අයන්ති කියන්නේ විධායක ශ්‍රේණියේ බැංකු නිලධාරිනියක්. ඇය තම කාර්යාලය තුළ ආදර්ශවත් චරිතයක් වෙන්නේ ඉතා අඩු වයසකින් විධායක ශ්‍රේණියක් කරා  උසස්වීම් අරගෙන ආව නිසාම නෙවේ. එයාගේ වෘත්තීය කැපවීම නිසා . අයන්ති බැංකුවේ සෑම ක්‍රියාකාරකමක් සඳහාම සහභාගී‍‍ වෙනවා. අනෙක් අයවත් දිරි ගන්වනවා. ඒ වගේම තමන්ගේ අධ්‍යාපන කටයුතුත් කරගෙන යනවා. කවමදාකවත් සති අන්තයේ කාර්යාලයට එන්න මැළි වෙන්නේ නෑ. තමන්ගේ දරුවන්ගේ කටයුතු ඉදිරියට දාලා රාජකාරියට කරන කැපවීම අඩු කළේ නෑ. පසුගිය වසරේ අයන්ති බැංකු ක්ෂ්‍රේත්‍රයේ දක්ෂතම කාන්තාව විදිහට සම්මාන ලැබුවා. එදා සම්මාන රාත්‍රියේ අයන්ති තමන්ගේ සාර්ථකත්වය පැමිණ සිටි අමුත්තන් සමග සතුටින් ගැන කතා කළා.

“ මගේ අම්මා තමයි මට මේ හැම දේකටම උදව් කරන්නේ.. තාමත්  අපේ ගෙදර උයන්නේ අම්මා.. මගේ දරුවෝ බලන්නේ අම්මා..  අපි දෙන්නට තියන්නේ හවසට ගෙදර ගියාම දරුවෝ  එක්ක කතා කර කර ඉන්න විතරයි..  අපේ ගෙදර සේවකයෝ නැහැ.. මම සෙනසුරාදා ඉරිදා මගේ අධ්‍යාපන වැඩ වගේම සමාජ සේවා කටයුතුත් කරගන්නවා. මම ව්‍යායාම, රූප ලාවන්‍ය කටයුතුත්  කරගන්න අතරම මගේ යාළුවෝ නෑදෑයෝ හම්බවෙන්නත් අමතක කරන්නේ නෑ.. මම ඇත්තටම සමබර චරිතයක්..” 

අයන්තිගේ ආත්ම සාක්ෂාත්කරණය තුළ තියන ඇයට නොපෙනෙන පැත්ත ඔබට පෙනෙනවා ඇති. එයා  ජීවිතයේ සාර්ථකත්වයේ හිණිපෙත්තට නඟින්නේ තමන්ගේ මවගේ නිදහස කැපකරලා. ඇය කියන විදිහේ සමබර චරිතයක් අයන්ති තුළින්  අපට දක්නට ලැබෙන්නේ නැහැ. තමන්ගේ දරුවන්ගේ කටයුතු සහ අනෙකුත් ගෘහස්ථ කටයුතු සියල්ල තම මව වෙත පවරලා ඇය තමන්ගේ නිදහස ඉතා හොඳින් ආරක්ෂා කරගෙන ඉන්නවා. මෙය අප සියලුම දෙනා අවධානය යොමු කළ යුතු කාරණයක්.

දරුවන්ගේ දරුවෝ රැක බලාගැනීමට දෙමාපියන්ගේ සහාය පැතීමට සිදු වුවත් ඔවුන්  වෙත ඒ වගකීම සහමුලින්ම පැවරීමට පෙර අපි සිතා බැලිය යුතු කරුණු බොහොමයක් තියනවා.

• වගකීම වියපත් දෙමාපියන්ට ඔරොත්තු නොදෙන බව වටහාගන්න

තම දරුවන්ට දරුවෝ ලැබෙන කාලය කියන්නේ දෙමාපියන් වියපත් වුණු කාලයක්. ශාරීරික අපහසුතා වගේම වෙනත් දුර්වලතා රාශියක් මේ කාල‍යේ ඇති වෙනවා. මානසික විපර්යාස, විවිධ රෝගාබාධ සහ වියපත් වීම ආශ්‍රිතව ඇති වන විවිධ සංකූලතා හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ කාර්යක්ෂම බව අඩු වී යනවා. සැබවින්ම මේ ඔවුන්ට විවේකය, මානසික සහනය, අවධානය සහ අසීමිත රැකවරණය ලැබිය යුතු කාලයක්. එහෙත්, ලංකාවේ බොහොමයක් දෙමාපියන්ට සිදුවන්නේ මේ කාලය තුළ තම දරුවන්ගේ දරුවන් බලමින් මේ අපහසුතා විඳ දරාගෙන ජීවත් වන්න. මෙය වදනින් නොකියවෙන සුලබ මැසිවිල්ලක්.  දරුවන්ගේ දරුවන් බැලීම ඔවුන් පිට පැටවිය යුතු වගකීමක් නොවේ. එය තෝරා ගැනීමක් විය යුතුය. කුඩා දරුවන් රැක බලාගැනීම ඉතා වෙහෙසකර කාර්යයක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ. ඔවුන්ගේ කුදු මහත් සියලුම කාර්යයන් ඉටුකර ලීම වියපත් මවකට හෝ පියකුට කෙතරම් විඩාබර දෙයක්ද කියා වරක් නොව දෙවරක් සිතා බැලිය යුතුයි. මෙහි වඩාත්ම ශෝචනීය තත්ත්වය වන්නේ සතියේ දින හතම අවුරුද්දේ දින තුන්සිය හැට පහම මේ කටයුත්ත සඳහා වෙන් කරන්නට සිදු වීමයි. වෛද්‍යරයකු හමුවීමට, පෝය දිනට පන්සලකට යාමට හෝ අවම වශයෙන් තම නෑදැයෙක් බැලීමට යාමට නොහැකිව දරුවන්ගේ දරුවන් බලමින්  අත්අඩංගුවේ පසුවෙන දෙමව්පියන් බොහොමයක් අප අතර සිටිනවා. ඔබේ දරුවන් නිසා දෙමාපියන්ගේ සැදෑ සමය අවිවේකී සහ අසහනයෙන් පිරුණු එකක් වීම වැලැක්වීම ඔබ අනිවාර්යයෙන් කළ යුත්තක්.

• දරුවන්ගේ වගකීම ඔබ දෙදෙනාගේ බව සිතට ගන්න

දරුවන්ගේ කටයුතුවලදී  තම දෙමාපියන්ගේ අදහස් ඉතා වැදගත් වන්නේ ඔවුන් එහි ප්‍රායෝගික සත්‍ය දන්නා බැවිනි. එහෙත් ඒ හේතුවෙන් තම දරුවන්ගේ හදා වඩා ගැනීමේ වගකීම හෝ ඔවුන්ගේ පාලනය ඔබෙන් ගිලිහී යාම සිදු නොවිය යුතු දෙයක්. ඔවුන්ගෙන් එල්ල විය හැකි බලපෑම් පාලනය කර ගනිමින් දරුවන්ගේ රැකවරණය, ඔවුන් සම්බන්ධව තීරණ ගැනීම සහ ඔවුන්ට නිවැරදි මාවතේ යැවීමේ අයිතිය දෙමාපියන් සතු වන්නේ දරුවන්ට ඉතා සමීපතමයන් වන්නේ ඔබ දෙදෙනා බැවිනි. පවුලේ මව සහ පියා සතු වන මේ සුන්දර වගකීම සතුටින් බාර ගන්න. ඒ වෙනුවෙන් ඔබේ කාලය, ධනය, නිදහස සහ පෞද්ගලික අපේක්ෂාවන් වැය වීම කිසිසේත්ම ඔබට හානිදායක වෙන්නේ නැහැ. එය අනාගත ආයෝජනයක් .

• පාලන ක්‍රම දෙකකට දරුවා එකවර යටත් වන බව අවබෝධ කරගන්න

දෙමව්පියන්ගේ දෙමාපියන් සමග හැදෙන දරුවන්ට තම දෙමව්පියන් සමග එක් පාලන ක්‍රමයකටත් සීයා සහ ආච්චි සමග සිටින විට තවත් ආකාරයේ පාලන ක්‍රමයකටත් හැඩ ගැසීමටත් සිදුවනවා. මෙවැනි නිවෙස්වල ඇති වන කුඩා දරුවන් යම් ‍ගැටලු සහගත තත්ත්වයන්ට මුහුණ දෙනවා. සමහර අවස්ථාවන්වල තම දෙමව්පියන් ඉතා තදබල ලෙස නොඉවසන කාරණා සම්බන්ධයෙන්  සීයා හෝ ආච්චි ඉතා ළිහිල් ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කර අවස්ථා දරුවන් අත් දකිනවා. එසේම එහි අනෙක් පැත්ත ලෙස සීයා සහ ආච්චී බලවත් ලෙස ප්‍රතික්ෂේප දේ තම දෙමව්පියන් ඉතා සමාන්‍යකරණය කොට කටයුතු කරන ආකාරය දරුවන් දකිනවා. මෙවැනි දේ නිතර නිතර නිවසේ සිදුවන විට ජීවිතයේ වටිනාකම්, සමාජ සම්ප්‍රදායන්, ආකල්ප තුළින් ජීවන අත්දැකීම් එකතු කරන දරුවාගේ මනස ඝට්ටනකාරී අවස්ථාවන්වලට මුහුණ දෙනවා. මෙය සෑම දරුවකුටම සුබවාදී ලෙස කළමනාකරණ කරගත නොහැකි බවත් අප මතක තබා ගත යුතු කරුණකි.

• දරුවා ඉදිරියේ දී  විවේචනය සුදුසු නොවේ

දෙමව්පියන් තම දරුවන්ට ඔවුන්ගේ දරුවන් හදා වඩා ගැනීම පිළිබඳ බොහෝ විට උපදෙස් ලබා දෙන්නේ  කුඩා දරුවන් ඉදිරියේදීමයි. මෙම උපදෙස්  කිසිසේත්ම  දරුවන් කෙරෙහි හෝ දරුවන්ගේ දරුවන් කෙරෙහි හෝ විවේචනාත්මක නොවිය යුතුය. එසේම ඍණාත්මක ද නොවිය යුතුය. කිසි විටකත් කුඩා දරුවන් සමඟ ආච්චී හෝ සීයා වි‍වේචනය නොකිරීමට දෙමාපියන් වගබලා ගත යුතු වනවා සේම  මුණුබුරු මිණිපිරියන්  සමඟ  ඔවුන්ගේ දෙමාපියන් විවේචනය නොකිරීමට වැඩිහිටි පරම්පරාව වග බලාගතයුතු වෙනවා. තමන් දරුවන්ගෙන් අපේක්ෂා කරන්නේ කුමක්ද යන්න දෙමව්පියන් පැහැදිළිව සන්නිවේදනය කිරීමට සමත් වේ නම් මෙවැනි විවේචනාත්මක සිදුවීම් හා ප්‍රකාශයන් අවම කර ගැනීමට හැකියාව  ලැබෙනවා.

• ඉවසීම වැදගත්

බොහෝ අවස්ථාවන් වල ආච්චී හෝ සීයා තම මුණුබුරු මිණිපිරියන්ගේ දඟකාරකම් බරපතල විනය විරෝධී හැසිරීම් ලෙස දකිනවා. එහෙත් ඔවුන්ගේ දෙමාපියන්ට ඒවා සුරතල් හැසිරීම් විය හැකියි. ඒවා ඒ අවස්ථාවේ ම නිවැරදි කිරීමට  වැඩිහිටි පාර්ශවයට අවශ්‍ය වුව ද එය තම දරුවාට හානි දායක විය හැකි බව දෙමාපියන් දැන සිටිය යුතුය. එම හැසිරීම් ක්‍රමයෙන් අතහැරී යන බවත් සමහර හැසිරීම් දරුවන් සිතා මතා කරන බවත් ආච්චී සහ සීයාට මේ වයසේ දී අමතක වී තිබිය හැකි බව ඔබ මතක තබා ගන්න. එවන් අවස්ථාවල ඉතා ඉවසීමෙන් දෙපාර්ශවය කෙරෙහිම කටයුතු කිරීමෙන් අනවශ්‍ය සිත් රිදවීම් වගේම අනවශ්‍ය ගැටළුත් වලක්වා ගැනීමටත් හැකි වෙනවා.

• ගැටුම් අවස්ථා නිර්මාණය විය හැකිය

මේ තත්ත්වයකට ඉතා හොඳ උදාහරණයක් රුපවාහිනිය නැරඹීමේ ඇති වන ගැටුම් . දරුවන් කාටුන් වැඩසටහන් බැලීමට ඉතා ප්‍රිය කරන අතර වැඩිහිටි දෙමාපියන් ආගමික වැඩ සටහන් සහ ප්‍රවෘත්ති වැඩ සටහන් බැලීමට ප්‍රිය කරනවා. දරුවන් සමඟ නිවසටම කොටු වී සිටින දෙමාපියන්ට ඉතා කුඩා විවේකයක් වෙනුවෙන් රූපවාහිනිය නැරඹීම අවශ්‍ය විය හැකිය. එහෙත් දරුවන් රූපවාහිනිය තම තනි අයිතියට තබා ගෙන සිටිනවා නම්  එය ගැටුමක් දක්වා වර්ධනය වීමට ඉඩකඩ සැලසෙනවා . එවැනි අවස්ථාවක බලවත් පිළට ජයග්‍රහණය හිමි වුවත් මෙවැනි දේ නිතර නිතර සිදුවීමට ඉඩ හැරීම තුළින් සිත් රිදවීම් ඇතිවීමේ අවස්ථා නිවස තුළ නිර්මාණය වනවා. මෙවැනි ගැටළුවක මැදිවන ඔබ දෙපාර්ශවයට ‍ඇති රුචි අරුචි කම් වටහා ගෙන කටයුතු කළ යුතු වෙනවා. කිසිදු විටක එක් පාර්ශවයකගේ රුචිය නොසලකා හරින්නට එපා. දෙමව්පියන්ගේ රුචිය, විවේකය සහ විනෝදාංශ වෙනුවෙන් කාලය සලසා ‍දීමට ඔබ විශේෂ අවධානය යොමු කල යුත්තේ දරුවන් බලාකියා ගැනීමෙන් ඇතිවන මානසික හා කායික තෙහෙට්ටුවට පිළියමක් ලබා දිය යුතු බැවිනි. එවැනි අවස්ථාවක දරුවා සමඟ වෙනත් ක්‍රියාකාරකම යෙදීමට ඔබ කාලය නිදහස් කර ගැනීම හොඳ පිළියමක්.

දෙමාපිය දූ දරු සබඳතා යනු එක් පාර්ශවයක් පමණක් ප්‍රතිලාභ ලබන ගනුදෙනුවක් නොවේ. එය අනෙක් පාර්ශවය කෙරෙහි ඇති අසීමිත ආදරය, කැපවීම සහ අවබෝධය තුළින් ගලා යන ආදරණීය බැඳීමකි. දෙමව්පියන් තුළ  තම දරුවන් කෙරෙහි ඇති සෙනෙහෙස දෙගුණ වන්නේ දරුවන්ට ද දරුවන් ලැබුණු පසුය. එහෙත් ඒ සෙනෙහස හේතුවෙන්ම දරු මුණුබුරන් රැකබලාගනිමින්  වයසට ඔරොත්තු නොදෙන වගකීමක් ඔවුන්ට  දැරීමට සිදුවන්නේ නම් එය කෙතරම් සාධාරණදැයි සිතා බැලිය යුතු කරුණකි.

‍ලිපිය සකස් කළේ

ශ්‍රී ලංකා පදනම් ආයතනයේ කථිකාචාර්ය, රේණුකා තෙන්නකෝන් මහත්මිය විසිනි.

කොරෝනා වෛරස ආසාදනය හේතුවෙන් අද වන විට ලොව පුරා සීග්‍රයෙන් පැතිර යන කොඩිඩ් 19 රෝගය නිසා අප කාගේත් සිත් බියෙන් වෙලී‍ ගොසිනි. ලොව පුරා රටවල්වල ප‍්‍රධාන නගර සම්පූර්ණයෙන් වසා මහජනතාව නිවෙස්වලම රඳවන්නට තරම් හේතු වීම වෛරසයේ භයානක බව හොඳින් පෙන්නුම් කරයි. ශ්වසන පද්ධතියටත් දරුණු ලෙස ආසාධනය ඇති කරවන මෙම කොරෝනා වෛරස ආසාදනය නිසා හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා ඇති වී බොහෝ රෝගීන් මිය යන අතරම ආසාදිත පුද්ගලයෙකුගේ කැස්ස, කිවිසුම් මගින් පිට වන බිඳිති නිරෝගී පුද්ගලයෙකුගේ ස්වසන මාර්ගයට වෛරසය ඇතුළු විය හැකි නිසා මුව ආවරණ, අත් සේදීම, දුරස්ථභාවය තදින්ම ක්‍රියාත්මක කිරීම අත්‍යාවශ්‍ය වේ.

එය එසේ වුවද රෝගියෙකුගේ කැස්සට බිය නොවන එකම වෘත්තිකයන් භෞතචිකිත්සකයන් බව කිව යුතුමය.ඒ මෙම රෝගීන්ට ප‍්‍රතිකාර ලබාදීමට බොහෝ විට වෛද්‍යවරු භෞතචිකිත්සාව වෙත රෝගීන් යොමු කරයි. මෙම භෞතචිකිත්සක ප‍්‍රතිකාරවල අරමුණ රෝගීන්ගේ පෙනහලු ඇතුළු ශ්වසන පද්ධතියේ ඇති ස‍්‍රාවයන් ඉවත් කරගැනීමයි. මෙහිදී භෞතචිකිත්සක ප‍්‍රතිකාර දෙන විට රෝගියාගේ කැස්ස උත්තේජනය වේ. කැස්ස මගින් වැකියුම් තත්ත්වයක් ඇති වී රෝගියාගේ සෙම ස‍්‍රාවයන් පිටතට පැමිණේ. මේ සඳහා ස්වභාවධර්මයෙන්ම ලබාදී ඇති උපක‍්‍රමය කැස්සයි. 

සාමාන්‍යයෙන් මෙම ප‍්‍රතිකාරය රෝගියෙකුට අවම වශයෙන් විනාඩි 15 ක් වත් කළ යුතුව ඇත. එවිට රෝගියාගේ බොහෝ ප‍්‍රමාණයක් කැස්ස ගනිමින් සෙම ඉවතට දමනු ලැබේ. මේනයින් බලන විට භෞතචිකිත්සකවරු මේ කොරෝනා රෝගීන්ගේ ප‍්‍රතිකාර කිරීමේදී දැඩි අවදානමකට ලක්වන වෘත්තිකයන්ද වේ. 

කෙරෝනා වෛරස ආසාදනයේදී පෙන්නුම් කරන රෝග ලක්‍ෂණ

ප‍්‍රථමයෙන් සුළු ස්වසන අපහසුතා සමග උණ ඇති වීම ප‍්‍රධානව සිදු වන අතරම බොහෝ රෝගීන් සුළු රෝගී තත්ත්වයන් පෙන්නුම් කර සුව වුවත් ඇතැම් රෝගීන්ගේ රෝග තත්ත්වය උත්සන්න වී අස්වාශ ප්‍රශ්වාසයේ දැඩි අපහසුතාවයක් පෙන්නුම් කරන අතරම එය දැඩි උණ සමග නිවුමෝනියා තත්ත්වය දක්වා වර්ධනය විය හැක. ඒ අතරින් තවත් රෝගීන්ට අස්වාශ ප්‍රශ්වාසයේ අපහසුතාවය දැඩිව ඇවිත් බහු ඉන්ද්‍රීය අක‍්‍රමිකතාවයන්, Septic shock වැනි තත්ත්වයන් ඇති වී දැඩි සත්කාර අංශ වලට (ICU) යොමු කොට කෘතිම ශ්වසන යන්ත‍්‍ර මගින් ප‍්‍රතිකාර කෙරේ. බොහෝ විට මෙවැනි රෝගීන් නියුමෝනියා රෝග තත්ත්වයට පත්වීම වළක්වා ගැනීමටත් එසේ ඇති වුවහොත් ඒ තත්ත්වය සුවපත් කිරීමටත් වෛද්‍යවරු විසින් රෝගීන්ට භෞතචිකිත්සක ප‍්‍රතිකාර නිර්දේශ කරති. 

නියුමෝනියා තත්ත්වයේදී පෙනහලුවල ගර්ත ස‍්‍රාවයන්ගෙන් පිරී යයි. මෙම නිසා පෙනහලුවල කාර්යය වන ඔක්සිජන් හුවමාරුවට බාධා පැමිණේ. එවිට ශරීරයේ තිබිය යුතු ඔක්සිජන් ප‍්‍රතිශතය අඩු වන අතරම රැකගැනීමට ශ්වසන වේගය වැඩි කරයි. රෝගියා හුස්ම ඉහළ පහළ ගැනීමේදී සහ කහින විට පපුවෙහි ඇති වන පිහියකින් අනින්නාක් මෙන් දැනෙන වේදනාවක් ගැන පවසන අතර ජලයේ ගිලී හුස්ම හිරවන්නාක් මෙන් හැඟීමක් රෝගියාට දැනෙන බව සනාථ වී තිබේ.

මෙවැනි රෝගීන්ට වෛද්‍ය ප‍්‍රතිකාරවලට සමගාමීව භෞතචිකිත්සක ප‍්‍රතිකාර ද ලබාදීම ඉතා වැදගත් වේ. මෙහිදී ගුරුත්වය ආධාරයෙන් කරනු ලබන පොස්චරල් ඩෙ‍‍්‍රනේජ් (Postural drainage) ඉතා වැදගත්ය. එනම් රෝගියාගේ පෙනහලුවල සෙම තිබෙන ප‍්‍රදේශය (සාමාන්‍යයෙන් දකුණු පෙනහැල්ලට ඛණ්ඩිකා 3 ක් ඇති අතර වම් පෙනහැල්ලට ඛණ්ඩිකා 2 ක් ඇත) ඉහළට තබා ගුරුත්වාකර්ෂණය උදවු කරගනිමින් සෙම ඉවත් කිරීමය. 

එක් එක් ඛණ්ඩිකා තවදුරටත් අනු ඛණ්ඩිකාවලටද බෙදේ. X කිරණ පටලයක් ආධාරයෙන් සෙම තිබෙන ඛණ්ඩිකාව හඳුනාගත හැක. ඒ ඒ ඛණ්ඩිකාව අනුව රෝගියා තබන ඉරියව් ඇත. ඒ පහත පරිදිය.

• දකුණු පෙනහැල්ලේ මැද ඛණ්ඩිකාවේ (Middle lobe) සෙම ඇත්නම් රෝගියාගේ දකුණු අත උඩට තිබෙන සේ පැත්තට හරවා බඩට යටින් කොට්ට තබා කටට වඩා උදරු පෙදෙස අඩියක් පමණ ඔසවා තබා සෙම ඉවත් කරගත හැක.‍
• දකුණු පෙනහැල්ලේ යට ඛණ්ඩිකාවේ (Lower lobe) සෙම තිබේ නම් රෝගියා මුනින් අතට හරවා බඩට කොට්ට තබා උදර පෙදෙස අඩි 1 ½ පමණ ඔසවා තබා සෙම ඉවත් කරගත හැක.
• තවද අතින් තට්ටු කරමින් clapping shaking ලෙස හැඳින්වෙන ක‍්‍රම මගින් කම්පනය ඇති කරමින් (රෝගියාගේ කැස්ස ඇති කරමින්) සෙම ස‍්‍රාවයන් ඉවතට ගනී.  

බොහෝ රෝගීන් සෙම ගිල දමන අතරම ඒවා මල සමග පිටවේ. මේ ක්‍රමය මගින් ඉවත් කිරීමට අපහසු ස‍්‍රාවයන් ශ්වසන මාර්ගයට බටයක් ඇතුළු කොට විශේෂිත වැකුම් යන්ත‍්‍රයක් භාවිත කරමින් ඉවතට ඇද දමයි. 

මෙවැනි රෝගීන්ගේ ඇවිදීම මෙන්ම අනෙකුත් කායික ක‍්‍රියාකාරකම් අඩාල වීම නිසා පේශී දුර්වල වී, සිහින් වී, සන්ධි ද තද වී රෝගියා අඩපණ වීම වළක්වා ගැනීමට භෞතචිකිත්සාව හරහා රෝගියාගේ චලනයන් සිදු කරයි. මෙහිදී,

• සන්ධි චලනය කරවන ව්‍යායාම
• පේශී ශක්තිමත් කරන ව්‍යායාම
• මෘදු පටක දිග ඇදුම් අභ්‍යාස
• හුස්ම ගැනීමේ ව්‍යායාම ද සිදු කරයි. 

රෝගියා දැඩි සත්කාර ඒකකයේ සිට ප‍්‍රජාවට මුදා හරින තෙක්ම මෙලෙස භෞතචිකිත්සක ප්‍රතිකාර ක්‍රම ලබා දෙනු ඇත. සියලුම සෞඛ්‍ය කාර්ය මණ්ඩල මෙන්ම භෞතචිකිත්සක අංශයත් මේ වසංගත සමයේ රෝගීන් සුවපත් කිරීමෙහිලා මහඟු කාර්යයක් ඉටුකරමින් සිටී.

විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:

ආචාර්ය ජාලිය උඩුවැල්ල

– භෞතචිකිත්සක අධිකාරී, රිජ්වේ ආර්යා ළමා රෝහල, කොළඹ

පුංචි අයගේ සිහින අපි හිතන තරම් පුංචි නැහැ. ඒ නිසාම කිසිම දවසක ඔවුන්ගේ හීන වැඩිහිටියන්ගේ ආධිපත්‍යයෙන් බිඳ දමන්න එපා.මේ සිදුවීම කියවන ඔබට ඇත්තටම පුංචි අයට මේ තරම් දෙයක් කරන්න පුලුවනිදැයි හිතේවි.

ක්වීන් කැලන්ඩර් සහ බ්‍රේඩන් ග්‍රොස්ඩානිව් බාලාංශ පංතියේ සිටම ඉතා කුලුපග මිතුරන් වූහ. කැනඩාවේ මේපල් ප්‍රදේශයේ සාමාන්‍ය අන්දමින් ජීවිතතය ගෙවූ තම මිත්‍රයා මෑතකදී පටන් යම් යම් අපහසුතාවයන් ප්‍රදර්ශනය කරන බැව් ක්වීන්ටත් පෙනී ගියේය. වෙනදා මෙන් සෙල්ලමට ඔහු කැමැති නැත. ඉතා පුංචි දෙයකින් පවා කම්පාවට පත් වීමත්, සුලු කටයුත්තකදී පවා දැඩි වෙහෙසකර තත්වයක් පෙන්නුම් කරන්නත් විය. බ්‍රේඩන්ගේ දෙමව්පියන් තම පුතු වෛද්‍ය උපදෙස් වෙනුවෙන් කැටුව ගිය විට දැන ගන්නට ලැබුනේ බ්‍රේඩන් මෂ්තිෂ්ක පක්ෂාගාතය  (cerebral palsy) තත්වයකින් පෙලෙන බවයි. කුඩා කාලයේදී මෙම රෝග ලක්ෂණ දක්නට නොලැබුනත් දරුවාගේ වර්ධනය සමග චලනය වෙන මාංශ පේශිවලට මේ තත්වය බලපාන බවයි. දරුවාගේ වර්ධනය සමග මේ තත්වය තව දුරටත් උග්‍ර වෙන බැව් දෙමව්පියන්ට දන්වා සිටි වෛද්‍යවරුන් ඔවුන් දැනුවත් කරමින් කියා සිටියේ මේ රෝග තත්වයෙන් ඔහු මුදවා ගැනීමට නම් ශල්‍ය කර්මයක් කළ යුතු බවයි.නමුත් ඒ වෙනුවෙන් වැය වෙන ඩොලර් 15,000 ක් අවශ්‍ය බවයි. මේ මුදල ශල්‍ය කර්මය සඳහා පමනි. අදාල පරීක්ෂණ,ඖෂධ,භෞත චිකිත්සක ප්‍රතිකාර වෙනුවෙන් වූ පිරිවැය මෙයට ඇතුලත් වී නැත.

මුදල සොයන්නේ කොහොමද…?

බ්‍රේඩන්ගේ දෙමව්පියන්ට දැණුනේ ලෝකයම ඔවුන්ගේ හිස මත කඩා වැටුන බවයි. මේ අසීරු ඉලක්කය සපුරන්නේ කෙසේද..? පුතුගේ ඉරණම රඳා තිබෙන්නේ ශල්‍ය කර්මයට අවශ්‍ය මුදල මතයි.

අපි ලෙමනේඞ් විකුණමු..

ක්වීන් කැලන්ඩර්ගේ වයස මේ වෙන විට අවුරුදු හතකි. තම මිතුරා වෙනුවෙන් උපරිම දායකත්වය ලබා දෙන බවට ඔහුගේ හදවත පෙරැත්ත කරද්දී අපි ලෙමනේඞ් විකුණලා සල්ලි හොයමු…ඔහු යෝජනා කලේය.

පුතුගේ යෝජනාව මහ මුහුද ලේනාගේ වලිගයෙන් ගොඩ කිරීමට සමාන අසීරු ඉලක්කයක් වුනත් දෙමව්පියන් ඔවුන් වැලැක්වූයේ නැත. හොඳයි කරලා බලමු. ඔවුන්ද දරුවන්ට ධෙර්ය ලබා දුන් අතර සති අන්තයේ නිවස ඉදිරිපිට ලෙමනේඞ් වීදුරු අලෙවි විය. අපේ ගෙදර හදපු ලෙමනේඞ්…. මේ ඔවුන්ගේ දැන්වීම් පුවරුවයි. එය අතින් ලියා තිබුනි.

කැනඩාවේ බොහෝ පාසල් සිසුන් විසින් තම ව්‍යාපෘති වෙනුවෙන් මේ අන්දමින් ව්‍යවසායකත්ව කටයුතු සිදු කරන නිසා පැමිණෙන අය ලෙමනේඞ් වීදුරුවක් පානය කළා මිසක එයින් ඔබ්බට යමක් විමසන්නට සිතුවේ නැත.

තවත් අතුරු කතාවක්…

මේ කාලයේදී ”Braking band ” නමින් චිත්‍රපටයක් තිරගත වූ අතර එහි රංඟනයෙන් දායකත්වය  ලබා දුන් නළුවාත් මෙම මස්තිෂ්ක පක්ෂාගාත රෝගයෙන් පීඩාවට පත් පුද්ගලයෙක් විය.නමුත් ඔහු පුංචි බ්‍රේඩන් තරම් බරපතල තත්වයකට පත්ව සිටියේ නැත.නමුත් මේ චිත්‍රපටය ඔස්සේ මස්තිස්ක පක්ෂාගාත රෝග තත්වයේ බරපතල බැව් සමාජයට තදින්ම දැනුනා. ඒ නිසා ලෙමෙනේඞ් විකුණන පුංචි දරුවන් සහ රෝගය අතර ඇති සම්බන්ධතාවය ගැන හැම දෙනා අතරම දැණුවත් බවක් ගොඩ නැගීමත් ඔවුන්ගේ වාසියට හේතු විය.

 ලෙමනේඞ් පානය වෙනුවෙන් ජනතාවගේ ආකර්ශනය සමග මිතුරන් දෙදෙනා විසින් නිල් පාට ටී ෂර්ට් එකක ”Lemanade ” යනුවෙන් මුද්‍රණය කර ගත් අතර ” ඔබට ජීවිතය දෙන ලෙමන් ” යනුවෙන් උද්‍යෝග පාඨයක්ද නිර්මානය කර ගන්නා ලදී.

ඔවුන් මේ අසීරු උත්සාහයක යෙදෙන්නේ ශල්‍ය කර්මය වෙනුවෙන් මුදල් සෙවීමට බැව් දැන ගත් බොහෝ දෙනා ලෙමෙනේඞ් වීදුරුව පානය කලේ අදාල මුදල පමණක් ගෙවා නොවේ.අතිරේක පරිත්‍යාගයක්ද සිදු විය.

ක්වීන් සහ බ්‍රේඩන්ගේ උත්සාහය පැසසුමට ලක් විය. මේ ගැන දැනගත් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ශල්‍ය වෛද්‍යවරයෙක් බ්‍රේඩන්ගේ ශල්‍ය කර්මය සාධාරණ හෙවත් ඩොලර් විසිදහක මුදලක්  ලබා  දීමට ඉදිරිපත් විය.. ශල්‍ය කර්මය සාර්ථකව සිදු විය.  දැන් බ්‍රේඩන් වෙනදා මෙන් රෝගී දරුවෙක් නොවේ. දුවන්න, පනින්න,, නටන්න, ගයන්න හැකිය. ඔහු නිරෝගි සාමාන්‍ය දරුවෙකි.

ගිනුමේ මුදල්…

අපේක්ෂිත මුදල වැය නොවුන නිසා ඩොලර් 61,000 ක් වූ අරමුදලෙන් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් ඉතිරි විය. ඒ මුදලත් යම් සද්කාර්යක් වෙනුවෙන් යොදවීමට ඔවුන් තීරණය කරන ලදී. තවත් මස්තිස්ක පක්ෂාගාත රෝගී දරුවෙකු වෙනුවෙන් ඔවුන්ගේ මුදල පරිත්‍යාග කරන ලදී.

වයසත් සමග සද් භාවයත්  වර්ධනය වීම

තම මිත්‍රයාට ජීවිතය ලබා දීම සමග ක්වීන් ඔහුගේ සමාජ සත්කාර අවසාන කලේ නැත.කොවිඞ් වසංගත සමයේ දිවා රාත්‍රි නොමැතිව මුහුණු ආවරණ පැළඳ සිටීම නිසා  වෛදඨවරුන්ගේ සහ හෙදියන්ගේ තැලීම් සහ සලකුණු ගැන්වී ඇති මුහුනු පිලිබඳ ඡායාරූප නිරන්තරව අන්තර්ජාලයේ සංසරනය විය. ඔවුන්ගේ අසීරු ජීවිතය ඉදිරියේ බොහෝ දෙනාට අනේ අපොයි..එසේ නැත්නම් ඔවුන් සුවපත් වේවා යැයි ප්‍රාර්ථනය  හැරුන විට කියන්නට දෙයක් නොවීය. 

ක්වීන්ගේ 13 වැනි උපන්දිනය වෙනුවෙන් ඔහුට 3D මුද්‍රණ යන්ත්‍රයක් ත්‍යාග ලෙසින් ලැබී තිබුණි.අප්‍රේල් 3 වැනි දින ක්වීන් විසින් කන් ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් නිර්මාණයක් අත්හදා බලන ලදී. ඔහුගේ මව හෙදර් රෝනි විසින් සිය පුතුගේ කන් ආරක්ෂණ ව්‍යාපාතියේ ඡායාරූපයක් සමාජජාල ඔස්සේ මුදා හරින ලදී

ක්වීන් 3D  ZZ යන්ත්‍රයක් ඉල්ලා සිටියේ ඇයි..?

වයස අවුරුදු පහක වැනි බාල කාලයේදී ඔහු බාලදක්ෂයෙකු ලෙසින් කටයුතු කරද්දී ”වොග්ල්ස්” ’ වැනි උපකරණ සකස් කිරීමට ඇති හැකියාවෙන් ලද අත්දැකීම් දැන් මුහුනු ආවරණයෙන් ඇති අතුරු ප්‍රතිඵල සමනයට හේතු වෙනු ඇතැයි ඔහු අදහස් කරන ලදී.

මේ අතර ක්වින්ගේ පියා වන ”ෆ්‍රෙඞ් කැලැන්ඩර් “ සඳහන් කරන්නේ පවුලක් විදිහට අපට හිතෙන්නේ මිනිසුන්ට උපකාර කිරීම අපේ යුතුකම බවයි. එක්තරා සංවාදයකදී ක්වීන් “ඔබ බොහොම පොඩි ළමයෙක්…මේ තරම් වෙනසක් කරන්න ඔබ පුංචියි කිව්වොත් ඔබ දෙන පිලිතුර කුමක්දැයි විමසු විට ක්වීන් කියා සිටියේ මා දෙස බලා සිටින්න… යන්න පමණි.

මේක අපේ ලංකාව….

ඔව් ඇත්ත. මේ කතාව ඇමරිකාවේ සිදු වුනත් දරුවන් යනු ලෝකයේ කොතැන සිටියත් දරුවන්ය.නමුත් ඔවුන්ගේ සැගවී සිටින නිර්මානශීලීත්වය ගැන සරලව සිතීම අපහසුය.යම් ලෙසකින් මේ දරුවාගේ වැඩිහිටියන් ‘අනේ මේ එයාගේ සල්ලි හොයන්න එයාගේ දෙමව්පියන් ඉන්නවා …ඔයාට වැඩක් නැහැ…” යනුවෙන් කීවා නම් අදටත් මිතුරා රෝගියෙකි..කැලැන්ඩර්ගේ ඉදිරි නිර්මානශීලී කටයුතුද එතැනින්ම අවසාන වෙන්නට ඉඩ තිබුණි.

ඒ නිසා බුද්ධිමත් දෙමව්පියන් විදිහට ඔබ කිසිම දිනක දරුවාගේ සිහින දවල් සිහින යැයි නිගා නොකොට ඔවුන් තුළ සැගවී සිටින යෝධයින් අවදි කිරීමට දිරිය සවිය ලබා දෙන්න.