ග්‍රැෆොලොජි කියු සැනින් කෙනෙකුට එය එතරම් හුරුපුරුදු වචනයක් සේ නොදැනෙන්න පුළුවනි. නමුත් අත් අකුරු විශ්ලේෂණය ලෙසින් ඔබට එය සරල කලහොත් ඒ පිලිබද යම් අදහසක් ඕනෑම අයෙකු තුල ජනිතවන බවට විවාදයක් නැත. සැබැවින්ම ග්‍රැෆොලොජි  එසේත් නැතිනම් අත් අකුරු විශ්ලේෂණය අද බොහෝ රටවල්වල පුද්ගල පෞරුෂය පිළිබඳ හෝඩුවාවන් හෙලිකර දෙන ජනප්‍රිය ක්‍රමයක් ලෙස හදුනාගෙන හමාරය. අත්අකුරු වල භෞතික ලක්ෂණ හා ඒවායේ රටා විශ්ලේෂණය කිරීම තුලින් කෙනෙකු ගැන බොහෝ දේ අවබෝධයට ගත හැකි බව ඔබට මෙම ලිපිය අවසානයේ ඒත්තු යනු ඇත. අතින් ලිවීම යනු අප බොහෝ දෙනෙක් වැඩි කල්පනා කිරීමකින් තොරව කරන දෙයකි, නමුත් අප ලියන ආකාරය තුළින් අපේ පෞරුෂය පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබා ගත හැකිය.

ඇත්තවශයෙන්ම පුද්ගලයෙකුගේ අත් අකුරු මඟින් ඔවුන්ගේ පෞරුෂත්වය පමණක් නොව ඔවුන්ගේ ජීවිත අහ්‍යන්තරයේ ඇති සැඟවුනු පැතිකඩයන් පවා විශාල වශයෙන් හඳුනාගත හැක. ගුරුවරුන් විසින් පාසලේදි සැමට එකම ආකාරයකින් අත් අකුරු හැඩ ලිවීමට  හුරු කලද ක්‍රමයෙන් අප හැදී වැඩී ජීවන මාවත ඔස්සේ ඉදිරියට ගමන් කිරීමේදී අපගේ අත් අකුරු අපටම ආවේණික පෞද්ගලික ශෛලියක් ගනී. තැපැල්කරු නිවසට පැමිණ ලබා දෙන ලිපියේ අත් අකුරු දුටු සැනින් ලිපිය එවා ඇති තැනැත්තා කවුරුන්ද යන්න පවා හඳුනාගැනීමට අපට හැකියාව ස්වභාවයෙන්ම ඇත. එසේනම් අත් අකුරු මනාව විශ්ලේෂණය කිරීම තුලින් ජීවිතයේ බොහෝ දෑ අනාවරණය කර ගත හැක.

අත් අකුරු විශ්ලේෂණය තුල ප්‍රධාන වශයෙන් ලක්ශණ කිපයක් මුලීකව සැලකිල්ලට ගෙන විශ්ලේෂණය කරයි.  ඒ අතර,

• රේඛාවේ ගුණාත්මක බව
• අකුරු වල ප්‍රමාණය
• වචන සහ අකුරු වල ඇති පරතරය
• පෑනට යොදන පීඩනය 

අත් අකුරුවලින් හෙලිවන ගති ලක්ෂණ 

1‍. අත් අකුරු වල ප්‍රමණය හා පරතරය අනුව කෙනෙකුගේ ගති ලක්ෂණ – මූලිකව යමෙකුගේ අත් අකුරු ගැන ඔබට කළ හැකි පළමු හා වඩාත්ම මූලික නිරීක්ෂණය මෙයයි. පිටුවේ රූල තුල තරමක් විශාල ප්‍රමාණයක අකුරු ලියන තැනැත්තා බොහෝ විට සමාජශීලී ගති පැවතුම් ඇති නිතර නිවසින් පිටත කාලය ගත කිරීමට රුචිකත්වයක් දක්වන කෙනෙකි. එම පුද්ගලයා නිතර අවධානයට කේන්ද්‍රගත වීමට තම වටපිටාව සකසා ගනී. ඔහු අන්‍යයන් තුල ව්‍යාජ විශ්වාසයක් ඇති කරලීමටද විශේෂ දක්ෂතාවක් දක්වයි. එසේම රූල තුළ කුඩා අකුරු ලියන තැනැත්තා බොහෝ විට ලැජ්ජාශීලී ගති පැවතුම් ඇති කෙනෙකි. ඔවුන් තුලින් බියජනක බවක් පෙන්නුම් කරන අතර තවත් අයුරකින් සූක්ෂමතාව සහ දැඩි අවධානයකින් සිය කටයුතු සිදුකරයි. ඉහත අන්ත දෙකම නොමැති සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයේ අකුරු වලින් අදහස් කරන්නේ එම තැනැත්තා ජීවිතයේ හොඳින් හැඩගැසී ඇති තැනැත්තෙක් බවයි. ඔවුන් ඕනෑම තත්වයකට වහා අනුවර්තනය වීමේ  හැකියාවයක් පෙන්නුම් කරයි. ඔවුන් ජීවිතයේ කාරණාවල ලස්සන මැද බිමක් වාසය කරයි.

2. වචන සහ අකුරු අතර ඇති පරතරයන් පරීක්ෂා කිරීම – සැලකිය යුතු පරතරයන් ඇති වචන වලින් ඇඟවෙන්නේ එම පුද්ගලයා තනිව සිටීමට අකමැති බවයි. ඔවුන් බොහෝ දුරට මිනිසුන් වටා සිටීමට තෝරාගෙන සිටී. එසේම ඔවුන් ස්වාධීනත්වය සහ විවෘත අවකාශය භුක්ති විඳිති. නමුත් විශ්වාසය පිළිබඳ ගැටලු ඇතිවීම නිසා ඔහුට ඔහු වටා සිටින සෙසු මිනිසුන් සමඟ ස්ථාවර සබඳතාවක් ඇති කර ගත නොහැකි බවක් පෙන්නුම් කරයි. එසේම ප්‍රියයන් සමග දැඩි බැඳීමක් මොවුන් තුලින් දිස් වේ. ඔවුන් අධෛර්යයට පත්වීමට කැමති නැති අතර ඔවුන්ගේ නිදහස අගය කරති. ලිපියක වචන සම්පුර්ණයෙන්ම පටලැවී තිබේ නම්, එනම් එකිනෙකට ඇලී පිහිටන්නේ නම් ඒ පිලිබඳ අත් අකුරු විශ්ලේෂණයකින් ඇඟවෙන්නේ එම තැනැත්තා ආක්‍රමණය කළ හැකි හෝ මිනිසුන් ආකර්ෂණය කර ගැනීමේ ප්‍රවණතාවක් ඇති අයෙක් බවයි. එසේම අවුල් සහගත අභ්‍යන්තර ජීවිතයක් හෝ සමීපභාවයක අවශ්‍යතාවකින් පසුවන බවක් හගවයි. 
3. පිටුවේ මායිම් – ලිවීමේදී පිටුවේ වම් පැත්තේ විශාල ඉඩ ප්‍රමාණයක් ඉඩ තබන්නේ නම් ඔවුන් අතීතයේ මඳක් වාසය කරන අයෙකු විය හැකිය. නිතර අතීත ස්මරණ ස්වභාවයක් ඔහුගේ සිත තුල හා ඔහුගේ කතාබහ තුල පෙන්නුම් කරයි. දකුණු අතට ඉඩක් තබා ඇත්නම් ඔවුන් අනාගතය ගැන ඕනෑවට වඩා කනස්සල්ලට පත්විය හැකි අතර ඉදිරියේදී සිදුවන්නේ කුමක්ද යන්න ගැන සිතමින් කනස්සල්ලට පත්වේ. පිටුව පුරාම ලියන පුද්ගලයෙකු, ධාවන මනසක් ඇති, තරමක් විස්මයජනක හැසිරීම් ඇති කෙනෙකි.
4. අක්ෂරවල හැඩය – ලිහිල්, වටකුරු අකුරු භාවිතා කරන ලේඛකයෙකු වඩාත් පරිකල්පනීය ලක්ශණ උසුලයි. එමෙන්ම එම තැනැත්තන් නිර්මාණාත්මක හා කලාත්මක විය හැකිය. එසේම අකුරු පද බැදිමේදී වචනය තුල සියල්ලම අකුරු එකට සම්බන්ධ වන්නේ නම්, ලේඛකයා වඩාත් පිළිවෙල හා විධිමත් තැනැත්තෙකි. එමෙන්ම ආක්‍රමණශීලීත්වය රඳවා තබා ගත හැකි බුද්ධිමත් පුද්ගලයෙකු සතුවද එම ස්වභාවය පෙන්නුම් කරයි.
5. අත්සන පරීක්ෂා කිරීම – පැහැදිලි අත්සනක් පෙන්නුම් කරන්නේ නම් ඔවුන් වඩා ස්වයං සහතිකයක් සහ තමන් ගැන සෑහීමකට පත්වන බව හගවයි. ඉක්මණින් අවිනිශ්චිතව කළ අත්සනක් නම් ඔහු නොඉවසිලිමත් වන අතර හා කාර්යක්‍ෂමතාව අගය කරයි. ප්‍රවේශමෙන් අත්සන් කිරීමෙන් අත්සන් කරන්නා නිර්වද්‍ය හා ස්වාධීන බව පෙනීයයි.
6. වචන සහ අකුරු මත ඇති බෑවුම අනුව විශ්ලේෂණය – අකුරු හා වචන දකුණට හෝ වමට නැඹුරු (ඇල) විය හැකිය, නැතහොත් ඒවා පරිපූර්ණ ලෙස කෙළින් විය හැකිය. කෙනෙකු දකුණු නැඹුරුවට අත් අකුරු ලියන්නේ නම් බොහෝ විට නව දේවල් අත්හදා බැලීමට සහ නව පුද්ගලයින් හමුවීමට ඔවුන් තුල උද්යෝගයක් ඇතිකරන ස්වභාවයක් පෙන්නුම් කරයි. වචන හෝ අකුරු වම් පැත්තට නැඹුරු වන ලේඛකයින් ඔවුන්ගේ හුදකලාව සහ නිර්නාමික භාවය භුක්ති විඳීමට කැමත්කක් දක්වයි. එසේම පුද්ගලයෙකුගේ ලිවීම ඉහළට හෝ කෙලින් අතට නම්, ඒය බොහෝ විට තාර්කික මනසක් හෙබි කෙනෙකු අයත් විය හැකිය.
7. ඔවුන් ලිවීමට භාවිතා කළ පීඩනය – සාමාන්‍යය බරක් පෑනට නොයොදා අධික පීඩනයකින් ලියන අය සාමාන්‍යයෙන් දේවල් ඉතා බැරෑරුම් ලෙස සලකති, එසේම ගුප්ත ස්වභාවයක් දරයි. දෘඩ හා වාෂ්පශීලී සිතුවිලි ඔවුන්ගෙ තවත් ලක්ශණයකි. ඉතා සැහැල්ලුවෙන් ලියන පුද්ගලයින් සාමාන්‍යයෙන් සංවේදී හා දයානුකම්පිත අය වෙති. එහෙත් ඔවුන්ට ශක්තිය හා ජීවනෝපාය සම්බන්ධයෙන් වැඩි තැකීමක් නොමැති අය වෙයි.
8. ලිවීමේ වේගය – කෙනෙකු තරමක් ඉක්මනින් අක්ෂර ලියන්නේ නම් ඔහු නොඉවසිලිමත් වීමට සහ කාලය නාස්ති කිරීමට අකමැති වීමට බොහෝ ඉඩ ඇත.එසේම ස්වයං විශ්වාසවන්ත බව ද ඔවුන්ගෙ ස්වභාවයකි.  ක්‍රියාශීලි කඩිසරභාවයක් සහ ගතිකභාවයක් ද වේගවත් ලිවීමට උරුම වේ. ඔවුන්ට චතුර ලෙස කථා කිරීමේ හැකියාවද පිහිටයි. පොදු සබඳතා තුල විශිෂ්ටයින් වන මොවුන් බලපෑම්කාරී බැඳීම් පහසුවෙන් ඇති කර ගනී. අණ කිරීමේ හැකියාව ඔවුන්ට ඇති නමුත් යටත් වීමේ කාර්යයන් දුෂ්කරතාවයකින් තොරව කළ හැකිය. අඩු වේගයකින් ලියවෙන තැනැත්තා සන්සුන් හා සංවිධිත අය වෙති. ඔවුන් සිය ක්‍රියාකාරකම් පරිපූර්ණත්වයෙන් හා මන්දගාමීව, සන්සුන්ව දියුණු කරති. ඔවුන්ට විශාල ස්වයං පාලනයක පිළිබිඹුවක් ඇත. බුද්ධියට පෙර තර්කානුකූලව ඔවුන් මෙහෙයවනු ලැබේ. ඔවුන්ගේ තීරණ ගැනීමට ගතවන කාලය තරමක් සාපේක්ෂව වැඩි බවක් ද පෙන්නුම් කරයි.

මැද වේගයකින් ලිවීම ස්වභාවය කර ගත් තැනැත්තා සමබර පෞරුෂයක් හා සම්බන්ධ වන අතර, විටින් විට සහජ බුද්ධිය ක්‍රියාත්මක වන අතර අනෙක් ඒවා තර්කානුකූලව එකමුතු ආකාරයකින් ඒකාබද්ධ වේ.ඔවුන්ට ද අණ දෙන තනතුරු මෙන්ම යටත් වීමද ක්‍රියාත්මක කළ හැකිය

■ අසත්‍ය ප්‍රකාශ හදුනා ආකාරය,

ලිඛිත ඇති අසත්‍යය ලියවිලි හඳුනා ගැනීමට සෙසු ලිවීම් හා සන්සන්දනය කරන විට අසත්‍ය ලියවිල්ලක් තුල යම්කිසි අවහිරතා පෙන්නුම් කරයි. ලිඛිත බොරුවක් ඉක්මන් විලාශයක් දක්නට ඇත. එනම් පැවසීමට අවැසි කරණ ඉක්මණින් ප්‍රකාශ කර ඇති බව පෙන්නුම් කරයි. එහි ප්‍රකාශ ගලා යෑමේ බාධා ඇති බව දැනෙන්නට ගනී. සමහර විට ලිවීමේ කොටසක් ඉක්මන් වන අතර අනෙක් ඒවා ඉතා සූක්ෂම ලෙස ලියා තිබීමටද පිළිවන.

ලිඛිත බොරුව අනෙක් ලිවීමට වඩා අඩු ලෙස මුද්‍රණය වීම සිදුවන්නකි. 

“එල්” සහ “ඊ” අක්ෂර මඟින් නිර්මිත ලූපයන් මඟින් පුද්ගලයෙකුගේ ස්වභාවය යෝජනා කළ හැකිය, උදාහරණයක් ලෙස පුළුල් ලූපයන් යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ යමෙකු සැහැල්ලුවෙන් හා ස්වයං සිද්ධව මෙන්ම විවෘත මනසක් ඇති අයෙකු බවයි. පටු ලූප ලියන පුද්ගලයින් අන් අය ගැන සැක පහළ කරන අතර යම් යම් ක්‍රියාකාරකම් වලින් සීමා විය හැකි අතර එමඟින් ආතතිය ඇති වේ.

■ ඡේදයක විරාම ලකුණ අනුව ස්වභාවය.

ලිපියේ ඡේදවල විරාම ලකුණ පාදයට ඉහළින් පිහිටා තිබේ, ඒ නම් අවසාන අකුරේ පතුලට මඳක් උස්ව තබන්නේ නම්, එයින් ඇඟ වෙන්නේ ලේඛකයාට විශාල පරිකල්පනයක් ඇති බවයි. විරාම ලකුණ පාදයට සමීප නම් ඔහු ජීවිතයේ බොහෝ තැන් වල අනුකම්පා විරහිත ගති පවතුම් ඇති අයෙකි. 

වැඩිපුර විරාම ලකුණු භාවිතා කරන්නෙකු වේ නම් ඔහු තරමක ආවේගශීලී ගති පැවතුම් ඇති අයෙකු සේ හදුනාගත හැක.

එසේම නිසි විරාම ලකුණු නොමැතිව කෙනෙකු ලියවිල්ල සම්පුර්ණ කර ඇත්නම් හෙතෙම ජීවිතය තරමක් ව්‍යාකූල ස්වභාවයක පවත්වාගෙන යන්නෙකි. විරාම ලකුණ තිතක් ලෙස නොව රවුමක් සේ භාවිතා කරන අයෙකු වේ නම් ඔහු තුල ළමා ගති ලක්ශණ නිතර මතුවෙන හා චිත්තවේගී ස්වභාවයක් ඇත.

■ ලියවිල්ලේ ජේදයේ සම්බන්ධය අනුව ස්වභාව.

ඔබේ ලියවිල්ලේ ඡේදයන් අතර ගොඩනැඟෙන සම්බන්ධය හෝ විසන්ධි වී ඇති ආකාරය අනුව ස්වභාවය වෙන්කොට ගලපා ගත හැක. ඔබ ලියන විට ඔබේ ලිපි ඡේද එකකින් අනෙකට නිතර සම්බන්ධ වේ නම් එයින් අදහස් කරන්නේ එම තැනැත්තා ඉතා තර්කානුකූල වන බවත් එම තීරණ බොහෝමයක් කරුණු හා අත්දැකීම් මත පදනම් වූ ඒවා බවත්ය. එම ලිපි විසන්ධි වී ඇත්නම්, එම තැනැත්තා වඩාත් පරිකල්පනීය හා ආවේගශීලී විය හැකි මෙන්ම තීරණ බුද්ධිය මත පදනම් විය හැකි බවය.

■ පාඨයේ සෘජුබව අනුව ස්වභාවය.

පිටුව තුල යම් පාඨයක් ලිවීමේදී එම පාඨයේ සෘජුව පිහිටියේ ද නැද්ද යන්න අනුව පුද්ගල ස්වභාවය අනුමාන කල හැක. මූලික රේඛාවේ සිට පාඨය ඉහළට දිවෙන ස්වරූපයක් ගන්නෙ නම්, එනම් පිටුව තුල දිගට යම් පාඨයක් ක්‍රමයෙන් එහි මාර්ගය ඉහලට ගමන් කරයි නම් ශුභවාදී දෘෂ්ටියක් ඇති අයෙක් සේ පෙන්නුම් කරන අතර පහළට අශුභවාදී මනෝභාවයකින් පිරුණු හිත තුල නිතර සැක සැක සංකා මතුවන කෙනෙක් සේ හඳුනාගත හැක.

විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:

මනෝවිශ්ලේශන හා මනෝ චිකිත්සක උපදේෂිකා

නිරෝෂා රත්නප්‍රිය

0705137000

X-ray එකක් ගන්න කිව්වම හිතට පුංචි චකිතයක් ඇති වෙනවා. ඒ X කිරණ ඒ තරම් සුදුසු නොවන බව පැවසෙන නිසා විය යුතුයි. ඒ ‍කෙසේ වුවත් අවශ්‍ය අවස්ථාවකදී අපේ රෝගී තත්ත්වය නිසා අවශ්‍ය පරීක්ෂණ වෙත යොමු වෙන්න අපි කාටත් සිදු වෙනවා. 

X-ray මගින් අපේ ‍ශරීරය තුල ඇති ව්‍යුහයන්ගේ (විශේෂයෙන් අස්ථි වල) ඡායාරූපයක් ලබාගැනීඹ සිදු කෙරෙනවා. මෙය ඉතා ඉක්මණින් සිදු කළ හැකි වේදනා රහිත පිළිවෙතක් වන අතරම X-කිරණ ශරීරය හරහා ගමන් කරන අතර ඒ ගමන් කරන ද්‍රව්‍යයයේ ඝනත්වය අනුව විවිධ ප‍්‍රමාණයන්ගෙන් X– කිරණ එම වස්තුවට උරාගැනීඹ සිදු වෙනවා. ඝනකම් සහිත ද්‍රව්‍ය (අස්ථි, වානේ) ආදියේ X-ray සුදු පැහැයට පෙන්නුම් කරන අතරම පෙනහළු තුල පවතින වාතය කළු පැහැයෙන් පෙන්නුම් කරනවා. එසේම මේදය හා පේශී අළු පැහැති සෙවනැල්ලක ආකාරයට පෙන්වනවා. X-ray පරීක්‍ෂණ දේහයේ අස්ථි හා මෘදු පටක ආශ‍්‍රිත අධ්‍යයනයන් මෙන්ම කුහර සහිත ඉන්‍ද්‍රියන්, වාහිනී වැනි ස්ථානයන්ගේ ව්‍යුහයන් පිළිබඳව අධ්‍යයනයන් සඳහා බහුලව යොදා ගැනීම යොදා ගනී. X-ray ගැනීම විකිරණ රේඛණය (Radiographs) නැතහොත් රොන්ට්ජනෝ ග‍්‍රෑමය (Roentgenograms) ලෙසද හඳුන්වයි. 

X කිරණ නිපදවනුයේ ටන්ග්ස්ටන් (Tungsten) නම් රසායනික ද්‍රව්‍ය යෙදු රක්තක නලයක ඉලෙක්ට්‍රෝන ධාරාවක් යෙදීමෙනි. දෘෂ්ඨීක ආලෝක කිරණ වලට පාරාන්ධ වන බොහෝ ද්‍රව්‍ය තුලින් X කිරණ ගමන් ගැනීම මෙහිදී සුවිශේෂී වේ. ඇතැම් X-ray පරීක්‍ෂණ සඳහා පාරාන්ධ (Contrast) මාධ්‍යයක් ලබාදී (අයඩින්, බේරියම් ශරීරයට ලබාදී) X-ray ගනී. 

සාමාන්‍යයෙන් X-ray ලබා ගන්නා ස්ථාන  

• අස්ථි බිඳීම් (fracture) සහ ආසාධන වලදී.
• සන්ධි වල ප‍්‍රදාහමය තත්ත්ව (Arthritis)
• දත් වල කුහර වලදී (Dental decay)
• අස්ථි රෝග (Osteoporosis)
• අස්ථි වල ඝනත්වය මැනීම (විශේෂිත ආකාරයේ X-ray මගින් අස්ථි වල ඝනත්වය මැනිය හැක) 
• අස්ථි වල පිළිකා/ගෙඩි වල

උරස් කුහර ආශ‍්‍රිතව (Chest)

• පෙනහලු ආසාධන හා රෝග – නියුමෝනියාව, ක්‍ෂය රෝගය, පෙනහලු පිළිකා
• පියයුරු පිළිකා – Mammography යනු විශේෂිත X-කිරණ පරීක්‍ෂාවකි. එමගින් පියයුරු පටක පරීක්‍ෂාවට ලක් කරයි. 
• විශාල වූ හෘදය – සංචයන හෘද අකරණිය තත්ත්වයට (Congestive Cardiac Failure) හඳුනාගැනීමට භාවිත වේ. 
• රුධිර වාහිනී අවහිරතා – අයඩින් මූලද්‍රව්‍ය සහිත පාරාන්ධ ද්‍රව්‍යයක් එන්නත් කර X-ray ලබාගනී. 

උදරය

• ආහාර ජීර්ණ පද්ධතිය ආශ‍්‍රිත ගැටලු – පාරාන්ධ ද්‍රව්‍යයක් වන බේරියම් බීමට හෝ වස්ති ආකාරයට ලබාදී X-ray ලබාගනී. 
• දරුවෙකුට කාසියක්, යතුරක් වැනි යමක් ගිළුනු විට X-ray මගින් එම ද්‍රව්‍ය පවතින ස්ථානය පෙන්නුම් කරයි. 

X – කිරණ පරීක්‍ෂණ ගැන දැනගත යුතු කරුණු. 

සාමාන්‍යයෙන් X-කිරණ ඡායාරූප ලබාගන්නා ආකාර 2 කි. 

• Plain X-ray – සාමාන්‍ය X-කිරණ ඡායාරූප

මේවා භාවිත කරනුයේ අස්ථි පිළිබඳ වූ අධ්‍යයනයන්ට, උරස් හා උදර කොටස් හි දළ අධ්‍යයනයන්ට වේ. 

• Contrast Studies – පිළි සැසඳුම් අධ්‍යයනය

මෙහිදී වාතය හෝ පාරාන්ධ රසායනිකයන් දේහ කුහර තුලට ඇතුල් කොට අවශ්‍ය විස්තර ලබාගැනීම සිදු කරයි. රසායනික පාරාන්ධ ද්‍රව්‍ය යොදා (බේරියම් ආහාරය – Barium Meal,බේරියම් වස්තිය – Barium enema) කුහර සහිත ඉන්‍ද්‍රියන් වල විකිරණ ප‍්‍රතිරූපයන් ගත හැකිය. එසේම සුෂුම්නා ආලිය තුලට අදාල වායු හෝ ඩයි වර්ගය ඇතුල් කර අවශ්‍ය ඡායාරූප ගනී. 

එසේම සමහර විකිරණ පාරාන්ධ ද්‍රව්‍ය ඇතුළු කිරීම මගින් නිශ්චය කරගන්නා ලද ඉන්‍ද්‍රිය කොටසක ප‍්‍රතිරූප ලබාගත හැකිය. මුඛයෙන් හෝ අන්ත:ශෛරීකව අදාල විකිරණ පාරාන්ධ ද්‍රව්‍ය ඇතුල් කොට අක්මාව හෝ පිත්තාශය, මුත‍්‍රල පද්ධතිය යනාදියේ ප‍්‍රතිරූපණ ලබාගැනීම සිදු කරයි. 

මෙහිදී බහුලව භාවිත කරන පිලි සැසඳුම්කාරකයක් වන්නේ හයිපැක් (hypaque), පැන්ටොපැක් (Pantopaque), කාඩියෝ ග්‍රාෆ් (Cardiograph), රෙනෝ ග‍්‍රැෆින් (Renografin), බේරියම් සල්ෆේට් ආදිය වේ. 

සාමාන්‍යයෙන් X-කිරණ කෝණ දෙකකින් ගැනේ. එක් කෝණයකින් ගන්නේ අඩු ගහණයකින් යුතු ව්‍යුහයන්ගේ පමණි. අනෙක් ඒවා කෝණ 2 කින් ගත යුතුය. ඒවා නම්, 

• පූර්ව අපර කෝණ (Anterior Posterior – AP)
• පාර්ශ්වීය කෝණය (Lateral view) එය දකුණු පාර්ශ්වය හෝ වම් පාර්ශ්වය වේ. 

X – කිරණ ලබා ගැනීමේදී අනුගමනය කරන පොදු කරුණු

• X-කිරණ පරීක්ෂාව සඳහා යොමු කරන ලද රෝගියා ස්ථිර කරගත යුතුය. 
• පිළිවෙතට පෙර රෝගියාට පැහැදිලි කර (වේදානාත්මක නොවන බව) බිය දුරු කළ යුතුය. 
• Contrast ලබාදීමේදී අයඩින් සහිත සංයෝග ශරීරයට ඇතුල් කිරීමට පෙර ආසාත්මිකතාවයක ඉතිහාසයක් ඇති දැයි දැනගත යුතුය. 
• ඔක්සිජන් ලබාදෙන රෝගියෙකු නම් X-කිරණ ලබාගැනීමට ආසන්නතම අවස්ථාවේදී අදාල උපකරණ, මුව වැස්ම ඉවත් කළ යුතු අතරම X-ray ගෙන අවසන් වූ වහාම නැවත සම්බන්ධ කළ යුතුය. 
• පපුවේ X-කිරණ ගැනීමේදී හුස්ම අල්ලාගෙන සිටීමේ වැදගත්කම පහදන්න. 
• X-ray ගන්නා විට කපු ඇඳුම් ඇඳ සිටිය යුතු අතර සිල්ක් ඒවා නුසුදුසුය. ඇඳුම් වල යකඩ (ලෝහ වලින් තැනූ කොකු) කටු, බොත්තම් ආදිය නොතිබිය යුතුය. 
• දිගු කොණ්ඩයක් සහිත රෝගියෙකු නම් කොණ්ඩය උස් කොට තදින් බැඳ ගත යුතු වන අතර කොණ්ඩ කටු භාවිතය නුසුදුසුය. 
• ආභරණ පලඳා සිටීම නුසුදුසුය. ලෝහමය කොටස් විනිවිද X-කිරණ ගමන් නොගනී. එවිට ලෝහමය කොටස් ප‍්‍රතිරූපණ පලයේ සටහන් විට හැක. ඒ නිසා දේහ කොටස් එමගින් වැසී යා හැක. 
• ගර්භනී කාන්තාවක් නම් X-කිරණ වලට අනාවරණ නොවිය යුතුය. ගර්භනී කාලයේ දෙවෙනි මස සිට හය වැනි මාසය දක්වා කාලයේදී ප‍්‍රජනක කොටස් X-ray වලට අනාවරණය වීමෙන් සංජානීය පළුදු ඇති විය හැක. 
• නැවත නැවත X-ray වලට අනාවරණය වීම නුසුදුසු වන අතරම ඇට මිදුළු අවපීඩනය (Bone Marrow Depression), ලියුකේමියාව, පිළිකා ඇතිවීමේ අවධානම, ලියුකොෆිනියා (සුදු රුධිරානු), වද භාවය, උපත් ආබාධ වැනි නොයෙකුත් සංකූලතා ඇති වීමට අවදානමක් ඇති බව අවබෝධ කරගත යුතුය.

X-ray හඳනා ගැනීම සඳහා ලබාදෙන පාරාන්ධ ද්‍රව්‍යවල අතුරු ආබාධ 

• උණුසුමක් දැනීම/සම රත් පැහැවීම. 
• කටට ලෝහ රසක් දැනීම. 
• සුළු හිසරදය
• ඔක්කාරය
• කැසීම

කලාතුරකින් තීව‍්‍ර ප‍්‍රතික‍්‍රියා ලෙස, 

• රුධිර පීඩනය අඩුවීම
• සංරක්‍ෂිත ප‍්‍රහාරය (Anaphylactic shock)
• කන්තුක ඇණහිටුම (Cardiac arrest)

ඇති විය හැක. නමුත් මෙවැනි අවස්ථා ඉතාමත් කලාතුරකින් වන අතර මෙවැනි අවස්ථා ඇති වීම වැළැක්වීමට අවශ්‍ය පරීක්ෂණයට දින ත්‍රනකට පමණ පෙර සිට ඖෂධ ලබාදී රෝගියා සූදානම් කරවයි. එසේම  ඕනෑම වෛද්‍යමය තත්ත්වයකට අවශ්‍ය ලෙස මුහුණදීමට ඖෂධ, සෞඛ්‍ය කාර්ය මණ්ඩලය සූදානමින් සිටී. 

විකිරණ වලට අනාවරණය වීමෙන් ඇති වන අවදානම් තත්ත්ව. 

සියලුම විකිරණ පරීක්‍ෂණ අධ්‍යයනයන් අවදානම් තත්ත්වයන් ගෙනදේ. මෙම විකිරණයන් ලිංගික සෛල හා අනෙක් සෛල යනාදියට අතුරු ඵලයන් ඇති කළ හැක. වර්ධනය වන සහ භ‍්‍රෑණ සෛල විශේෂයෙන්ම විකිරණ වලට සංවේදී වේ. ඒ නිසා ළමුන් වැඩිහිටියන්ටද වඩා අවදානම් බවක් දක්වයි. ඒ නිසා මෙම පරීක්‍ෂණයන් කළ යුත්තේ අත්‍යාවශ්‍ය නම් පමණක් බව මතක තබාගත යුතුය. 

විකිරණ නිසා ඇති විය හැකි තත්ත්වයක් වන්නේ ජානමය හුවමාරු වීම හා වෙනස්වීම, පිළිකා ඇතිවීම හා සංජානනීය අසාමාන්‍යතා ඇති වීමයි. නැවත නැවත එක්ස් කිරණ වලට අනාවරණය නොවන ලෙසට පත් කිරීමේ අටියෙන් රෝගීන් එක්වරම පරීක්‍ෂණ සඳහා සූදානම් කිරීම් අත්‍යවශ්‍ය වේ. ඒ නිසා X-කිරණ වලට අනාවරණය වීම අවම කිරීමට වග බලා ගත යුතුය. මේ නිසා රෝගීන් මෙන්ම විකිරණ ශිල්පීන්ද ආරක්‍ෂිත පලිහකට මුවා විය යුතුයි. මේ සඳහා ඊයම් ඒප‍්‍රන් හා අත් වැසුම් යෙදිය යුතුය. කාන්තාවන් ගර්භනී නම් X– කිරණ වලට අනාවරණය නොවිය යුතුය. 

විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:

ක්‍රිෂාන්ති ගංගා කුමාරිහාමි මහත්මිය

සූතිකා පුහුණු හෙද නිළධාරිනි (I ශ්‍රේණිය)

නවජ සූති දැඩි සත්කාර ඒකකය

පළාත් මහ රෝහල, කුරුණෑගල