නේ….

නිවසට බඩු භාණ්ඩ මිලට ගැනීමෙන් ඉතිරි වෙන කඩදාසි ඇසුරුම් වුනත් කමක් නැහැ. හැබැයි වර්ණවත් විය යුතුයි.ඔබ දරුවාට කඩදාසිය දෙකට නවා එය නැවූ ඉර දිග කපන්න උපදෙස් දෙන්න. යම් යම් පහසු රූප රටාවන් ඇඳ එය වටා කපන්න උපදෙස් දෙන්න. පාට කඩදාසි නම් වඩා‍ හොදයි.

දරුවන්ගේ නිර්මානාත්මක සිතුවිලි අවදි වීමට නම් වර්ණවත් කඩදාසි යොදා ගැනීම වඩාත් වැදගත්.

කඩදාසි කැපීමෙන් වෙන්නේ…

වෘත්තයක් වැනි හැඩතලයක් එහි සීමාව වටා කැපීම නිසා දරුවාගේ ඉවසීම වගා වෙනවා. ඒ වගේම මෙම ඉර දිග කපන විට අවධානයෙන් කුටයුතු කිරීම නොදැනීම සිද්ධ වෙනවා. යම් ක්‍රියාවක් වෙනුවෙන් අවධානය නොදැක්වීම දරුවන්ගේ සාමාන්‍ය සිරිතක්. ඒ නිසා මෙවැනි නිර්මානාත්මක කටයුතු මගින් ඔවුන්ගේ මානසික ඒකාග්‍රතාවය රඳවා ගත හැකියි.

මේ වියදම් අස්සේ පාට කඩදාසිවලටත් මිළක් දෙන්න පුලුවනිද….?

ඔබ කලබල විය යුතු නැහැ. නිවසේ ඇති පත්තර සඟරාවලින් සිහින්ව ඉරා ගත් කොළ දරුවාට ලබා දෙන්න. රවුමක් හෝ හතරැස් කොටුවක් තුළ මේ වර්ණවත් කඩදාසි කැබැලි අලවන්න උපදෙස් දෙන්න. කොලාජ් යනුවෙන් හැදින්වෙන මෙම කටයුත්ත නිසා දරුවා මහත් සතුටක් ලැබෙන්නේ එහි නිමාවෙන් දකින අලංකාරය නිසයි.

දැන් මම ලොකුයි

මේ කාලය වෙන විට දරුවාට අවශ්‍ය වන්නේ අම්මා, තාත්තා, ගුරුතුමා වැනි චරිත වෙනුවෙන් තමාට ආදේශ කර ගැනීමයි. ඒ නිසා අම්මා වගේ සාරියක් ඇඳීම , තාත්තා වගේ රැකියාවට යෑම, පංති කාමරයක ඉගැන්වීම වැනි චරිත නිරූපනය කරනු ඇත. ඒ වෙනුවෙන් අල්මාරියේ සාරි ගැනීම, වෙනත් ගෘහ උපකරණ හැසිරවීම වැනි කටයුතු වල යෙදෙන්නට පටන් ගනී.තවත් විටෙක මුහුණේ පියරු දැමීම, තොල් ආලේපන යොදා ගැනීමටත් යොමු වෙනු ඇත. එහිදී දරුවන් හිතන්නේ තමා දැන් ලොකු අයෙක් බවයි. එය දරුවාගේ මානසික සංවර්ධනයේ ප්‍රතිඵලයක්. ඒ නිසා කිසිම විටෙක එවන් කටයුතු දුටු විට ඔබ ආවේශ විය යුතු නැහැ. සමහර විට දරුවා ඔබේ වටිනා සාරියක් අරගෙන දූවිලි තවරා තිබිය හැකියි. ඒ වුනත් තවත් පැත්තකින් එයින් දරුවා ලද තෘප්තිය ඉතාම වටිනවා. මේ නිසා නිතරම දරුවාගේ සෙල්ලම්වලට අවශ්‍ය සාරි, තාත්තාගේ  කමිස ආදිය තෝරා දෙන්න. ගත යුතු සහ නොගත යුතු දේ ගැන කියා දෙන්න.

දරුවන්ට උපකරණ ලබා දෙන්නමේ අන්දමින් සෙල්ලම්වල යෙදෙන දරුවන් වෙනුවෙන් කුඩා වලං , අකුරු ලියන ලෑල්ලක්, පාට කූරු වැනි අවශ්‍ය දේ ලබා දෙන්න. එයින් දරුවා මවන විසිතුරු ළමා ලොකයෙන් ඔබටත් මහත් සතුටක් දැනෙනු ඇත.

පරිස්සම් වෙන්නත් ඕන

මේ කාලයේදී දරුවන් ගැන වඩාත් අවධානයක් දැක්වීම අවශ්‍ය වන්නේ ඔවුන්ගේ කටයුතු විටෙක දැලි පිහිය අතට ගත් වඳුරාට සමාන වන බැවින්ය. නිවසේ තිබෙන අහිතකර බෙහෙත්, විවිධ ආලේපන, කැපුම් ආයුධ ඔහුට අනතුරුදායක වෙන නිසා ඒ ගැනත් අවධානයෙන් සිටින්න. දරුවන්ගේ ලෝකය ඉතාම විසිතුරුයි. ඒ විසිතුරු ලෝකයේ අනතුරක් නැතුව සැරිසැරීමට ඔවුන්ට අවසරය තිබිය යුතුයි.

දරුවන් ඉතාම නිර්මානශීලියි.  ඒ් නිසාම ඒවුන් අැත්තට වඩා බොරු කීයන්නට  වැඩි ප්‍රවනතාවයක් දක්වනවා. අැත්තටම දරුවන් බොරු කියන්න පෙළඹෙන්නේ ඇයි…

• අවධානය ලබා ගැනීමට

සමහර දරුවන්ට අවශ්‍ය වෙන්නේ සම වයස් කන්ඩායමක් තුළ තමා ඉහලින් සිටිනු දැකීමටයි. මේ නිසා එවුන් විවිධ විදිහට බොරු ගොතනවා. සමහර අය තම දෙමව්පියන්ගේ රැකියාවන් ගැන බොරු කියමින් ඔවුන්ට නොතැමිත සමාජ තත්වයක් ආරෝපනය කර ගැනීමට උත්සාහ දරනවා. අපේ තාත්තා දොස්තර කෙනෙක්…පොලිසියේ ලොක්කෙක්… මේ විදිහට කියන බොරු මගින් තමන්ට නොමැති සමාජ තත්වයක් ආරෝපනය කර ගැනීමට උත්සාහ දරනවා.

• අවශ්‍යතාවය ඉ‍ටු කර ගැනීමට

සමහර දරුවන් පාසල් යෑමට එහෙම නැත්නම් පාසලේ වැඩ කටයුතු කිරීමට කම්මැලි වූ විට බොරු බඩේ කැක්කුම් එහෙම නැත්නම් හිසේ කැක්කුම් ගැන පැමිණිලි කරනවා. මේ රෝග තත්වයන් අපිට බාහිරව හදුනා ගැනීමට අපහසුයි. ඒ වුනත් දෙමව්පියන් සහ ගුරුවරුන් නොමන යවමින් ඔවුන් තමන්ගේ අවශ්‍යතාවය ඉටු කර ගැනීමට විශාල උත්සාහයක් දරනවා.

බොරු කියන දරුවාට සමාජයේ ඇති වන ගැටළු

• පිලිගැනීමක් නැත

බොරු කියන දරුවෙක් ගැන ඔහුගේ කුඩා සමාජයේ වුවද පිලිගැනීමක් ඇති වෙන්නේ නැත. ඒ ළමයා හරියට බොරු කියනවා… බොහෝ වැඩිහිටියන් මේ අන්දමින් දරුවන් වර්ග කිරීමක් කරනු ඔබත් අසා ඇති.

• වටිනාකම අඩු වේ

දරුවන් කී විට සමාජයේ තිබෙන පිළිගැනීම වන්නේ ඉතා අහිංසක සහ පිරිසිදු චරිත ලෙසයි. ඒ වුනත් බොරු කියන දරුවෙක් මුල් කර ගෙන ඒ අන්දමින් පිරිසිදු සංකල්පයන් ගොඩ නැගනේනේ නැත.

• ආශ්‍රයට නොගැලපේ

බොරු කියන දරුවන් සමග තමාගේ දරුවා ඇසුරේ සිටීම ගැන දෙමව්පියන් තුළ එතරම් මනාපයක් නොමැත. ඊට හේතුව වන්නේ බොරු කියන දරුවා සමාජයට හානිකර චරිතයක් වීමයි.

• බොරු කියන දරුවෙකුට කළ නොහැකි දුසිරිතක් නැත

බොරුව මොන තරම් සමාජයට අහිතකරද යත් බොරු කියන දරුවෙකුට ඕනෑම සමාජ විරෝධී ක්‍රියාවක් කළ හැකි පරිද්දෙන් ලැජ්ජාව සහ බිය පහව යනු ඇත.

• බොරුව දරුවා සමග වර්ධනය වේ

ඔබේ දරුවා බොරු කියන්නේ නම් “අනේ ඉතින් හය හතර ‍ නොතේරෙන පොඩි එකා නේ… යන සංකල්පයේ පිහිටා සිටින්න එපා. බොරු කීමට ඔහු දක්වන නැඹුරුතාවය දරුවා සමග වර්ධනය ලබනු ඇත. මේ නිසා දරුවා බොරු කියන්නේ නම් බාල කාලයේ පටන්ම එය වලක්වා ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ.ඇතැම් වැඩිහිටියන් අතර පවා වැදගැම්මකට නොමැති සේ බොරු කියන ගති පුරුදු ඔවුන් සමගම වර්ධනය ලබා ඇත. මේ නිසා ඔබේ අත්දැකීම් අනුවත් කාර්යාලයේ, අසල්වැසියන් අතර , නෑදෑයින් අතර මේ විදිහට කියන චරිත ගොඩ නැගී ඇති….” අනේ…ඕවා බොරු ඔය මනුස්සයා කිසිම දවසක ඇත්තක් කියන්නේ නැහැ. ඒ හින්දා අපි නම් කිසිම විශ්වාසයක් නැහැ.

දරුවා බොරු කියන්නේ නැතැයි සහතික වෙන්න පුලුවන්ද….?

කිසිම විදිහකින් බැහැ. මගේ දරුවා බොරු කියන්නේ නැතැයි වූ ස්තාවර උපකල්පනයක ඔබ සිටියද දරුවන්ට බොරුවක් කීමට එතරම් වෙලාවක් ගත වෙන්නේ නැහැ. මේ නිසා නිතරම දරුවා කියන කරන දේ ගැන ඔහුට හෝ ඇයට නොදැනෙන සේ පසුවිපරම් කරන්න. එය දරුවාට නොදැනෙන සේ කළ යුතු අතර යම් විදිහකින් දරුවා කරනුයේ බොරුවක් බව ඔබට ඒත්තු ගියොත් දරුවා බොරුවෙන් මුදවා ගැනීමට අවශ්‍ය වැඩ කටයුතු කිරීම ඉතාම වැදගත්.

• බොරුවේ ආදීනව ගැන කියා දෙන්න

බොරු  කීම යහගුණ සපිරි දරුවෙකුට නොගැලපෙන දෙයක් බව ඔවුන්ට කියා දෙන්න. මේ වෙනුවෙන් බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ වටිනා කවි , කථන්දර බොහෝ සේ ඇත. ලෝවැඩ සඟරාවේ එන මේ පද්‍යය ඔබේ දරුවාට බොරුවේ ආදීනව පිලිබඳව ඉතා වටිනා අදහසක් ලබා දෙනු ඇත.

ලැදිව රජෙක් බොරු බස් කී විගසකයා
නැතුව රිද්දි බලයත් ඒ මිනිස් කයා
පොලොව පලාගෙන ගොස් වැටුණි නරකයා
මෙලොව සතුනි ඉන් බොරු කීම නරකයා

 

මෙම කවි පද මගින් බොරුව නිසා ඇති වෙන හානිය ඔබට මනා සේ කියා දෙනු ඇත. බොරු කීමේ ආදීනව නිසා කපිල මාලුවාගේ කට දුර්ගන්ධයෙන් යුක්ත වූ බවට බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ දැක්වේ. මේ අන්දමින් විවිධ ආගමික වටපිටාවෙන් මෙන්ම ජනකතා මගින් දරුවන්ට බොරු කිමේ ආදීනව කියා දෙන්න.

• වැඩිහිටියන්ද වග කිව යුතුයි

දරුවන් බොරු කීමෙන් වලක්වා ගැනීම අද අපහසු කාර්යක් වී ඇත. ජනප්‍රිය පාසලකට දරුවා ඇතුලත් කිරීම නිසා පාසලට සමීප ලිපිනයක් තෝරා ගෙන එහි පදිංචි බවට සනාථයක් ලබා ගැනීමට දරුවාට බොරුව සනාථ වන සේ කියන්නට උපදෙස් ලබා දෙන්නේ වැඩිහිටියන්ය. එයින් දරුවා බොරුවට  අත්පොත් තබනු ඇත. මේ නිසා වැඩිහිටියන් වශයෙන් ඔබ නිතරම දරුවාට ආදර්ශමත් වන සේ හැසිරීම ඉතා වැදගත්ය.

අද දරුවන්ගේ කිසිම සදාචාරයක් නැහැ…අපිට නිතරම ඇහෙන මේ තත්වයට ඇඟිල්ල දිග් කළ යුත්තේ කාටද…දරුවෙක් බිහි කළ පමනටම  ඔබ සර්ව සම්පූර්ණ දෙමව්පියන් බවට පත් වෙන්නේ නැහැ. “හිටියොත් හොඳට හැදී…දෙවියොත් නමට වඳී…” යන යහ සිත-විල්ලට ගැලපෙන විදිහට ඔබ දරුවෙක් ලෝකයට දායාද කරන්නේ නම් සැබැවින්ම ඔබ වාසනාවන්ත මව්පියන්ය.. ඒ වගේම ඔබේ දරුවා ලෝකයට ආශිර්වාදයකි.

අපි හැම දෙනෙක්ම සාරධර්ම ගැන කතා කරනවා. ඇත්තටම සාරධර්ම යනු මොනවාද…සාරධර්ම විදිහට අපි හඳුන්වන්නේ සමාජයේ යහ පැවැත්ම වෙනුවෙන් අපි හැම දෙනෙක් තුළම පැවැතිය යුතු ශික්ෂනයක්. දරුවා සදාචාරාත්මකව හැඩගැසුනොත් ලෝකය ඉබේටම යහපැවැත්මෙන් යුක්ත වෙනවා. ඒ නිසා දරුවා සදාචාරාත්මකව හැඩගස්වන්නේ කොහොමද….?

අතීතයේදී මවක් දරුවාගේ සාරධර්ම ගැන හිතුවේ කුස තුළ සිටියදී පටන්. ඇය බෙහෙවින්ම සීලවන්ත හැසිරීමක් ගොඩ නගා ගත්තා. මහමායා දේවිය පවා දරු ගැබ පිලිසිඳ ගන්නා දිනයේ සිටියේ පෙහෙවස් සමාදන් වී බව අපි දන්නවා. දරුවෙක් ගැන පතන හැම සිහිනයක් පිටුපසින්ම තිබුනේ ධාර්මික ගති පැවැතුම්. ඒ නිසාම දරු කලලයත්  දැහැමි සිතුවිලි වලින් පෝෂණය වුනා.

විද්‍යාව පවා පිලිගෙන තිබෙන විදිහට ගැබිණි මවකගේ හැසිරීම දරු කලලයට බලපානවා. ඒ නිසා මවක් විදිහට ඔබ නිරන්තරවම දැහැමි විදිහට හෙවත් සාර්ධර්ම අනුව ගති පැවැතුම් ගොඩ නගා ගන්න. ගහේ කටු උල් කරන්න අවශ්‍ය නැහැ කියන්නා සේම දෙමව්පියන් විදිහට ඔබ සදාචාරාත්මක නොවන විදිහට හැසිරෙමින් දරුවාගෙන් සාරධර්ම බලාපොරොත්තු වෙන්න බැහැ.

අවවාදයට වඩා ආදර්ශය උතුම්බව

ඔබේ දරුවා සාරධර්ම තුළ හැඩගැස්වීමට නම් අවවාදයට වඩා ආදර්ශයෙන් ඒ බැව් ඔවුන්ගේ හදවතට ඒත්තු ගැන්වීම ඉතා වැදගත්ය. කකුලුවා හරහට යමින් දරුවන්ට කෙලින් යෑමට පාර කිව්වත් අර්ථයක් නොවන සේ ඔබ දරුවන්ට ඒ පිලිබඳව ආදර්ශයෙන් කියා දීම වැදගත්ය. එක්තරා ජනකතාවක දැක්වෙන අන්දමට තම පියාට වලං කටුවක ආහාර පාන දෙමින් ඔවුන් සුවසේ ජීවත් වූහ. දිනක් මෙම මැටි වලං කැබැල්ල දක්නට නොවුයෙන් පියා ඒ පිලිබදව විමසා සිටියදී කුඩා දරුවා කියා සිටියේ තාත්තා වයසට ගියාම කන්න දෙන්න මම වලං කැබැල්ල අරගෙන තිබූ බවයි. මේ අන්දමට මව්පියන්ගේ හැසිරීමත් දරුවන්ගේ සාරධර්ම ගොඩ නැගීමට වඩාත් වැදගත් වෙන බැව් නොරහසක්.

“ඔවා දෙනු පරහට
තමා සම්මතෙහි පිහිටා සිට
දුසිරිත දනන් දෙන
ඔවා වැද්දන් දෙසන බණ වැනි…”

මෙම කවියෙන් කියවෙන්නා සේම දෙමව්පියන් වන ඔබත් පූර්වාදර්ශ චරිත නොවුනොත් ඔබේ අවවාද අනුශාසනාවන්ද වැද්දන් දෙසන බණ තත්වයට පත් වෙනු ඇත. නිතරම දරුවන්ට අම්මා…තාත්තා වගේ හැදෙන්න කීමට තරම් ඔබ ආදර්ශමත් චරිතයක් විය යුතුමය.

ඒ වගේම සාරධර්ම මේවා යැයි අවවාද ලබා දීමටත් වඩා සාරධර්ම නිසා ඇති වෙන යහ ප්‍රතිඵල පිලිබඳව දරුවන්ටම අවබෝධ විය යුතුයි. මේ වෙනුවෙන් ඉතාම රසවත් කවි, කතාන්දර අප අතර ඇත. සාම ජාතකය වැනි ජාතක කතා මගින් මව්පියන්ට සැලකීමේ වටිනාකම දරුවන්ට කියා දීම එතරම් අපහසුවක් නොවේ.

“සිරිමත් මගෙ සකි
යහපත් ළමයෙකි
නුවණත් ඇත්තෙකි
වැඩටත් සමතෙකි ”

මේ අන්දමින් පරමාදර්ශි චරිත ගැන දරුවන්ට සාහිත්‍ය මගින් කියා දීම අපහසුවක් නැත.එවිට ඔවුන්ගේ හදවතට මෙම යහගුණ අනුගමනය කිරීමේ වටිනාකම ඉතාම හොදින් ඒත්තු යනු ඇත.එය වචන දහසකින් ලබා දෙන අවවාදයන්ට වඩා දරුවන්ට අගනේය.

ආගමික වටපිටාවට දරුවා හුරු කරන්න

ඔබ අදහන ආගම කුමක් වුනත් මේ හැම ආගමකින්ම කියා දෙන්නේ සමාජයේ ජීවත්වමට අවශ්‍ය යහගුණ බව අමතක නොකරන්න. ඒ නිසා බාලකාලයේ පටන්ම පන්සල,පල්ලිය, කෝවිල මේ කුමන ආගමික ස්තානයකට වුව දරුවා කැටුව යන්න. උදේ හවස තමන් අදහන ආගම දහමට අනුව ජීවිතය හැඩ ගසන්න.

දහම්පාසල් අධ්‍යාපනය

ඔබ කුමන ආගමක වුනත් දහම්පාසලක් වෙත දරුවා යවන්න අමතක නොකරන්න. අද ඉරිදා දිනයන්හි පංති තහනම් කිරීමේ නියෝගයන් පැනවීමට තරම් අවශ්‍යතාවයනක් ගොඩ නැගී ඇත්තේ දරුවන් දහම් අධ්‍යාපනයට ඇති පසුගාමී බවයි. ඒ වෙනුවෙන් දෙමව්පියන්ගේද උනන්දුව ඇති වීම ඉතා වැදගත්. බොහෝ මෙව්පියන් කල්පනා කරන්නේ ඉරිදා දිනයටත් දරුවන් දහම්පාසල් වෙත කැඳවා ගෙන යෑමට ගිය විට ඔවුන්ගේත් කාලය සහ විවේකය නැති වෙන බවයි. ඒ වුනත් දහම් අධ්‍යාපනයෙන් දරුවා හැඩගැසීම යනු අනාගත ආයෝජනයක් බව හිතන්න.

දිනපතා පාසලෙන් දරුවා ලබන අධ්‍යාපනයට වඩා දහම්පාසලකින් ඔවුන් බොහෝ දේ ඉගෙන ගන්නවා ඇත. සමගිය, සාමය වගේම අනුකම්පාව, ගිලනුනන්ට උපස්තානය, බෙදා හදා ගැනීම වැනි බොහෝ යහගුණ ඉගෙන ගැනීමට හොඳම තෝතැන්න දහම්පාසලයි.අද දරුවන් තුළ බදා ගැනීම විනා බෙදා හදා ගැනීමක් නැත. ඒත් දහම්පාසලකදී ප්‍රායෝගිකව සිදු වෙන දන්සල්, දානමය පිංකම් නිසා දරුවන් තුළ දීමට පුරුද්ද ඇති වේ. අනුන්ගේ දුක වේදනාව ඉදිරියේදී සහකම්පනය වගා වීමටත් මෙවැනි කටයුතුවලින් නොදැනීම ඇති වෙන පුරුදු බවට පත් වේ.

වැඩිහිටි සහ ළමා නිවාස වෙත දානමය කටයුතු සඳහා සහභාගී වෙන දරුවා තමාට තිබෙන පහසුකම් ගැන නොවන තවත් දරුවන් සහ වැඩිහිටියන් පිරිසක් පිලිසරණක් නොමැතිව සිටින බව දැකීමෙන්ම ඒ ගැන යම් වැටහීමක් ලබා ගනු ඇත.

මව්පියන් විදිහටත් යහගුණ වගා වෙන කටයුතු වෙනුවෙන් සම්බන්ධ වෙන්න

දරුවන්ගේ උපන්දින උත්සවයන්හිදී ඉහළ පෙලේ හෝටලයක සාද පවත්වනවාට වඩා සමාජයේ සිටින අසරණ දරුවන්ට හා වැඩිහිටියන්ට සරණක් වීමට මගක් දරුවාට පෙන්වන්න. ඉගෙණුම් උපකරණ නැති පාසලක, පංතියක හෝ අසල්වැසි දරුවන්ට ඒ වෙනුවෙන් උපකාර වෙන්න. වාර්තා තබන කේක් කපනවා වෙනු‍වට එම වැය බර යහපත් කටයුත්තක් වෙනුවෙන් යොදවන්න. එහිද සමාජය සමග එකට එක්ව ජීවත් විය යුතු අන්දම දරුවා හඳුනා ගනු ඇත.

බොහෝ දෙමව්පියන්ගේ ඉලක්කය වී ඇත්තේ දරුවා තමාට වඩා ඉහල සමාජ තත්වයට ඔසවා තැබීමයි. ඒ වෙනුවෙන් වෙර දරනවා විනා හැම දෙනෙක් සමගම එකට එක්ව ජීවත්වෙන අන්දම කියා දීමට මැලිය. එය මැලිකමට වඩා උනන්දුවක් නොදැක්වීක් යැයි කිව හැකිය. එහෙත් දරුවන් තුළ සාරධරම ගොඩනැගුනොත් ඔහු තුළ සමානාත්මතාවය වැනි ගුණාංගයන් වර්ධනය කිරීම එතරම් අපහසුතාවයක් නොවේ.

සමහරක් වෙලාවට තාක්ෂණයේ දියුණුව නිසාම මිනිස්සුන් අමාරුවෙ වැටෙනවද කියලත් හිතෙනවා. බලන්නකො දැන් අඬන දරුවා නළවගන්නත් ස්මාට් ෆොන් ටැබ් වලට පුලුවන්. කෙටියෙන්ම කිව්වොත් දරුවො සන්සුන් කරන එකම විකල්පය බවට පත් වෙලා තියෙන්නේ ස්මාට් ෆොන් ටැබ් පරිඝණක රූපවාහිනිය වගේ ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණයි.

පසු ගිය දිනෙක මගේ දඟයා අසනීප වුන නිසා ප්‍රතිකාර ගන්නට වෛද්‍යවරයා වෙත ගියා.ඉතින් මගේ වාරය එන තෙක් රැඳී සිටින්නට සිදු වුනා.ඔය අතර සිදු වුන සිද්ධි කිහිපයක් තමයි මේ ලිපිය අකුරු කරන්නට හේතුව. මවත් පියාත් සමග පැමිණ සිටි  අවුරුදු හතක හා පහක පමණ වයසැති දියණියන් දෙදෙනාගෙන් කුඩාම දියණිය අත තිබුණේ ස්මාට් ෆෝනයකි. කාලය ගත වෙලා යන්නේ පුදුම වේගයකින්නේ. ඔන්න දැන් විනාඩි හතලිස් පහකුත් ගත වෙලා. තාමත් නොනැවතිල්ලෙම දැරිය ෆෝනය දෙස නෙතු යොමාගෙනඇඟිලි තුඩු ෆෝනයේ ඒ මේ අත මෙහෙයවනවා . ඔය අතර එතනට තවත් පුද්ගලයකු ආවා.දියණියන් දෙදෙනාගෙ පියා සමග කතා බහ කල ආකාරයෙන් ඔවුන් දන්නා හඳුනන අය බව මට හිතුනා.

“ආ මොකද මේ ෆෝන් එක දිහාම බලාගෙන චූටී බබෝ. මේ ඔය ෆෝන් දරුවන්ගේ ඇස් වලටයි මොළයටයි දෙකටම හොඳ නැහැ, එක දිගටඉන්න දෙන්න එපා”

ඔහු දියණියන්ගේ දෙමාපියන්ටඅවවාද කලා.

“ෆෝන් එක නිසා ඔය ඉන්නේ නැත්නම් මෙතන විසුමක් නැහැ”

ඒ දරුවන්ගේ පියාගේ පිළිතුර විය.

තවත් වයස අවුරුදු හයක පමණ දියණියක් මවක් සමග අප අසලින්ම හිඳ ගත්තාය. ඉඳ ගත් තැන සිටම මව ඇය අත තිබූ ස්මාට් ෆෝනයට මද හදහසක් පාගෙනම යම් කාරියකි. පුංචි දියණියගේ දෑස් වල කඳුලුය ඒ ඇයට උණ නිසා වන්නට ඇත. ඇය උන්නේ දැඩි අපහසුතාවයකින්ය.

“අම්මා වතුර”

“අර ෆිල්ටර් එකෙන් වතුර එකක් අරන් බොන්න”

දියණිය ඊට මැලි වුවාය.

“අම්මා වතුර”

තවත් ටික වේලාවකට පසු දියණිය කීව්වා

“හ්ම් එන්න… එන්න … බොන්න පැටියෝ”

නැවත අසුන් ගත් මව ස්මාට් ෆොනයට මදහස පායී. ඒ මොහොතේ ඒ මව ස්මාට් ෆෝනය පැත්තකට දමා දියණියව ළඟට ගත්තා නම් කියා මට සිතුනේ දැරිය ඒ තරම්ම අපහසුවෙන් සිටි නිසාවෙන්ය. අවසානයේ දියණි මවගේ පැත්තකින් මවගේ අතකට හේත්තු වූනා.

ඔන්න දැන් තවත් වයස අවුරුදු එකහාමාරක විතර බබෙක් තාත්තගේ උකුලට වෙලා ටැබ් එකේ සින්දු බලනවා. එක සින්දුවක් ඉවර වුන ගමන් තවත් එකක් දමන්නට කියමින් අඬනවා.

“බේරන්නම බෑ නේද?”

“ඔව් කොයි වෙලෙත් සින්දු බලන්න ඕනී”

දරුවගෙ මව අසල සිටි කාන්තාවට පිළිතුරු දුන්නා.

මම මේ බලන්නේ අනුන්ගේ ඔපා දූප වුනත් අපි නොදැනුවත්ව අපි අතින් අපේ දරුවන්ට සිදු වන්නේ නපුරක්  නිසාවෙන්ම ඔබ වෙනුවෙන් මේ සටහන් තබන්න මට හිතුනා. ඇත්තටම දරුවන් දඟයන්ය. අලින්ටයි ළමයින්ටයි නලියන්ටමයි හිත කියන්නේ එකනේ. අපේ පොඩිත්තෝ සන්සුන් කරවන්න, කෑම ටික කවා ගන්න හොඳම විකල්පය ස්මාටි ෆෝනය, රූපවාහිනිය ,පරිඝනකය වගේ ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ නම් …

දැනට ලොව පුරා කෙරී ඇති සමීක්ෂණ වලට අනුව දරුවන් ස්මාටි ෆෝනය රූපවාහිනිය පරිඝනකය හා විඩියෝ ක්‍රීඩා වලට ඇබ්බැහි වී ඇති බව අනාවරණය වී ඇත. මෙම උපකරණ සෘජුවම බලපෑම් කරනුයේ දරුවන් මොළයට බව ඔවුන් පවසනවා. දරුවකුගේ මොළයේ සීඝ්‍ර වර්ධනයක් සිදු වන්නේ ළමා අවදියේ. දරුවකුගේ බුද්ධිය වර්ධනය කිරීමට නම් ඔවුන්ගේ මොළයේ ස්නායු සෛල වර්ධනය කළ යුතුය. දරුවාට ඇති අඩු ස්නායු සෛල වර්ධනය වීමට නම්  ස්නායු සෛල උත්තේජනය කළ යුතුයි.  ඒ නිසා ඇස, කන, නාසය, දිව හා ශරීරය කියන පංචේන්ද්‍රයන් නිසියාකාරව ක්‍රියාකරවීම තුලින් ස්නායු සෛල වර්ධනය කරවන්න පුලුවන්. නමුත් ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ වලට ඇබ්බැහිවීම නිසාවෙන් බුද්ධිවර්ධනයද අඩාල වෙනවා.  දරුවාගේ අවධානය, මතකය, ස්වයං පාලනය, සිතිමේ හැකියාව, නිර්මාණශීලීත්වය යන අංශ සඳහා සෘජුවම බලපෑම් එල්ල කරනවා.

ස්වභාවික පරිසරය ගවේෂණය කර ලබා ගන්නා දැනුම ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ භාවිතය නිසා හීනවෙනවා. දරුවන් එකිනෙකා එක්ව සෙල්ලම් කරන විට ඇති වන ගැටුම් නිරාකරණය කරගනිමින් ජීවිත අත්දැකීම් ලබමින් ගොඩනැගෙන අන්තර් පුද්ගල සබඳතාවයන්ට දරුවන් යොමු නොවීම නිසාවෙන් ඔවුන් සමාජය හා ගැටෙන වයස වන විට  සමාජ සබඳතාවයන් පිළිබඳ අවබෝධයක් නැති නිසාවෙන් ගැටලුකාරී තත්ත්වයන්ට මුහුණපෑමටත් සිදුවෙනවා.

එසේම ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ සමග දවසේ වැඩි කාලයක් දරුවා ගත කිරීම නිසාවෙන් කය වෙහෙසා සෙල්ලමි වල නිරත නොවන නිසා බෝ නොවන රෝග වලට දරුවන් ගොදුරු වීමේ අවධානමක්ද ඇත.

ඕනෑම දෙයක් අනවශ්‍ය ආකරයට පාවිච්චි කලොත් වෙන්නේ විනාශක් නේ. සීමාව දැනගෙන කටයුතු කලොත් ඒවායෙන් නිවැරදිව ප්‍රයෝජන ගන්න පුලුවන්. එ නිසා දරුවන්ගේ වයස අනුව ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ භාවිතය පිළිබඳ අවධානය යොමු කලයුතුයි. අවුරුදු දෙකට අඩු දරුවන්ට ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ කිසිසේත් නුසුදුසු බවත් දෙකත් හයත් අතර දරුවන්ට පැයක් හෝ පැය භාගයක් පමණත් හයත් දොළහත් අතර දරුවන්ට පැයක් හෝ දෙකකට පමණක් සීමා කල යුතු බව පර්යේෂකයෝ අවධාරණය කර ඇත. විශේෂයෙන්ම අධ්‍යාපන කටයුතු සඳහා ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ භාවිත කරන්නේ නම් ඒ සඳහාද කාල සීමා පැනවීම අවශ්‍යවේ.

අද කාලයේ දෙමව්පියන් තමන්ගේ දරුවන්ට අවශ්‍ය විවිධ ආහාරපාන ලබා දීමට කිසිසේත්ම මැලි වෙන්නේ නැහැ. තමන්ගේ ශක්ති ප්‍රමාණයෙන් ඔවුන්ගේ රැචි අරැචිකම් අනුව විවිධ ආහාර ලබා දීමට ඔවුන් සූදානම්. ඒත් තමන්ගේ දරුවා මුල් කර ගෙන කවුරුන් හෝ මේ විදිහට කිව්වොත්…..දරුවන්ට කන්න බොන්න දෙනවා කියලා උජාරුවෙන් කිව්වට වැඩක් නැහැ…කන බොන හැටිවත්  හරියට උගන්නලා නැහැ…මේ විදිහට ඔබේ දරුවා මුල් කර ගෙන කාට හෝ කීමට ගැලපෙන නිමිති ඔබේ දරුවා වෙතත් සමහර විට තිබෙන්න පුලුවන්. ඒ නිසා ආහාර ගැනීමේදී දරුවාට ඒ පිලිබඳව වූ සිරිත් විරිත් හොඳින් කියා දීම වැදගත්.

ශබ්ද නගා ආහාර විකන්න එපා

ආහාර ගැනීමේදී දරුවාට ශබ්ද නගා ආහාර විකන්න එපාය යන අවවාදය ලබා දෙන්න. ඇතැම් දරුවන් ශබ්ද නගනවා පමණක් නොව අසල සිටින අයට අවහිර වෙන සේ ආහාර අනුභව කිරීමට පවා යොමුව සිටිති. එක්තරා පිරිමි දරුවෙක් නිතරම කෑමමේසයේදී ඉදිරියේ සිටින අයගේ පිඟානට කෙළ ගසල පුරුද්දට යොමු ව සිටියේය. මෙය ඉතාම අප්‍රියජනක කරුණක් විය. පංතියේදී පවා සෙසු දරුවන්ගේ කෑම පෙට්ටියට පවා කෙළ ගැසීම නිසා බොහෝ දෙනක් මේ දරුවා අප්‍රිය කරන්නට වූයේ ඔහුගෙන් තිබුන හිරිහැරය නිසාය.

ඉඳුල් අතින් අල්ලන්න එපා

ආහාර ගැනීමේදී ඉඳුල් අතින් වීදුරුව , හැන්ද ඇල්ලීම වැරැදි බව කියා දෙන්න. නිතරම වම් අතින් වීදුරුව අල්ලන්න උපදෙස් දෙන්න.

අවශ්‍ය පමණට බෙදා ගන්න

ආහාර බෙදා ගැනීමේදී තමාට අවශ්‍ය පමණට බෙදා ගෙන තවත් අවශ්‍ය නම් නැවත බෙදා ගන්නවා මිස අනවශ්‍ය විදිහට ආහාර බෙදා ගෙන ඉවත දැමීම එතරම් හොඳ පුරුද්දක් නොවන බව කියා දෙන්න.

මස්, මාලු බිත්තර අතරින් එක් දෙයක් පමණක් ගන්න

මස්, මාලු බිත්තර අතරින් එක් දෙයක් පමණක් බෙදා ගැනීමට උපදෙස් දෙන්න. සමහර දරුවන් මේ සියල්ලම බෙදා ගෙන අපතේ දමන අවස්ථා ඇත. ඒ නිසා බෙදා ගැනීමට පෙරාතුව ඒ ගැන කියා දෙන්න.

පිඟානෙන් ඉවත දමන දේ පිඟාන පැත්තක තබන්න

පිඟානෙන් ඉවත දමන දේ වීසි නොකොට පිගාන පැත්තක තබන්නට උපදෙස් දෙන්න. සමහර දරුවන් තමා නොකන දේ හැම තැනම විසිරෙන සේ ඉවත දමන අතර තවත් දරුවන් බත් කෑ තැන බිම සී සී කඩව විසිරුන බත් ඇට බොහෝය. බත් කන විට බිම හෙලීම හොඳ පුරුද්දක් නොවන බව ඔවුන්ට කියා දීම ඉතා වැදගත්.

ඇඟිලි සියල්ල කටේ දමා ගැනීම නුසුදුසුය

අනුභව කරන විට ඇගිලි සියල්ල කටේ දමා ගැනීම නුසුදුසු බව කියා දෙන්න. සමහර දරුවන් ඇඟිල්ලක් එසැවී සිටින සේ ආහාර මුවට දමා ගැනීමට හුරුව සිටිති. එය අශෝභන බවත් දරුවන්ට තේරුම් කරන්න.

අප්‍රියජනක සිදුවීම්

සමහර දැනුම් තේරුම් තිබෙන අය පවා කෑම ගැනීමේදී අප්‍රියජනක සිදුවීම් ගැන කතා බහ කරති. එවිට තවත් අයගේ ආහාර රුචිය නැති වීමේ පමණක් නොව ඔවුන් මුල් කර ගෙන ඇති වෙන්නේ ඉතාම අප්‍රසන්න බවකි.

ආහාර ගැනීමට පෙරාතුව අත් සේදීම

ආහාර ගැනීමට පෙරාතුව අත් සේදීම වගේම අත්පිස්නාවන් බාවිතා කිරීම ගැන දැනුවත් කරන්න.ආහාර ගැනීමේදී මේසයේ සිටින සහ එකට ආහාර ගත් අය ආහාර ගෙන අවසාන වෙන තෙක් මේසයේ සිටින්න.අනවශ්‍ය විදිහට කලබල ඇති නොවන සේ සංන්සුන්ව සිටින්නනට දරුවා හුරු කරන්න.

හැදි ගෑරුප්පු හරඹය

හැදි ගෑරුප්පු හරඹය අපිට අවශ්‍ය නැතැයි යන ස්ථාවරයේ සිටිනු වෙනුවට අවශ්‍ය විටෙකදී හැදි ගෑරැප්පු භාවිතා කිරීමටත් දරුවා යොමු කරන්න. එවිට රෝමයට ගිය විට රෝමයේ විදිහට කියන්නා සේ දරුවාද යම් හැඩගැස්මක් ලබනු ඇත.බොහෝ දරුවන්ගේ ආහාර අනුභව කරන විට හැසිරෙන ආකාරය ගැන දෙමව්පියන් නොදැන සිටීමට බලපාන හේතු කීපයක් ඇත. ඒවා අතර ඔබත් එම පුරුදු තුළ සමහර විට සිටින්නනට ඉඩ ඇත.

• දරුවාට ආහාර ගැනීමට තනිවම ඉඩ නොදී ඔබ බත් කැවීමමේ නිසා දරුවා ආහාර අනුභව කරන්නේ කොහොමද යන්න ගැන අවබෝධයක් ඇති කර ගන්නේ නැත.
• සමහර දෙමව්පියන් දරුවා ආහාර ගන්නා විට බලන්නේ බත් සේරම කෑවාද යන්න පමනි. ඔහු කන විදිහ ගැන අවබෝධයක් ඇති කර ගන්නේ නැත. දරුවා ඔහුට අවශ්‍ය විදිහට ආහාර අනුභවයේ යෙදෙනු විනා ආහාර සිරිත් විරිත් ගැන වැටහීමක් ලබන්නේ නැත.
• දරුවාටත් ආහාර මේසයට වාඩි වීමට ඉඩ දෙන්න. එවුන් සමග ඔබත් ආහාර ගැනීම පුරුද්දක්ව තබා ගන්න. එවිට දරුවන්ගේ අඩුපාඩු ඔබට තේරුම් ගැනීම එතරම් අපහසු නැත.

පිටස්තර තැනකදී ආහාර ගැනීමේදී සීමාවන් තබා ගැනීමටත් දරුවන්ට උපදෙස් දෙන්න. ආගන්තුකයෙකු ලෙසින් ඔබ වෙනත් නිවසකට ගිය විට ඒ නිවසේ හැලියේ ප්‍රමාණය ගැන ශබට වැටහීමක් නැත. මේ නිසා අනවශ්‍ය විදිහට නැවත නැවත ඉල්ලීම මෙන්ම පමණට වඩා ආහාර ගැනීම විනයක් නොවන බව දරුවාට කියා දෙන්න. බුදුරජාණන්වහන්සේ දේශනා කළ පරිද්දෙන්ම ආහාරයෙන් පසු සෙසු කොටස ජලයෙන් පුරවා ගැනීම වැදගත්ය. හය හතර තේරෙන කාලය වෙන විට දරුවන්ට ඒ බව කියා දෙන්න. පිටස්තර නිවසකදී ඔවුන් අපහසුතාවයට පත් නොවන සේ ඔබේ දරුවා හැසිරෙන්නේ නම් එයින් වඩාත් ප්‍රංශසා ලබන්නේ ඔබයි.

“බලන්න…දරුවන් හදල තියෙන හොඳ …” ඔවුන් එසේ කියනු ඇත. ඒ කියන්නේ හදවතින්ම බව නොරහසක්. ඊට හේතුව වන්නේ ඔබේ දරුවා නිසා ඔවුන්ට කිසිම අපහසුතාවයන් ඇති නොවීමයි.