මාතෘත්වයට සූදානම් වන ඔබ ඊට අවශ්‍ය වටපිටාව සකස් කරගන්නවා වගේම වැදගත් දරුවා රැකබලා ගන්නා සමයේ ඇති වන ගැටළු වලට කොහොමද මුහුණදෙන්නේ කියලා දැනුවත් වෙන එකත්. දිනෙන් දින ගෙවිලා සති මාස බවට පත් වෙලා ඔබගේ කිරි කැටියාගේ මුහුණ දකින දිනයේ ඔබ කිරුළු පළඳනවා මවක් විලසට. එදා සිට ඔබගේ ලෝකයේ ගෙවෙන සෑම තත්පරයක්ම ගෙවෙන්නේ කිරි කැටියාගේ අවශ්‍යතා ඉටු කරමින්. මෙහෙම ගත කරන ඔබට තියෙන ප‍්‍රමුඛ වගකීම දරුවාගේ පෝෂණ්‍ය සැපයීමයි. ඒ සඳහා ඔබට ස්වභාවධර්මයෙන් ලැබුණු ශක්තිය මව්කිරි. මව්කිරි කියන්නේ ආදරය, සෙනෙහස මූලික කරගෙන හෝමෝනමය ක‍්‍රියාවලියක් මගින් ලැබෙන විශ්මිත නිර්මාණයක්. නිපදවෙන මේ කිරි වලින් දරුවා පෝෂණය කරන්න නම් මවට, ඒ හා බැදුණු ක්රියාවලිය වගේම දරුවා ඊට අනුගත කරගැනීම පිළිබඳව දැනුමක් ලබාගන්න ඕන. ඒ කාර්යය සාර්ථක කරගන්නව වගේම වැදගත් දෙයක් තමයි වැඩ රාජකාරී ගොඩක් එක්ක වැඩ කරන අම්මගේ එදිනෙදා ජීවිතයේ ක‍්‍රියාකාරීත්වයක් පවත්වා ගැනීම. ඒ සඳහා කාලය කළමණාකරණය කර ගැනීමත් ඉතා වැදගත්. එවිට ඒ ක‍්‍රියාවලි මව්කිරි වලට කරන බලපෑම් පිළිබඳවත් සොයා බැලීම වැදගත්. ඒ වගේ වැදගත් කමක් තියෙන එක දෙයක් තමයි කිරි දෙන අම්මා කෙනෙක් නාලා කොණ්ඩේ තෙත පිටින් කිරි දෙන එක හොඳයිද කියන එක.
අපිට දරුවන් එක්ක කටයුතු කරද්දී ලැබෙන මහන්සිය තෙහෙට්ටුව මකා ගන්න ස්නානය හරිම වැදගත්. ඒ නිසා වැඩ ටික සැලසුම් කර ගැනීම බොහොම වැදගත් වෙනවා. සෑම කාර්යයකටම වෙලාවක් වෙන්කර ගත හැකියි. එවිට අපිට ලැබෙන විවේකයත් ඉහළයි. ඒ නිසා දරුවගේ කටයුතු හොඳින් සිදු කර නාහවා, කුස පුරවා විවේකී කරා නම් දරුවා සුවෙන්. එවිට දරුවා සුව නින්දක. අන්න ඒ අතර මවට නිදහසේ ස්නානය කොට කොණ්ඩය වේලා ගන්නත් අවස්ථාවලබා ගත හැකියි. එතැනදී මවට වැඩිහිටියෝ කියන ඔය දේවල් වලදී වුණත් එයාලගේ හිත් නොරිදවාම වැඩකටයුතු කරගත හැකියි. ඒ නිදහස අපේ නිවසේ සාමයට වගේම වැඩෙන දරුවාගේ ජීවිතයටත් මහත් අස්වැසිල්ලක්. ඒ වගේම කිරි දෙන අම්මා නාන්න කලින් දරුවගේ වැඩ ටික කරගන්න එකත් ඒ අතර තුර අවදි වෙලා ඇඬුවොත් දෙන්න කිරි දොලව කියෙන එකත් හොඳ සූදානමක්.
අම්මගේ කොණ්ඩය තෙතයි. මව්කිරි ලබාදීමයි එකවර තිබුණ කියලා දරුවට හෝ මවට කිසිම ප්රශ්නයක් ඇති වන බවට විද්‍යාත්මක සාක්‍ෂි කිසිවක් නැහැ. මව නෑවා කියලා කිරි සීතල වීමක් වෙන්නේ නැහැ. කිරි වල උෂ්ණත්වයට බලපෑමක් හෝ ගුණාත්මකභාවයට බලපෑමක් කරන්න අම්මගේ තෙත කොණ්ඩෙට බැහැ. ඒත් අම්මගේ කොණ්ඩෙන් බේරෙන වතුර දරුවාගේ ඇඟට වැටෙනව නම් ඒක දරුවට කරදරයක්. මේ ඇරුණම වෙනත් විශේෂිත හේතුවක් නැහැ. අම්මාගේ ඇඟ සීතල නම් කිරි දෙන්න එපා කියන මතය ආච්චි අම්මලා පුරුද්දට වගේ හදාගත්තු මතයක්. එයාලා ඒක කියන්නෙත් දරුවට තිබෙන අසීමිත ආදරය නිසා කියලත් අපි අමතක කරන්න නරකයි. ඒක හින්ද එයාලගේ හිතත් නොරිදෙන විදියට අපි අපේ කටයුතු කළමණාකරණය කරගත්ත නම් හරි.
ඉතින් එයට හොඳම දේ තමයි අම්මා නාන්න කලින් දරුවාගේ බඩ පුරවන එක. එතකොට අම්මට නාලා කොණ්ඩේ වේල ගන්න කාලය තියෙනවා. ඒ වගේ නාලා ඉවර වුණාම කොණ්ඩේ තෙත මාත්තු වෙන්න හොඳට පිහිදාලා තුවායෙන් කෙස් ටික ගුලි කරල බැඳගත්ත නම් කොණ්ඩෙන් තෙත බේරෙන එක වළකිනවා. ඒ වගේම නාන්න කලින් කිරි දොවල තියන්නත් පුළුවන්. එතකොට අම්ම නාලා කොණ්ඩේ තෙත ගතිය අඩුවන තෙක් වුවමනා වුනොත් දරුවට ඒ දොවපු කිරි දෙන්නත් පුළුවන්. ඒ වගේම කොණ්ඩේ වේල ගන්න ගත වන කාලය අඩුවෙන විදියට උපක‍්‍රම භාවිත කරන්න පුළුවන්. ඒ රෙද්දකින් කොණ්ඩය ඔතා තැබීම. ෆෑන් එක යට මද වේලාවක් සිටීම වැනි ක්රියාකාරකම් වලින්.
මෙවැනි උපක‍්‍රම භාවිත කර අම්මගේ කොණ්ඩේ වේල ගන්නත්, දරුවගේ බඩ පුරවන එකත් සිදු කළාම අම්මටත් අස්වැසිල්ලක් වගේම වැඩිහිටියන්ගේ හිත් රිදෙන්නෙත් නැහැ. ඒක හැමෝගේම සිතට සහනයක්. හැම තිස්සේම වැඩිහිටියන්ට එරෙහිව වැඩ කරනවට වඩා මේ වගේ ක්රම වලින් එයාලාත් සන්තෝස වුනාම ගෙදර ජීවිතය හරිම සැනසිලිදායකයි. අම්මගේ මේ සැනසිලිදායක බව දරුවගේ ජීවිතයටත් ලොකු බලපෑමක්. එයා වැඩෙන කොට එයත් මේ වගේ සතුටින් සැහැල්ලූවෙන් ජීවිතය විදීවි. එය තමා දරුවකුට ලබා දිය හැකි හොඳම ත්‍යාගය. අන්න ඒ නිසාම සියල්ල පිළිබඳව දැනුවත් වීම වගේම ඒ දැනුමින් නිසි ප‍්‍රයෝජන ලැබීමත් මවටත් දරුවාටත් පවුලටත් මහඟු පිටුවහලක් වේවී.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
අයිරාංගනී ගගලගමුව
පවුල් සෞඛ්‍ය සේවා නිළධාරීනි
සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරී කාර්යාලය
බුලත්සිංහල
