චිත්තවේගයක් යනුවෙන් අප හදුන්වන්නේ බාහිර හෝ අපේ හිතේ සැනින් ඇති වෙන මානසික ක්‍රියාවලියක්. ඒත් හැම දෙනාටම පොදු මේ මානසික තත්වයේදී විශේෂයෙන් මව්පියන් විදිහට ඔබ කටයුතු කරන්නේ කොහොමද…? 

ඔබ දරුවන් සමග මේ චිත්තවේග සමබරව පවත්වාගෙන පවුලක් තුළ කටයුතු කරන්නේ කෙසේද..? 

අනේ මට නම් තරහ යන්නේ නැහැ..කවුරුන් හෝ එසේ කියනවා නම් ඒ තරම් සාධාරණ නැහැ. අපි හැම දෙනාටම තරහ, සහ ආවේග ඇති වෙනවා. නමුත් එක් එක් අයගේ මෙම ආවේග පාලනය කිරීමේ හැකියාව වෙනස්. දෙමව්පියන් විදිහට ඔබ පවුල තුළ විශේෂයෙන් දරුවන් සමග කටයුතු කරද්දී ඔබේ චිත්තවේග පාලනය කර ගන්නේ කොහොමද…?

චිත්තවේග සමබරතාවයෙන් කටයුතු කරන්න පුලුවනිද…?

චිත්තවේග සමබරතාවය අපි මේ විදිහට හදුන්වමු. චිත්තවේගයක් ඇති වූ විට ඒ ගැන බුද්ධිමත්ව සලකා බලා යහපත්ව ප්‍රතිචාර දක්වමින් ඔබේ හැසිරීම හොදින් පවත්වා ගැනීමට ඔබට පුලුවනිද…? සමහර විට මේ ගැන ඔබත් නොදන්නවා ඇති.අපි මෙහෙම කිව්වොත්

හිතට ආවේගයක් ඇති වුනාම ඔබ කටයුතු කරන්නේ කොහොමද…?

• කෑ ගහන්න පුලුවනි.
• හඩන්න
• පහරදීම
• බඩු මුට්ටු පොළවේ ගහන්න

එහෙමනම් ඉහතින් ඇති කුමක් හෝ අවස්ථාවක් ඔබේ ජීවිතයේදී සිදු වී නැත්ද..? ඒ ගැන ඔබ දන්නවා ඇති.

දරුවෙක් වැරදි වැඩක් කරද්දී ඔබ මහත් සේ ගෝරනාඩු දෙමින් කෑ ගසන්න පුලුවනි. එය සමහර විට බැනීමක්..දොස් නැගීමක් වෙන්න පුලුවනි. මේ වේලාවේදී ඔබ පාවිච්චි කරන වචන ගැනත් හිතුවොත් ඒවා ඉතා දරුනු වෙන්නත් පුලුවනි.

දරුවන්ට ආමන්ත්‍රනය කරන වචන

ඔබට චිත්තවේගයක් ඇති වුනාම දරුවන්ට ඉතා දරුණු විදිහට වචනයෙන් පහර දෙන දෙමව්පියන් නැත්තේම නැහැ. නමුත් ඔවුන් දරුවන්ට ආදරේ නැතුවා නොවෙයි.එකම හේතුව හිතේ ඇති වුන චිත්තවේග පාලනය කර ගැනීමට දෙමව්පියන්ටත් හැකියාවක් නැහැ. ඒ නිසා දරුවාගේ ආත්මයටම පහර වැදෙන විදිහට කාලකණ්නියා..හිතුවක්කාරයා..මෝඩයා…වැනි විශේෂණයන්ගෙන් ඔබටත් නොදැනීම දරුවා ආමන්ත්‍රණය වෙන්න පුලුවනි. 

දරුවන්ට ආමන්ත්‍රණය කරන ආකාරය

ඔබේ චිත්තවේග දරුවන් මතින් පිටකිරීම ඉතාම පහසුයිනේ..ඒ නිසා දරුවෙකුගේ වරදට ඔබ ඉතාම තර්ජනාත්මකව ආමන්ත්‍රණය කරන්න පුලුවනි.ඒ වගේම අතීතය..වර්තමානය පාදක කර ගෙන දරුවන්ගේ අනාගතය ගැනත් සමහර විට ඔබ අනාවැකි කියන්න ඉඩ තියෙනවා.

මං දන්නවා කවදාවත් ඔයාට නම් ජීවිතයක් නැහැ. පාරේ හිඟා කන්න තමයි වෙන්නේ..කොච්චර වියදම් කළත් ගඟට ඉනි කපනවා වගේ..මෙතැනින් ප්‍රදර්ශනය වෙන්නේ දෙමව්පියන්ගේ චිත්තවේග වුනත් එයින් මානසිකට පීඩාවට පත් වෙන්නේ ඔබේම දරුවා බැව් නොදන්නවා වෙන්නත් පුලුවනි.

තවත් අයට සංසන්දනය කිරීම

අද සමාජයේ තියෙන්නේ පුදුමාකාර තරගයක්.මේ තරගයේදී දරුවන්ද කොටස්කාරයන් බවට නොදැනීම පත් වෙනවා. ඒ නිසා දෙමව්පියන් තමන්ගේ සමාජ තරාතිරමට දරුවන්ගෙන් ආලෝකය ලබා ගැනීමට සූදානම්. ඒ නිසා නිතරම දරුවන්ගේ ජයග්‍රහණ වෙනුවෙන් දෙමව්පියන්ගේ මහත් වූ වෙහෙසක් දරනවා. ඒ නිසාම දරුවන්ගේ යම් යම් අසාර්ථකවීම් පරාජයන් ඉදිරියේදී මුලින්ම චිත්තපිඩාවට පත් වෙන්නේ දෙමව්පියන්. ඒ නිසාම දෙමව්පියන්ට තමන්ගේ චිත්තවේග පාලනය කර ගැනීමට  හැකියාවක් නැහැ.

ඔවුන්ටත් නොදැනීම දරුවන්ට දොස් නගන්න පටන් ගන්නවා. මේ දොස් නැගීමේදී තවත් දරුවන් සමග සිදු කරන සංසන්දනය ඉතාම බරපතල විදිහට ඔබේ දරුවාට බලපානවා.

බලන්න අල්ලපු ගෙදර ගිම්හානි.. ගෙදර වැඩත් කර ගෙන, නංගිලා මල්ලිලාත් බලාගෙන ඒ සේරමත් එක්ක විභාගෙත් හොදටම පාස්..ඔයාලාට මොනවද පුලුවනි. ඒ වගේ දරුවෙක් අපට හිටියා නම් කොච්චර වාසනාවක්ද..හැම ළමයෙකුටම මොකක් හරි හැකියාවක් තිබෙනවා. ඔයාට මොනවද හරියට කරන්න පුලුවන්..? මේ අන්දමින් දොස් නැගීම සිදු වෙන්නේ ඔබටත් නොදැනීම ඔබේ චිත්තවේග මුදා හැරීමක්.

හැඬීම

අපි හිතන්නේ හඩන්නේ දරුවන් විතරයි කියලද..? නැහැ. දෙමව්පියන්ද හඬා වැටෙනවා. ඇතැමුන් හදවතින් හඬා වැටෙද්දී තවත් අය කඳුළු පිටකරමින් හඬා වැටෙනවා. ඔබේ හිතේ තිබෙන චිත්තවේග පාලනයට ඇති අපහසුතාවය නිසා මේ අන්දමින් හඬා වැටීම් සිදු වෙනවා. සැබැවින්ම කදුළු පිට කරමින් චිත්තවේග මුදා හැරීම චිත්තවේග හිතේ දරාගෙන දුක් විදිනවාට වඩා යහපත්. මේ නිදසා දරුවන්ගේ, සැමියාගේ කරදර ඉදිරියේ ඔබ හඬනවා කියන්නේ ඔබේ චිත්තවේග පිටකරන තවත් එක් ආකරයක්..

පහරදීම..

ඔබ දරුවන්ට පහර දෙන සෑම අවස්තාවක්ම ඔවුන්ගේ වරද නිවරැදි කිරීමට වඩා ඔබේ චිත්තවේග මුදා හැරීමට අවස්ථාවක් කර ගෙන ඇති. විටෙක දරුවාට දඬුවම් නොකළ යුතු දෙයට පවා ඔබ පහර දෙන්න ඇති. 

නිවසේ බඩු මුට්ටු පොළවේ ගැසීම

සිතට ඇති වෙන ආවේග ඉදිරියේ ඔබ නිවසේ බඩු මුට්ටු පොළවේ ගසන්න ඇති. දරුවාගේ පොත් පත්, සෙල්ලම් බඩු විසි කරන්න හෝ ඉරා දමන්න ඇති. චිත්තවේග ඉදිරියේ මේ අන්දමින් සිදු වුනත් ටික මොහොතකින් සිදු වී තිබෙන විනාශය ගැන ඔබ පසුතැවිලි වේවි.

එක් මවක් තම දියණිය සමග ඇති වුන කේන්තියට නිවසේ පිගන් කෝප්ප පොළවේ ගැසුවා. දියනිය කිසිවකුත් කතා නොකර සිට මෙහෙම කිව්වා..දැන් ඉතින් ඔය බිඳපු පිඟන් කෝප්ප වලට ඔයාම අලුත් ඒවා ගේන්න වෙයි..සැබැවින්ම එයිනුත් අලාබය සිදු වුනේ තමන්ටම බව අම්මාට ඒත්තු ගියේ එවිටයි.

ආවේග ඇති වුනොත් කාටවත් හානියක් නොවන විදිහට පාලනය කර ගන්නේ කොහොමද..?

ආවේග ඇති වුනාම ඒවා පිට කිරීමටයයි කියා අනවශ්‍ය ගැටළු ඇති කර ගැනීමට වඩා සාර්ථක වූත්, කිසිවෙකුටත් හානිකර නොවූත් පියවර කීපයක් තිබෙනවා..

• අවස්ථාව මග හරින්න. යම් ගැටුමක් සිදු වෙන විට එතැනම රැදී තව තවත් බහින් බස් වෙනවාට වඩා එතැනින් වෙනස් වී වෙනත් කටයුත්තකට යොමු වෙන්න.
• කඩදාසියක් අරගෙන එය කැබැලි කරන්න
• 1 සිට 10 ට ගනින්න.
• වතුර වීදුරුවක් ගෙන එය සෙමින් පානය කරන්න
• ගීතයක් අසන්න
• ජංගම දුරකථනයෙන් ක්‍රිඩාවක් හෝ නිතර වෙන්න.

චිත්තවේග පාලනය අපට අපහසු බව ඇත්ත. නමුත් ඒ ස්ථාවරයේ රැඳී ප්‍රශ්නය තව තවත් දිගු ගැස්සීම වෙනුවට කෙසේ හෝ ඔබේ ආවේග පාලනය කර ගැනීමට උත්සාහ කරන්න. 

දරුවන් තුළ පවතින කථන හා භාෂා වර්ධනයේ ප්‍රමාදය වර්තමානයේ සුලබ තත්ත්වයක් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. මෙම තත්ත්වය පහසුවෙන් මග හරවා ගැනීමට හැකි අතර මෙවන් තත්ත්වයන් ඇති නොවන ලෙස පසුබිම සකසා ගැනීමටත් දෙමව්පියන්ට ලෙස ඔබට කළ හැකි දේවල් බොහොමයක් පවතී.

දරුවාගේ කතාව හා භාෂාව වර්ධනය ප්‍රමාද වීමට බොහෝ හේතු බලපාන අතර ඉන් ප්‍රධානම කාරණය වන්නේ කතාව හා භාෂා වර්ධනය ට  අවශ්‍ය නිසි උත්තේජන දරුවාට නොලැබි යාමයි. එමෙන්ම, දෙමවූපියන්ගේ අධික කාර්යබහුලත්වයත් සමඟ දරුවා සමඟ නිවස තුළ ගත කරන කාලය අවම වීමත් බොහෝ විට දරුවා රැක බලා ගන්නා අයෙක්  පමණක් නිවසේ රැදීමත් නිසා භාෂා භාවිතයෙන් පෝෂිත පරිසරයක් නිර්මාණය නොවීමත් ප්‍රධාන කාරණයක් බවට පත්ව ඇත. එමනිසා, කුඩා කාලයේ සිට සන්නිවේදනයේ  යෙදීමට සිටින පිරිස අවම වීම තුළින් දරුවාට කතාව හා භාෂාව නිතර ඇසෙන පරිසරයක් නිර්මාණය නොවීමත් හේතුකරගෙන දරුවාගේ භාෂා වර්ධනය ප්‍රමාදයක් ඇති වීමට ඉඩකඩ ඇත. එමනිසා, කුඩා කාලයේදී දරුවාට භාෂාව පිරුණු පසුබිමක් නිවස තුළ නිර්මාණය කර දීම දෙමාපියන් වශයෙන් ඔබට සිදු කිරීමට හැකි ප්‍රධානම කාර්යකි. 

තවද දරුවා කුඩා කාලයේ ඉගෙන ගනු ලබන්නේ පරිසරය හා බැඳී මෙන් හා ලබා ගන්නා අත්දැකීම් තුළිනි. දෙමවුපියන් වශයෙන්  ඔබගේ ළමා කාලය සිහිපත් කළ හොත් එය ඉතාමත් සුන්දර බව බොහෝ දෙනෙක් අවිවාදයෙන් පිළිගනු ඇත. මන්ද දඟකාරකම් වලින් පිරුණු, සෙල්ලම් ගෙවල් ඇතුලේ කෝම්පිට්ටු හදපු, ගස් වැල් සමඟ ගත කරපු කාලයක් ඔබට තිබෙන්නට ඇත. නමුත් අද වැඩෙන දරුවන්ට පරිසරය හා සමඟ බද්ධ වෙමින් ඉගෙනීමේ යෙදීමට තිබෙන ඉඩකඩ සීමා වී ඇත.  එමනිසා, ඔබත් ඔබේ දරුවාට පරිසරය හා සමඟ බද්ධ වෙමින් පරිසරයේ ඇති දේ හදුනා ගැනීමට, ඒ සමඟ විවිධ නිර්මාණශීලි ක්‍රියාකාරකම් සිදු කිරීමට අවස්ථාව ලබා දීම තුළින් දරුවාගේ භාෂාව උත්තේජනය නිසි අයුරින් සිදු වීමට තිබෙන බාධා ඉවත්වනු ඇත.

තවද, අද වන විට දරුවන් දුරකතන හා රූපවාහිනී තිරය ඉදිරියේ ඉතාමත් කාර්යබහුල වී කටයුතු කිරීම සුලබව දැකගත හැකි තත්ත්වයක් වී ඇත. එමගින් දරුවාගේ චින්තනය මෙන්ම භාෂා වර්ධනයට අවශ්‍ය වන්නා වූ ඇතැම් කාරණා ගිලිහි යාමට ඉඩ කඩ පවතී. දරුවාගේ කුඩා කාලයේ ප්‍රධානම වෘත්තිය ලෙස සෙල්ලම් කිරීම සහ හඳුනාගත හැකි අතර දරුවා රූපවාහිනී තිර හා ජංගම දුරකථන තිරය ඉදිරියේ කාලය ගත කිරීමෙන් සිදු වන්නේ දරුවාගේ කුඩා කාලයේ වෘත්තිය ද වෙනස්කමක ට ලක්වීමයි. එමනිසා ඔබේ දරුවා ජංගම දුරකථන හා රූපවාහිනී තිරය ඉදිරිපත් ඉදිරිපිට කාර්ය බහුල වී සිටී නම් ඒ වෙනුවට ආදේශක හඳුන්වාදීම තුළින් දරුවාගේ කතාව හා භාෂාව වර්ධනයට අවශ්‍ය ලෙස ඔබගේ නිවසේ පසුබිම සකස් කර ගැනීමට හැකියාව පවති. ඒ සඳහා ආදේශක ලෙස ඔබට දරුවාට විවිධ වූ ක්‍රියාකාරකම් හඳුන්වාදීම, විවිධ වූ සෙල්ලම් බඩු හඳුන්වාදීම හා සෙල්ලම් කිරීම, දරුවා අධ්‍යාපනික ක්‍රියාකාරකම් තුළ නිරත කරවීම, දරුවා ට කතන්දර/ගීත කියා දීම හා ඒ ඇසුරෙන් ප්‍රශ්න ඇසීම මෙන්ම තිර වෙනුවට ආකර්ශනීය පොත පත හදුන්වා දීම ත් සිදු හැකි ය.

තවද, දරුවන් සෙල්ලමේ යෙදීම තුළින් බොහෝ අත්දැකීම් ලබා ගනිති.  ඒ තුළින් ඔවුන් භාෂාව වර්ධනය කර ගන්නා බව අද වන විට සොයාගෙන ඇත. එමනිසා, දරුවාගේ වයස ට සරිලන ලෙස සෙල්ලම් බඩු තෝරා ගැනීමත් දරුවා සමඟ සෙල්ලම් බඩු ආශ්‍රය කරගෙන සෙල්ලම් කිරීමත් ඒ තුලින් සන්නිවේදනයේ යෙදීමත් ඔබට සිදු  කිරීමට හැකියාව පවතී.

නිවස තුළ භාෂා දෙකක් භාවිතා කිරිම කථන හා භාෂා වර්ධනය ප්‍රමාදයට හේතුවක් බව බොහෝ දෙනා සැලකුවත් නිසි ලෙස කතාව හා භාෂාව වර්ධනය වන දරුවෙකුට එය ගැටලුවක් නොවන බව වර්තමානයේ පිළිගන්නා කරුණකි. එම නිසා දරුවා හට එක හා සමාන මට්ටමින්  භාෂා දෙකේම උත්තේජන ලබා දීමට ඔබට හැකියාව පවති නම් නිවස තුළ භාෂා දෙකක් භාවිතා කිරීම ගැටළුවක් නොවනු ඇත. නමුත් දැනටමත් ඔබේ දරුවාට කතාව හා භාෂා වර්ධනයේ ප්‍රමාදයක් පවතී නම් භාෂා දෙකක් භාවිතා කිරීම පිළිබඳ කථන හා භාෂා චිකිත්සකවරයෙකුගෙන් විමසා උපදෙස් ලබා ගැනීම ඉතාමත් වැදගත් වේ.

 කථන හා භාෂා චිකිත්සක සජිනි පෙරේරා මහත්මිය විසිනි. 

පුංචි අය රවටන්න හරිම ලේසියි. ඉර,හඳ ගෙනත් ළගට දෙන්නම් කිව්වත් ඒවා ඔවුන්ට ඇත්ත.ඒ වගේම දෙමව්පියන් වුනත් බය සැක නැතුව පොඩ්ඩන්ට විවිධ පොරොන්දු ලබා දෙන්නේ ඒවා ඉටු වුනත් ,නැතැත් කිසිම ගැටළුවක් නැති නිසයි.නමුත් පුංචි පැටියාට නොතේරෙන නිසා ඔබ අද දවසේ මේ වගේ බොරු පොරොන්දු දුන්නත් එහි ආදිනව හෙට දවසේ ඔබ වගේම දරුවාටත් පෙරලා ලැබෙන බැව් මොහොතකට හෝ සිතුවාද…?

අපි පොඩ්ඩන්ට පොරොන්දු දෙන්නේ ඇයි…?

පුංචි අයත් සමග කටයුතු කිරීම එතරම් පහසු කාර්යක් නොවෙයි.අපි කියන දෙයට ඔවුන් එකහෙලාම අවනත වෙන්නේ නැහැ. ඒ දරුවන්ගේ ස්වභාවයයි.මේ වගේ අවස්ථාවන්හිදී දෙමව්පියන් විදිහට අපි කරන්නේ දරුවාට කුමක් හෝ පොරොන්දුවක් ලබා දෙනවා.මේ පොරොන්දු දෙන්නෙත් නිකම් නොවෙයි. දරුවා ප්‍රිය කරනම දෙයක් මුල් කර ගෙන පොරොන්දුව දෙන්න දෙමව්පියන් බොහොම උනන්දුයි.

• මං ඔයාට අපේ ගෙදර තරම් ලොකු කාර් එකක් ගෙනත් දෙනවා…හැබැයි බත් ටික සේරම කන්න ඕන.

අම්මා දන්නවා..පැටියා දන්නේ නැහැ.

හැබැයි ගෙදර තරම් විශාල කාර් එකක් නැති බව අම්මා දන්නවා. ඒත් පැටියාට එය තේරෙන්නේ නැහැ. තවම ඔවුන්ගේ ලෝකයේ ලොකුම සමාජය දෙමව්පියන් පමණයි. ඒ නිසා අම්මා,තාත්තා විසින් ලබා දෙන පොරොන්දුව පිලිගන්නවා. ඒත් මේ පොරොන්දුව කවදාවත්ම ඉටු නොවන බැව් පැටියා දන්නේ නැහැ.

එහෙමනම් ඉටු කරන්න පුලුවන් පොරොන්දුවක් දුන්නොත්…?

ඔව් ඒක ඇත්ත. පොරොන්දුව නිතරම ලබා දිය හැකි අන්දමේ වුනොත් එය වටිනවා.දරුවා කැමැත්තක් දක්වන පුංචි දේවල් වගේම දෙමව්පියන්ට පහසුවෙන් ඉෂ්ට කිරීමට හැකියාව ඇති පොරොන්දුත් තිබෙනවා.ඒ වගේ පොරොන්දුවක් ලබා දෙන්න කිසිම අපහසුවක් නැහැ.

මම ඔයාව පාක් එකට එක්ක යනවා…එහෙම නැත්නම් ලස්සන පින්තූර පොතක් අරගෙන දෙනවා. මේ වගේ පොරොන්දු ලබා දීම අපහසු නැහැ. ඒ විතරක් නොවෙයි, ඒ පොරොන්දු ඉෂ්ට කිරීමත් පහසුයි.

පොරොන්දුව ඉටු කරන කාලය ගැනත් උනන්දු වෙන්න..

ඔබ දරුවාට පොරොන්දුවක් ලබා දෙනවා නම් එය ඉටු කිරීමට හැකි කාලය ගැනත් අවදියෙන් සිටින්න. ඒවා ”දැන් “, ”අද ” යනුවෙන් ඉක්මනින් ඉටු කරන්නට බැදෙන්න එපා.අම්මාට පුළුවන් දවසක..එහෙම නැත්නම් අම්මාට සල්ලි ලැබුන දවසක..වගේ අනාගතයට කල් තබන්න.

හැබැයි බොරු පොරොන්දුත් එපා..

නමුත් මේ පොරොන්දු හැමදාම අනාගතයට කල් තබන බාලගිරි දෝෂයක් නම් නොවිය යුතුයි.කවදා හෝ දිනක දෙමව්පියන් විසින් ලබා දුන් පොරොන්දුව ඉටු වෙන බවට විශ්වාසය දරුවාගේ හිතේ ගොඩ නැගෙනවා නම් ඔබ සාර්ථක චරිතයක්.

පොරොන්දු යනු වචන පමණක් නොවේ..

පොරොන්දුවක් යනු වචන කීපයක් පමණක් නොවේ. එය දරුවාගේ සතුට විතරක් නොවේ. දරුවා සහ මව්පියන් අතර විශ්වාසය තහවුරු කරන ශක්තිමත් අත්තිවාරමක්.

පොරොන්දු කඩවුනොත් මොකද වෙන්නේ…?

දෙමව්පියන් විසින් ලබා දෙන පොරොන්දු කඩ වුනොත් එය ඔබ නොසිතන අන්දමින් දරුවාට බලපානවා.

දරුවාගේ හිතේ සතුට නැති වෙනවා.ඔබ දරුවාට යමක් දෙන බවට පොරොන්දු වුනොත් එය නොලැබෙන ලකුණු ඇති විට දරුවාගේ හිතේ සතුට නොදැනීම පිරිහෙන්න පටන් ගන්නවා. ඒ වගේම යටිහිත විසින් තමාගේ අහිමි වුන පොරොන්දුව ගැන දැඩි ලෙසින් පීඩාවට පත් වීමත් සාමාන්‍ය ස්වභාවයක්.

දෙමව්පියන් ගැන ඇති විශ්වාසය-දෙමව්පියන් විසින් දරුවාට ලබා දෙන ලද පොරොන්දු ඉෂ්ට නොකිරීම නිසා දරුවාගේ හිතේ දෙමව්පියන් මුල් කර ගෙන කිසිම විශ්වාසයක් නොමැති තත්වයකට පත් වෙනවා. අම්මා/තාත්තා කිසිම දිනක තමාට වුන පොරොන්දු ඉටු නොකල බැව් දරුවා දන්නවා.

අද පොරොන්දු ඉටු නොවුන බැව් දන්නා දරුවා හෙට දවස ගැනත් උපකල්පනය ගොඩ නගා ගන්නවා. හෙටත් එය ඉටු නොවන පොරොන්දුවක් බැව් දරුවා විසින්ම තහවුරුවක් ගොඩ නගා ගන්නවා.

කේන්තිය

පුංචි අයටත් කේන්තිය සාධාරණයි. තමා වෙනුවෙන් වූ පොරොන්දුව ඉටු නොවන විට හිතේ ඇති වෙන කේන්තිය විවිධ ආකාරයෙන් පිට කරන්න පටන් ගන්නවා.සමහර විට මේ කේන්තිය පොරොන්දු කඩ වීම නිසා බැව් දෙමව්පියන්ටවත් තේරෙන්නේ නැහැ. ඒ තරම් සියුම් අන්දමින් දරුවා තමන්ගේ කේන්තිය පිට කරන්න පටන් ගන්නවා.

ඒ නිසා බැරි පොරොන්දු දෙන්න එපා..

එහෙමනම් දෙමව්පියන් විදිහට ඔබ කවදාවත් දරුවන්ට ඉටු කිරීමට නොහැකි පොරොන්දු දෙන්න එපා.පොරොන්දුවක් ලබා දීමට පෙරාතුව ඒ ගැන හිතන්න.

යටිහිතේ තැන්පත් වෙනවා

දරුවාගේ ළමාකාලයේ අත්දැකීම් ඔවුන්ගේ යටිහිතේ තැන්පත් වෙනවා. සියල්ලම නොවුනත් තමාගේ ජීවිතයට ශාරිරික හෝ මානසික පීඩාවක් ඇති වුන සිදුවීම් මේ අන්දමින් හිතේ තැන්පත් වෙනවා. ඒවා දරුවා සමග අනාගතයටත් ගමන් කරනවා.

මං පුංචි කාලයේ අම්මා/තාත්තා බොරු පොරොන්දු දීලා මාව රැවට්ටුවා..කවදාවත් පොරොන්දු වුන දෙයක් මට ලැබුනේ නැහැ..මෙවැනි පරාජිත සිතුවිලි දරුවාගේ හිතේ ඇති වුනොත් එතරම් සුබවාදී නැහැ.ඒ නිසා බොරු පොරොන්දුවලට වඩා පොරොන්දුවක් නොවී සිටීම වඩාත් වටිනවා.

පොරොන්දුව කියන්නේ අල්ලසක්ද නොවේ..

ඔබ නිතරම දරුවාට යම් යම් පොරොන්දු ලබා දෙන විට එය අල්ලසක තත්වයකටත් පත් වෙන්න පුලුවනි. ඒ නිසා නිතරම පොරොන්දු මත යැපෙන තැනට දරුවා පත් වුනොත් එය මානසික අල්ලසක් බවට පත් වෙනවා.එතැන් පටන් කිසිම දෙයක් පොරොන්දුවක් නොමැතිව කරන්නට බැරි තරම් තත්වය දරුණු වෙන්නත් පුලුවනි.

ඒ නිසා ඔබ කිසිම දිනක දරුවාට කඩවුනු පොරොන්දු දෙන්න එපා.පොරොන්දුව සමග දෙමව්පියන් සහ දරුවා අතර විශ්වාසය තහවුරු වීම අවශ්‍යයි.ඒ නිසා ඔබ දෙපාර්ශවය අතර ගැටුමක් වෙනුවෙන් ඔබ දරුවාට ලබා දෙන පොරොන්දුව හේතු විය හැකි බවත් අමතක කරන්න එපා.

ගිනි පෙලෙල්ලෙන් බැට කෑ පුද්ගලයා කනාමැදිරියාටත් බයයි කියනවා කොවිඞ් වසංගතය ඉදිරියේ අපට ආහාරපාන.ගමන් බිමන්, යන හැම දෙයක් ගැනම යම් සැකයක් තිබෙනවා. ඒ නිසා මේ කාලයේදී අපේ ආහාර ගැන සුරක්ෂිතතාවය ඇති කර ගන්නේ කොහොමද…? මේ ගැන අදහස් ඉදිරිපත් කරන්නේ පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ ආහාර විද්‍යා හා තාක්ෂණ අංශයේ මහාචාර්ය ටෙරන්ස් මදුජිත් මහතා

කොවිඞ්  කියන්නේ ආහාරයෙන් බෝවන රෝගයක් නොවේ. ඒ වගේම ආහාර මත ගුණනය වීමක් සිදු වෙන්නෙත් නැහැ. ඒ වුනත් ශීත ආහාර මත මේ වෛරසය දිගු කාලයක් ජීවත් වෙන්න පුලුවනි.ඒ වගේම වායුසමීකරණය කරන ලද කාමරවල වෛරසයේ ස්ථායිතාවය ඉහළ මට්ටමක පවතිනවා.

දැන් කාලයේ වැඩි දෙනෙක් ආහාර මිලට ගන්නේ වායුසමීකරණය කරන ලද වෙළඳසැල්වලින්…එවිට අවදානමක් තිබෙනවාද…?

ශීතකරණ හෝ වායුසමීකරණය කරන ලද වෙළඳසැල්වල සීතල ප්‍රදර්ශනකුටිවල ගබඩා කර ඇති ආහාර මත වෛරසයේ අධික මාත්‍රාවක් තිබෙන්න පුලුවනි. ඒ වගේම බොහෝ ආසාදිතයන් හඳුනාගත් ප්‍රදේශවල වෙළඳසැල් සහ සුපිරි වෙළඳසැල්වල ශීත කළ ආහාර සහ ශීත කල ආහාර පැකේජ් මත වෛරසය පැවතීමේ හැකියාවක් තිබෙනවා.

මේ අවදානමෙන් අප ආරක්ෂා වෙන්නේ කොහොමද…?

ආහාර මගින් හෙවත් ශීත කරන ලද ආහාර මගින් අපට වෛරසයේ සම්ප්‍රේෂනය වලක්වා ගැනීමට නම් පියවර කීපයක් ගත හැකියි. ඒවා සාමාන්‍යයෙන් ඉතා සරල සහ පහසුවෙන් අපේ එදිනෙදා ජීවිතයට සම්බන්ධ කර ගැනීමට පුලුවනි.

ඔබ ආහාර මිලදී ගැනීමේදී අදාල වෙළඳ ආයතනයේ සෞඛ්‍යාරක්ෂිත බව ගැන තහවුරු වීම අවශ්‍යයි. විශේෂයෙන් මස්,කිරි, යෝගට් , අයිස්ක්‍රිම් මිළට ගන්නවා නම් නිසා සෞඛ්‍යාරක්ෂිත පිළිවෙත් අනුගමනය කරන වෙළඳසැල් වෙතින් පමණක් මිළට ගැනීම වැදගත්.

ඒ වගේම ඔබ නිවසට මෙම ආහාර ද්‍රව්‍ය ගෙන ආ පසුව සැනින් ඒවායේ දැවටුම් සහ ඇසුරුම් ගලවා නිසි පරිදි බැහැර කරන්න.

සාමාන්‍යයෙන් අසුරා ඇති භාජන නම් විෂබීජහරණය කිරීමට පුලුවනි. ඒ වෙනුවෙන් ඔබට ක්ලොරොක්ස්,පවර් බ්ලීච් වැනි ගෘහස්ත බ්ලීච් භාවිතා කරන්න පුලුවනි.ඊට පෙරාතුව මේ ඇසුරුම් පිටත ප්‍රදේශය නල ජලයෙන් සෝදන්න. අත්වැසුම් පළඳා ගන්න. දැන් බ්ලීච් ද්‍රාවනයෙන් තේ හැන්දක් : මිලි ලීටර් 5 ක් ) ජලය මිලි ලීටර් 250 කට එකතු කරන්න.දැන් ස්පොන්ජියක් තෙමා මේ ද්‍රාවණය ආහාරයට ඇතුළු නොවන සේ බහාලුම් පිටත පිරිසිදු කරන්න. මිනිත්තු පහකින් පසුව වතුරෙන් සෝදා ශීතකරණයේ ගබඩා කරන්න. පිරිසිදු කරන අවස්ථාවලදීත් ඔබේ මුහුණ,නහය ආදී ස්ථාන ස්පර්ශ නොකිරීමත් වැදගත්.
ආහාර හොඳින් පිසින්න..

කොවිඞ් 19 වසංගත කාලයේදී වඩාත් සුදුසු වෙන්නේ හොඳින් පිසින ලද ආහාරයි. තාපයේදී වෛරසය පහසුවෙන් විනාශ වෙනවා. ඒ නිසා මේ කාලයේදී මස්.මාලු ආහාරයට ගැනීමේදී හොඳින් පිස ගන්න. අඩක් පිසින ලද මස්.මාලු ආහාරයට ගැනීමෙන් ඈත් වෙන්න.

අමුවෙන් මාලු ආහාරයට ගැනීම..?

අමුවෙන් මාලු ආහාරයට ගැනීම චීනය සහ කොරියාව වැනි රටවල සිදු වුනත් ඒවා සෞඛ්‍යාරක්ෂිත ලෙස සකස් කර තිබෙන නිසා ඒ රටවල්වලදී අමුවෙන් මාලු ආහාරයට ගැනීමෙන් බරපතල සෞඛ්‍ය ගැටලු ඇති කරන්නේ නැහැ.නමුත් නොපිසූ මාළු ආහාරයට ගැනීම අපේ සංස්කෘතියේ ආහාරපුරුද්දක් නොවෙයි.අපේ කොරෝනා පොකුරක් පෑලියගොඩ මත්ස්‍ය වෙළඳපොළෙන් පටන් ගත්තා.ඒ නිසා මේ වෛරසය මත්ස්‍යයන් සමග දූෂනය වී තිබෙන නිසා අමුවෙන් හෝ බාගෙට පිස මස් සහ මාලු ආහාරයට නොගත යුතුයි.

පිසින ලද සීත කළ ආහාර..

ඔබ ආපනශාලාවකින් පිසින ලද ආහරයක් මිලට ගන්නවා නම් නිවසට ගෙන ගොස් පරිභෝජනයට පෙරාතුව රත් කර ගන්න.බටහිර රටවල නම් සලාද, සැන්ඞ්විච්, පැස්ටා ආදිය ශීත කැබිනෙට්ටුවල ගබඩා කර තිබුනත් අපේ රටේ මෙවැනි ආහාර බහුලව දකින්න නැහැ. ඒ වගේම වන සතුන් වෙත කොවිඞ් 19 වෛරසයේ සම්ප්‍රේෂනය වීමේ අවදානමක් තිබෙන නිසා සම්ප්‍රදායික නොවන ඉබ්බා, ඉගුවානා,වවුලන් වැනි සතුන්ගේ මස් ආහාරයට ගැනීමෙන් ඉවත් වෙන්න.

විටමින් D අඩංගු ආහාර ගැනීමෙන් COVID -19 අපට ආරක්ෂාවක් ලැබෙනවාද…?

විටමින් D ඌනතාවය ඇති අයට COVID 19 රෝගය පහසුවෙන් වැලඳෙන බව විවිධ අධ්‍යනයන් මගින් සොයා ගෙන තිබුනත් විටමින් D ඌනතාවය සහ  COVID -19 රෝගය අතර පවත්නා සම්බන්ධතාවය ගැන තවම නිශ්චිත තහවුරු වීමක් නැහැ. විටමින් D මගින් ශ්වසන රෝගවලින් ආරක්ෂාවක් ලැබෙන බැව් තහවුරු වී තිබෙනවා. විටමින් D ප්‍රතිශක්තිය වැඩි කරන බැව් අප දන්නා කරුණක්. ඒ නිසා කොවිඞ් වසංගතයටමත් සීමා නොවී විටමින් D මට්ටම යහපත් පරිදි පවත්වා ගැනීම වැදගත්.

අපි විටමින් D ලබා ගන්නේ කොහොමද..?

සාමාන්‍යයෙන්  ආහාර නොමැතිව අපට අවශ්‍ය විටමින් D හිරු එළියෙන් ලබා ගන්න පුලුවනි. වැඩිහිටියෙකුට දිනකට  විටමින් D මයික්‍රොග්‍රෑම් 20 සිට 25 ක් අතර ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වෙනවා.අපේ සිරුරේ ඇති කොලස්ටරෝල් මගින් හිරුඑළිය පවතින විට විටමින් D ජනනය කරනවා.වඩාත් නිවරැදිව කියනවා නම් අක්මාව තුළ ඇති කොලස්ටරෝල් 7 ඩි හයිඞ්රෝ කොලස්ටරෝල් බවට පරිවර්තනය වෙනවා. එයින්  පසුව එය විටමින් D -3(කොලකාල්සිෆෙරෝල් ) පරිවර්තනය වීම සූර්යාලෝකයේ පාරජම්බුලකිරණ ( UV ) මගින් සිදු වෙනවා.

ඒ නිසා අප උදෑසන හිරු එලියට නිරාවරනය වුනොත් විටමින් D නොමිලයේම ලබා ගන්න පුලුවනි.නමුත් කොවිඞ් සමග බොහෝ දෙනා නිවෙස්වලට සීමා වීම නිසා හිරු එලියට නිරාවරනය වීමත් සීමා වී තිබෙනවා. ලෝක ජනගහනයෙන් 50% ක් පමණ පිරිසකට ප්‍රමාණවත් පරිදි සූර්යාලෝකය නොලැබෙන බැව්  බැව් ගණන් බලා තිබෙනවා.

ආහාර මගින් විටමින් D ලබා ගැනීමට නම්….

විටමින් අඩංගු ආහර අතරට ගැනෙන සැමන්, බලයා, කෙලවල්ලා, බිත්තර කහමදය, කිරි සහ මාගරින් වැනි ආහාර මගින් ඔබට අවශ්‍ය විටමින් D ලබා ගත හැකියි.

විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:

පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ ආහාර විද්‍යා  හා තාක්ෂණ අංශයේ මහාචාර්ය ටෙරන්ස් මදුජිත් මහතා