අතීතයේ අධ්‍යාපනය ක්රියාවලිය හරහා බිහි කළ යුතුව තිබුණේ එම රටේ ආර්ථික, සමාජයීය හා සංස්කෘතික මට්ටමට ගැලපෙන ජාතික සංවර්ධනයට දායකත්වයක් සැපයිය හැකි ජාතික පුරවැසියෙකි. නමුත් ශ්‍රී ලංකාව විශ්ව ගම්මානයට එක්වීමත් සමඟ වර්තමානයේ අධ්‍යාපන ක්රියාවලිය හරහා බිහි කළ යුතු ය ඇත්තේ ජාතික සීමාව ඉක්මවා ඉන් ඔබ්බට ගොස් ජාත්‍යන්තර ලෝකය සමග ගනුදෙනු කළ හැකි ගෝලීය පුරවැසියෙකි.මේ සඳහා දරුවෝ හුරු කරන්නේ අපේ ගුරුවරු වන ඔබයි.
ලොව පුරා පැතිර ගිය කොවිඩි වසංගතය හමුවේ අපේ දරුවන්ට පාසැල් යාම, අධ්‍යාපන කටයුතු, යහලු යෙහෙලියන් සමග ගනුදෙනු කතා බහ, කෙළි සෙල්ලම් හා ක්‍රීඩා පිටිය, ගුරුවරුන්ගේ මගපෙන්වීම හා සබඳතා අහිමි වීම ඉතා තදින් බල පෑ බව කිව යුුතුම කරුණකි. නිවෙස් තුළ සිරකරුවන් වූ අපේ දරුවන් විද්‍යුත් උපාංග සමග තනි වූ අතරම අකමැත්තෙන් වුවද එම උපාංග දරුවන්ට ලබා දීමටත් මා පියන්ට සිදු වූයේ දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනය අඩාල වීම වැලැක්වීම වෙනුවෙනි. මේ වටපිටාව හමුවේ දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනය හා සමගම ගුරුවරුන්ට ද විශාල අභියෝග රැසකට මුහුණ දීමට සිදු වූවා. පාසැල් නැවත විවෘත වීමත් සමගම අද වන විට ගුරුවරුන් හමුවේ ඇති දැවැන්තම අභියෝගය වී ඇත්තේ කොරෝනා වසංගතය හමුවේ අසාර්ථක වූ ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් සාර්ථකත්වය කරා රැගෙන යාමයි.
ගුරුවරුන්ට ඇති අභියෝග හමුවේ විෂය නිර්දේශ අවසන් කර ගැනීම, දරුවන් විභාගවලට සූදානම් කිරීම, අධ්‍යාපන ක්රියාවලියට දරුවන් පොළඹවා ගැනීම, දරුවන් තුළ ගොඩනැඟී ඇති නොගැලපෙන චර්යා පාලනය කර ගැනීම, සෞඛ්‍ය ආරක්ෂිත ක්රම පාසැල තුළ පවත්වාගෙන යාම, ඉගෙනුම් ක්රියාවලිය සඳහා දෙමව්පියන්ගේ සහය ලබා ගැනීම යන කරුණුවලට මුල් තැන දිය යුතුව ඇති අතරම ඒ වගකීම් සාර්ථකව ඉටු කරගැනීමට නම් නිවෙස්වලට සිර වී කල් ගෙවූ දරුවන් අතරින් සාර්ථක දරුවන් මෙන්ම අසාර්ථක දරුවන් වෙන්කර හඳුනා නිසි අයුරින් ඔවුන්ව මෙහෙය වීම ඉතා වැදගත් වේ.
සාර්ථක මෙන්ම අසාර්ථක දරුවන් හඳුනා ගනිමු
සාර්ථක දරුවන් සැමවිටම
- යහපත් ආකල්ප, විශ්වාස හා චර්යා වර්ධනය කර ගනී.
- මනුෂ්‍යයකු ලෙස තමාට ඕතැම් දෙයක් කල හැකි. අනු අය ආදරය කරන හා වැදගත් පුද්ගලයකු බව සිතයි.
- තමාගේ ජීවිතයට හා තමාගේ ක්රියාකාරකම් වලට වග කියන්නකු වේ.
- ජීවිතයේ අරමුණු නිසියාකාරව නිශ්චය කරගෙන එම අරමුණු ලගා කර ගැනීම පිණිස මාර්ගය සකසා ගතී.
- අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම පිණිස සැලසුම් සකසමින් ඒ සදහා ඵලදායි ක්රියාකාරකම් වල නියැලේ.
ඇමරිකානු මනෝ විද්‍යා සංගමය විසින් සාර්ථක ශිෂ්‍යයෙකුගේ ලක්ෂණ පහත පරිදි බව දක්වා ඇත.
- ජිවිත කාලය පුරාම ඉගෙන ගැනීමට ප්‍රිය කරයි.
- සෑම අත්දැකීමකින්ම ජීවිතයට පාඩමක් ඉගෙන ගති.
- චිත්ත වේගික පරිණත භාවය වර්ධනය කරගති.
- සතුට ධනාත්මක බව හා නිදහස් මනසකින් යුක්ත වේ.
- තමා ගැන විශ්වාස තබයි
- තමාට සහය දැක්විය හැකි යහපත් සම්බන්ධතා ගොඩ නගා ගනිමින් තම අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම පිනිස ඔවුන්ගේ සහය ලබා ගනී.
- ආත්ම සම්ප්‍රජාතනය (self-awareness) ගොඩ නගා ගනී.
අසාර්ථක දරුවන් සැමවිටම,
- හුදකලා වේ.
- සමාජ උදවූ පිලිගැනීමට අකමැත්තක් දක්වයි.
- තව අදහස් හා කුසලතා ඉගැනීම ප්රතික්ෂේප කරයි.
- ඉගෙන ගැනීම වෙහෙසකර ක්‍රියාවක් සේ සලකයි.
- සාර්ථකත්වය අධික තරහව විශාදය කාංසාව හේතුවෙන් යටපත් වේ.
- චිත්ත වේගයන්ට වහල්ව ක්‍රියා කරයි.
- ඍනාත්මක ආකල්ප, මිත්‍යා විශ්වාස හා දුස්සමාහිත ( වැරදි) චර්යා ගොඩ නගා ගනී.
ඇමරිකානු මනෝ විද්‍යා සංගමය විසින් අසාර්ථක ශිෂ්‍යයෙකුගේ ලක්ෂණ පහත පරිදි බව දක්වා ඇත.
- තමත් ගොදුරු සේ දකී. ඔවුන්ට සිදුවන සෑම දෙයක්ම තමාගේ පාලනයෙන් තොර බව සිතයි.
- ජීවිතයට අරමුණක් නිර්ණය කර ගැනීම අපහසු යයි සිතයි.
- නිතර විශාද ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරයි.
- ජිවිතයේ තේරුමක් නැතැයි සිතමින් දුකින් හා කලකිරීමෙන් කාලය ගත කරයි.
- නිතර වැඩ කල් දමයි. කල යුත්තේ කුමක්ද යන්න තීරණය කිරීමට අපහසු වේ.
- තමාගේ පුද්ගල වටිනාකමේ අගය නොදනී.
සාර්ථක අධ්‍යාපනයකට වැදගත් වන භූමික ලෙස ගුරු භූමිකාව, දෙමාපිය භූමිකාව මෙන්ම ශිෂ්‍ය භූමිකාව යන භූමිකා තුන සමබරව නිසි පරිදි ක්රියාත්මක විය යුතුය.
ගුරු භූමිකාව
ඕනෑම භූමිකාවක් ගොඩ නැඟීමේදී දැනුම, ආකල්ප සහ කුසලතා යන කරුණු තුන ඉතා වැදගත් බව අප අසා තිබෙනවා. එසේම ස්නායු විද්‍යාව සම්බන්ධව යම් දැනුමක් තිබීමද ඉතා වැදගත් කරුණකි. අද අපි ඒ පිළිබඳව කතා කරමු.
ගුරු භූමිකාව බල ගැන්වීම සඳහා දායක කර ගත හැකි ස්නායු මනෝ විද්‍යාත්මක සංකල්ප
පාසලට පැමිණෙන බොහෝ දරුවන් තුළ පාඩම් කිරීමට උනන්දුව අඩුකම, අලසකම, සමහර විට ප්‍රචණ්ඩකාරී චර්යා ලක්ෂණ, දුක්මුසු බව ,කලකිරීමෙන් යුක්ත බව, කතාබහ අඩු බව, අපිලිවෙළ, කාංසාව සහ බිය මුසු බව වැනි විවිධ වෙනස්කම් ඇති බව ඔබට නිරීක්ෂණය වේවි. ඒ වගේම තමන්ගේ දරුවාට කිසිම වැඩක් තනියම කර ගන්න බැහැ, හැම දේම අතට පයට කරලා දෙන්න ඕනෑ,, තමන් ඉන්න කාමරයවත් පිලිවෙවෙලට තියා ගන්නේ නැහැ, කාපු පිගාන/කෝප්පේ ,ඇදුම් පැළදුම් පිරිසිදු කරගන්නේ නැහැ, දවස පුරාම උනත් ට්වි එකේ කොම්පියුර් එකේ ඉන්ඩන බලනවා, නොගැලපෙන පිරිමි/ගැහැනු දරුවෙක් එක්ක සම්බන්ධයක් පවත්වනවා, හරියට තරහ යනවා වැනි බොහෝ පැමැණිල් බොහෝ දෙමවුපියන් තම දරුවන් ගැන ඔබට පවසාවි. දෙමාපියන්ගේ මේ ගැටලු වෙනුවෙන් විසදුමක් ලබා දීමට ද ගුරුවරු වශයෙන් ඔබට සිදු වේවි. ගුරු වෘත්තිය නම් වූ සුවිශේෂී වෘත්තියට අනුව දරුවන්ගේ ඔබට නිරීක්ෂණය වන මෙවැනි වැඩ කල් දැමීම, වැඩ නොකර සිටීම වෙනත් චර්යාවන් වල නිරතවීමට උනන්දුවක් නැතිකම වැනි ලක්ෂණ විද්‍යාත්මකව විග්‍රහ කිරීම සඳහා ස්නායු මනෝවිද්‍යාත්මක සංකල්පයක් හඳුන්වා දී ඇති අතරම එය වැඩ කල් දැමීම නැතහොත් procrastination නමින් හැඳින්වේ.
වැඩ කල් දැමීම නැතහොත් procrastination යනු තමාට මේ මොහොතේ කිරීමට නියමිත වැදගත් කාර්යක් පසෙක දමා මේ අවස්ථාවට එතරම් වැදගත් නැති අපට විනෝදය සතුට ප්‍රබෝධය දනවන වෙනත් කාර්යයන්වල නිරත වීමයි.
ගුරු වෘත්තිකයන් වශයෙන් ඔබ, වැඩ කල් දැමීම තේරුම් ගැනීම සඳහා මොළය ආශ්‍රිතව සිදුවන වැදගත් විද්‍යාත්මක මූලධර්ම කීපයක් දැන ගැනීම වැදගත් වේ. ඒ අතරින් පළමු කරුණක් වන්නේ අභිප්‍රේරණය (Motivation) යි.
අභිප්‍රේරණය යනු අපගේ කායික හෝ මනෝවිද්‍යාත්මක ඉලක්කයන් සපුරා ගැනීමට අවශ්‍ය චර්යා පද්ධතිය ආරම්භ කොට එය පවත්වාගෙන යාමට මොළය විසින් උත්පාදනය කරන්නා වූ ශක්තියයි.
මෙය අධ්‍යාපනයට සම්බන්ධ වන්නේ කෙසේද කියා ඔබට සිතෙනු ඇත. උදාහරණයක් ලෙස ගුරුවරු දරුවන් විභාග සඳහා සූදානම් කිරීමට වෙහෙ‍සෙන අතරම ඒ ඉලක්ක වෙත දරුවා සාර්ථකව යොමු කිරීමට නම් ඒ සඳහා දරුවා තුළ චර්යා පද්ධතියක් ගොඩ නැගිය යුතුමයි.
එනම් දරුවා,
- පාඩමට යොමු කරවිය යුතුය
- අවධානය රඳවා ගත යුතුය
- පාඩම් නැවත නැවත කියවීමට පෙළඹ විය යුතුය
- පාසැල් යාම සහ පන්තිවලට වලට සහභාගි කරවිය යුතුය
- කෙටි සටහන් ගොඩනැගීමට උනන්දු කළ යුතුය
- ප්‍රශ්න පත්තර වලට උත්තර ලිවීම කර විය යුතුය
- පාඩමට අදාල අච්චු පොත්, වාර්තා පොත් කියවීම වැනි පුරුදු පුහුණු කළ යුතුය.
විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:
ජ්‍යෙෂ්ඨ මනෝ උපදේශක, මනෝ චිකිත්සක වෛද්‍ය චමින්ද වීරසිරිවර්ධන
මහනුවර ශික්ෂණ රෝහලේ ස්නායු හා ශල්‍ය වෛද්‍ය, දැඩි සත්කාර ඒකකයේ වෛද්‍ය නිළධාරී
