පුංචි දරු පැටියෙක් ගෙදර ඉද්දි කොයි අම්මා තාත්තත් බොහොම සැලකිලිමත්. ඒත් අපි නොහිතන වෙලාවක නොහිතන විදියේ දේවල් මෙන්න මේ පුංචි පැටවුන්ට වෙන්න පුළුවන්.

කිරි හිරවීම – මෙයට බොහෝ විට හේතු වෙන්නේ වැරදි ඉරියව්වෙන් කිරි ලබාදීම තමයි. එහෙම කිරි උරා බොද්දි පෙවෙන වාතය පිටවීමේදී (ගුඩුස් යාමේදී) ඒ වාතය සමග ඉහළට එන කිරි ස්වසන මාර්ගයට ඇතුළු වීම නිසා දරුවෙකුට බරපතල හානි ඇති වෙන්න පුළුවන්. පැටියා නිදාගද්දී හිස ඉහළට එසවෙන විදියට කොට්ට තියන නිසාත් මේ දේ වෙන්න පුළුවන්.

නැපි රෑෂ් – නපි රෑෂ් ඇති වෙන්නේ ඩයපර නිසා විතරක් කියලයි බහුතරයක් අම්මලා හිතාගෙන ඉන්නේ. ඒත් ඩයපර වුනත් නැපි උනත් නියමිත අවස්ථාවේ මාරු නොකළොත් නැපි රෑෂ් ඇති වෙන්න පුළුවන්. ඒ වගේම තමයි රබර් ෂීට් භාවිතයත් ඒ මත සිල්ක් වැනි රෙදි වර්ග දමා දරුවා තැබීම නිසාත් මෙවැනි තත්ත්වයන් ඇති විය හැකියි.

බෙල්ල වණ වීම – කිරි උරා බීමේදී කිරි බෙල්ලට වැගිරීම හෝ සේදීමෙන් පසු තෙත මාත්තු නොකිරීම නිසා මේ තත්ත්වය ඇති වෙනවා. බෙල්ලේ වගේම ඉකිලිද මුත‍්‍රා රැඳීම නිසා හෝ තෙත රැඳීම නිසාත් ඒ ස්ථානවල මේ තත්ත්වය දැකිය හැකියි.

කන පැසවීම – අනවශ්‍ය ලෙස කන පිරිසිදු කිරීම මේ තත්ත්වයට හේතු විය හැකියි.

කෘමි දෂ්ඨනය – දරුවා සිටින කාමරය හොඳින් පිරිසිදු නොකිරීම, මුත‍්‍රා හෝ මලපහ සහිත නැපි නිසි ලෙස ඉවත් නොකිරීම, කාමරය තුළ කෑම/ඉඳුල් විසිරීම, ඉර එළිය කාමරයට නොවැටීම, මදුරු දැල් භාවිත නොකිරීම වැනි හේතූන් නිසා කෘමීන් බෝ වීමෙන් මෙවැනි අවස්ථාවන්ට දරුවන්ට මුහුණ දීමට සිදුවිය හැකිය.

සම තුවාල වීම – මවගේ ඇඳුම්වල ඇති තද බොත්තම් වැනි දේ මෙන්ම ඇඳුම්වල ආලේපිතව ඇති දිලිසෙන කුඩු වර්ග නිසා ඇතිවන ආසාත්මිකතා, කෘමි දෂ්ඨන මගින් සම මත තුවාල ඇති විය හැකිය.

පෙකණිය පැසවීම – තෙතමනය රඳා පැවතීම නිසා හෝ දරුවාගේ මුත‍්‍රා/මව්කිරි තැවරීම නිසා, දරුවා නෑවීමෙන්/සේදීමෙන් පසු තෙත මාත්තු නොකිරීම නිසා පෙකිණිය පැසවීම සිදුවිය හැකිය.

පියයුරේ ගෙඩි ඇති වීම – පියයුරුවල කිරි ඇතැයි සිතා පියයුරු මිරිකීම නිසා විෂබීජ ඇතුළු වී පැසවීමට ලක්වීම. ශල්‍යකර්ම කිරීමට සිදුවන අවස්ථා ද ඇත.

දිව තුවාල වීම – කිරි මැලියම් ඉවත් කිරීමට විවිධ දේ භාවිත කිරීම හෝ තදින් ඇතිල්ලීම.

අජීර්ණ හෝ බඬේ අමාරු – මව්කිරි වෙනුවට ආදේශක පිටිකිරි හෝ වෙනත් පාන වර්ග ලබාදීම.

ආසාත්මිකතා : 

• පිටිකිරිවල ඇති ප්‍රෝටීන දිරවීමට අපහසු වීම
• විවිධ ක‍්‍රීම් වර්ග, පවුඩර් වර්ග, සබන් භාවිත කිරීම නිසා ඇතිවන ආසාත්මිකතා
• කපු ඇඳුම් භාවිත නොකිරීම නිසා තෙතමනය උරා ගැනීමට නොහැකිව සමට වන හානි
• ඉටි රෙදි, රබර් ෂීට් භාවිතය
• බෙල්ලට, අතට යොදන නූල් වර්ගවලට ආසාත්මිකතා ඇති වීම
• කිරි පමණක් දිය යුතු කාලය තුළ දී වෙනත් ආහාර වර්ග ලබාදීම

බුලත්සිංහල සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරී කාර්යාලයේ පවුල් සෞඛ්‍ය සේවා නිලධාරිනී අයිරාංගනී ගගලගමුව මහත්මිය විසින් සකසන ලද ලිපියකි.

 

චූටි බබාලට වගේම ලොකු පොඩ්ඩන්ටත් දිය යුතුම, බතල​….

පුංචි බබාලගේ කෑම ආරම්භය ගැන කතා කරනකොට දෙන මූලික ආහාර වර්ගයක් විදියට බතල හරි ප්‍රසිද්ධයි. ගොඩක් අම්මලා කහ බතල තම දරුවන්ට ලබා දෙන්න උත්සහ කරනවා. නමුත් දරුවන් ටික ටික ලොකු වෙනකොට බතල වලට තියෙන ඉල්ලුම සැලකිල්ල චුට්ටක් අඩු වෙන බවක් අපිට පේනවා. දරුවන් විතරක් නෙමෙයි අම්මලා තාත්තලත් බතල කන්න මැලි වෙනවා. ඒ බතල පිළිඹඳ අපිට තියෙන්නේ අඩු දැනුමක් නිසා. ඒ නිසා අපි අද ලිපියෙන් බතල ගැන ටිකක් කතා කරමු. මම සොයාගත් තොරතුරු සංක්ශිප්ත ලෙස මේ ලිපියේ සඳහන් කරන්න මම බලාපොරොත්තු වෙන අතරම බබාලට බතල වලින් හදා ගන්න පුලුවන් කෑම පිළිඹඳ අදහස් ටිකකුත් කියන්නම්.

බතල කියන්නේ පිශ්ඨය එහෙමත් නැත්නම් කාබෝහයිඩ්‍රේට් බහුල ආහාරයක්. එනිසා දරුවන් ගේ ශරීරයට හොඳින් ශක්තිය සපයන ආහාරයක් ලෙස මෙය හඳුන්වන්න පුලුවන්. ඒ වගේම බීටා කැරොටින්, විටමින් A, C හා E, පොටෑසියම්, කැල්සියම්, යකඩ වැනි තවත් පෝශ්‍ය කොටස් බහුල ආහාරයක් තමයි බතල​. තවත් විශේෂ දෙයක් තමයි බතල කියන්නේ අනෙක් අල වර්ග වලට වඩා තන්තුමය ගතිය වැඩි ආහාරයක්. ඉතින් ඔයාලට පේනවනේ, බතල කියන්නේ ලොකු පොඩි කාටත් ඉතා ගුණදායක දෙයක්.

අපි ගොඩක් අය දන්නේ රතු පොත්ත සහිත සුදු පාට මදය සහිත බතල වර්ගය සහ සුදු පොත්ත සහිත කහ පාට මදය  සහිත බතල වර්ගය විතරයි. නමුත් ඕගොල්ලෝ දන්නවද​, නිර්දේශිත බතල වර්ග 10ක් පමණ වෙළඳ පොලේ ඇති බව? ඒවායේ මදය සහ පොත්ත පාටවල් වල වෙනස්කම් තියෙනවා. කොහොම නමුත් මේ ඕනෑම බතල වර්ගයක් ගුණදායකයි.

නිර්දේශිත බතල ප්‍රභේද…

(උපුටා ගත්තේ උද්‍යාන භෝග පර්යේෂණ හා සංවර්ධන ආයතනය​, ගන්නෝරුව​ web පිටුවෙන්)

ඔන්න අපේ අම්මලටත් හොඳ ආරංචියක් කියන්නම්. ඔයාලා කැරට් ජූස් එහෙම බොනව නේද සම පැහැපත් වෙන්න​? ඔයාලා දන්නවද​, බතල වල කැරට් වලට වඩා බීටා කැරටින් තියෙන බව​, කහ බතල වල ඒවා ගොඩක් වැඩියි. බතල වලිනුත් ජූස් හදාගෙන අම්මලාට බොන්න පුලුවන්. මම අන්තර්ජාලයේ සැරිසරද්දී දැක්කේ මේ තොරතුර​ බතල​,කැරට්, ඇපල්, ඉඟුරු චුට්ටක් එක්ක එකට බ්ලෙන්ඩ් කරලා ජූස් හදලා බොන්න පුලුවන් පැහැපත් වෙන්න​.

බතල කොහොමද අපි අපේ පැටියන්ට දෙන්නේ..? පුංචි බබාලට ආහාර ආරම්භ කරන මුල් කාලයේ සිටම බතල කවන්න පුලුවන්. බතල පොත්තේ ගුණය ඉතාමත් වැඩි යි. ඒ කියන්නේ අපි මේ ලිපියේ මුලින් කතා කල පෝශ්‍ය කොටස් වැඩි ප්‍රමාණයක් බතල පොත්තේ අඩංගු වෙනවා. ඒ නිසා බතල හොඳට සෝදා, පිරිසිදු කරගෙන පොත්ත සම්ඟ කෑමට ගන්නවනම් අපි හැමෝටම හොඳයි. කාබනික බතල ඔබට හොයාගන්න තියෙනවනම් වඩාත් හොඳයි. අද කාලයේ කොයි දේටත් රසායනික පොහොර භාවිත කරන නිසා, අපිට අකමැත්තෙන් උනත් පොත්ත ඉවත් කරන්න වෙනවා.. අම්මලා මොකද ඒක ගැන හිතන්නේ? ඔයාලගේ අදහසුත් අපිට කියන්න​. කොහොම වුනත් බතල පොතු ඇරලා, පොඩියට කපලා ජල වාශ්පයෙන් තම්බා ගන්න පුලුවන් ඉක්මනින්ම​. මම මගේ පැටියට බතල ලේසියෙන් හදා ගත්තේ ඒ විදියටයි.

බතල වලින් හදා ගන්න පුලුවන් කෑම වර්ග සඳහා අදහස් කීපයක් මම ඉදිරිපත් කරන්නම්. ඔයාලත් හදලා බලන්නකෝ…

1. බතල තලපය – බතල තම් බා පොඩි කර වතුර හෝ කිරි සමග මිශ්‍ර කර තලපයක් ආකාරයෙන් බබාට දෙන්න පුලුවන්.
2. බතල සමඟ එළවලු එකක් හෝ කිහිපයක් – වට්ටක්කා, කැරට් වගේ කහ පාට එළවලු විතරක් නෙමෙයි රාබු, අල, කෝලිෆ්ලවර් වගේ ඕනැම එලවලුවක් හෝ කීපයක් එකට තම්බාගෙන කවන්න පුලුවන්
3. සත්වමය ආහාරයක් සමග බතල – මස්, මාලු, බිත්තර සමග බතල තම්බා කවන්න පුලුවන්
4. බතල සමග පළතුරු – මිදි, ඇපල්, පෙයාස් වැනි ඕනෑම පළතුරක් හෝ ඒවාහි යුෂ සම්ඟ බතල කවන්න පුලුවන්
5. පළා වර්ගයක් සමග බතල – බතල සමග නිවිති, ගොටුකොල වැනි පළා එකතු කර ගන්න පුලුවන්
6. බත් සමග බතල – ඔයාලා බබාලාට හදන බත් එකට බතල එලවලුවක් විදියට එකතු කර ගන්න පුලුවන්
7. බතල වලින් පෑන් කේක් – බිත්තර​, කිරි, පාන්පිටි සමගම තම්බා පොඩි කරගත් බතල ද යොදා ගෙන රසවත් පෑන් කේක් සාදා ගත හැකියි.
8. බතල කූරු – බතල තීරු ලෙස කපා කහ ලුනු අතගා ගැඹුරු තෙලේ බැදලා ලොකු පොඩ්ඩන්ට දෙන්න පුලුවන්.
9. බතල බයිට්ස් – තම්බාගත් බතල පොඩිකරගෙන​, එයට තමුන් කැමති ධාන්‍ය කුඩු, ත්‍රිපෝශ වැනි දෙයක් එකතු කර​, තෙල් සහ වතුරෙන් ඝන මිශ්‍රණයක් ලැබෙන තෙක් අනා ගන්න​. පසුව ඒවායින් බෝල සාදා ගැඹුරු තෙලේ බැදගන්න පුලුවන්.
10. බතල සුප් – කුකුල් මස් වතුර , එළවලු සමඟ සුප් ආකාරයෙන් සකසා ගන්න පුලුවන්.
11. බතල සමඟ යෝගට් / මී කිරි

තවත් ඔබ දන්නා රෙසිපි තිබේනම් කමෙන්ට් කරන්න​.

මම මේ ලිපියෙන් කිව යුතු සියල්ල හැකි පමණීන් ආවරණය කරන්න උත්සාහ ගත්තා. ඔබට නැගෙන ගැටලු කමෙන්ට් කිරීමෙන් අපට දන්වන්න​. අපි හැකි පමණින් ඔබට නිවැරදි තොරතුරු සපයා දෙන්න උත්සහ කරන්නම්. නැවත ඔබ සැම ඉක්මනින්ම මුණ ගැසීමට බලාපොරොත්තුවෙන් මේ ලිපිය අවසන් කරන්නම්.

 කතුවරිය ගැන

උමන්දා මුතුකුඩආරච්චි මොරටු විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉංජිනේරු උපාධිධාරිනියක්. බහුජාතික සමාගම් දෙකකම ඉහල රැකියාවන් වල නිරතව අත්දැකීම් පරිපූර්ණව සිටි ඈ, ඊටත් වඩා උතුම් වූ රාජකාරියක් සඳහා ඇගේ වෘතියෙන් සමුගත්තා. ඒ නම්, පූර්ණකාලීන මවක් වීමේ අරමුණෙන්. දැන් ඇය පුතුන් දෙදෙනෙකුගේ මවක්. ඊට අමතරව ඇය නිවසේ සිට පවත්වාගෙන යන ඇගේම ව්‍යාපාරයක හිමිකාරිනියක්. ඇගේ ව්‍යාපාරයේ Facebook පිටුවට මෙතනින් පිවිසෙන්න www.facebook.com/aumjewellery .

බබාට අර්තාපල් අල දෙමුද ?

අර්තාපල් අල කියන්නේ කාබෝහයිඩ්‍රේට් එහෙම නැත්තම් පිශ්ටය බහුල ආහාරයක්. ඒ වගේම කැලරි බහුලයි. ආසාත්මිකතා නොපෙන්වන නිසා අල, බබාලට ආහාර හඳුන්වාදෙන මුල් කාලයේම දෙන්න පුලුවන් දෙයක්. කැලරි වැඩිපුර බබාගේ ශරීරයට අල වලින් ලැබෙන නිසා බබා ටිකක් දඟලන්න පටන් ගන්න කාලේදී දෙනවානම් හොඳයි කියලා තමයි මම අහලා තියෙන්නේ. මොකද එතකොට බබාට අල දිරවගන්න පහසුවෙන නිසා. ඒ හේතුවෙන් මාස 7 සිට ඉහලට බබාලට අල වලින් කෑම හදල දෙන්න පුලුවන්. තව විශේෂ දෙයක් කියන්න තියෙනවා . අර්තාපල් අල , බර වැඩි කරගන්න බබාලට දෙන්න කියනවා සායනයේ දී අපේ අම්මලා අහලා ඇතිනේ නේද​?

කොහොමද අපි හොඳ අර්තාපල් බබා වෙනුවෙන් තෝරා ගන්නේ..? රසායනික ද්‍රව්‍ය නොයෙදූ කාබනික අර්තාපල් අල හොයා ගන්න පුලුවන්නම් ගොඩක් හොඳයි. පිටරටින් ගෙනෙන අර්තාපල් වලට වඩා ලංකා අල ගොඩක් හොඳයි බබාලට​. අල හොඳින් සෝදලා, පොතු ඉවත් කරලා කෑම සකසන්න ගන්න පුලුවන්. ඒ වගේම පැළවීගෙන ඒන​, කොළපාට වුනු අල නම් කෑම හදන්න ගන්න එපා. ඒවා කෙලින්ම කුණු කූඩයට දාන්න​. ඒවා කෑමට සුදුසු නැහැ. ඒ වාගේම අල හුඟක් රස්නේ තියෙන තැනක ගබඩා කර තබන්න එපා. එතකොට අල ඉක්මණට පැල වෙන්න බලන නිසා. ඒ වගේම ශීතකරණයේ තියන්නත් එපා. හැම විටම කාමර උශ්ණය්වයේ, වියලි, අඳුරු තැනක ගබඩා කර තබා ගන්න​.

කොහොමද මේ අල බබාට කන්න පුලුවන් විදියට සකසා  ගන්නේ ?

පොතු ඉවත් කර හොඳින් සෝදා ගත් අල කුඩා කැබලි වලට කපා වාශ්පයෙන් තම්බා ගැනීම හෝ බේක් කර ගැනීම කල හැකියි. මෙමඟින් අල වල ගුණාත්මක කොටස් ආරක්ෂා කරගෙන, අල වල ස්වභාවික රසයත් රැකගෙන​ ආහාර පිළියෙල කර ගැනීම කර ගන්න පුලුවන්. වතුරට දමා තැම්බීමෙන් අල වල ගුණය වැඩි ප්‍රමාණයකින් විනාශ වෙන නිසා එම ක්‍රමය බබාට කෑම සැකසීමේදී එතරම් සුදුසු නැහැ.

මගේ බබාලට අර්තාපල් අල දීපු ආකාර විවිධයි. ඒවා එක තැනකට ගොනු කලොත් ආකාර 4ක් ලෙස දක්වන්න පුලුවන්:

1. බබාගේ උයන බත් එකටම එකතු කරන්න පුළුවන්
2. අල තම්බලා පොඩි කර ගෙන එක එක විදියේ තලපයන් හදා ගන්න පුළුවන්
3. අල පොඩියට කැලි කපලා ස්ටීම් කරලා තම්බගෙන, යන්තම් තෙල් දාලා පොඩ්ඩක් බැදලා (shallow fry) බබාට අතින් අල්ලාගෙන කන්න සලස්වන්න පුළුවන් – අවශ්‍යනම් බේක් කර ගන්නත් පුළුවන්
4. අල තීරු ලෙස කපලා, කහ ලුනු දමා ගැඹුරු තෙලේ බැදලා දෙන්නත් පුලුවන්. ඒවා නම් සුදුසු ලොකු බබාලට​

මේවයින් දෙවෙනි ආකාරයට අර්තාපල් දෙන්න පුළුවන් නම් වැඩි ප්‍රමාණයක් අල බබාට කවා ගන්න පුලුවන් වෙනවා කියල මට හිතෙනවා. ඒකට අපේ අම්මලා නිර්මාණශීලිව හිතලා දෙයක් කරන්න පසුබට වෙන්න එපා.

මේ වෙනකොට මම අත් හදා බලපු අල තලපයන් කීපයක් මම මෙහි සඳහන් කරන්නම්. ඕගොල්ලෝ මේවා මේ වෙනකොට හදලත් ඇති. ඔයාලගේ අදහසුත් කමෙන්ට් කරන්න මේ ලිපිය යටින්. ඒක අනික් අම්මලටත් උදව්වක් වෙයි. මම පහත කිරි කියල සඳහන් කරන්නේ මව්කිරි හෝ ළදරු කිරි පිටි (වයස අවුරුදු 1 ට අඩු බබාලට​). අවුරුද්දට වැඩි බබාලට එළකිරි දෙන්න පුලුවන්.

1. අල සහ බටර් – කිරි / වතුර සමග {මේ කියන්නේ අල තම්බලා, බටර් සහ කිරි (හෝ වතුර​) සමග අනා කවන්න කියල​}
2. අල සහ කැරට් – කිරි / වතුර සමග
3. අල , කැරට් සහ බීට් – කිරි / වතුර සමග
4. බ්රෝකොලි හෝ කොලිෆ්ලවර් සමග අල – කිරි / වතුර සමග
5. අල , අලිගැටපේර – කිරි / වතුර සමග සමග
6. අල, බිත්තර කහමද , බටර් /චීස් – කිරි / වතුර සමග
7. අල සහ නිවිති – වතුර සමග
8. අල සහ තෝර පරිප්පු – කිරි / වතුර සමග
9. අල සහ මස් / මාළු – වතුර සමග
10. අල සහ කුඩු කරගත් ධාන්‍ය -කිරි හෝ වතුර සමග
11. අල සහ ඇපල් /පෙයාස් / මිදි – වතුර හෝ කිරි සමග

ඉහත පරිදි ඕනෑම විදියකට මේවා මිශ්‍ර කර ගනිමින් විවිධ රෙසිපි ගණනාවක් අත් හදා බලන්න පුළුවන්. අර්තාපල් තලපය ටිකක් තදගතියෙන් යුතු නිසා තමයි වතුර හෝ කිරි දාලා තමන්ට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට මිශ්‍රණයේ ඝනකම හදාගන්න වෙන්නේ. ඒ නිසයි මම හැම එකේම කිරි/වතුර ලෙස සඳහන් කලේ.

මම බබාට අල දීපු ආකාර 2ක් මේ ලින්ක් වලින් ඔයාලට බලා ගන්න පුලුවන්.

මේ ලිපිය සම්භන්ධයෙන් ඔයාලට නැගෙන ප්‍රශ්ණ අපිට දන්වන්න​. අපි හැකි පමණින් ඔබට නිවැරදි තොරතුරු සපයා දෙන්න උත්සහ කරන්නම්. නැවත ඔබ සැම ඉක්මනින්ම මුණ ගැසීමට බලාපොරොත්තුවෙන් මේ ලිපිය අවසන් කරන්නම්.

 කතුවරිය ගැන

උමන්දා මුතුකුඩආරච්චි මොරටු විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉංජිනේරු උපාධිධාරිනියක්. බහුජාතික සමාගම් දෙකකම ඉහල රැකියාවන් වල නිරතව අත්දැකීම් පරිපූර්ණව සිටි ඈ, ඊටත් වඩා උතුම් වූ රාජකාරියක් සඳහා ඇගේ වෘතියෙන් සමුගත්තා. ඒ නම්, පූර්ණකාලීන මවක් වීමේ අරමුණෙන්. දැන් ඇය පුතුන් දෙදෙනෙකුගේ මවක්. ඊට අමතරව ඇය නිවසේ සිට පවත්වාගෙන යන ඇගේම ව්‍යාපාරයක හිමිකාරිනියක්. ඇගේ ව්‍යාපාරයේ Facebook පිටුවට මෙතනින් පිවිසෙන්න www.facebook.com/aumjewellery .