අපි සාමාන්‍යයෙන් හිතන්නේ පොඩි එවුන්ට මොන මානසික ගැටළුද…? කන්න බොන්න දෙනාවා නම්..ඉස්කෝලේ ඇරලා උගන්නනවා නම්…. වෙනත් ඕනෑකම් ඉෂ්ට කර දෙනවා නම් වෙනත් මොනවාද..? වැඩිහිටි අපිට විතරයි මානසික ගැටළු කියල හිතුවත් ඒ සිතුවිල්ල එතරම් නිවරැදි නැහැ. වැඩිහිටි උදවිය තමන්ගේ පීඩනය කාට හරි කියල හිත නිදහස් කර ගත්තත් පොඩි අයට ඒ විදිහට කියන්නවත්…ඒ අය කියන දේ අහගෙන ඉන්නවත් පිරිසක් නැහැ. මේ නිසා ඔබ නොදැනම දරුවන්ටත් විශාදය තත්වය ඇති වෙන්න පුළුවන්. මව්පියන් විදිහට දරුවන්ගේ මානසික තත්වය ඔබ ඉතාම හොඳින් තේරුම් ගන්නම ඕන..අනේ අපිට ඉතිං දරුවන්ගේ මුහුණ බලන්නවත් වෙලාවක් නැහැ නොකියා දරුවා වෙතින් පහත දැක්වෙන වෙනස්කම් පෙනෙනවා නම් ඇත්තටම ඔබේ දරුවත් මානසික පීඩාවට පත්ව සිටින බව තේරුම් ගැනීම එතරම් අපහසුවක් නැහැ.

නොසන්සුන්බව

වෙනදා ඉතා හොඳින් සන්සුන් ගති පැවැතුම් ඇතුව සිටියත් දැන් දැන් දරුවා වෙතින් යම් යම් නොසන්සුන් ගති පැවැතුම් පෙනෙනවා නම් ඔහුගේ හිතේ කිසියම් මානසික හැලහැප්පීමක් ඇති වෙලා තිබෙන බවට හෝඩුවාවක්. එහෙම වුනාම දරුවාට දඬුවම් කරනවාට වඩා මේ වෙනස් හැසිරීමට හේතුසොයා බැලීම ඉතාම වැදගත්.

ආහාර වෙනුවෙන් උනන්දු නොවීම

වෙනදාට ආහාර වෙනුවෙන් කිසිම සීමාවක් නැතුව සිටි දරුවා දැන් ආහාර වෙනුවෙන් උනන්දුවක් දක්වන්නේ නැත්නම්, උදරාබාධයක් හෝ අජීර්ණ තත්වයක් වැනි ශාරිරික රෝග තත්වයකුත්නැත්තේ නම් මේ වෙනුවෙන් වූ එක් හේතුවක් විදිහට දරුවාගේ මානසික ගැටුමක් වීමට බොහෝ සේ ඉඩ තිබෙනවා. මගෙන් ගුටි නොකා බත් කනාවා…යනුවෙන් බලපෑම් කරනවා වෙනුවට ඒ වෙනුවෙන් බලපාන හේතුව ගැන සොයා බැලීම ඔබේ යුතුකමක්.

බර අඩුවීම

මානසික රෝග තත්වයන්හිදි දරුවාගේ බර පිලිබඳ පැහැදිලි අඩුවීමක් දැක ගත හැකියි. මේ වෙනුවෙන් මව්පියන් එතරම් යොමු නොවන්නේ ඔවුන් දරුවන්ගේ බර පිලිබඳව නිතරම විමසිල්ලේ නැති නිසයි. පංතියේ වාරාවසානයේ ලබා දෙන ප්‍රගති වාර්තාවේ බර සටහන වුනත් මව්පියන් එතරම් උනන්දුවෙන්  බලන්නේ නැහැ. ඔවුන්ට අවශ්‍ය දරුවාගේ ලකුණු ගැන විතරමයි. ඒත් ඔබ දරුවාගේ බර ගැනත් සැලකිල්ලෙන් සිටින්න. බර පහල බැසීමේ ප්‍රවනතාවයක් ඇත්තේ නම් එයින් අදහස් වෙන්නේ ඔවුන් තුල කිසියම් මානසික ගැටුමක් වෙනුවෙන් විඳ වීමක් ඇති බවයි.

නින්ද ආශ්‍රිත ගැටලු

වෙනදාට  ඇඳට වැටුන හැටියේ නින්දට වැටෙන දරුවා දැන් රාත්‍රියේ ඇදේ ඒ මේ අතට හැරි හැරී නන්ද නොයන ත්වයෙන් පසුවෙන බව ඔබට දැනුනොත් මව්පියන් විදිහට තව දුරටත් දරුවාගේ හැසිරීම ගැන උනන්දු වෙන්න. එසේ ඔබ උනන්දු නොවී මේ ගැන නොවිමසා සිටියොත් දරුවා දරුණු අන්දමට මානසික ගැටලු සහගත තත්වයට පත් විය හැකියි.

අසුබවාදී බව

ඉතාම  සතුටින් උනන්දුවෙන් හා ප්‍රබෝධයෙන් ජිවිතය සමග කටයුතු කළ දරුවා දැන් නිතරම් මේ විදිහට කියනවා නම් ඔබ දරුවා ගැන වඩාත් උනන්දු වීම වැදගත්.

මට ඒවා හරියන්නේ නැහැ…මම හරිම අවාසනාවන්තයි….මට දැන් ජීවිතයත් එපා වෙලා…සුන්දර ළමා වියේ සිටින දරුවෙක් වෙතින් මේ අන්දමේ වචන පිටවෙනවා යනු ඔහුගේ මානසිකත්වය ප්‍රකාශ වීමක් ඔබ එතැනින් නැවතිය යුතු නැහැ. ඇයි මේ විදිහට හිතන්නේ…ඔබට නැති වුනේ මොනවාද…ජීවිතය ඉතාම සුන්දර විදිහට ගොඩ නගා ගත යුත්තේ අපි බව ඔවුන්ට ඒත්තු ගන්වන්න. එවිට අසුබ සිතුවිලිවලින් මිදෙන මග ඔවුන්ටම තේරුම් ගත හැකිය.

හුදෙකලා වීම

වෙනදා නැසෑ හිත මිතුරු සමාගම ප්‍රිය කළ දරුවා දැන් ඒ සියල්ලෙන්ම වෙන්ව හුදෙකලා වීමට ප්‍රයක්ත දරන්නේ නම් ඊට බලපානු ලබන මානසික හේතුන් ඇත. එවන් වෙනසක් යනු දරුවාගේ මානසිකත්වයේ වෙනසක ආරම්භයයි. මේ සමගින්ම නුරුස්නා බවත් ඔවුන්ගෙන් ප්‍රදර්ශනය වෙනු ඇති.

පුතේ එන්න…මේ පුංචිඅම්මා ඇවිත්…කතා කරන්න…විටෙක ඔහු අකමැත්තෙන් සහභාගි වෙනු ඇත. එසේ නැත්නම් අනේ මට පාඩුවේ ඉන්න දෙන්න…මං නිදි කියන්න…මේ විදිහට කියනු ඇති… ‍දරුවාගේ වෙනදා නොවූ හැසිරීම සහ නුරුස්නා බවෙන් පෙනේනේ ඔහුගේ මානසික ගැටුමයි.

අලසබව

නිරෝගි දරුවෙක් යන සංකල්පය ගොඩ නගා ගැනීමේදී අපි මුලින්ම දකින්නේ ඔවුන්ගේ ක්‍රියාශීලිත්වයයි. ඉතාම ක්‍රියාහීලිව හැසිරුන, ජීවිතයේ කටයුතු වෙනුවෙන් ඉතා හොඳින් දායකත්වය ලබා දුන් දරුවෙන් දැනැ දැන් අලසව සිටිනවා නම්…එසේත් නැත්නම් ඔහුගේ කටයුතු ලෙඩ කපුටන් වැල කනවා වැනි ඉතාම අලස ගතියෙන් සිදු වන්නේ නම් දරුවාගේ මානසිකත්වය යම් විපර්යාසයකට පත් වූවා විය හැකිය. එවන් ගති පුරුදු හෝ හැසිරීම් ප්‍රදර්ශනය වන්නේ නම් දරුවාට අපහාස නොකරන්න…තරවටු නොකරන්න…මේ වෙනසට හේතුව සොයා බලන්න…

දරුවන්ගේ මානසික ගැටුම් ඔබ නොදැනම රෝග තත්වය දක්වා වර්ධනය විය හැකියි. නියපිටින් කඩන්නනට තිබෙන දෙය ඇතත්ටම පොරොවෙන්වත් කපා ගත නොහැකි තැනට පත් කර ගත් යුතු නැත. මානසික රෝගීබව ඔවුන්ගේ එදිනෙදා ජීවිතයෙන් බොහෝ විට පෙන්නුම් කරනු ඇත. මේ සියල්ලම දරුවා වෙතින් පෙන්නුම් නොකලත් විටෙක එකක් හෝ කිහිපයක් ඔබ දරුවාගේ හැසිරීමෙන් දකින්නේ නම් ඔහු සමග කතා කරන්න. මානසිකව සැහැල්ලුව ඇති වෙන පරිදි කටයුතු කරන්න.

සමහර අවස්ථාවල තමා වෙනුවෙන් තීරණ තමාට ගත නොහැකි විට ඒ ඔස්සේම හිතමින් කාලය ගෙවන විට මෙවන් ගති ලක්ෂණ දැක ගත හැකි වෙනු ඇත. ඇතැම් දරුවන් ඉතා සංවේදීය. මව්පියන්ගේ ආර්ථික ප්‍රශ්න නිසා ඔවුන් දැඩි සේ කම්පා වෙනු ඇත. එවන් අවස්ථාවලදී මුදල් යනු සොයා ගත හැකි සදයක් බවත් ඉගෙනුම වෙනුවෙන් දරණ වැය බර අනාගත ආයේජනයක් බවත් පෙන්වා දෙන්න. දරුවෙක් ලෙසින් කළ හැකි හොඳම දෙය අධ්‍යාපනය ලැබීමයි.ප්‍රශ්න ඉදිරියේ නොසැලී සිටීමට අවශ්‍ය ධෛර්ය ලබා දෙන්න. දරුවන් කිසිම දිනක තනි නොවන බවත් ඔවුන්ගේ ශක්තිය වෙනුවෙන් මව්පියන් සිටින බවත් පහදා දෙන්න.

සමාජයේ ඇති වෙන ගැටුම් සහ ගැටලු නිසා ජීවිතය පිලිබඳ නීරස බවක් ගොඩ නගා ගැනීම වෙනුවට ඒවා එකිනෙක විසඳාගෙන ඉදිරියට යෑම සැබෑම ජීවත්වීම බව ඔවුන්ට පහසා දෙන්න.

එදා දරුවන් ට  පාසල ඉතා මිහිරි ස්ථානයක් විය. ඔවුන්ට පාසලේ සතුරන් සිටියේ නැත. සිටියේ මිතුරන් පමණි. ඉතා සැහැල්ලු මානසිකත්වයකින් කාලය ගෙවූ ඔවුන් අතර අධ්‍යාපනය වෙනුවෙන් කිසිදු තරඟයක් වූයේද නැත. පුළුවන් එකා ඉහලට ගිය විට අනෙකා ඔහු කකුලෙන් ඇද බිම දැම්මේද නැත. එහෙත් අද තත්වය ඊට වෙනස්ය.

අද බාලේ පටන්ම දරුවන් මුල් කර ගත් අධ්‍යාපනයේ පවතින්නේ තරඟයයි. එකිනෙකා හඹා ගෙන ඉදිරියට නොගියොත් තමා පරාජය වන්නේය යන සිතුවිල්ල ඉතා තදින්ම සිත් තුළට ඇතුළු වී අවසානය.මව්පියන් ලබා දෙන උපදෙස වන්නේත් අල්ලපු ගෙදර, එහෙම නැත්නම්  අයියාගේ මල්ලිගේ දරුවන්ට වඩා තමාගේ දරුවා ඉදිරියට යා යුතු බවයි. බාලේ පටන්ම මෙම අදහස තුළ දරුවාට ලැබෙන්නේ ඉලක්කයක් නොව පීඩනයකි. ඔහු නිතරම උත්සාහ කරන්නේ කෙසේ හෝ තමා අධ්‍යාපනයේ ඉදිරියෙන් සිටින්නටය. යම් ලෙසකින් තමාට ඉදිරියෙන් සිටින්නෙකු වේ නම් ඔහු කෙසේ හෝ පහතට ඇද දමන මානසිකත්වයකින් දරුවා පීඩා විඳින්නට පටන් ගනී.

ලෝකයේ හැම දෙනාම එකසේ දක්ෂයන් නොවනු ඇත. ඇගිලි පහ එක හා සමාන නොවන්නා සේ දරුවන් අතර පවතින දක්ෂතාවයන් එකිනෙකාට වෙනස්ය. ඔවුන් ඵල ප්‍රයෝජන ලබා ගත යුත්තේ එම දක්ෂතාවයන් පාදක කර ගෙනය. එවිට ඔබේ දරුවාට දිගු ගමනක් යා හැක.

මේ නිසා ඔබ කිසිම දිනක දරුවා තවත් කෙනෙකුට සාපේක්ෂ නොකරන්න. මව්පියන් ලෙසින් ඔබ කරන විශාල වරද එයයි. මව්පියන් විසින් පෙන්වන චරිත පාදක කර ගෙන ඉදිරියට යා යුතුය යන පෙලඹවීමක් ඔවුන්ගේ සිත තුල ගොඩ නැගෙන්නේ නැත. ඒ වෙනුවට ඇති වෙන්නේ වෛරයක් පමනි. මේ වෛරය නිසාම දරුවාට නිරවුල් මනසකින් යුක්තව ඉගෙණුම් කටයුතු ඉදිරියට කර ගෙන යෑමට අවශ්‍ය මානසික පසුබිම ගොඩ නැගෙන්නේ නැත.

මව්පියන් විදිහට ඔබ දරුවාට ලබා දිය යුතු අවවාදය වන්නේ ඔබේ හැකියාවට අවශ්‍ය පරිදි වපසරිය සකසා ගන්නා ලෙසයි. හොඳ අස්වැන්නක් ලබා ගත හැක්කේ එවිටයි. අහවලාගේ දරුවා ගැන ඔබ සිතින් වද විඳින්නට අවශ්‍ය නැත ඒ ඔහුගේ බුද්ධියේ ධාරිතාවයි. ඔබේ දරුවා ඊට වෙනස්ය.ඔවුන්ට අවශ්‍ය තීන්දු තීරණ නිදහසේ ලබා ගැනීමට අවසර දෙන්න.

අද පාසල් අධ්‍යාපනයෙන් ලැබෙන පීඩනය නිසාද දරුවන් අතර කලහකාරිත්වය ගොඩ නැගෙනු ඇත. සෙල්ලමට අවසර ඇත්තේම නැත. පංති කාමරයේ හුස්මක් ගැනීමට ඉඩක් නැත. එදා බොහෝ පංතිවල පාඩම් ඉගැන්වීම ගසක් යට වැනි එලිමහන් පරිසරයක සිදු විය. සුළග සමග ඔවුන්ගේ සිතට ඇති වුනේ අලුත් බවකි. සැහැල්ලුවකි. අද තත්වය ඊට වෙනස්ය. බිත්ති වලින් වට වුන පංති කාමරයට අනෙක් පංතියෙන් නැගෙන ඝෝෂාව විඳ දරා ගැනීම අපහසුය. රස්නය දරා ගත නොහැක. මෙවන් පරිසරයකදී අධ්‍යාපනය මහත් පීඩාවක් වෙනු ඇත. මෙම පීඩනය නිසාම සහජීවන පිලිබඳ සංකල්ප ගොඩ නැගෙන්නේම නැත.

මෙම පීඩාකාරි මානසිකත්වය නිසාම අද අසල්වැසි පාසල්වල දරුවන් අතර ඇත්තේ නයි පොලොං‍ වෛරයකි. කිසිම හේතුවක් අවශ්‍ය නැත පන්න පන්නා පහර දෙති. විටෙක මේ වෙනුවෙන් වැරැද්දක් අවශ්‍ය නැත අහවල් පාසලේ නම් ඔවුන්ට හිරිහැර කළ යුතුව ඇත. බාල සහෝදරයන් වුවත් කමක් නැත.

අන්තර් පාසල් ක්‍රිකට් ගැටුම් කෙළවර වෙන්නේ දෙපිරස අතර ඇති වෙන හැල හැප්පීමත් සමගින්ය. සහෝදර පාසල් යන සංකල්පයක් හිතේ කොතැනකවත් නැත. මේ වෛර පිරිමහන අවස්ථවක් තරමටම අද මහ තරග ගැටුම දුර්දාන්ත තත්වයට පත්ව ඇත.ඒ වෙනුවෙන් ලබා දෙන උපදෙස් බීරි අලින්ට වීනා ගායනා වැනිය. ඒ තරමටම දරුවන්ගේ විනය පිරිහී ඇත. වෙනදා වැඩිහිටියෙකුට මෙල්ල කර ගත හැකි දරුවන් අද නීතියටවත් නම්මවා ගැනීම අපහසුවක්ව ඇත.

විශ්ව විද්‍යාල වැනි උසස් අධ්‍යාපන ආයතනයන්හිදී තවත් සහෝදර පිරිසක් පිලිගැනීමේ මුහුණුවර වධකාගාරයක ලබා දෙන දඩුවම් තරමටම දරුණුය. නවකයන් යනු තවත් ආගන්තුකයන් පිරිසක් පමනි. මෙම දෙපාර්ශවය අතර මීට පෙරාතුව කිසිදු ගණුදෙණුවක් සිදු වී නැත එසේ නම් අමානුෂික ලෙසින් නවකයන්ට වධ බන්ධන ලබා දීමට තරම් තරුණ සිත් සැහැසිව ඇත. මෙතැන ඇත්තේ නවකයන් පිලිගැනීමක් නොව තමන්ගේ ක්‍‍ෂත්‍රය තුළට එක් වූ තවත් පරම්පරාවක් මුල් කර ගත් ද්වේශයක් පමණි.

එදා නවකයන් පිළිගත්තේ ගීතයක් ගායනා කිරිම , රංගනයක් වැනි සැහැල්ලු ඉල්ලීමකින් පමණි. මේ තත්වය අද අලුත් පංතියක , පාසලකටත් ආරෝපණය වී ඇත. නවකයන් මානසික් බිමට ඇද දැමීමේ එකම ප්‍රයත්නය එයයි. එතැනින්ම ඇතැම් දරුවන් මානසික පසුබෑමට පත් වේ.

නිතරම දරුවන්ට සහජීවනය හුරු කරන්න. සමාජයේ අපි සියළු දෙනාම එකසේ ජීවත් විය යුතුය යන සංකල්පය හඳුන්වා දෙන්න. තරඟයක් නොව ඔබට හැකි දේ ඔබ කරන්න…නියම ජයග්‍රහනය ඇත්තේ එතැන බව කියා දෙන්න. අද නවකයෙක් ලෙසින් පංතියට එන දරුවා අනාගතයේදී බොහෝ දුර ගමණක් යන හැකියාවෙන් යුක්ත වුනත් මානසිකව ඔහු වට්ටවා දැමීම විශාල වරදක් බවත් ඇත්තෙන්ම එය පාපයක් තරමට දරුනු බවත් දරුවන්ට කියා දෙන්න. බොහෝ ආකල්ප ඇති වෙන්නේ මුලින්ම තමාට ලබා දෙන පිලිගැනීම නිසාය. එබැවින් අලුත් සාමාජිකයන් ඉදිරියේ කලහයට වඩා සුන්දර පිලිගැනීමක් ලබා දුන් විට ඔවුන් තුළ ගොඩ නැගෙ මිතුරු හිත ඉතා ප්‍රබල වෙනු ඇත.

පංතිය, පාසල , විශ්ව විද්‍යාලය සැමට පොදුය. අධ්‍යාපනය ලැබීමේ සමාන අයිතිය සැම දෙනාටම ඇත. එය එක් පිරිසකගේ වරප්‍රසාදයක් පමණක් නොවේ. එහෙත් මෙම සමානාත්මතාවයෙන් එකිනෙකාට සංග්‍රහ කරන්නට තරුණ ශිෂ්‍ය කණ්ඩායම් සූදානම් නැත. එසේ සංග්‍රහ ලබන්නට තවත් පිරිසකට වරම් නොමැත. මේ විසංවාදය නිසා නිරන්තරව ඇත්තේ හැල හැප්පීම් මිස අධ්‍යාපන අරමුණු ඉටු කර ගැනීමට හැකියාව සහිත පරිසරයක් ගොඩ නැගෙන්නේම නැත.

හැඳි නොගා හදන හොද්දයි ගුටි නොගහ හදන දරුවයි දෙදෙනාම එතරම් ගුනාත්මක නොවන බව කිව්වත් පමණට වඩා හොද්ද හැදි ගෑ විට එය නරක් වෙන බවත් අමතක කළ යුතු නැහැ. දරුවන් ගැනත් කියන්න වෙන්නෙත්  මේ කරුණමයි. අපි දරුවෙකුට දඬුවමක් ලබා දෙන්නේ ඔහු යහමගට යැවීමටයි. ඒත් සමහර අම්මලා දරුවන්ට දඬුවම් කිරීමේදී පවා කිසිදු සාධාරණත්වයක් නැහැ.

බොහෝ දෙමව්පියන් දරුවන්ට දඩුවම් කරන්නේ තමන්ගේ ආවේග පිට කිරීමේ මාර්ගයක් විදිහටයි. සැමියා බිරිඳ සමග ඇති වෙන නොහොඳ නෝක්කාඩු වලදී අතරමැදියා වෙන්නේ දරුවන් බව බොහෝ දෙනාගේ අදහස් වලින්ම පිටවෙනවා.සේරම තරහ මං පොඩි එකා පිටින් යැව්වා…මේ වගේ ඔබ හිත නිදහස් කර ගැනීමට දරුවා ඉත්තෙක් කර ගැනීම ඉතාම වැරැදි සහගත කටයුත්තක්. දරුවන්ට දඩුවම් ලබා දිය යුත්තේ ඔහු යහමගට යොමු කිරීමට මිසක ඔබේ ආවේග පිට කිරීමට නොවන බව තරයේ මතක තබා ගන්න.

දඬුවම් කිරීමේදී වරදේ ස්වභාවය ගැනත් අවධානය යොමු කරන්න. ඇතැම් අවස්ථාවලදී ඉතාම සුලු වරදට පවා දරුණු අන්දමින් දඬුවම් දෙන අවස්ථා තිබෙනවා. අත්වැරැද්දකින් යමක් බිදුන අවස්ථාවලදී ඒ ගැන අවවාදයක් ලබා දෙනවා මිසක දඬුවම කිසිදු ලෙසකින් ප්‍රතිඵලයක් ලබා දෙන්නේ නැහැ. ඒ වුනත් ප්‍රවේසමෙන් කටයුතු කිරීම ගැන අවවාද ලබා දීම මෙවන් අවස්ථාවකදී ප්‍රයෝජනවත් වෙනවා.

දඬුවම් ලබා දෙන විට එය දරුවාට දරන්නට තරම් හැකියාවක් ඇත්දැයි මදක් හිතන්න. අද දවසේ දෙමව්පියන් දරුවන්ගේ හිත් හඳුනන නිසාම‍ ඒ තරම් දරුණු වද බන්ධන දරුවන්ට ලබා දෙන්නේ නැහැ. අතීතයේදී බොහෝ දෙමව්පියන් දරුවන්ට නැවත ඒ දෙය නොකරන ලෙසට මතක හිටින දඬුවම් ලබා දුන්නා. මේවා ඉතාමත් දරුනුයි. ඇතැම් අවස්ථාවලදී ගස බැඳ තැලීම, දිමි ගොහොටු කඩා දැමීම වැනි අමානුෂික අන්දමේ දඬුවම් ලබා දුන්නා. මේ වද වේදනාවන් ඔවුන් ඉවසා ගෙන හිටියත් ඒවායේ පසු විපාක ඉතාම දරුණුයි. පුංචි හිත්වල අම්මා , තාත්තා ගැන ඇති වෙන්නේ වෛරයක්. මේ වෛරය සමග දරුවන් උස් මහත් වෙනවා. ගට්ටනය පටන් ගන්නේ එතැනදීයි. අපිට පුංචි කාලේ හරකුන්ට වගේ ගැහුවා….ඔවුන් කියනු ඇත. ඒ සියල්ල ආදරේ මුල් කර ගෙන කළ කී දේ බව කිව්වත් දරුවන්ට ඒ ගැන විශ්වාසයක් නැත. ඒ තරමටම ඔවුන්ගේ හිත් පෑරී අවසානය.

බොහෝ දෙමව්පියන් එදා දරුවන් ප්‍රසිද්ධියේ අපහාසයට පත් කිරීමට යොමුව සිටියේ මේ අන්දමින් ප්‍රසිද්ධියේ ලැජ්ජාවට පත්වුන විට නැවත එම වරදට යොමු නොවනු ඇතැයි සිතාය. එහෙත් එම අදහස නිවරැදි නැත. ප්‍රසිද්ධියේ සම වයස් කණ්ඩායම් ඉදිරියේ අවමානයට පත් වුන විට දරුවාගේ ආත්මාභිමානය මුලුමනින්ම බිද වැටෙනවා. නැවත සමාජය ඉදිරියේ මුහුණ දෙන්නේ කෙසේද යන ගැටළුවට දරුවා පත් වෙනවා. ගෙදර ගින්දර පිටතට දිය යුතු නැතුවා සේ දරුවාගේ වැරැදි නිවරැදි කි ගැනීමට යැයි සිතා ඔවුන් අවමානයට පත් කිරීම එතරම් යෝග්‍ය දෙයක් නොවේ.දරුවාටත් ආත්ම ගරුත්වයක් ඇත. වයසින් කුඩා වුනත්, ඔබේ අණසක යටතේ වැඩුනත් ඔවුන්ටත් යම් අභිමානයක් ඇත. මේ අභිමානය උපන්ගෙයිම බිද දැමිය යුතු නැත.

වරදකට දඬුවම කිරීමෙන් අනතුරුව නැවත නැවත දඬුවම් කිරිමෙන් වලකින්න. ඇතැම් දෙමව්පියන් දඬුවම අවසාන කරන්නේද නැත. කායික ලෙසින් දඬුවම් කොට නැවත නැවත දොස් නගමින් දරුවා දැඩි සේ හෙලා දකකින්නට පටන් ගනිති. මෙය නොකල යුතු කටයුත්තකි. වරදට දඬුවම් කිරීමෙන් පසුව නැවතුම් තිතක් එම අවස්ථාව වෙනුවෙන් තබන්න. විටින් විට දරුවාට පීඩාකාරී ලෙසින් හැසිරීම නොකල යුතුය.

දරුවාට දඩුවමක් ලබා දීමෙන් පසුව නිවසේ සියළු දෙනාම ඒ පිලිබදව එක් පැත්තක් නොගන්න. දඬුවම දුන් තැනැත්තා සමග එක්ව විවේචනය නොකරන්න. නිවසේ සෙසු අය මධ්‍යස්ථව සිටීම ඉතා වැදගත්ය.

අද දරුවන් ඉතාම ආවේගශීලීය. අවවාද ඔවුන් රුස්සන්නේම නැත. පුංචි අවවාදයෙන් පවා සියදිවි හානි කර ගන්නා තැනට දරුවන් පත් වෙන අවදානමක් ඇත. මේ නිසා යම් දඬුවමකින් අනතුරුව ඔවුන් ගැන අවධානයෙන් සිටීම ඉතා වැදගත් වෙනවා. ආව්ගයන්ට වඩා දරුවන් තුළ ගොඩ නැගෙන්නේ ආත්මානුකම්පාව, අසරණබව වැනි තත්වයන්ය.

මේ නිසා දඩුවම් ලබා දීමෙන් පසුව මව්පියන් මේ අන්දමින් දඬුවම් ලබා දෙන්නේ ඔවුන් සුමගට යැවීමට බව පහදා දෙන්න. මව්පියන්ගෙන් දඬුවම් නොලබා නොමගට ගිය තැන එහි වන්දි ගෙවීමට දරුවන්ට සිදු වෙන බව පහදා දෙන්න. බන්ධනාගාරගතව , එසේත් නොමැති නම් යහමග නොගොස් සමාජයේ පිලිගැනීමක් නැති තැනට පත්ව සිටින පුද්ගලයන් ගැන පහදා දෙන්න. දඬුවම යනු වෛරයෙන් හෝ ද්වේෂයෙන් කරන දෙයක් නොව හදා වඩාගෙන යහමග යැවීම පිණිස සද්බාවයෙන් කරන කටයුත්තක් බව දරුවා තේරුම් ගැනීම ඉතා වැදගත්ය.

නිතර දෙවේලේම දඬුවම් ලබා දීමත් නොකල යුත්තකි. අතීතයේදී දෙමව්පියන් කියන්නා‍සේ කොටුවට තිබෙන බිය පවත්වා ගත යුතුය. බිය හැරුනොත් එයින් ඇති වෙන්නේ මුරණ්ඩු ගති පැවැතුම්ය. මට ඕනනම් ගහයි….නැත්තං මරයි….මම බය නැහැ…මේ අන්දමින් කියමින් වැරැද්දේම නිරත වෙන දරුවන් සිටිති. එයින් අදහස් වන්නේ දඬුවම කෙරෙහි තිබෙන බිය ඔවුන්ගේ හිතෙන් පහව ගොස් ඇති බවයි.

දරුවන් එකිනෙකාට වෙනස්ය. ඇතැම් දරුවන් දඬුවමෙන් යහ මගට පමුනුවා ගත හැකි වුනත් තවත් පිරිසක් දඬුවමට වඩා ආදරයෙන් කරුණු කාරනා කියා දී යහපත් ලෙසින් හදා වඩා ගත හැක. එය ඔවුන්ගේ චරිත ස්වභාවය අනුව වෙනස් වේ. මේ නිසා මුලින්ම දරුවාගේ චරිතය තේරුම් ගන්න. එයින් අනතුරුව ඔහුට යහමග කියා දීමට ගැලපෙන භාෂාව හඳුනා ගන්න. එවිට දඬුවම හෝ වෙනත් අන්දමින් යහමග කියා දෙන ක්‍රමවේදයක් අනුව දරුවා සුමගට පත් කර ගැනීම අසීරු කටයුත්තක් නොවනු ඇත. දඬුවම යනු කෝටු පහරම පමණක් නොවන බව සිතන්න.

ඒ තුන්වන වසරේ ඉගෙනගන්නා හරිනි ගේ අවසාන වාරයේ නිවාඩු දෙන දිනය.හැබැයි හරිනි ගෙදර ආවේ නම් සතුටින් නෙමේ.එයාගේ පන්තියේ යාලුවෙක්  එයාට තියෙන අකමැත්තක් නිසා පාසල ත් මාරු කරන්න යනවා කියලා එයාට අනික්  යාලුවන්ගෙන් දැනගන්න ලැබුනා.හරිනි ගේ අම්මා මේ ගැන කිව්වේ වෙනම කතාවක්.“මම මගේ දුවට පැහැදිලි කරන්න කොච්චර උත්සාහ කලාද ඒ දරුවා පාසල මාරු කරන්නේ එයාගේ දෙමව්පියෝ ගේ මාරු කරන නිසා කියල.කෝ ඒත් මේ ළමයා පිළිගන්නෙම නැහැනේ ඒක”

නරක හෝ හොඳ වේවා  කටකතා කියන දේ හුඟක්ම පතුරුවන්න පටන් ගන්නේ  ළමා කාලයේ වයස අවුරුදු 8 ත් 10 ත් අතර පටන් කියලා ඔබ දන්නවද? මේ වයස්වල ළමුන් හුඟක්ම මේ වගේ කේලම්,කටකතා පතුරුවන්න හිතන්නේ එයාලට අනික් අය අතරේ තියෙන බලය,ශක්තිය කොයිතරම් ද කියල පෙන්වන්නයි.අන් අයගේ අවධානය දිනාගන්න ඕනේ වුනාමත් මේ  විධියට ඔවුන් වවිධ කටකතා පතුරුවන්න බොහෝ උත්සාහ ගන්නවා.එහෙත් මෙවැනි මවාපෑම්,රඟපෑම් ආදිය දෙමව්පියන් වන ඔබට යි නැවැත්විය හැක්කේ…

කටකතා සහ හානිදායි නොවන දිගු කතා වෙනකොට හඳුනාගන්න

සාමාන්‍යයෙන් ළමයා යන පුද්ගලයා බොහෝ අනික් යහළුවෝ එක්ක එදිනෙදා වන දේවල් සහ සිය අත්දැකීම් බෙදාහදා ගන්න එක පාසලට හෝ පන්ති කාමරයට පමණක් සීමා කරන්නේ නැහැ.එක් පර්යේෂණයකදී හතර වසරේ ඉගෙනුම ලබන ගැහැණු ළමුන් 60 දෙනෙකු යුගල බැගින් බෙදා විනාඩි 15ක් නිදහසේ සෙල්ලම් කරන්න ඉඩ දීලා තිබෙනවා.ඒ වෙලාව තුල ඔවුන් විවිධ පුද්ගලයන් 24 දෙනෙකුටත් වැඩි ප්‍රමාණයක් ගැන විවිධ ඕපාදුප කතාකර තිබෙනවා.එයින් බොහෝ කාරණා කිසිවකුටවත් හානිදායි ඒවා වුනේ නැහැ. (උදාහරණ විධියට අද මම භානු ලඟින් තමයි ඉන්ටර්වල් එකේදී වාඩි වුනේ)ඒ වගේම අන් අයව අගය කරන අවස්ථා ත් බොහෝ තිබුනා.නමුත් ඒ අතරේම සෘණාත්මක සිතුවිලි ඇතිකරන කතාත් සිදු නොවුනාම නෙමේ.(අනේ එයා හිතන් ඉන්නේ නම් එයා ලොක්කා කියලා ) මෙන්න මේ වගේ කතාබහ අතරදී වන වචන හිත් රිදවීම් වෙන ඒවාද නැද්ද කියන දේ ගැන ටිකක් හෝ හඳුනාගන්න ඔබේ දරුවාට ඔබ කියා දීම වැදගත් දෙයක්.ඔබේ දරුවා පවසන යමකදී හෝ වෙනත් දරුවකු ඔබේ දරුවාට පවසන යමකදී හෝ තවකකුට හෝ තමන්ට හෝ අවැඩක් වන යමක් තිබේදැයි බලන්න දරුවාට පුරුදු කරන්න.”පුතේ,කාගේවත් දේවල් කාත් එක්කවත් කියන්න එපා…ඔයා ගැන වෙන කවුරුහරි නරකක් කිව්වොත් ඒක ඔයා දැනගත්ත දවසට ඔයාට ටිකක් හරි දුකක් එනවා නේ.අන්න ඒ වගේ තමයි අනික් අයත්.ඒ වගේම කිසි කෙනෙක් කාගේවත් දේවල් ඔයා එක්ක කිව්වා කියල ඔයා ඒවා ඔලුවට ගන්න එපා.ඔයාට බැන්න අරයා කියල කියන් ආවත් ඔයා ගණන් ගන්න එපා.මොකද අපි ඇත්ත බොරුව හරියට දන්නේ නැති නිසා.ඒක නිසා හොඳම දේ තමයි තමන්ගේ පාඩුවේ සුහදව අනික් යාළුවො එක්ක ඉන්න එක.මෙන්න මේ වගේ සරල,පුංචි දේවල් තමා ඔබේ දරුවා ව යහපත් කරන්නේ.ඒත් ජිවිතේ මේ පුංචි දේවල් අපට මඟහැරී යාම නිසා මානසික අවපාත වලට ගොදුරු වී රෝගී වන දරුවන් ද සිටින බව ඔබ දන්නවාද?

පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කරන්න ඔබ දරුවාට ආදර්ශයක් වෙන්න

ඕනෙම දරුවෙක් හැමදෙයක්ම දකින්නේ,ඉගෙනගන්නේ එයාගේ අම්මා තාත්තාගෙන්.මොකද ඉපදුන දවසේ ඉඳන් එයා හොඳින් දන්නේ,විශ්වාස කරන්නේ,අනුගමනය කරන්නේ..කොටින්ම කිව්වොත් අනුකරණය පවා කරන්නෙත් එයාගේ දෙමාපියන් ව ම තමයි.ඒ නිසා අනුන්ගේ පුද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා නොකරන ඔබ කෙසේද ඔබේ දරුවාට ආදර්ශවත් වෙන්නේ?

“මේ ඔයා දන්නවද අනේ.අර චන්දි? එයා එච්චර හොඳ කෙනෙක් නෙමේලු අනේ.යන යන තැන ප්‍රශ්න.එයාට මම හිතන්නේ මොකක්හරි අප්සට් එකක් තියෙනවා.එහෙම කතාවක් මට රම්‍යා කිව්වා.කියන්නත් එපා කිව්වා කාටවත්.ඒත් ඉතින් මම ඔයාට කිව්වේ නොකියා බෑ වගේ නිසා” චන්ද්‍රිකා සිය යෙහෙළියට මෙහෙම කියද්දී ඔය කතාව අහන් ඉන්නේ ඇගේ දරුවා.ඉතින් ඇය සිතන්නේ තව කෙනෙක්ගේ දේවල් කිව්වා කියලා ප්‍රශ්නයක් නොවන බවයි.ඒ වගේම තව අයෙකුගේ පෞද්ගලිකත්වයට හානි කරන එක දරුවා ත් වැඩිවියට ආවම පුරුද්දකට වගේ පටන් ගැනීම  තුල ඔබ බිහිකරන්නේ සාමජයට යහපත් ආකල්පයක් බව ඔබ සිතනවද?
ඇත්තටම පාසලේදී වුනත් යහළුවකුට ලැබුණු දඬුවමක් ගැන,යහළුවෝ රණ්ඩු කරගැනීම ගැන ළමුන් අතරේ කතාවිම ඔවුනට සාමාන්‍ය දෙයක් වගේ පෙනෙන්න පුළුවන්.ඒත් දෙමව්පියන් විධියට,ගුරුවරුන් විධියට ඔබ මෙය සරලව හිතල බැහැ.මන්ද හැමවිටම අපි තව අයකුට කියන නරකක්,කරන අයහපතක් අපට වුනොත් දැනෙන හැඟීම හා සමාන හැඟීමක් අනිකා ට ත් දැනෙන බව දරුවන්ට දැනවීම අවශ්‍ය වන්නේ දරුවා තුල මානුෂීය හැඟීම් වර්ධනය වීම රටක අනාගතයට සෘජුවම බලපාන බැවිනි.

යහපත් ලෙස යහළුකම් වර්ධනය කරගන්න දරුවාට උපදෙස් දෙන්න…

ඔබට කේන්ති යාවි.ඇත්තටම යහළුවන් නැති තැන ඔවුන්ගේ වැරදි කියන එකෙන් අන් අය අතරේ විශේෂ අවධානයක් තමන් වෙත යොමුවෙනවා යයි ළමුන් සිතීම වරදක් වුනත් ඒ අවධානය ඔවුන්ට ලැබීම ප්‍රයෝගිකව සිදුවන දෙයක්.වැඩිපුර ගොසිප් හදන ළමයින්ට අනික් අය ලංවෙනවා.යහළුකම් ඇතිකරගන්න උත්සාහ කරනවා.ඉතින් මෙය හොඳ වැඩක් යයි සිතා දරුවන් එසේ කටකතා පැතිරවීමට උත්සාහ කරන එක අතිශය සාමාන්‍ය දෙයක්.නමුත් දැනුම් තේරුම් තිබෙන වැඩිහිටි වූ අපට හැකිවෙන්න ඕනේ ඕනෙම දෙයක හොඳ නරක දෙපැත්තම දරුවාට කියා දෙන්න.

මෙතැනදී ඔබ දරුවාට පැහැදිලි කලයුතු දේ තමයි යහළුකම් ඇතිකරගැනීම කෙසේ හෝ කල යුතු නැති බව.නිසි යහළුවෙක් නැතත් යහළුකම් හදාගන්න තව අයකුගේ ඕපාදුපයක් කියා යහළුවන් ලං කරගත්තත් ඒ වැනිම කටකතා තමන් ගැනත් අන් අයට පැතිරවිය හැකි බව.තමන් කියූ කටකතා ව ම තමන්ට කැරකිලා එන්න පුළුවන් බව.යහළුකම් හදාගත යුත්තේ ඕපාදුප,කටකතා හෝ කරදර කිරීම් වලින් නොවන බව.මෙන්න මේ පුංචි දේවල් ටික ඔබට පුළුවන් නේද දරුවන්ට කියල දෙන්න?

පැතිරවීම නවත්වන්න

ඇතැම් දරුවන් කලාතුරකින් කටකතා පැතිරුවත් ඔවුන් ඒවා අහන් ඉන්න විශේෂ කැමැත්තක් දක්වනවා වෙන්න පුළුවන්.ඇහුම්කන් දුන්නත් කටකතා කිව්වත් වරදේ කිසිදු වෙනසක් නැති බව පහදන්න ඔබට හැකියි.ඒනිසා තවකෙකු පිලිබඳ කියන හොඳ හෝ නරක වේවා අන් අය අතරේ එය පැතිරවීමෙන් වැලකි තමන්ගේ වගකීම් ඉෂ්ට කිරීම ට සහ අධ්‍යාපනය ට ක්‍රීඩාවට සහ විශේෂයෙන්ම ගුණධර්ම වලට මුල් තැන දී කටයුතු කිරීමයි වැදගත් වන්නේ.අප පතුරුවන යම් කටකතා වෙයිද,එයින් අන් අයට අපහාස සිදුවිය හැකි බවත් කටකතා නිසා කෙනෙකු මානසිකව අවපීඩනයට ලක්වෙන්න හැකි අවස්තාව වැඩි බවත් සරලව ඔබේ දරුවාට කියා දෙන්න ඔබට හැකියි.කොච්චර කාර්යබහුල වුනත් මවක්,පියෙක්,ගුරුවරයෙක් විධියට දරුවන්ට මේවා ගැන අවවාද උපදෙස් දීම තුල අනාගතය යහපත් වන්නේ ඔවුන්ගේ පමණක් නොවේ මුළු සමාජයේමයි.ඒ නිසා ඔබ දරුවා වෙනුවෙන් සොයන වෙලාව තුලදී මේවා කියා දෙන්න අමතක කරන්න එපා.

දරුවන් අපේ අනාගතයයි. ඔවුන් ගේ යහපත ලෝකයේම යහපතයි….